@ 872982aa:8fb54cfe

{.user-img}

@ 872982aa:8fb54cfe

{.user-img}

@ d360efec:14907b5f

สวัสดีค่ะเพื่อนๆ นักเทรดที่น่ารักทุกคน! 💕 Lina Engword กลับมาพร้อมกับการวิเคราะห์ BTCUSDT.P แบบเจาะลึกเพื่อเตรียมพร้อมสำหรับเทรดวันนี้ค่ะ! 🚀

วันนี้ 12 พฤษภาคม 2568 เวลา 08.15น. ราคา BTCUSDT.P อยู่ที่ 104,642.8 USDT ค่ะ โดยมี Previous Weekly High (PWH) อยู่ที่ 104,967.8 Previous Weekly Low (PWL) ที่ 93,338 ค่ะ

✨ ภาพรวมตลาดวันนี้ ✨

จากการวิเคราะห์ด้วยเครื่องมือคู่ใจของเรา ทั้ง SMC/ICT (Demand/Supply Zone, Order Block, Liquidity), EMA 50/200, Trend Strength, Money Flow, Chart/Price Pattern, Premium/Discount Zone, Trend line, Fibonacci, Elliott Wave และ Dow Theory ใน Timeframe ตั้งแต่ 15m ไปจนถึง Week! 📊 เราพบว่าภาพใหญ่ของ BTCUSDT.P ยังคงอยู่ในแนวโน้มขาขึ้นที่แข็งแกร่งมากๆ ค่ะ 👍 โดยเฉพาะใน Timeframe Day และ Week ที่สัญญาณทุกอย่างสนับสนุนทิศทางขาขึ้นอย่างชัดเจน Money Flow ยังไหลเข้าอย่างต่อเนื่อง และเราเห็นโครงสร้างตลาดแบบ Dow Theory ที่ยก High ยก Low ขึ้นไปเรื่อยๆ ค่ะ

อย่างไรก็ตาม... ใน Timeframe สั้นๆ อย่าง 15m และ 1H เริ่มเห็นสัญญาณของการชะลอตัวและการพักฐานบ้างแล้วค่ะ 📉 อาจมีการสร้าง Buyside และ Sellside Liquidity รอให้ราคาไปกวาดก่อนที่จะเลือกทางใดทางหนึ่ง ซึ่งเป็นเรื่องปกติของการเดินทางของ Smart Money ค่ะ

⚡ เปรียบเทียบแนวโน้มแต่ละ Timeframe ⚡

🪙 แนวโน้มตรงกัน Timeframe 4H, Day, Week ส่วนใหญ่ชี้ไปทาง "ขาขึ้น" ค่ะ ทุกเครื่องมือสนับสนุนแนวโน้มนี้อย่างแข็งแกร่ง 💪 เป้าหมายต่อไปคือการไปทดสอบ PWH และ High เดิม เพื่อสร้าง All-Time High ใหม่ค่ะ! 🪙 แนวโน้มต่างกัน Timeframe 15m, 1H ยังค่อนข้าง "Sideways" หรือ "Sideways Down เล็กน้อย" ค่ะ มีการบีบตัวของราคาและอาจมีการพักฐานสั้นๆ ซึ่งเป็นโอกาสในการหาจังหวะเข้า Long ที่ราคาดีขึ้นค่ะ

💡 วิธีคิดแบบ Market Slayer 💡

เมื่อแนวโน้มใหญ่เป็นขาขึ้นที่แข็งแกร่ง เราจะเน้นหาจังหวะเข้า Long เป็นหลักค่ะ การย่อตัวลงมาในระยะสั้นคือโอกาสของเราในการเก็บของ! 🛍️ เราจะใช้หลักการ SMC/ICT หาโซน Demand หรือ Order Block ที่ Smart Money อาจจะเข้ามาดันราคาขึ้น และรอสัญญาณ Price Action ยืนยันการกลับตัวค่ะ

สรุปแนวโน้มวันนี้:

🪙 ระยะสั้น: Sideways to Sideways Down (โอกาส 55%) ↔️↘️ 🪙 ระยะกลาง: ขาขึ้น (โอกาส 70%) ↗️ 🪙 ระยะยาว: ขาขึ้น (โอกาส 85%) 🚀 🪙 วันนี้: มีโอกาสย่อตัวเล็กน้อยก่อนจะมีแรงซื้อกลับเข้ามาเพื่อไปทดสอบ PWH (โอกาส Sideways Down เล็กน้อย สลับกับ Sideways Up: 60%) 🎢

🗓️ Daily Trade Setup ประจำวันนี้ 🗓️

นี่คือตัวอย่าง Setup ที่ Lina เตรียมไว้ให้พิจารณาค่ะ (เน้นย้ำว่าเป็นเพียงแนวทาง ไม่ใช่คำแนะนำลงทุนนะคะ)

1️⃣ ตัวอย่างที่ 1: รอรับที่โซน Demand (ปลอดภัย, รอยืนยัน)

🪙 Enter: รอราคาย่อตัวลงมาในโซน Demand Zone หรือ Bullish Order Block ที่น่าสนใจใน TF 1H/4H (ดูจากกราฟประกอบนะคะ) และเกิดสัญญาณ Bullish Price Action ที่ชัดเจน เช่น แท่งเทียนกลืนกิน (Engulfing) หรือ Hammer 🪙 TP: บริเวณ PWH 104,967.8 หรือ Buyside Liquidity ถัดไป 🎯 🪙 SL: ใต้ Low ที่เกิดก่อนสัญญาณกลับตัวเล็กน้อย หรือใต้ Demand Zone ที่เข้า 🛡️ 🪙 RRR: ประมาณ 1:2.5 ขึ้นไป ✨ 🪙 อธิบาย: Setup นี้เราจะใจเย็นๆ รอให้ราคาลงมาในโซนที่มีโอกาสเจอแรงซื้อเยอะๆ ตามหลัก SMC/ICT แล้วค่อยเข้า เพื่อให้ได้ราคาที่ดีและความเสี่ยงต่ำค่ะ ต้องรอสัญญาณ Price Action ยืนยันก่อนนะคะ ✍️

2️⃣ ตัวอย่างที่ 2: Follow Breakout (สายบู๊, รับความเสี่ยงได้)

🪙 Enter: เข้า Long ทันทีเมื่อราคาสามารถ Breakout เหนือ High ล่าสุดใน TF 15m หรือ 1H พร้อม Volume ที่เพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ 🔥 🪙 TP: บริเวณ PWH 104,967.8 หรือ Buyside Liquidity ถัดไป 🚀 🪙 SL: ใต้ High ก่อนหน้าที่ถูก Breakout เล็กน้อย 🚧 🪙 RRR: ประมาณ 1:3 ขึ้นไป ✨ 🪙 อธิบาย: Setup นี้เหมาะกับคนที่อยากเข้าไวเมื่อเห็นโมเมนตัมแรงๆ ค่ะ เราจะเข้าเมื่อราคา Breakout แนวต้านระยะสั้นพร้อม Volume เป็นสัญญาณว่าแรงซื้อกำลังมาค่ะ เข้าได้เลยด้วยการตั้ง Limit Order หรือ Market Order เมื่อเห็นการ Breakout ที่ชัดเจนค่ะ 💨

3️⃣ ตัวอย่างที่ 3: พิจารณา Short สั้นๆ ในโซน Premium (สวนเทรนด์หลัก, ความเสี่ยงสูง)

🪙 Enter: หากราคาขึ้นไปในโซน Premium ใน TF 15m หรือ 1H และเกิดสัญญาณ Bearish Price Action ที่ชัดเจน เช่น แท่งเทียน Shooting Star หรือ Bearish Engulfing บริเวณ Supply Zone หรือ Bearish Order Block 🐻 🪙 TP: พิจารณาแนวรับถัดไป หรือ Sellside Liquidity ใน TF เดียวกัน 🎯 🪙 SL: เหนือ High ของสัญญาณ Bearish Price Action เล็กน้อย 💀 🪙 RRR: ประมาณ 1:1.5 ขึ้นไป (เน้นย้ำว่าเป็นการเทรดสวนเทรนด์หลัก ควรใช้ RRR ต่ำและบริหารขนาด Lot อย่างเข้มงวด!) 🪙 อธิบาย: Setup นี้สำหรับคนที่เห็นโอกาสในการทำกำไรจากการย่อตัวระยะสั้นค่ะ เราจะเข้า Short เมื่อเห็นสัญญาณว่าราคาอาจจะมีการพักฐานในโซนที่ถือว่า "แพง" ในกรอบสั้นๆ ค่ะ ต้องตั้ง Stop Loss ใกล้มากๆ และจับตาดูใกล้ชิดนะคะ 🚨

⚠️ Disclaimer: การวิเคราะห์นี้เป็นเพียงความคิดเห็นส่วนตัวของ Lina เท่านั้น ไม่ถือเป็นคำแนะนำในการลงทุนนะคะ การลงทุนมีความเสี่ยง ผู้ลงทุนควรศึกษาข้อมูลเพิ่มเติมและตัดสินใจด้วยความรอบคอบค่ะ 🙏

ขอให้ทุกท่านโชคดีกับการเทรดในวันนี้ค่ะ! มีคำถามอะไรเพิ่มเติม ถามมาได้เลยนะคะ ยินดีเสมอค่ะ! 😊

Bitcoin #BTCUSDT #Crypto #Trading #TechnicalAnalysis #SMC #ICT #MarketSlayer #TradeSetup #คริปโต #เทรดคริปโต #วิเคราะห์กราฟ #LinaEngword 😉

@ 33baa074:3bb3a297

Soil moisture is one of the key factors affecting crop root development. Too much or too little moisture will have an adverse effect on root growth.

Effect of excessive moisture When there is too much soil moisture, the following problems will occur:

Inhibit root respiration: Excessive moisture will squeeze out oxygen in the soil, causing root hypoxia, thereby inhibiting root respiration, and in severe cases, it can cause root growth to stop or rot and die. Affect soil aeration: Excessive moisture will reduce soil aeration and affect the normal growth of the root system. Effect of too little moisture When there is too little soil moisture, it will also have a negative impact on the root system:

Promote root corking and self-thinning: Lack of water can cause root corking and even self-thinning, affecting the absorption capacity of the root system.

Determine whether the soil moisture is appropriate In order to ensure the healthy development of crop roots, soil moisture needs to be managed reasonably. The following methods can be used to determine whether the soil moisture is appropriate:

Touch test: Use a small shovel to dig up the soil around the root system, grab some soil with your hand and pinch it in your hand. If the soil can be kneaded into a ball and can be spread apart, the moisture content is appropriate; if it can be kneaded into a ball but cannot be spread apart, the moisture content exceeds the standard; if it cannot be kneaded into a ball, the soil is lacking in water.

Conclusion In summary, soil moisture has an important impact on the development of crop roots. Reasonable water management is essential to promote healthy root growth. By monitoring and adjusting soil moisture through appropriate methods, the normal growth and development of crops can be effectively guaranteed.

@ 33baa074:3bb3a297

Real-time monitoring of oil concentration in water The basic principle of oil in water sensor is to use the characteristic that oil will produce fluorescence under ultraviolet light, and measure the fluorescence intensity to infer the concentration of oil. The sensor uses ultraviolet light as the excitation light source to illuminate the water sample to be tested. The oil absorbs ultraviolet light and excites fluorescence. The fluorescence signal is received by the photo detector and converted into an electrical signal, and then the strength of the electrical signal is measured to determine the concentration of oil in the water sample, so as to achieve real-time monitoring of the concentration of oil in the water. Multi-scenario water quality monitoring Water source water quality monitoring It can be used to monitor the water quality of water sources. By continuously monitoring the oil in the water source, the pollution source can be found in time, thereby ensuring the safety of drinking water and water supply.

Sewage treatment plant discharge monitoring Sewage treatment plants may produce oily wastewater in the process of treating sewage. The oil-in-water sensor can monitor the water quality of its discharge to ensure that it meets the discharge standards and avoids secondary pollution to the environment.

Monitoring of water bodies such as rivers and lakes Water bodies such as rivers and lakes may be polluted by oil substances, such as ship leakage and industrial wastewater discharge. This sensor can monitor the water quality of these water bodies, evaluate the pollution status, and provide a basis for pollution control.

Aquaculture monitoring The online oil-in-water monitor (including oil-in-water sensor) can transmit monitoring data in real time to help farmers understand the water quality. Farmers can use it to understand the oil content in the water body in real time, and reasonably release it according to the needs of fish to improve the growth rate and health level of fish; it can also timely detect abnormal conditions in the water body, such as oil pollution and bacterial growth, and take corresponding measures to avoid the occurrence of diseases and reduce breeding costs and risks; at the same time, it helps farmers better understand the growth of fish, reasonably arrange fishing time, avoid overfishing and resource depletion, and promote the sustainable use of aquatic resources.

Early warning and emergency response It has real-time monitoring and early warning functions, and can issue an alarm in time when abnormal conditions of oil substances in the water body (such as exceeding the pee-set safety threshold) are found, providing valuable time for emergency response and reducing losses caused by pollution.

Assisting scientific research The monitoring data of the sensor can be used in scientific research fields such as ecology and environmental chemistry, helping researchers to gain a deeper understanding of the distribution, migration and transformation of oil substances in water bodies, and provide a scientific basis for environmental protection and governance.

Monitoring of pollution sources and environmental changes By detecting oil substances in water bodies, the location of pollution sources and the types of pollutants can be determined, providing a basis for finding and controlling pollution sources; it can also monitor oil pollutants in water bodies to understand the impact of environmental changes on water bodies and take timely measures to protect water sources.

@ 3d073b19:4ae60f39

This is an English openletter

@ 57d1a264:69f1fee1

Past week summary

From a Self Custody for Organizations perspective, after analyzing the existing protocols (Cerberus, 10xSecurityBTCguide and Glacier) and reading a bunch of relates articles and guides, have wrapped to the conclusion that this format it is good to have as reference. However, something else is needed. For example, a summary or a map of the whole process to provide an overview, plus a way to deliver all the information and the multy-process in a more enjoyable way. Not a job for this hackathon, but with the right collaborations I assume it's possible to: - build something that might introduce a bit more quests and gamification - provide a learning environment (with testnet funds) could also be crucial on educating those unfamiliar with bitcoin onchain dynamics.

Have been learning more and playing around practicing best accessibility practices and how it could be applied to a desktop software like Bitcoin Safe. Thanks to @johnjherzog for providing a screen recording of his first experience and @jasonb for suggesting the tools to be used. (in this case tested/testing on Windows with the Accessibility Insights app). Some insight shared have been also applied to the website, running a full accessibility check (under WCAG 2.2 ADA, and Section 508 standards) with 4 different plugins and two online tools. I recognize that not all of them works and analyze the same parameters, indeed they complement each other providing a more accurate review.

For Bitcoin Safe interface improvements, many suggestions have been shared with @andreasgriffin , including: - a new iconset, including a micro-set to display the number of confirmed blocs for each transaction - a redesigned History/Dashboard - small refinements like adding missing columns on the tables - allow the user to select which columns to be displayed - sorting of unconfirmed transactions - Defining a new style for design elements like mempool blocks and quick receive boxes You can find below some screenshots with my proposals that hopefully will be included in the next release.

Last achievement this week was to prepare the website https://Safe.BTC.pub, the container where all the outcomes f this experiment will be published. You can have a look, just consider it still WIP. Branding for the project has also been finalized and available in this penpot file https://design.penpot.app/#/workspace?team-id=cec80257-5021-8137-8005-eab60c043dd6&project-id=cec80257-5021-8137-8005-eab60c043dd8&file-id=95aea877-d515-80ac-8006-23a251886db3&page-id=132f519a-39f4-80db-8006-2a41c364a545

What's for next week

After spending most of the time learning and reading material, this coming week will be focused on deliverables. The goal as planned will be to provide: - Finalized Safe₿its brand and improve overall desktop app experience, including categorization of transactions and addresses - An accessibility report or guide for Bitcoin Safe and support to implement best practices - A first draft of the Self-Custody for Organizations guide/framework/protocol, ideally delivered through the website http://Safe.BTC.pub in written format, but also as FlowChart to help have an overview of the whole resources needed and the process itself. This will clearly define preparations and tools/hardwares needed to successfully complete the process.

To learn more about the project, you can visit: Designathon website: https://event.bitcoin.design/#project-recj4SVNLLkuWHpKq Discord channel: https://discord.com/channels/903125802726596648/1369200271632236574 Previous SN posts: https://stacker.news/items/974489/r/DeSign_r and https://stacker.news/items/974488/r/DeSign_r

Stay tuned, more will be happening this coming week

originally posted at https://stacker.news/items/977190

@ 57d1a264:69f1fee1

Past week summary

From a Self Custody for Organizations perspective, after analyzing the existing protocols (Cerberus, 10xSecurityBTCguide and Glacier) and reading a bunch of relates articles and guides, have wrapped to the conclusion that this format it is good to have as reference. However, something else is needed. For example, a summary or a map of the whole process to provide an overview, plus a way to deliver all the information and the multy-process in a more enjoyable way. Not a job for this hackathon, but with the right collaborations I assume it's possible to: - build something that might introduce a bit more quests and gamification - provide a learning environment (with testnet funds) could also be crucial on educating those unfamiliar with bitcoin onchain dynamics.

Have been learning more and playing around practicing best accessibility practices and how it could be applied to a desktop software like Bitcoin Safe. Thanks to @johnjherzog for providing a screen recording of his first experience and @jasonbohio for suggesting the tools to be used. (in this case tested/testing on Windows with the Accessibility Insights app). Some insight shared have been also applied to the website, running a full accessibility check (under WCAG 2.2 ADA, and Section 508 standards) with 4 different plugins and two online tools. I recognize that not all of them works and analyze the same parameters, indeed they complement each other providing a more accurate review.

For Bitcoin Safe interface improvements, many suggestions have been shared with @andreasgriffin , including: - a new iconset, including a micro-set to display the number of confirmed blocs for each transaction - a redesigned History/Dashboard - small refinements like adding missing columns on the tables - allow the user to select which columns to be displayed - sorting of unconfirmed transactions - Defining a new style for design elements like mempool blocks and quick receive boxes You can find below some screenshots with my proposals that hopefully will be included in the next release.

Last achievement this week was to prepare the website https://Safe.BTC.pub, the container where all the outcomes f this experiment will be published. You can have a look, just consider it still WIP. Branding for the project has also been finalized and available in this penpot file https://design.penpot.app/#/workspace?team-id=cec80257-5021-8137-8005-eab60c043dd6&project-id=cec80257-5021-8137-8005-eab60c043dd8&file-id=95aea877-d515-80ac-8006-23a251886db3&page-id=132f519a-39f4-80db-8006-2a41c364a545

What's for next week

After spending most of the time learning and reading material, this coming week will be focused on deliverables. The goal as planned will be to provide: - Finalized Safe₿its brand and improve overall desktop app experience, including categorization of transactions and addresses - An accessibility report or guide for Bitcoin Safe and support to implement best practices - A first draft of the Self-Custody for Organizations guide/framework/protocol, ideally delivered through the website http://Safe.BTC.pub in written format, but also as FlowChart to help have an overview of the whole resources needed and the process itself. This will clearly define preparations and tools/hardwares needed to successfully complete the process.

To learn more about the project, you can visit: Designathon website: https://event.bitcoin.design/#project-recj4SVNLLkuWHpKq Discord channel: https://discord.com/channels/903125802726596648/1369200271632236574 Previous SN posts: https://stacker.news/items/974489/r/DeSign_r and https://stacker.news/items/974488/r/DeSign_r

Stay tuned, more will be happening this coming week

originally posted at https://stacker.news/items/977180

@ e39333da:7c66e53a

::youtube{#VQRLujxTm3c}

Rockstar released the second trailer for Grand Theft Auto VI, where they mention that it showcases both cinematic and gameplay scenes equally, though of course it doesn't show any direct gameplay.

This trailer also announces the release date for the game. The game will come out on the 26th of May, 2026, for the PS5 and the Xbox One.

@ 3d073b19:4ae60f39

Heading 1

Heading 2

Heading 3

Heading 4

Heading 5

Heading 6

Lists

Unordered List

• Item 1
• Item 2
• Subitem 2.1
• Subitem 2.2

Ordered List

1. First item
2. Second item
3. Third item

Links

OpenAI - A link to OpenAI's website. Markdown Guide - A comprehensive guide to Markdown syntax.

Images

- An example image with a title.

Blockquotes

This is a blockquote. It can span multiple lines. It is often used to highlight important information or quotes.

Code

Inline Code

Here is some inline code that demonstrates how to format code within a sentence.

Code Block

```python

This is a Python code block

def hello_world(): print("Hello, world!") ```

Emphasis

Bold

This text is bold. This text is also bold.

Italic

This text is italic. This text is also italic.

Strikethrough

~~This text is strikethrough.~~

@ 3d073b19:4ae60f39

Headings

Heading 1

Heading 2

Heading 3

Heading 4

Heading 5

Heading 6

Lists

Unordered List

• Item 1
• Item 2
• Subitem 2.1
• Subitem 2.2

Ordered List

1. First item
2. Second item
3. Third item

Mixed List

• Item 1

• Item 2

• Item 3

Links

OpenAI - A link to OpenAI's website. Markdown Guide - A comprehensive guide to Markdown syntax.

Images

- An example image with a title.

Blockquotes

This is a blockquote. It can span multiple lines. It is often used to highlight important information or quotes.

Code

Inline Code

Here is some inline code that demonstrates how to format code within a sentence.

Code Block

```python

This is a Python code block

def hello_world(): print("Hello, world!") ```

Emphasis

Bold

This text is bold. This text is also bold.

Italic

This text is italic. This text is also italic.

Strikethrough

~~This text is strikethrough.~~

@ c631e267:c2b78d3e

Information ohne Reflexion ist geistiger Flugsand. \ Ernst Reinhardt

Der lateinische Ausdruck «Quo vadis» als Frage nach einer Entwicklung oder Ausrichtung hat biblische Wurzeln. Er wird aber auch in unserer Alltagssprache verwendet, laut Duden meist als Ausdruck von Besorgnis oder Skepsis im Sinne von: «Wohin wird das führen?»

Der Sinn und Zweck von so mancher politischen Entscheidung erschließt sich heutzutage nicht mehr so leicht, und viele Trends können uns Sorge bereiten. Das sind einerseits sehr konkrete Themen wie die zunehmende Militarisierung und die geschichtsvergessene Kriegstreiberei in Europa, deren Feindbildpflege aktuell beim Gedenken an das Ende des Zweiten Weltkriegs beschämende Formen annimmt.

Auch das hohe Gut der Schweizer Neutralität scheint immer mehr in Gefahr. Die schleichende Bewegung der Eidgenossenschaft in Richtung NATO und damit weg von einer Vermittlerposition erhält auch durch den neuen Verteidigungsminister Anschub. Martin Pfister möchte eine stärkere Einbindung in die europäische Verteidigungsarchitektur, verwechselt bei der Argumentation jedoch Ursache und Wirkung.

Das Thema Gesundheit ist als Zugpferd für Geschäfte und Kontrolle offenbar schon zuverlässig etabliert. Die hauptsächlich privat finanzierte Weltgesundheitsorganisation (WHO) ist dabei durch ein Netzwerk von sogenannten «Collaborating Centres» sogar so weit in nationale Einrichtungen eingedrungen, dass man sich fragen kann, ob diese nicht von Genf aus gesteuert werden.

Das Schweizer Bundesamt für Gesundheit (BAG) übernimmt in dieser Funktion ebenso von der WHO definierte Aufgaben und Pflichten wie das deutsche Robert Koch-Institut (RKI). Gegen die Covid-«Impfung» für Schwangere, die das BAG empfiehlt, obwohl es fehlende wissenschaftliche Belege für deren Schutzwirkung einräumt, formiert sich im Tessin gerade Widerstand.

Unter dem Stichwort «Gesundheitssicherheit» werden uns die Bestrebungen verkauft, essenzielle Dienste mit einer biometrischen digitalen ID zu verknüpfen. Das dient dem Profit mit unseren Daten und führt im Ergebnis zum Verlust unserer demokratischen Freiheiten. Die deutsche elektronische Patientenakte (ePA) ist ein Element mit solchem Potenzial. Die Schweizer Bürger haben gerade ein Referendum gegen das revidierte E-ID-Gesetz erzwungen. In Thailand ist seit Anfang Mai für die Einreise eine «Digital Arrival Card» notwendig, die mit ihrer Gesundheitserklärung einen Impfpass «durch die Hintertür» befürchten lässt.

Der massive Blackout auf der iberischen Halbinsel hat vermehrt Fragen dazu aufgeworfen, wohin uns Klimawandel-Hysterie und «grüne» Energiepolitik führen werden. Meine Kollegin Wiltrud Schwetje ist dem nachgegangen und hat in mehreren Beiträgen darüber berichtet. Wenig überraschend führen interessante Spuren mal wieder zu internationalen Großbanken, Globalisten und zur EU-Kommission.

Zunehmend bedenklich ist aber ganz allgemein auch die manifestierte Spaltung unserer Gesellschaften. Angesichts der tiefen und sorgsam gepflegten Gräben fällt es inzwischen schwer, eine zukunftsfähige Perspektive zu erkennen. Umso begrüßenswerter sind Initiativen wie die Kölner Veranstaltungsreihe «Neue Visionen für die Zukunft». Diese möchte die Diskussionskultur reanimieren und dazu beitragen, dass Menschen wieder ohne Angst und ergebnisoffen über kontroverse Themen der Zeit sprechen.

Quo vadis – Wohin gehen wir also? Die Suche nach Orientierung in diesem vermeintlichen Chaos führt auch zur Reflexion über den eigenen Lebensweg. Das ist positiv insofern, als wir daraus Kraft schöpfen können. Ob derweil der neue Papst, dessen «Vorgänger» Petrus unsere Ausgangsfrage durch die christliche Legende zugeschrieben wird, dabei eine Rolle spielt, muss jede/r selbst wissen. Mir persönlich ist allein schon ein Führungsanspruch wie der des Petrusprimats der römisch-katholischen Kirche eher suspekt.

[Titelbild: Pixabay]

---

Dieser Beitrag wurde mit dem Pareto-Client geschrieben und ist zuerst auf Transition News erschienen.

@ 3c389c8f:7a2eff7f

As I'm sitting here trying to hone in on what might be important to write about in this moment, my mind keeps swirling around through all the things that have me sitting here to begin with. Nostr found me in a time when my life needed a change. The discovery of something that provided the light of hope to an otherwise dark, dystopian future was more powerful than I could have ever predicted. Timing is everything, they say. I believe that to be half true, as timing alone means nothing if the will is non-existent. The intersection of opportunity and preparedness, and all that. I know how I found my way here, but I do not fully understand the things that have drawn my curiosity and kept my attention so strongly. My will ached for change, simplicity, and meaning. I found it, in what seem to me, simultaneously the most likely and the most unlikely of places. There's a magic to that, and its probably better to leave some questions unanswered, lest they lose their mystic power.

My experiences are my own but theme of them resonates through most of the people with whom I interact. It's been very clear that I wasn't alone in these feelings. A movement of highly inspired, hopeful people have continued to support this digital freedom movement since my arrival, in varying ways. Some people have highly technical skills ranging from network systems to design to cybersecurity. Others, like myself, have little to offer in the realms of functionality and we do what we can to breathe life into the systems built to provide digital freedom of speech for all. It's a humbling experience. We are reminded. sometimes directly and sometimes indirectly, that none of Nostr would matter if there were no one using it. We know this to be true, but it is no less humbling to be surrounded by constant innovation and a thriving desire to bring this experience to the entire world.

Now here I sit, tapping out these words, in the midst of another massive life change, stressful but chosen. I could sign off, go read a book in the garden, and go about my world as I would have in my pre-Nostr times. I don't want to do that, though. Hope is here. If there is a place to dwell, in hope is where I will always choose.

I find it important to acknowledge, though, that Nostr and the people using it are in a constant state of flux, too. This isn't my rock nor harbor nor shelter. It's the chaotic good, reminding me both to keep an appreciation for how far this ecosystem has come in such a short amount of time and a realistic set of expectations for where this all can go. The same applies for how well things work at any given moment...And equally so in missing my some of my early Nostr friends that have come and gone, while remaining open to the possibility of meeting new ones... Experiences had and experiences yet to come. I don't know if I have ever been so coaxed outside of my mind by a group of strangers on the internet. But here I am, looking back and looking forward, surrounded by awe in all directions, sharing thoughts that would otherwise be scribbled in pen to be burned in a random evening fire. I've long felt that the core of social media should be just this. Spaces for people to connect, above all else, in the ways that create meaning in our lives. I suppose in some ways that did exist before, but it was twisted, and obscured, and slowly pulled away.

Now its here and super-charged by possibility. What this looks like for any individual will not be the same as my own view. That's part of what makes this so beautiful to me. We need to be able to speak freely. Just as importantly we need to be able to surround ourselves with the things and people that makes us want to do more, that make us want to feel humbled. Or not, if we so choose... but I choose hope.

@ 84b0c46a:417782f5

https://long-form-editor.vercel.app/

β版のため予期せぬ動作が発生する可能性があります。記事を修正する際は事前にバックアップを取ることをおすすめします

機能

• nostr:npub1sjcvg64knxkrt6ev52rywzu9uzqakgy8ehhk8yezxmpewsthst6sw3jqcw や、 nostr:nevent1qvzqqqqqqypzq4jsz7zew5j7jr4pdfxh483nwq9vyw9ph6wm706sjwrzj2we58nqqyxhwumn8ghj77tpvf6jumt9qys8wumn8ghj7un9d3shjtt2wqhxummnw3ezuamfwfjkgmn9wshx5uqpr4mhxue69uhhyetvv9ujumn0wd68ytnhd9ex2erwv46zu6nsqyxhwumn8ghj7mn0wvhxcmmvqqsgcn99jyn5tevxz5zxsrkd7h0sx8fwnqztula423xh83j9wau7cms3vg9c7 のようにnostr:要素を挿入できる

• :monoice:のようにカスタム絵文字を挿入できる(メニューの😃アイコンから←アイコン変えるかも)

:monopaca_kao:

:kubipaca_karada:

• 新規記事作成と、既存記事の修正ができる

やることやったこと

• [x] nostr:を投稿するときにtagにいれる

• [x] 画像をアップロードできるようにする できる

• [x] 投稿しましたログとかをトースト的なやつでだすようにする
• [ ] レイアウトを整える
• [ ] あとなんか

@ d360efec:14907b5f

Disclaimer: * การวิเคราะห์นี้เป็นเพียงแนวทาง ไม่ใช่คำแนะนำในการซื้อขาย * การลงทุนมีความเสี่ยง ผู้ลงทุนควรตัดสินใจด้วยตนเอง

@ c1e9ab3a:9cb56b43

I. Historical Foundations of U.S. Monetary Architecture

The early monetary system of the United States was built atop inherited commodity money conventions from Europe’s maritime economies. Silver and gold coins—primarily Spanish pieces of eight, Dutch guilders, and other foreign specie—formed the basis of colonial commerce. These units were already integrated into international trade and piracy networks and functioned with natural compatibility across England, France, Spain, and Denmark. Lacking a centralized mint or formal currency, the U.S. adopted these forms de facto.

As security risks and the practical constraints of physical coinage mounted, banks emerged to warehouse specie and issue redeemable certificates. These certificates evolved into fiduciary media—claims on specie not actually in hand. Banks observed over time that substantial portions of reserves remained unclaimed for years. This enabled fractional reserve banking: issuing more claims than reserves held, so long as redemption demand stayed low. The practice was inherently unstable, prone to panics and bank runs, prompting eventual centralization through the formation of the Federal Reserve in 1913.

Following the Civil War and unstable reinstatements of gold convertibility, the U.S. sought global monetary stability. After World War II, the Bretton Woods system formalized the U.S. dollar as the global reserve currency. The dollar was nominally backed by gold, but most international dollars were held offshore and recycled into U.S. Treasuries. The Nixon Shock of 1971 eliminated the gold peg, converting the dollar into pure fiat. Yet offshore dollar demand remained, sustained by oil trade mandates and the unique role of Treasuries as global reserve assets.

II. The Structure of Fiduciary Media and Treasury Demand

Under this system, foreign trade surpluses with the U.S. generate excess dollars. These surplus dollars are parked in U.S. Treasuries, thereby recycling trade imbalances into U.S. fiscal liquidity. While technically loans to the U.S. government, these purchases act like interest-only transfers—governments receive yield, and the U.S. receives spendable liquidity without principal repayment due in the short term. Debt is perpetually rolled over, rarely extinguished.

This creates an illusion of global subsidy: U.S. deficits are financed via foreign capital inflows that, in practice, function more like financial tribute systems than conventional debt markets. The underlying asset—U.S. Treasury debt—functions as the base reserve asset of the dollar system, replacing gold in post-Bretton Woods monetary logic.

III. Emergence of Tether and the Parastatal Dollar

Tether (USDT), as a private issuer of dollar-denominated tokens, mimics key central bank behaviors while operating outside the regulatory perimeter. It mints tokens allegedly backed 1:1 by U.S. dollars or dollar-denominated securities (mostly Treasuries). These tokens circulate globally, often in jurisdictions with limited banking access, and increasingly serve as synthetic dollar substitutes.

If USDT gains dominance as the preferred medium of exchange—due to technological advantages, speed, programmability, or access—it displaces Federal Reserve Notes (FRNs) not through devaluation, but through functional obsolescence. Gresham’s Law inverts: good money (more liquid, programmable, globally transferable USDT) displaces bad (FRNs) even if both maintain a nominal 1:1 parity.

Over time, this preference translates to a systemic demand shift. Actors increasingly use Tether instead of FRNs, especially in global commerce, digital marketplaces, or decentralized finance. Tether tokens effectively become shadow base money.

IV. Interaction with Commercial Banking and Redemption Mechanics

Under traditional fractional reserve systems, commercial banks issue loans denominated in U.S. dollars, expanding the money supply. When borrowers repay loans, this destroys the created dollars and contracts monetary elasticity. If borrowers repay in USDT instead of FRNs:

• Banks receive a non-Fed liability (USDT).
• USDT is not recognized as reserve-eligible within the Federal Reserve System.
• Banks must either redeem USDT for FRNs, or demand par-value conversion from Tether to settle reserve requirements and balance their books.

This places redemption pressure on Tether and threatens its 1:1 peg under stress. If redemption latency, friction, or cost arises, USDT’s equivalence to FRNs is compromised. Conversely, if banks are permitted or compelled to hold USDT as reserve or regulatory capital, Tether becomes a de facto reserve issuer.

In this scenario, banks may begin demanding loans in USDT, mirroring borrower behavior. For this to occur sustainably, banks must secure Tether liquidity. This creates two options: - Purchase USDT from Tether or on the secondary market, collateralized by existing fiat. - Borrow USDT directly from Tether, using bank-issued debt as collateral.

The latter mirrors Federal Reserve discount window operations. Tether becomes a lender of first resort, providing monetary elasticity to the banking system by creating new tokens against promissory assets—exactly how central banks function.

V. Structural Consequences: Parallel Central Banking

If Tether begins lending to commercial banks, issuing tokens backed by bank notes or collateralized debt obligations: - Tether controls the expansion of broad money through credit issuance. - Its balance sheet mimics a central bank, with Treasuries and bank debt as assets and tokens as liabilities. - It intermediates between sovereign debt and global liquidity demand, replacing the Federal Reserve’s open market operations with its own issuance-redemption cycles.

Simultaneously, if Tether purchases U.S. Treasuries with FRNs received through token issuance, it: - Supplies the Treasury with new liquidity (via bond purchases). - Collects yield on government debt. - Issues a parallel form of U.S. dollars that never require redemption—an interest-only loan to the U.S. government from a non-sovereign entity.

In this context, Tether performs monetary functions of both a central bank and a sovereign wealth fund, without political accountability or regulatory transparency.

VI. Endgame: Institutional Inversion and Fed Redundancy

This paradigm represents an institutional inversion:

• The Federal Reserve becomes a legacy issuer.
• Tether becomes the operational base money provider in both retail and interbank contexts.
• Treasuries remain the foundational reserve asset, but access to them is mediated by a private intermediary.
• The dollar persists, but its issuer changes. The State becomes a fiscal agent of a decentralized financial ecosystem, not its monetary sovereign.

Unless the Federal Reserve reasserts control—either by absorbing Tether, outlawing its instruments, or integrating its tokens into the reserve framework—it risks becoming irrelevant in the daily function of money.

Tether, in this configuration, is no longer a derivative of the dollar—it is the dollar, just one level removed from sovereign control. The future of monetary sovereignty under such a regime is post-national and platform-mediated.

@ 57d1a264:69f1fee1

Finale: once the industry-standard of music notation software, now a cautionary tale. In this video, I explore how it slowly lost its crown through decades of missed opportunities - eventually leading to creative collapse due to various bureaucratic intrigues, unforeseen technological changes and some of the jankiest UI/UX you've ever seen.

https://www.youtube.com/watch?v=Yqaon6YHzaU

originally posted at https://stacker.news/items/976219

@ 21335073:a244b1ad

Someone asked for my thoughts, so I’ll share them thoughtfully. I’m not here to dictate how to promote Nostr—I’m still learning about it myself. While I’m not new to Nostr, freedom tech is a newer space for me. I’m skilled at advocating for topics I deeply understand, but freedom tech isn’t my expertise, so take my words with a grain of salt. Nothing I say is set in stone.

Those who need Nostr the most are the ones most vulnerable to censorship on other platforms right now. Reaching them requires real-time awareness of global issues and the dynamic relationships between governments and tech providers, which can shift suddenly. Effective Nostr promoters must grasp this and adapt quickly.

The best messengers are people from or closely tied to these at-risk regions—those who truly understand the local political and cultural dynamics. They can connect with those in need when tensions rise. Ideal promoters are rational, trustworthy, passionate about Nostr, but above all, dedicated to amplifying people’s voices when it matters most.

Forget influencers, corporate-backed figures, or traditional online PR—it comes off as inauthentic, corny, desperate and forced. Nostr’s promotion should be grassroots and organic, driven by a few passionate individuals who believe in Nostr and the communities they serve.

The idea that “people won’t join Nostr due to lack of reach” is nonsense. Everyone knows X’s “reach” is mostly with bots. If humans want real conversations, Nostr is the place. X is great for propaganda, but Nostr is for the authentic voices of the people.

Those spreading Nostr must be so passionate they’re willing to onboard others, which is time-consuming but rewarding for the right person. They’ll need to make Nostr and onboarding a core part of who they are. I see no issue with that level of dedication. I’ve been known to get that way myself at times. It’s fun for some folks.

With love, I suggest not adding Bitcoin promotion with Nostr outreach. Zaps already integrate that element naturally. (Still promote within the Bitcoin ecosystem, but this is about reaching vulnerable voices who needed Nostr yesterday.)

To promote Nostr, forget conventional strategies. “Influencers” aren’t the answer. “Influencers” are not the future. A trusted local community member has real influence—reach them. Connect with people seeking Nostr’s benefits but lacking the technical language to express it. This means some in the Nostr community might need to step outside of the Bitcoin bubble, which is uncomfortable but necessary. Thank you in advance to those who are willing to do that.

I don’t know who is paid to promote Nostr, if anyone. This piece isn’t shade. But it’s exhausting to see innocent voices globally silenced on corporate platforms like X while Nostr exists. Last night, I wondered: how many more voices must be censored before the Nostr community gets uncomfortable and thinks creatively to reach the vulnerable?

A warning: the global need for censorship-resistant social media is undeniable. If Nostr doesn’t make itself known, something else will fill that void. Let’s start this conversation.

@ bf47c19e:c3d2573b

Originalni tekst na dvadesetjedan.com

Autor: Vijay Boyapati / Prevod na hrvatski: Matija

---

Sa zadnjim cijenama koje je bitcoin dosegao 2017., optimističan scenarij za ulagače se možda čini toliko očitim da ga nije potrebno niti spominjati. Alternativno, možda se nekome čini glupo ulagati u digitalnu vrijednost koja ne počiva na nijednom fizičkom dobru ili vladi i čiji porast cijene su neki usporedili sa manijom tulipana ili dot-com balonom. Nijedno nije točno; optimističan scenarij za Bitcoin je uvjerljiv, ali ne i očit. Postoje značajni rizici kod ulaganja u Bitcoin, no, kao što planiram pokazati, postoji i ogromna prilika.

Geneza

Nikad u povijesti svijeta nije bilo moguće napraviti transfer vrijednosti među fizički udaljenim ljudima bez posrednika, poput banke ili vlade. 2008. godine, anonimni Satoshi Nakamoto je objavio 8 stranica rješenja na dugo nerješivi računalski problem poznat kao “Problem Bizantskog Generala.” Njegovo rješenje i sustav koji je izgradio - Bitcoin - dozvolio je, prvi put ikad, da se vrijednost prenosi brzo i daleko, bez ikakvih posrednika ili povjerenja. Implikacije kreacije Bitcoina su toliko duboke, ekonomski i računalski, da bi Nakamoto trebao biti prva osoba nominirana za Nobelovu nagradu za ekonomiju i Turingovu nagradu.

Za ulagače, važna činjenica izuma Bitcoina (mreže i protokola) je stvaranje novog oskudnog digitalnog dobra - bitcoina (monetarne jedinice). Bitcoini su prenosivi digitalni “novčići” (tokeni), proizvedeni na Bitcoin mreži kroz proces nazvan “rudarenje” (mining). Rudarenje Bitcoina je ugrubo usporedivo sa rudarenjem zlata, uz bitnu razliku da proizvodnja bitcoina prati unaprijed osmišljeni i predvidivi raspored. Samo 21 milijun bitcoina će ikad postojati, i većina (2017., kada je ovaj tekst napisan) su već izrudareni. Svake četiri godine, količina rudarenih bitcoina se prepolovi. Produkcija novih bitcoina će potpuno prestati 2140. godine.

Stopa inflacije —— Monetarna baza

Bitcoine ne podržava nikakva roba ili dobra, niti ih garantira ikakva vlada ili firma, što postavlja očito pitanje za svakog novog bitcoin ulagača: zašto imaju uopće ikakvu vrijednost? Za razliku od dionica, obveznica, nekretnina ili robe poput nafte i žita, bitcoine nije moguće vrednovati koristeći standardne ekonomske analize ili korisnost u proizvodnji drugih dobara. Bitcoini pripadaju sasvim drugoj kategoriji dobara - monetarnih dobara, čija se vrijednost definira kroz tzv. teoriju igara; svaki sudionik na tržištu vrednuje neko dobro, onoliko koliko procjenjuje da će ga drugi sudionici vrednovati. Kako bismo bolje razumjeli ovo svojstvo monetarnih dobara, trebamo istražiti podrijetlo novca.

Podrijetlo novca

U prvim ljudskim društvima, trgovina među grupama se vršila kroz robnu razmjenu. Velika neefikasnost prisutna u robnoj razmjeni je drastično ograničavala količinu i geografski prostor na kojem je bila moguća. Jedan od najvećih problema sa robnom razmjenom je problem dvostruke podudarnosti potražnje. Uzgajivač jabuka možda želi trgovati sa ribarom, ali ako ribar ne želi jabuke u istom trenutku, razmjena se neće dogoditi. Kroz vrijeme, ljudi su razvili želju za čuvanjem određenih predmeta zbog njihove rijetkosti i simbolične vrijednosti (npr. školjke, životinjski zube, kremen). Zaista, kako i Nick Szabo govori u svojem izvrsnom eseju o podrijetlu novca, ljudska želja za sakupljanjem predmeta pružila je izraženu evolucijsku prednost ranom čovjeku nad njegovim najbližim biološkim rivalom, neandertalcem - Homo neanderthalensis.

"Primarna i najbitnija evolucijska funkcija sakupljanja bila je osigurati medij za čuvanje i prenošenje vrijednosti".

Predmeti koje su ljudi sakupljali služili su kao svojevrsni “proto-novac,” tako što su omogućavale trgovinu među antagonističkim plemenima i dozvoljavale bogatsvu da se prenosi na sljedeću generaciju. Trgovina i transfer takvih predmeta bile su rijetke u paleolitskim društvima, te su oni služili više kao “spremište vrijednosti” (store of value) nego kao “medij razmjene” (medium of exchange), što je uloga koju danas igra moderni novac. Szabo objašnjava:

"U usporedbi sa modernim novcem, primitivan novac je imao jako malo “brzinu” - mogao je promijeniti ruke samo nekoliko puta u životu prosječnog čovjeka. Svejedno, trajni i čvrsti sakupljački predmet, što bismo danas nazvali “nasljeđe,” mogao je opstati mnogo generacija, dodajući znatnu vrijednost pri svakom transferu - i zapravo omogućiti transfer uopće".

Rani čovjek suočio se sa bitnom dilemom u teoriji igara, kada je odlučivao koje predmete sakupljati: koje od njih će drugi ljudi željeti? Onaj koji bi to točno predvidio imao bi ogromnu prednost u mogućnosti trgovine i akvizicije bogatsva. Neka američka indijanska plemena, npr. Naraganseti, specijalizirala su se u proizvodnji sakupljačkih dobara koja nisu imala drugu svrhu osim trgovine. Valja spomenuti da što je ranije predviđanje da će neko dobro imati takvu vrijednost, veća je prednost koju će imati onaj koji je posjeduje, zato što ju je moguće nabaviti jeftinije, prije nego postane vrlo tražena roba i njezona vrijednost naraste zajedno sa populacijom. Nadalje, nabava nekog dobra u nadi da će u budućnosti biti korišteno kao spremište vrijednosti, ubrzava upravo tu primjenu. Ova cirkularnost je zapravo povratna veza (feedback loop) koja potiče društva da se rapidno slože oko jednog spremišta vrijednosti. U terminima teorije igara, ovo je znano kao “Nashov ekvilibrij.” Postizanje Nashovog ekvilibrija za neko spremište vrijednosti je veliko postignuće za društvo, pošto ono znatno olakšava trgovinu i podjelu rada, i time omogućava napredak civilizacije.

Tisućljećima, kako su ljudska društva rasla i otvarala trgovinske puteve, različite aplikacije spremišta vrijednosti u individualnim društvima počele su se natjecati međusobno. Trgovci su imali izbor: čuvati svoju zaradu u spremištu vrijednosti vlastite kulture, ili one kulture sa kojom su trgovali, ili mješavini oboje. Benefit štednje u stranom spremištu vrijednosti bila je uvećana sposobnost trgovanja u povezanom stranom društvu. Trgovci koji su štedili u stranom spremištu vrijednosti su također imali dobrih razloga da potiču svoje društvo da ga prihvati, jer bi tako uvećali vrijednost vlastite ušteđevine. Prednosti “uvezene” tehnologije spremanja vrijednosti bile su prisutne ne samo za trgovce, nego i za sama društva. Kada bi se dvije grupe konvergirale u jedinstvenom spremištu vrijednosti, to bi značajno smanjilo cijenu troškova trgovine jednog s drugim, i samim time povećanje bogatstva kroz trgovinu. I zaista, 19. stoljeće bilo je prvi put da je najveći dio svijeta prihvatio jedinstveno spremište vrijednosti - zlato - i u tom periodu vidio najveću eksploziju trgovine u povijesti svijeta. O ovom mirnom periodu, pisao je John Maynard Keynes:

"Kakva nevjerojatna epizoda u ekonomskom napretku čovjeka… za svakog čovjeka iole iznadprosječnog, iz srednje ili više klase, život je nudio obilje, ugodu i mogućnosti, po niskoj cijeni i bez puno problema, više nego monarsima iz prethodnih perioda. Stanovnik Londona mogao je, ispijajući jutarnji čaj iz kreveta, telefonski naručiti razne proizvode iz cijele Zemlje, u količinama koje je želio, i sa dobrim razlogom očekivati njihovu dostavu na svoj kućni prag."

Svojstva dobrog spremišta vrijednosti

Kada se spremišta vrijednosti natječu jedno s drugim, specifična svojstva rade razliku koja daje jednom prednost nad drugim. Premda su mnoga dobra u prošlosti korištena kao spremišta vrijednosti ili kao “proto-novac,” određena svojstva su se pokazala kao posebno važna, i omogućila dobrima sa njima da pobijede. Idealno spremište vrijednosti biti će:

• Trajno: dobro ne smije biti kvarljivo ili lako uništeno. Tako naprimjer, žito nije idealno spremište vrijednosti.
• Prenosivo: dobro mora biti lako transportirati i čuvati, što omogućuje osiguranje protiv gubitka ili krađe i dopušta trgovinu na velike udaljenosti. Tako, krava je lošije spremište vrijednosti od zlatne narukvice.
• Zamjenjivo: jedna jedinica dobra treba biti zamjenjiva sa drugom. Bez zamjenjivosti, problem podudarnosti želja ostaje nerješiv. Time, zlato je bolje od dijamanata, jer su oni nepravilni u obliku i kvaliteti.
• Provjerljivo: dobro mora biti lako i brzo identificirano i testirano za autentičnost. Laka provjera povećava povjerenje u trgovini i vjerojatnost da će razmjena biti dovršena.
• Djeljivo: dobro mora biti lako djeljivo na manje dijelove. Premda je ovo svojstvo bilo manje važno u ranim društvima gdje je trgovina bila rijetka, postalo je važnije sa procvatom trgovine. Količine koje su se mijenjale postale su manje i preciznije.
• Oskudno: Monetarno dobro mora imati “cijenu nemoguću za lažirati,” kao što je rekao Nick Szabo. Drugim riječima, dobro ne smije biti obilno ili lako dostupno kroz proizvodnju. Oskudnost je možda i najvažnije svojstvo spremišta vrijednosti, pošto se izravno vezuje na ljudsku želju da sakupljamo ono što je rijetko. Ona je izvor vrijednosti u spremištu vrijednosti.
• Duge povijesti: što je dulje neko dobro vrijedno za društvo, veća je vjerojatnost da će biti prihvaćeno kao spremište vrijednosti. Dugo postojeće spremište vrijednosti biti će jako teško uklonjeno od strane došljaka, osim u slučaju sile (ratno osvajanje) ili ako je nova tehnologija znatno bolja u ostalim svojstvima.
• Otporno na cenzuru: novije svojstvo, sve više važno u modernom digitalnom svijetu sa sveprisutnim nadzorom, je otpornost na cenzuru. Drugim riječima, koliko je teško da vanjski agent, kao korporacija ili država, spriječi vlasnika dobra da ga čuva i koristi. Dobra koja su otporna na cenzuru su idealna za ljude koji žive u režimima koji prisilno nadziru kapital ili čine neke oblike mirne trgovine protuzakonitima.

Ova tablica ocjenjuje Bitcoin, zlato (gold) i fiat novac (kao što je euro ili dolar) po svojstvima izlistanim gore. Objašnjenje svake ocjene slijedi nakon tablice.

Trajnost:

Zlato je neosporeni kralj trajnosti. Velika većina zlata pronađenog kroz povijest, uključujući ono egipatskih faraona, opstaje i danas i vjerojatno će postojati i za tisuću godina. Zlatnici korišteni u antičko doba imaju značajnu vrijednost i danas. Fiat valute i bitcoini su digitalni zapisi koji ponekad imaju fizički oblik (npr. novčanice). Dakle, njihovu trajnost ne određuju njihova fizička svojstva (moguće je zamijeniti staru i oštećenu novčanicu za novu), nego institucije koje stoje iza njih. U slučaju fiat valuta, mnoge države su nastale i nestale kroz stoljeća, i valute su nestale s njima. Marke iz Weimarske republike danas nemaju vrijednost zato što institucija koja ih je izdavala više ne postoji. Ako je povijest ikakav pokazatelj, ne bi bilo mudro smatrati fiat valute trajnima dugoročno; američki dolar i britanska funta su relativne anomalije u ovom pogledu. Bitcoini, zato što nemaju instituciju koja ih održava, mogu se smatrati trajnima dok god mreža koja ih osigurava postoji. Obzirom da je Bitcoin još uvijek mlada valuta, prerano je za čvrste zaključke o njegovoj trajnosti. No, postoje ohrabrujući znakovi - prominente države su ga pokušavale regulirati, hakeri ga napadali - usprkos tome, mreža nastavlja funkcionirati, pokazujući visok stupanj antifragilnosti.

Prenosivost:

Bitcoini su najprenosivije spremište vrijednosti ikad. Privatni ključevi koji predstavljaju stotine milijuna dolara mogu se spremiti na USB drive i lako ponijeti bilo gdje. Nadalje, jednako velike sume mogu se poslati na drugi kraj svijeta skoro instantno. Fiat valute, zbog svojeg temeljno digitalnog oblika, su također lako prenosive. Ali, regulacije i kontrola kapitala od strane države mogu ugroziti velike prijenose vrijednosti, ili ih usporiti danima. Gotovina se može koristiti kako bi se izbjegle kontrole kapitala, ali onda rastu rizik čuvanja i cijena transporta. Zlato, zbog svojeg fizičkog oblika i velike gustoće, je najmanje prenosivo. Nije čudo da većina zlatnika i poluga nikad ne napuste sefove. Kada se radi prijenos zlata između prodavača i kupca, uglavnom se prenosi samo ugovor o vlasništvu, ne samo fizičko zlato. Prijenos fizičkog zlata na velike udaljenosti je skupo, riskantno i sporo.

Zamjenjivost:

Zlato nam daje standard za zamjenjivost. Kada je rastopljeno, gram zlata je praktički nemoguće razlikovati od bilo kojeg drugog grama, i zlato je oduvijek bilo takvo. S druge strane, fiat valute, su zamjenjive samo onoliko koliko njihova institucija želi da budu. Iako je uglavnom slučaj da je novčanica zamjenjiva za drugu istog iznosa, postoje situacije u kojima su velike novčanice tretirane drukčije od malih. Naprimjer, vlada Indije je, u pokušaju da uništi neoporezivo sivo tržište, potpuno oduzela vrijednost novčanicama od 500 i 1000 rupija. To je uzrokovalo da ljudi manje vrednuju te novčanice u trgovini, što je značilo da više nisu bile zaista zamjenjive za manje novčanice. Bitcoini su zamjenjivi na razini mreže; svaki bitcoin je pri prijenosu tretiran kao svaki drugi. No, zato što je moguće pratiti individualne bitcoine na blockchainu, određeni bitcoin može, u teoriji, postati “prljav” zbog korštenja u ilegalnoj trgovini, te ga trgovci ili mjenjačnice možda neće htjeti prihvatiti. Bez dodatnih poboljšanja oko privatnosti i anonimnosti na razini mrežnog protokola, bitcoine ne možemo smatrati jednako zamjenjivim kao zlato.

Mogućnost provjere:

Praktično gledajući, autentičnost fiat valuta i zlata je prilično lako provjeriti. Svejedno, i usprkos pokušajima da spriječe krivotvorenje novčanica, i dalje postoji potencijal prevare za vlade i njihove građane. Zlato također nije imuno na krivotvorenje. Sofisticirani kriminalci su koristili pozlaćeni tungsten kako bi prevarili kupce zlata. Bitcoine je moguće provjeriti sa matematičkom sigurnošću. Korištenjem kriptografskih potpisa, vlasnik bitcoina može javno demonstrirati da posjeduje bitcoine koje tvrdi da posjeduje.

Djeljivost:

Bitcoine je moguće podijeliti u stotinu milijuna manjih jedinica (zvanih satoshi), i prenositi takve (no, valja uzeti u obzir ekonomičnost prijenosa malih iznosa, zbog cijene osiguravanja mreže - “network fee”). Fiat valute su tipično dovoljno djeljive na jedinice sa vrlo niskom kupovnom moći. Zlato, iako fizički i teoretski djeljivo, postaje teško za korištenje kada se podijeli na dovoljno male količine da bi se moglo koristiti u svakodnevnoj trgovini.

Oskudnost:

Svojstvo koje najjasnije razlikuje Bitcoin od fiat valuta i zlata je njegova unaprijed definirana oskudnost. Od početka, konačna količina bitcoina nikad neće biti veća od 21 milijun. To daje vlasnicima bitcoina jasan i znan uvid u postotak ukupnog vlasništva. Naprimjer, vlasnik 10 bitcoina bi znao da najviše 2,1 milijuna ljudi (manje od 0.03% populacije) može ikad imati isto bitcoina kao i on. Premda je kroz povijest uvijek bilo oskudno, zlato nije imuno na povećanje ukupne količine. Ako se ikad izumi nova, ekonomičnija metoda rudarenja ili proizvodnje zlata, ukupna količina zlata bi se mogla dramatično povećati (npr. rudarenje morskog dna ili asteroida). Na kraju, fiat valute, relativno nov izum u povijesti, pokazale su se sklonima konstantnim povećanjima u količini. Države su pokazale stalnu sklonost inflaciji monetarne kvantitete kako bi rješavale kratkoročne političke probleme. Inflacijske tendencije vlada diljem svijeta čine fiat valute gotovo sigurnim da će gubiti vrijednost kroz vrijeme.

Etablirana povijest:

Nijedno monetarno dobro nema povijest kao zlato, koje je imalo vrijednost za cijelog trajanja ljudske civilizacije. Kovanice izrađene u antičko doba i danas imaju značajnu vrijednost. Ne može se isto reći za fiat valute, koje su same relativno nova povijesna anomalija. Od njihovog početka, fiat valute su imale gotovo univerzalni smjer prema bezvrijednosti. Korištenje inflacije kao podmuklog načina za nevidljivo oporezivanje građana je vječita kušnja kojoj se skoro nijedna država u povijesti nije mogla oduprijeti. Ako je 20. stoljeće, u kojem je fiat novac dominirao globalni monetarni poredak, demonstriralo neku ekonomsku istinu, to je onda bila ta da ne možemo računati na fiat novac da održi vrijednost u dužem ili srednjem vremenskom periodu. Bitcoin, usprkos svojoj novosti, je preživio dovoljno testova tržišta da postoji velika vjerojatnost da neće nestati kao vrijedno dobro. Nadalje, Lindy efekt govori da što duže Bitcoin bude korišten, to će veća biti vjera u njega i njegovu sposobnost da nastavi postojati dugo u budućnost. Drugim riječima, društvena vjera u monetarno dobro je asimptotička, kao u grafu ispod:

Ako Bitcoin preživi prvih 20 godina, imat će gotovo sveopće povjerenje da će trajati zauvijek, kao što ljudi vjeruju da je internet trajna stvar u modernom svijetu.

Otpor na cenzuru

Jedan od najbitnijih izvora za ranu potražnju bitcoina bila je njegova upotreba u ilegalnoj kupovini i prodaji droge. Mnogi su zato pogrešno zaključili da je primarna potražnja za bitcoinima utemeljena u njihovoj prividnoj anonimnosti. Međutim, Bitcoin nije anonimna valuta; svaka transakcija na mreži je zauvijek zapisana na javnom blockchainu. Povijesni zapis transakcija dozvoljava forenzičkoj analizi da identificira izvore i tijek sredstava. Takva analiza dovela je do uhićenja počinitelja zloglasne MtGox pljačke. Premda je istina da dovoljno oprezna i pedantna osoba može sakriti svoj identitet koristeći Bitcoin, to nije razlog zašto je Bitcoin bio toliko popularan u trgovini drogom.

Ključno svojstvo koje čini Bitcoin najboljim za takve aktivnosti je njegova agnostičnost i nepotrebnost za dozvolom (“premissionlessness”) na mrežnoj razini. Kada se bitcoini prenose na Bitcoin mreži, ne postoji nitko tko dopušta transakcije. Bitcoin je distribuirana peer-to-peer (korisnik-korisniku) mreža, i samim time dizajnirana da bude otporna na cenzuru. Ovo je u velikom kontrastu sa fiat bankarskim sustavom, u kojem države reguliraju banke i ostale institucije prijenosa novca, kako bi one prijavljivale i sprječavale protuzakonito korištenje monetarnih dobara. Klasičan primjer regulacije novca su kontrole kapitala. Npr., bogati milijunaš će vrlo teško prenijeti svoje bogatstvo u novu zemlju, kada bježi iz opresivnog režima. Premda zlato nije izdano i proizvedeno od države, njegova fizička priroda ga čini teško prenosivim kroz prostor, i samim time ga je daleko lakše regulirati nego Bitcoin. Indijski Akt kontrole zlata je primjer takve regulacije.

Bitcoin je odličan u većini gore navedenih svojstava, što mu omogućava da bude marginalno bolji od modernih i drevnih monetarnih dobara, te da pruži poticaje za svoje rastuće društveno usvajanje. Specifično, moćna kombinacija otpornosti na cenzuru i apsolutne oskudnosti bila je velika motivacija za bogate ulagače koji su uložili dio svojeg bogatstva u Bitcoin.

Evolucija novca

U modernoj monetarnoj ekonomiji postoji opsesija sa ulogom novca kao medija razmjene. U 20. stoljeću, države su monopolizirale izdavanje i kontrolu novca i kontinuirano potkopavale njegovo svojstvo spremišta vrijednosti, stvarajući lažno uvjerenje da je primarna svrha novca biti medij razmjene. Mnogi su kritizirali Bitcoin, govoreći da je neprikladan da bude novac zato što mu je cijena bila previše volatilna za medij razmjene. No, novac je uvijek evoluirao kroz etape; uloga spremišta vrijednosti je dolazila prije medija razmjene. Jedan od očeva marginalističke ekonomije, William Stanley Jevons, objašnjava:

"Povijesno govoreći… čini se da je zlato prvo služilo kao luksuzni metal za ukras; drugo, kao sačuvana vrijednost; treće, kao medij razmjene; i konačno, kao mjerilo vrijednosti."

U modernoj terminologiji, novac uvijek evoluira kroz četiri stadija:

1. Kolekcionarstvo: U prvoj fazi svoje evolucije, novac je tražen samo zbog svojih posebnih svojstava, uglavnom zbog želja onog koji ga posjeduje. Školjke, perlice i zlato su bili sakupljani prije nego su poprimili poznatije uloge novca.
2. Spremište vrijednosti: Jednom kada je novac tražen od dovoljnog broja ljudi, biti će prepoznat kao način za čuvanje i spremanje vrijednosti kroz vrijeme. Kada neko dobro postane široko korišteno kao spremište vrijednosti, njegova kupovna moć raste sa povećanom potražnjom za tu svrhu. Kupovna moć spremišta vrijednosti će u jednom trenutku doći do vrhunca, kada je dovolno rašireno i broj novih ljudi koji ga potražuju splasne.
3. Sredstvo razmjene: Kada je novac potpuno etabliran kao spremište vrijednosti, njegova kupovna moć se stabilizira. Nakon toga, postane prikladno sredstvo razmjene zbog stabilnosti svoje cijene. U najranijim danima Bitcoina, mnogi ljudi nisu shvaćali koju buduću cijenu plaćaju koristeći bitcoine kao sredstvo razmjene, umjesto kao novonastalo spremište vrijednosti. Poznata priča o čovjeku koji je za 10,000 bitcoina (vrijednih oko 94 milijuna dolara kada je ovaj članak napisan) za dvije pizze ilustrira ovaj problem.
4. Jedinica računanja vrijednosti: Jednom kada je novac široko korišten kao sredstvo razmjene, dobra će biti vrednovana u njemu, tj. većina cijena će biti izražena u njemu. Uobičajena zabluda je da je većinu dobara moguće zamijeniti za bitcoine danas. Npr., premda je možda moguće kupiti šalicu kave za bitcoine, izlistana cijena nije prava bitcoin cijena; zapravo se radi o cijeni u državnoj valuti koju želi trgovac, preračunatu u bitcoin po trenutnoj tržišnoj cijeni. Kad bi cijena bitcoina pala u odnosu na valutu, vrijednost šalice izražena u bitcoinima bi se povećala. Od trenutka kada trgovci budu voljni prihvaćani bitcoine kao platežno sredstvo, bez obraćanja pažnje na vrijednost bitcoina u državnoj fiat valuti, moći ćemo reći da je Bitcoin zaista postao jedinica računanja vrijednosti.

Monetarna dobra koja još nisu jedinice računanja vrijednosti možemo smatrati “djelomično monetiziranima.” Danas zlato ima takvu ulogu, jer je spremište vrijednosti, ali su mu uloge sredstva razmjene i računanja vrijednosti oduzete intervencijama država. Moguće je također da se jedno dobro koristi kao sredstvo razmjene, dok druga ispunjavaju ostale uloge. To je tipično u zemljama gdje je država disfunkcionalna, npr. Argentina ili Zimbabwe. U svojoj knjizi, Digitalno zlato, Nathaniel Popper piše:

"U Americi, dolar služi trima funkcijama novca: nudi sredstvo razmjene, jedinicu za mjerenje vrijednosti dobara, i mjesto gdje se može čuvati vrijednosti. S druge strane, argentinski peso je korišten kao sredstvo razmjene (za svakodnevne potrebe), ali ga nitko nije koristio kao spremište vrijednosti. Štednja u pesosima bila je ekvivalent bacanja novca. Zato su ljudi svu svoju štednju imali u dolarima, jer je dolar bolje čuvao vrijednost. Zbog volatilnosti pesosa, ljudi su računali cijene u dolarima, što im je pružalo pouzdaniju jedinicu mjerenja kroz vrijeme."

Bitcoin je trenutno u fazi tranzicije iz prvog stadija monetizacije u drugi. Vjerojatno će proći nekoliko godina prije nego Bitcoin pređe iz začetaka spremišta vrijednosti u istinski medij razmjene, i put do tog trenutka je još uvijek pun rizika i nesigurnosti. Važno je napomenuti da je ista tranzicija trajala mnogo stoljeća za zlato. Nitko danas živ nije doživio monetizaciju dobra u realnom vremenu (kroz koju Bitcoin prolazi), tako da nemamo puno iskustva govoriti o putu i načinu na koji će se monetizacija dogoditi.

Put monetizacije

Kroz proces monetizacije, monetarno dobro će naglo porasti u kupovnoj moći. Mnogi su tako komentirali da je uvećanje kupovne moći Bitcoina izgledalo kao “balon” (bubble). Premda je ovaj termin često korišten kako bi ukazao na pretjeranu vrijednosti Bitcoina, sasvim slučajno je prikladan. Svojstvo koje je uobičajeno za sva monetarna dobra jest da je njihova kupovna moć viša nego što se može opravdati samo kroz njihovu uporabnu vrijednost. Zaista, mnogi povijesni novci nisu imali uporabnu vrijednost. Razliku između kupovne moći i vrijednosti razmjene koju bi novac mogao imati za svoju inherentnu korisnost, možemo razmatrati kao “monetarnu premiju.” Kako monetarno dobro prolazi kroz stadije monetizacije (navedene gore), monetarna premija raste. No, ta premija ne raste u ravnoj i predvidivoj liniji. Dobro X, koje je bilo u procesu monetizacije, može izgubiti u usporedbi sa dobrom Y koje ima više svojstava novca, te monetarna premija dobra X drastično padne ili potpuno nestane. Monetarna premija srebra je skoro potpuno nestala u kasnom 19. stoljeću, kada su ga vlade diljem svijeta zamijenile zlatom kao novcem.

Čak i u odsustvu vanjskih faktora, kao što su intervencije vlade ili druga monetarna dobra, monetarna premija novog novca neće ići predvidivim putem. Ekonomist Larry White primijetio je:

"problem sa pričom “balona,” naravno, je da je ona konzistentna sa svakim putem cijene, i time ne daje ikakvo objašnjenje za specifičan put cijene"

Proces monetizacije opisuje teorija igara; svaki akter na tržištu pokušava predvidjeti agregiranu potražnju ostalih aktera, i time buduću monetarnu premiju. Zato što je monetarna premija nevezana za inherentnu korisnost, tržišni akteri se uglavnom vode za prošlim cijenama da bi odredili je li neko dobro jeftino ili skupo, i žele li ga kupiti ili prodati. Veza trenutne potražnje sa prošlim cijenama naziva se “ovisnost o putu” (path dependence); ona je možda najveći izvor konfuzije u shvaćanju kretanja cijena monetarnih dobara.

Kada kupovna moć monetarnog dobra naraste zbog većeg i šireg korištenja, očekivanja tržišta o definicijama “jeftinog” i “skupog” se mijenjaju u skladu s time. Slično tome, kada cijena monetarnog dobra padne, očekivanja tržišta mogu se promijeniti u opće vjerovanje da su prethodne cijene bile “iracionalne” ili prenapuhane. Ovisnost o putu novca ilustrirana je riječima poznatog upravitelja fondova s Wall Streeta, Josha Browna:

"Kupio sam bitcoine kada su koštali $2300, i to mi se udvostručilo gotovo odmah. Onda sam počeo govoriti kako “ne mogu kupiti još” dok im je cijena rasla, premda sam znao da je to razmišljanje bazirano samo na cijenu po kojoj sam ih kupio. Kasnije, kada je cijena pala zbog kineske regulacije mjenjačnica, počeo sam si govoriti, “Odlično, nadam se da će još pasti da mogu kupiti još.”"

Istina leži u tome da su ideje “jeftinog” i “skupog” zapravo besmislene kada govorimo o monetarnim dobrima. Cijena monetarnog dobra ne reflektira njegovu stopu rasprostanjenosti ili korisnosti, nego mjeru koliko je ono široko prihvaćeno da ispuni razne uloge novca.

Dodatna komplikacija u ovom aspektu novca je činjenica da tržišni akteri ne djeluju samo kao nepristrani promatrači koji pokušavaju kupiti i prodati u iščekivanju budućih kretanja monetarne premije, nego i kao aktivni proponenti. Pošto ne postoji objektivno “točna” monetarna premija, širiti dobar glas o superiornijim svojstvima nekog monetarnog dobra je efektivnije nego za obična dobra, čija vrijednost je u konačnici vezana na njegovu osnovnu korisnost. Religiozni zanos sudionika na Bitcoin tržištu vidljiv je na raznim internetskim forumima, gdje Bitcoineri aktivno promoviraju benefine Bitcoina i bogatstvo koje je moguće ostvariti investiranjem u njega. Promatrajući Bitcoin tržište, Leigh Drogen komentira:

"To je prepoznatljivo svima kao religija - priča koju si pričamo i oko koje se slažemo. Religija je krivulja na grafu prihvaćanja o kojoj trebamo razmišljati. Sustav je gotovo savršen - onog trenutka kada netko pristupi krugu Bitcoinera, to će reći svima i nastaviti širiti riječ. Onda njihovi prijatelji pristupe i nastave širiti riječ."

Premda usporedba sa religijom može staviti Bitcoin u iracionalno svjetlo, potpuno je racionalno za individualnog vlasnika da širi dobru vijest o superiornom monetarnom dobru, i za šire društvo da se standardizira oko njega. Novac djeluje kao temelj za svu trgovinu i štednju; tako da prihvaćanje superiornog oblika novca ima ogromne multiplicirajuće benefite za stvaranje bogatstva za sve članove društva.

Oblik monetizacije

U članku o Spekulativnom prihvaćanju Bitcoina / teorije cijene, Michael Casey postulira da rastući Gartner hype ciklusi predstavljaju faze standardne S-krivulje prihvaćanja novih tehnologija, koje su bile prisutne kod mnogih transformacijskih tehnologija dok su postajale uobičajene u društvu.

Svaki Gartner hype ciklus počinje sa eksplozijom entuzijazma za novom tehnologijom, a cijenu podižu oni sudionici na tržištvu koji su “dostupni” u toj fazi. Najraniji kupci u Gartner hype ciklusu obično imaju jaku vjeru o transformacijskoj prirodi tehnologije u koju ulažu. S vremenom, tržište dosegne vrhunac entuzijazma kako se količina novih kupaca iscrpljuje, te kupovinom počnu dominirati spekulatori koji su više zainteresirani u brze profite nego u samu tehnologiju.

Nakon vrha hype ciklusa, cijene rapidno padaju dok spekulativno ludilo ustupa mjesto očajavanju, javnoj poruzi i osjećaju da tehnologija nije uopće bila transformacijska. S vremenom, cijena dosegne dno i formira plato na kojem se originalnim ulagačima, koji su imali snažno uvjerenje, pridružuju nove grupe ljudi koji su izdržali bol kraha cijena i koji cijene važnost same tehnologije.

Plato traje neko vrijeme i formira, kako Casey kaže, “stabilnu, dosadnu dolinu.” Za ovo vrijeme, javni interes za tehnologiju opada, no nastaviti će se razvijati i snažna zajednica uvjerenja će polako rasti. Tada, postavlja se nova baza za sljedeću iteraciju hype ciklusa, dok vanjski promatrači prepoznaju da tehnologija i dalje postoji i da ulaganje u nju možda nije onoliko rizično kao što se činilo za vrijeme pada cijene. Sljedeća iteracija hype ciklusa donosi mnogo veći broj novih ljudi, pa je i ciklus daleko veći u svojoj magnitudi.

Jako mali broj ljudi koji sudjeluju u Gartner hype ciklusu će točno predvidjeti koliko će visoko cijena porasti za vrijeme ciklusa. Cijene često dosegnu razine koje bi se činile apsurdnima većini ulagača u raniji stadijima ciklusa. Kada ciklus završi, mediji tipično atribuiraju pad cijene nekoj od aktualnih drušvenih tema. Premda takva tema može biti okidač pada, ona nikad nije temeljni razlog zašto ciklus završava. Gartner hype ciklusi završavaju kada je količina dostupnih novih sudionika na tržištu iscrpljena.

Zanimljivo je da je i zlato nacrtalo klasičan graf Gartner hype ciklusa od kasnih 1970-ih do ranih 2000-ih. Moguće je spekulirati da je hype ciklus osnovna socijalna dinamika oko procesa monetizacije.

Gartner kohorte

Od početka trgovanja Bitcoina na mjenjačnicama 2010. godine, Bitcoin tržište je svjedočilo četirima velikim Gartner hype ciklusima. U retrospektivi, možemo vrlo precizno identificirati grupe cijena prethodnih hype ciklusa Bitcoin tržišta. Također, možemo kvalitativno odrediti kohorte ulagača koje su povezane sa svakom iteracijom prethodnih ciklusa.

$ 0–$ 1 (2009. – 3. mjesec 2011.): Prvi hype ciklus u Bitcoin tržištu dominirali su kriptografi, računalni znanstvenici i cypherpunkovi koji su od početka bili spremni razumijeti važnost nevjerojatnog izuma Satoshija Nakamotoa, i koji su bili pioniri u potvrđivanju da Bitcoin protokol nema tehničkih mana.

$ 1–$ 30 (3. mjesec 2011. – 7. mjesec. 2011.): Drugi ciklus privukao je rane entuzijaste oko novih tehnologija kao i stabilan pritok ideološki motiviranih ulagača koji su bili oduševljeni idejom novca odvojenog od države. Libertarijanci poput Rogera Vera došli su u Bitcoin zbog aktivnog anti-institucionalnog stava, i mogućnosti koju je nova tehnologija obećavala. Wences Casares, briljantni i dobro povezani serijski poduzetnik, bio je također dio drugog Bitcoin hype ciklusa te je širio riječ o Bitcoinu među najprominentnijim tehnolozima i ulagačima u Silicijskoj Dolini.

$ 250–$ 1100 (4. mjesec 2013. – 12. mjesec 2013.): Treći hype ciklus doživio je ulazak ranih generalnih i institucionalnih ulagača koji su bili voljni uložiti trud i riskirati kroz užasno komplicirane kanale likvidnosti kako bi kupili bitcoine. Primaran izvor likvidnosti na tržištu za vrijeme ovog perioda bio je MtGox, mjenjačnica bazirana u Japanu, koju je vodio notorno nesposobni i beskrupulozni Mark Karpeles, koji je kasnije završio i u zatvoru zbog svoje uloge u kolapsu MtGoxa.

Valja primijetiti da je rast Bitcoinove cijene za vrijeme spomenuti hype ciklusa većinom povezano sa povećanjem likvidnosti i lakoćom sa kojom su ulagači mogli kupiti bitcoine. Za vrijeme prvog hype ciklusa, nisu postojale mjenjačnice; akvizicija bitcoina se odvijala primarno kroz rudarenje (mining) ili kroz izravnu razmjenu sa onima koju su već izrudarili bitcoine. Za vrijeme drugog hype ciklusa, pojavile su se rudimentarne mjenjačnice, no nabavljanje i osiguravanje bitcoina na ovim mjenjačnicama bilo je previše kompleksno za sve osim tehnološki najsposobnijih ulagača. Čak i za vrijeme trećeg hype ciklusa, ulagači koju su slali novac na MtGox kako bi kupili bitcoine su morali raditi kroz značajne prepreke. Banke nisu bile voljne imati posla sa mjenjačnicom, a oni posrednici koji su nudili usluge transfera bili su često nesposobni, kriminalni, ili oboje. Nadalje, mnogi koji su uspjeli poslati novac MtGoxu, u konačnici su morali prihvatiti gubitak svojih sredstava kada je mjenjačnica hakirana i kasnije zatvorena.

Tek nakon kolapsa MtGox mjenjačnice i dvogodišnje pauze u tržišnoj cijeni Bitcoina, razvili su se zreli i duboki izvori likvidnosti; primjeri poput reguliranih mjenjačnica kao što su GDAX i OTC brokeri kao Cumberland mining. Dok je četvrti hype ciklus započeo 2016. godine, bilo je relativno lako običnim ulagačima kupiti i osigurati bitcoine.

$ 1100 – $ 19600? (2014. –?):

U trenutku pisanja ovog teksta, tržište Bitcoina je prolazilo svoj četvrti veliki hype ciklus. Sudjelovanje u ovom hype ciklusu dominirala je ona skupina koju je Michael Casey opisao kao “rana većina” običnih i institucionalnih ulagača.

Kako su se izvori likvidnosti produbljivali i sazrijevali, veliki institucionalni ulagači sada imaju priliku sudjelovati kroz regulirana “futures” tržišta. Dostupnosti takvih tržišta stvara put ka kreaciji Bitcoin ETF-a (exchange traded fund) (fond na slobodnom tržištu), koji će onda pokrenuti “kasnu većinu” i “najsporije” u sljedećim hype ciklusima.

Premda je nemoguće predvidjeti točan efekt budućih hype ciklusa, razumno je očekivati da će najviša točka biti između $ 20.000 i $ 50.000 (2021. zenit je bio preko $ 69.000). Znatno više od ovog raspona, i Bitcoin bi imao znatan postotak ukupne vijednosti zlata (zlato i Bitcoin bi imali jednaku tržišnu kapitalizaciju kada bi bitcoini vrijedili oko $ 380.000 u trenutku pisanja ovog teksta). Značajan postotak vrijednosti zlata dolazi od potražnje centralnih banaka, te je malo vjerojatno da će centralne banke ili suverene države sudjelovati u trenutnom hype ciklusu.

Ulazak suverenih država u Bitcoin

Bitcoinov zadnji Gartner hype ciklus će započeti kada ga suverene države počnu akumulirati kao dio svojih rezervi stranih valuta. Tržišna kapitalizacija Bitcoina je trenutno premala da bismo ga smatrali značajnim dodatkom rezervama većini zemalja. No, kako se interes u privatnom sektoru povećava i kapitalizacija Bitcoina se približi trilijunu dolara, postat će dovoljno likvidan za većinu država. Prva država koja službeno doda bitcoine u svoje rezerve će vjerojatno potaknuti stampedo ostalih da učine isto. Države koje su među prvima u usvajanju Bitcoina imat će najviše benefita u svojim knjigama ako Bitcoin u konačnici postane globalna valuta (global reserve currency). Nažalost, vjerojatno će države sa najjačom izvršnom vlasti - diktature poput Sjeverne Koreje - biti najbrže u akumulaciji bitcoina. Neodobravanje prema takvim državama i slaba izvršna tijela zapadnjačkih demokracija uzrokovat će sporost i kašnjenje u akumulaciji bitcoina za njihove vlastite rezerve.

Velika je ironija u tome što je SAD trenutno jedna od regulatorno najotvorenijih nacija prema Bitcoinu, dok su Kina i Rusija najzatvorenije. SAD riskira najviše, geopolitički, ako bi Bitcoin zamijenio dolar kao svjetska rezervna valuta. U 1960-ima, Charles de Gaulle je kritizirao “pretjeranu privilegiju” (“exorbitant privilege”) koju su SAD imale u međunarodnom monetarnom poretku, postavljenom kroz Bretton Woods dogovor 1944. godine. Ruska i kineska vlada još ne shvaćaju geo-strateške benefite Bitcoina kao rezervne valute, te se trenutno brinu o efektima koje bi mogao imati na njihova unutarnja tržišta. Kao de Gaulle u 1960-ima, koji je prijetio SAD-u povratkom na klasični standard zlata, Kinezi i Rusi će s vremenom uvidjeti korist u velikoj poziciji u Bitcoinu - spremištu vrijednosti bez pokrića ijedne vlade. Sa najvećom koncentracijom rudara Bitcoina u Kini (2017.), kineska vlada već ima znatnu potencijalnu prednost u stavljanju bitcoina u svoje rezerve.

SAD se ponosi svojim statusom nacije inovatora, sa Silicijskom dolinom kao krunom svoje ekonomije. Dosad, Silicijska dolina je dominirala konverzacijom usmjerenom prema regulaciji, i poziciji koju bi ona treba zauzeti prema Bitcoinu. No, bankovna industrija i federalna rezerva SAD-a (US Federal Reserve, Fed) napokon počinju uviđati egzistencijalnu prijetnju koju Bitcoin predstavlja za američku monetarnu politiku, postankom globalne rezervne valute. Wall Street Journal, jedan od medijskih glasova federalne reserve, izdao je komentar o Bitcoinu kao prijetnji monetarnoj politici SAD-a:

"Postoji još jedna opasnost, možda i ozbiljnija iz perspektive centralnih banaka i regulatora: bitcoin možda ne propadne. Ako je spekulativni žar u kriptovalutu samo prvi pokazatelj njezinog šireg korištenja kao alternative dolaru, Bitcoin će svakako ugroziti monopol centralnih banaka nad novcem."

U narednim godinama, možemo očekivati veliku borbu između poduzetnika i inovatora u Silicijskoj dolini, koji će pokušavati čuvati Bitcoin od državne kontrole s jedne strane, i bankovne industrije i centralnih banaka koje će učiniti sve što mogu da bi regulirale Bitcoin kako bi spriječile znatne promjene u svojoj industriji i moći izdavanja novca, s druge.

Prijelaz na medij razmjene

Monetarno dobro ne može postati opće prihvaćen medij razmjene (standardna ekonomska definicija za “novac”) prije nego je vrednovano od širokog spektra ljudi; jednostavno, dobro koje nije vrednovano neće biti prihvaćeno u razmjeni. Kroz proces generalnog rasta vrijednosti, i time postanka spremišta vrijednosti, monetarno dobro će brzo narasti u kupovnoj moći, i time stvoriti cijenu za korištenje u razmjeni. Samo kada ta cijena rizika mijenjanja spremišta vrijednosti padne dovoljno nisko, može dobro postati opće prihvaćen medij razmjene.

Preciznije, monetarno dobro će biti prikladno kao medij razmjene samo kada je suma cijene rizika i transakcijske cijene u razmjeni manja nego u trgovini bez tog dobra.

U društvu koje vrši robnu razmjenu, prijelaz spremišta vrijednosti u medij razmjene može se dogoditi čak i onda kada monetarno dobro raste u kupovnoj moći, zato što su transakcijski troškovi robne razmjene iznimno visoki. U razvijenoj ekonomiji, u kojoj su troškovi razmjene niski, moguće je za mladu i rapidno rastućnu tehnologiju spremišta vrijednosti, poput Bitcoina, da se koristi kao medij razmjene, doduše na ograničen način. Jedan primjer je ilegalno tržište droge, gdje su kupci voljni žrtvovati oportunu cijenu čuvanja bitcoina kako bi umanjili znatan rizik kupovine droge koristeći fiat novac.

Postoje međutim velike institucionalne barijere da novonastalo spremište vrijednosti postane sveopće prihvaćen medij razmjene u razvijenom društvu. Države koriste oporezivanje kao moćnu metodu zaštite svojeg suverenog novca protiv rivalskih monetarnih dobara. Ne samo da suvereni novac ima prednost konstantnog izvora potražnje, zato što je porez moguće platiti jedino u njemu, nego su i rivalska monetarna dobra oporezana pri svakoj razmjeni za vrijeme rastuće cijene. Ova metoda oporezivanja stvara znatan otpor korištenju spremišta vrijednosti kao medija razmjene.

Ovakvo sabotiranje tržišnih monetarnih dobara nije nepremostiva barijera za njihovo prihvaćanje kao općeg medija razmjene. Ako ljudi izgube vjeru u suvereni novac, njegova vrijednost može rapidno propasti kroz proces zvan hiperinflacija. Kada suvereni novac prolazi kroz hiperinflaciju, njegova vrijednost propadne prvo u usporedbi sa najlikvidnijim dobrima u društvu, kao što je zlato ili stabilna strana valuta (američki dolar npr.), ako su ona dostupna. Kada nema likvidnih dobara ili ih ima premalo, novac u hiperinflaciji kolabira u usporedbi sa stvarnim dobrima, kao što su nekretnine ili upotrebljiva roba. Arhetipska slika hiperinflacije je trgovina sa praznim policama - potrošači brzo bježe iz propadajuće vrijednosti novca svoje nacije.

Nakon dovoljno vremena, kada je vjera potpuno uništena za vrijeme hiperinflacije, suvereni novac više nitko ne prihvaća, te se društvo može vratiti na robnu razmjenu, ili će doživjeti potpunu zamjenu monetarne jedinice za sredstvo razmjene. Primjer ovog procesa bila je zamjena zimbabveanskog dolara za američki dolar. Takva promjena suverenog novca za stranu valutu je dodatno otežana relativnom oskudnošću strane valute i odsustvom stranih bankarskih institucija koje pružaju likvidnost tržištu.

Sposobnost lakog prenošenja bitcoina preko granica i odsustvo potrebe za bankarskim sustavom čine Bitcoin idealnim monetarnim dobrom za one ljude koji pate pod hiperinflacijom. U nadolazećim godinama, kako fiat valute nastave svoj povijesni trend ka bezvrijednosti, Bitcoin će postati sve popularniji izbor za ušteđevine ljudi diljem svijeta. Kada je novac nacije napušten i zamijenjen Bitcoinom, Bitcoin će napraviti tranziciju iz spremišta vrijednosti u tom društvu u opće prihvaćeno sredstvo razmjene. Daniel Krawicz stvorio je termin “hiperbitcoinizacija” da bi opisao ovaj proces.

Učestala pogrešna shvaćanja

Većina ovog članka usredotočila se na monetarnu prirodu Bitcoina. Sa tim temeljima možemo adresirati neke od najčešćih nerazumijevanja u Bitcoinu.

Bitcoin je balon (bubble)

Bitcoin, kao sva tržišna monetarna dobra, posjeduje monetarnu premiju. Ona često rezultira uobičajenom kritikom da je Bitcoin samo “balon.” No, sva monetarna dobra imaju monetarnu premiju. Naprotiv, ta monetarna premija (cijena viša od one koju diktira potražnja za dobrom kao korisnim) je upravo karakteristična za sve oblike novca. Drugim riječima, novac je uvijek i svuda balon. Paradoksalno, monetarno dobro je istovremeno balon i ispod vrijednosti ukoliko je u ranijim stadijima općeg prihvaćanja kao novac.

Bitcoin je previše volatilan

Volatilnost cijene Bitcoina je funkcija njegovog nedavnog nastanka. U prvih nekoliko godina svojeg postojanja, Bitcoin se ponašao kao mala dionica, i svaki veliki kupac - kao npr. braća Winklevoss - mogao je uzrokovati veliki skok u njegovoj cijeni. No, kako su se prihvaćenost i likvidnost povećavali kroz godine, volatilnost Bitcoina je srazmjerno smanjila. Kada Bitcoin postigne tržišnu kapitalizaciju (vrijednost) zlata, imat će sličnu volatilnost kao i zlato. Kako Bitcoin nastavi rasti, njegova volatilnost će se smanjiti do razine koja ga čini prikladnim za široko korištenje kao medij razmjene. Kao što je prethodno rečeno, monetizacija Bitcoina se odvija u seriji Gartner hype ciklusa. Volatilnost je najniža za vrijeme vrhunaca i dolina unutar ciklusa. Svaki hype ciklus ima nižu volatilnost od prethodnih, zato što je likvidnost tržišta veća.

Cijene transakcija su previsoke

Novija kritika Bitcoin mreže je ta da ju je povećanje cijena prijenosa bitcoina učinilo neprikladnom za sustav plaćanja. No, rast u cijenama transakcija je zdrav i očekivan. One su nužne za plaćanje bitcoin minera (rudara), koji osiguravaju mrežu validacijom transakcija. Rudare se plaća kroz cijene transakcija ili kroz blok-nagrade, koje su inflacijska subvencija od trane trenutnih vlasnika bitcoina.

S obzirom na Bitcoinovu fiksnu proizvodnju (monetarna politika koja ga čini idealnim za spremanje vrijednosti), blok-nagrade će s vremenom nestati i mrežu će se u konačnici morati osiguravati kroz cijene transakcija. Mreža sa “niskim” cijenama transakcija je mreža sa slabom sigurnosti i osjetljiva na vanjsku intervenciju i cenzuru. Oni koji hvale niske cijene Bitcoinovih alternative zapravo niti ne znajući opisuju slabosti tih takozvanih “alt-coina.”

Površan temelj kritika Bitcoinovih “visokih” cijena transakcija je uvjerenje da bi Bitcoin trebao biti prvo sustav plaćanja, i drugo spremište vrijednosti. Kao što smo vidjeli kroz povijest novca, ovo uvjerenje je naopako. Samo onda kada Bitcoin postane duboko ukorijenjeno spremište novca može biti prikladan kao sredstvo razmjene. Nadalje, kada oportunitetni trošak razmjene bitcoina dođe na razinu koja ga čini prikladnim sredstvom razmjene, većina trgovine neće se odvijati na samoj Bitcoin mreži, nego na mrežama “drugog sloja” (second layer) koje će imati niže cijene transakcija. Takve mreže, poput Lightning mreže, služe kao moderna verzija zadužnica koje su korištene za prijenos vlasničkih papira zlata u 19. stoljeću. Banke su koristile zadužnice zato što je prijenos samog metala bio daleko skuplji. Za razliku od takvih zadužnica, Lightning mreža će omogućavati nisku cijenu prijenosa bitcoina bez potrebe za povjerenjem prema trećoj strani, poput banaka. Razvoj Lightning mreže je tehnološka inovacija od izuzetne važnosti u povijesti Bitcoina, i njezina vrijednost će postati očita u narednim godinama, kako je sve više ljudi bude razvijalo i koristilo.

Konkurencija

Pošto je Bitcoin softverski protokol otvorenog tipa (open-source), oduvijek je bilo moguće kopirati softver i imitirati mrežu. Kroz godine nastajali su mnogi imitatori, od identičnih kopija, kao Litecoin, do kompleksnijih varijanti kao što je Ethereum, koje obećavaju arbitrarno kompleksne ugovorne mehanizme koristeći decentralizirani računalni sustav. Česta kritika Bitcoinu od strane ulagača je ta da on ne može zadržati svoju vrijednost kada je vrlo lako stvoriti konkurente koji mogu lako i brzo u sebi imati najnovije inovacije i softverske funkcionalnosti.

Greška u ovom argumentu leži u manju takozvanog “mrežnog efekta” (network effect), koji postoji u prvoj i dominantnoj tehnologiji u nekom području. Mrežni efekt - velika vrijednost korištenja Bitcoina samo zato što je već dominantan - je važno svojstvo samo po sebi. Za svaku tehnologiju koja posjeduje mrežni efekt, to je daleko najvažnije svojstvo koje može imati.

Za Bitcoin, mrežni efekt uključuje likvidnost njegovog tržišta, broj ljudi koji ga posjeduju, i zajednicu programera koji održavaju i unaprjeđuju njegov softver i svjesnost u javnosti. Veliki ulagači, uključujući države, će uvijek prvo tražiti najlikvidnije tržište, kako bi mogli ući i izaći iz tržišta brzo, i bez utjecanja na cijenu. Programeri će se pridružiti dominantnoj programerskoj zajednici sa najboljim talentom, i time pojačati samu zajednicu. Svjesnost o brendu sama sebe pojačava, pošto se nadobudni konkurenti Bitcoina uvijek spominju u kontekstu Bitcoina kao takvog.

Raskrižje na putu (fork)

Trend koji je postao popularan 2017. godine nije bio samo imitacija Bitcoinovog softvera, nego kopiranje potpune povijesti njegovih prošlih transakcija (cijeli blockchain). Kopiranjem Bitcoinovog blockchaina do određene točke/bloka i odvajanjem sljedećih blokova ka novoj mreži, u procesu znanom kao “forking” (odvajanje), Bitcoinovi konkurenti su uspjeli riješiti problem distribuiranja svojeg tokena velikom broju korisnika.

Najznačajniji takav fork dogodio se 1. 8. 2017. godine, kada je nova mreža nazvana Bitcoin Cash (Bcash) stvorena. Vlasnik N količine bitcoina prije 1.8.2017. bi onda posjedovao N bitcoina i N BCash tokena. Mala, ali vrlo glasna zajednica Bcash proponenata je neumorno pokušavala prisvojiti Bitcoinov brend i ime, imenujući svoju novu mrežu Bitcoin Cast i pokušavajući uvjeriti nove pridošlice u Bitcoin da je Bcash “pravi” Bitcoin. Ti pokušaji su većinom propali, i taj neuspjeh se vidi u tržišnim kapitalizacijama dviju mreža. No, za nove ulagače, i dalje postoji rizik da bi konkurent mogao kopirati Bitcoin i njegov blockchain i tako uspjeti u preuzimanju tržišne kapitalizacije, te postati de facto Bitcoin.

Moguće je uočiti važno pravilo gledajući velike forkove u prošlosti Bitcoin i Ethereum mreža. Većina tržišne kapitalizacije odvijat će se na mreži koja zadrži najviši stupanj talenta i aktivnosti u zajednici programera. Premda se na Bitcoin može gledati kao na nov i mlad novac, on je također računalna mreža koja počiva na softveru, kojeg se pak treba održavati i poboljšavati. Kupovina tokena na mreži koja ima malo neiskusnih programera bilo bi kao kupovati kopiju Microsoft Windowsa na kojoj rade lošiji programeri. Jasno je vidljivo iz povijesti forkova koji su se odvili 2017. godine da su najbolji računalni i kriptografski stručnjaci posvećeni razvoju originalnog Bitcoina, a ne nekoj od rastućeg broja imitacija koje su se izrodile iz njega.

Stvarni rizici

Premda su uobičajene kritike upućene Bitconu od strane medija i ekonomske profesije krive i bazirane na netočnom shvaćanju novca, postoje pravi i značajni rizici kod ulaganja u Bitcoin. Bilo bi mudro za novog Bitcoin ulagača da shvati ove rizike prije potencijalnog ulaganja.

Rizik protokola

Bitcoin protokol i kriptografski sastavni dijelovi na kojima je sagrađen potencijalno imaju dosad nepronađenu grešku u svom dizajnu, ili mogu postati nesigurni razvojem kvantnih računala. Ako se pronađe greška u protokolu, ili neka nova metoda računarstva učini mogućim probijanje kriptografskih temelja Bitcoina, vjera u Bitcoin biti će znatno narušena. Rizik protokola bio je najviši u ranim godinama razvoja Bitcoina, kada je još uvijek bilo nejasno, čak i iskusnim kriptografima, je li Satoshi Nakamoto zaista riješio problem bizantskih generala (Byzantine Generals’ Problem). Brige oko ozbiljnih grešaka u Bitcoin protokolu nestale su kroz godine, no uzevši u obzir njegovu tehnološku prirodu, rizik protokola će uvijek ostati u Bitcoinu, makar i kao izuzetak.

Propadanje mjenjačnica

Time što je decentraliziran, Bitcoin je pokazao značajnu otpornost, suočen sa brojnim pokušajima raznih vlada da ga reguliraju ili unište. No, mjenjačnice koje trguju bitcoinima za fiat valute su centralizirani entiteti i podložne regulacijama i zatvaranju. Bez mjenjačnica i volje bankara da s njima posluju, proces monetizacije Bitcoina bio bi ozbiljno usporen, ako ne i potpuno zaustavljen. Iako postoje alternativni izvori likvidnosti za Bitcoin, poput “over-the-counter” brokera i decentraliziranih tržišta za kupovinu i prodaju bitcoina, kritičan proces otkrivanja i definiranja cijene se odvija na najlikvidnijim mjenjačnicama, koje su sve centralizirane.

Jedan od načina za umanjivanje rizika gašenja mjenjačnica je geografska arbitraža. Binance, jedna od velikih mjenjačnica iz Kine, preselila se u Japan nakon što joj je kineska vlada zabranila operiranje u Kini. Vlade su također oprezne kako ne bi ugušile novu industriju koja je potencijalno značajna kao i internet, i time predale nevjerojatnu konkurentnu vrijednost drugim nacijama.

Samo kroz koordinirano globalno ukidanje Bitcoin mjenjačnica bi proces monetizacije mogao biti zaustavljen. Trenutno smo u utrci; Bitcoin raste i postaje sve rašireniji, i doći će do trenutka kada bi potpuno ukidanje mjenjačnica postalo politički neizvedivo - kao i gašenje interneta. Mogućnost takvog ukidanja je još uvijek realna, i valja je uzeti u obzir pri ulaganju u Bitcoin. Kao što je gore objašnjeno, suverene vlade se polako bude i uviđaju prijetnju koju predstavlja neovisna digitalna valuta otporna na cenzuru, za njihovu monetarnu politiku. Otvoreno je pitanje hoće li išta poduzeti da odgovore ovoj prijetnji prije nego Bitcoin postane toliko utvrđen i raširen da politička akcija postane nemoćna i ne-efektivna.

Zamjenjivost

Otvorena i transparentna priroda Bitcoin blockchaina omogućava državama da proglase specifične bitcoine “okaljanima” zbog njihovog korištenja u određenim aktivnostima. Premda Bitcoin, na protokolarnoj razini, ne diskriminira transakcije na ikoji način, “okaljani” bitcoini bi mogli postati bezvrijedni ako bi ih regulacije proglasile ilegalnima i neprihvatljivima za mjenjačnice ili trgovce. Bitcoin bi tada izgubio jedno od kritičnih svojstava monetarnog dobra: zamjenjivost.

Da bi se ovaj problem riješio i umanjio, biti će potrebna poboljšanja na razini protokola kako bi se poboljšala privatnost transakcija. Premda postoji napredak u ovom smjeru, prvi put primjenjen u digitalnim valutama kao što su Monero i Zcash, potrebno je napraviti značajne tehnološke kompromise između efikasnosti i kompleksnosti Bitcoina i njegove privatnosti. Pitanje ostaje otvoreno je li moguće dodati nova svojstva privatnosti na Bitcoin, na način koji neće kompromitirati njegovu korisnost kao novca.

Zaključak

Bitcoin je novonastali novac koji je u procesu transformacije iz sakupljačkog dobra u spremište vrijednosti. Kao neovisno monetarno dobro, moguće je da će u budućnosti postati globalan novac, slično kao zlato za vrijeme 19. stoljeća. Prihvaćanje Bitcoina kao globalnog novca je upravo taj optimističan scenarij za Bitcoin, kojeg je artikulirao Satoshi Nakamoto još 2010. godine u email razmjeni sa Mikeom Hearnom:

"Ako zamisliš da se koristi u nekom dijelu svjetske trgovine, i da će postojati samo 21 milijun bitcoina za cijeli svijet, vrijednost po jedinici će biti znatno veća".

Ovaj scenarij je još snažnije definirao briljantni kriptograf Hal Finney, koji je ujedno primio i prve bitcoine od Nakamotoa, ubrzo nakon najave prvog funkcionalnog Bitcoin softvera:

"Zamislimo da Bitcoin bude uspješan i postane dominantan sustav plaćanja diljem svijeta. U tom slučaju će ukupna vrijednost valute biti jednaka ukupnoj vrijednosti svog bogatstva svijeta. Današnje procjene ukupnog svjetskog bogatska kućanstava koje sam pronašao borave negdje između 100 i 300 trilijuna dolara. Sa 20 milijuna bitcoina, svaki bi onda vrijedio oko 10 milijuna dolara."

Čak i da Bitcoin ne postane u cijelost globalan novac, nego da se samo natječe sa zlatom kao neovisno spremište vrijednosti, i dalje je masivno podcijenjen. Mapiranje tržišne kapitalizacije postojeće količine izrudarenog zlata (oko 8 trilijuna dolara) na maksimalnu dostupnost Bitcoina od 21 milijun, daje vrijednost od otprilike 380,000 dolara po bitcoinu. Kao što smo vidjeli u prethodnom tekstu, svojstva koja omogućavaju monetarnom dobru da bude prikladno spremište vrijednosti, čine Bitcoin superiornijim zlatu u svakom pogledu osim trajanja povijesti. No, kako vrijeme prolazi i Lindy efekt postane jači, dosadašnja povijest će prestati biti prednost zlata. Samim time, nije nerazumno očekivati da će Bitcoin narasti do, a možda i preko, ukupne cijene zlata na tržištvu do 2030. Opaska ovoj tezi je činjenica da veliki postotak vrijednosti zlata dolazi od toga što ga centralne banke čuvaju kao spremište vrijednosti. Da bi Bitcoin došao do te razine, određena količina suverenih država će trebati sudjelovati. Hoće li zapadnjačke demokracije sudjelovati u vlasništvu Bitcoina je nepoznato. Vjerojatnije je, nažalost, da će prve nacije u Bitcoin tržištu biti sitne diktature i kleptokracije.

Ako niti jedna država ne bude sudjelovala u Bitcoin tržištu, optimistična teza i dalje postoji. Kao nevisno spremište vrijednosti u rukama individualnih i institucionalnih ulagača, Bitcoin je i dalje vrlo rano u svojoj “krivulji prihvaćenosti” (adoption curve); tzv. “rana većina” ulaze na tržište sada, dok će ostali ući tek nekoliko godina kasnije. Sa širim sudjelovanjem individualnih i institucionalnih ulagača, cijena po bitcoinu između 100,000 i 200,000 dolara je sasvim moguća.

Posjedovanje bitcoina je jedna od malobrojnih asimetričnih novčanih strategija dostupnih svakome na svijetu. Poput “call” opcija, negativan rizik ulagača je ograničen na 1x, dok potencijalna dobit i dalje iznosi 100x ili više. Bitcoin je prvi istinski globalan balon čija je veličina ograničena samo potražnjom i željom građana svijeta da zaštite svoju ušteđevinu od raznovrsnih ekonomskih malverzacija vlade. Bitcoin je ustao kao feniks iz pepela globalne financijske krize 2008. godine - katastrofe kojoj su prethodile odluke centralnih banaka poput američke Federalne rezerve (Federal Reserve).

Onkraj samo financijske teze za Bitcoin, njegov rast i uspjeh kao neovisno spremište vrijednosti imat će duboke geopolitičke posljedice. Globalna, ne-inflacijska valuta će prisiliti suverene države da promjene svoje primarne mehanizme financiranja od inflacije u izravno oporezivanje; koje je daleko manje politički popularno. Države će se smanjivati proporcionalno političkoj boli koju im nanese oporezivanje kao jedini način financiranja. Nadalje, globalna trgovina vršiti će se na način koji zadovoljava aspiraciju Charlesa de Gaullea, da nijedna nacija ne bi smjela imati privilegiju nad ikojom drugom:

"Smatramo da je potrebno da se uspostavi međunarodna trgovina, kao što je bio slučaj prije velikih nesreća koje su zadesile svijet, na neosporivoj monetarnoj bazi, koja ne nosi na sebi oznaku ijedne države."

Za 50 godina, ta monetarna baza biti će Bitcoin.

@ 26d4b5b2:96393e73

https://app.doh.money http://localhost:3000 https://dohmoney-cyxe-cyxeio-cyxecyxeios-projects.vercel.app GET POST OPTIONS PUT DELETE

Content-Type

Ocp-Apim-Subscription-Key

Authorization

Accept

X-Requested-With

X-Verified-By

Content-Length

Request-Context

Date

@(context.Request.Headers.GetValueOrDefault("Ocp-Apim-Subscription-Key", "50922ff015c14a84a092b4764dc6dddf")) @(context.Request.Headers.GetValueOrDefault("Origin", "https://app.doh.money")) @(context.Request.Headers.GetValueOrDefault("Origin", "http://localhost:3000")) GET, POST, OPTIONS, PUT, DELETE Content-Type, Ocp-Apim-Subscription-Key, Authorization, Accept, X-Requested-With,X-Verified-By Content-Length, Request-Context, Date @(context.Request.Headers.GetValueOrDefault("Origin", "https://app.doh.money")) @(context.Request.Headers.GetValueOrDefault("Origin", "http://localhost:3000")) GET, POST, OPTIONS, PUT, DELETE Content-Type, Ocp-Apim-Subscription-Key, Authorization, Accept, X-Requested-With, X-Verified-By Content-Length, Request-Context, Date

@ 57d1a264:69f1fee1

---

For generations before generative text, writers have used the em dash to hop between thoughts, emotions, and ideas. Dickens shaped his morality tales with it, Woolf’s stream-of-consciousness flowed through it, Kerouac let it drive his jazz-like prose. Today, Sally Rooney threads it through her quiet truths of the heart.

---

---

But this beloved punctuation mark has become a casualty of the algorithmic age. The em dash has been so widely adopted by AI-generated text that even when used by human hands, it begs the question: was this actually written or apathetically prompted?

---

---

The battle for the soul of writing is in full swing. And the human fightback starts here. With a new punctuation mark that serves as a symbol of real pondering, genuine daydreaming, and true editorial wordsmithery. Inspired by Descartes’ belief that thinking makes us human, the am dash is a small but powerful testament that the words you’ve painstakingly and poetically pulled together are unequivocally, certifiably, and delightfully your own.

---

---

Let's reclain writig from AI—oneam dash at time.

Download the fonts:

— Aereal https://bit.ly/3EO6fo8 — Times New Human https://bit.ly/4jQTcRS

---

---

Learn more about the am dash

https://www.theamdash.com

---

originally posted at https://stacker.news/items/976218

@ 26d4b5b2:96393e73

@(context.Request.Headers.GetValueOrDefault("Origin", "")) GET, POST, OPTIONS, PUT, DELETE Content-Type, Authorization, Accept, X-Requested-With, X-Verified-By, Ocp-Apim-Subscription-Key 86400 Access denied: invalid origin {{dohcloud-key}} @(context.Request.Headers.GetValueOrDefault("Origin", "")) GET, POST, OPTIONS, PUT, DELETE Content-Type, Authorization, Accept, X-Requested-With, X-Verified-By, Ocp-Apim-Subscription-Key @(context.Request.Headers.GetValueOrDefault("Origin", "*"))

@ 57d1a264:69f1fee1

Consider the following two charts from A History of Clojure which detail the introduction and retention of new code by release for both Clojure and for Scala.

While this doesn't necessarily translate to library stability, it's reasonable to assume that the attitude of the Clojure maintainers will seep into the community. And that assumption is true.

Consider a typical Javascript program. What is it comprised of? Objects, objects, and more objects. Members of those objects must be either introspected or divined. Worse, it's normal to monkeypatch those objects, so the object members may (or may not) change over time.

Now, consider a typical Clojure program. What is it comprised of? Namespaces. Those namespaces contain functions and data. Functions may be dynamically generated (via macros), but it is extremely rare to "monkeypatch" a namespace. If you want to know what functions are available in a namespace, you can simply read the source file.

Continue reading https://potetm.com/devtalk/stability-by-design.html

originally posted at https://stacker.news/items/976215

@ bf47c19e:c3d2573b

„Ova mašina ozelenjava“, koji predstavlja Swan Bitcoin, je dokumentarac koji istražuje složen i nijansiran odnos između Bitkoina i energije. Producent filma je Enrike Pozner, dok je režiser nagrađivani britanski filmski stvaralac Džejmi King čija je serija „Ukradi ovaj film“ (2006–2010) bila jedan od najpreuzimanijih dokumentaraca svih vremena.

U filmu „Ova mašina ozelenjava“ učestvuje glavna ekonomska savetnica Swan-a Lin Alden zajedno sa Aleksom Gladstajnom, Nikom Karterom i mnogim drugima. „Ova mašina ozelenjava“ razbija mnoge zablude o rudarenju Bitkoina i iznosi ubedljive argumente za Bitkoin kao neto-pozitivan faktor za životnu sredinu.

Prevod: bitcoin-balkan.com

@ 9223d2fa:b57e3de7

4,457 steps

@ bf47c19e:c3d2573b

Originalni tekst na dvadesetjedan.com.

Autor: Gigi / Prevod na srpski: Plumsky

---

Postoji sveto carstvo privatnosti za svakog čoveka gde on bira i pravi odluke – carstvo stvoreno na bazičnim pravima i slobode koje zakon, generalno, ne sme narušavati. Džefri Fišer, Arhiepiskop Canterberija (1959)

Pre ne toliko dugo, uobičajen režim interneta je bio neenkriptovan običan tekst (plain text). Svi su mogli špiunirati svakoga i mnogi nisu o tome ni razmišljali. Globalno obelodanjivanje nadzora 2013. je to promenilo i danas se koriste mnogo bezbedniji protokoli i end-to-end enkripcija postaje standard sve više. Iako bitcoin postaje tinejdžer, mi smo – metaforično govoreći – i dalje u dobu običnog teksta narandžastog novčića. Bitcoin je radikalno providljiv protokol sam po sebi, ali postoje značajni načini da korisnik zaštiti svoju privatnost. U ovom članku želimo da istaknemo neke od ovih strategija, prodiskutujemo najbolje prakse, i damo preporuke koje mogu primeniti i bitcoin novajlije i veterani.

Zašto je privatnost bitna

Privatnost je potrebna da bi otvoreno društvo moglo da funkcioniše u digitalnoj eri. Privatnost nije isto što i tajanstvenost. Privatna stvar je nešto što neko ne želi da ceo svet zna, a tajna stvar je nešto što neko ne želi bilo ko da zna. Privatnost je moć da se čovek selektivno otkriva svom okruženju.

Ovim snažnim rečima Erik Hjus je započeo svoj tekst Sajferpankov Manifesto (Cypherpunk's Manifesto) 1993. Razlika između privatnosti i tajanstvenosti je suptilna ali jako važna. Odlučiti se za privatnost ne znači da neko ima tajne koje želi sakriti. Da ovo ilustrujemo shvatite samo da ono što obavljate u svom toaletu ili u spavaćoj sobi nije niti ilegalno niti tajna (u mnogim slučajevima), ali vi svejedno odlučujete da zatvorite vrata i navučete zavese.

Slično tome, koliko para imate i gde ih trošite nije naručito tajna stvar. Ipak, to bi trebalo biti privatan slučaj. Mnogi bi se složili da vaš šef ne treba da zna gde vi trošite vašu platu. Privatnosti je čak zaštićena od strane mnogobrojnih internacionalnih nadležnih organa. Iz Američke Deklaracije Prava i Dužnosti Čoveka (American Declaration of the Rights and Duties of Man) Ujedinjenim Nacijama, napisano je da je privatnost fundamentalno prava gradjana širom sveta.

Niko ne sme biti podvrgnut smetnjama njegovoj privatnosti, porodici, rezidenciji ili komunikacijama, niti napadnuta njegova čast i reputacija. Svi imaju pravo da se štite zakonom protiv takvih smetnja ili napada. Artikal 12, Deklaracija Ljudskih Prava Ujedinjenih Nacija

Bitcoin i privatnost

Iako je bitcoin često opisivan kao anoniman način plaćanja medijima, on u stvari poseduje potpuno suprotne osobine. On je poluanoniman u najboljem slučaju i danas mnogima nije ni malo lako primeniti taktike da bi bili sigurni da njihov poluanonimni identitet na bitcoin mreži ne bude povezan sa legalnim identitetom u stvarnom svetu.

Bitcoin je otvoren sistem. On je javna baza podataka koju svako može da proučava i analizira. Znači, svaka transakcija koja je upisana u tu bazu kroz dokaz rada (proof-of-work) postojaće i biće otkrivena dokle god bitcoin postoji, što znači - zauvek. Ne primenjivati najbolje prakse privatnosti može imati štetne posledice u dalekoj budućnosti.

Privatnost, kao sigurnost, je proces koji je težak, ali nije nemoguć. Alatke nastavljaju da se razvijaju koje čuvaju privatnost kad se koristi bitcoin and srećom mnoge od tih alatki su sve lakše za korišćenje. Nažalost ne postoji panacea u ovom pristupu. Mora se biti svesan svih kompromisa i usavršavati te prakse dok se one menjaju.

Najbolje prakse privatnosti

Kao i sve u bitcoinu, kontrola privatnosti je postepena, korak po korak, procedura. Naučiti i primeniti ove najbolje prakse zahteva strpljivost i odgovornost, tako da ne budite obeshrabreni ako vam se čini da je to sve previše. Svaki korak, koliko god bio mali, je korak u dobrom pravcu.

Koje korake preduzeti da bi uvećali svoju privatnost:

• Budite u vlasništvu sami svojih novčića
• Nikad ne ponavljajte korišćenje istih adresa
• Minimizirajte korišćenje servisa koji zahtevaju identitet (Know your customer - KYC)
• Minimizirajte sve izloženosti trećim licima
• Upravljajte svojim nodom
• Koristite Lightning mrežu za male transakcije
• Nemojte koristiti javne blok pretraživače za svoje transakcije
• Koristite metodu CoinJoin često i rano pri nabavljanju svojih novčića

Budite u vlasništvu sami svojih novčića: Ako ključevi nisu tvoji, onda nije ni bitcoin. Ako neko drugo drži vaš bitcoin za vas, oni znaju sve što se može znati: količinu, istoriju transakcija pa i sve buduće transakcije, itd. Preuzimanje vlasništva bitcoina u svoje ruke je prvi i najvažniji korak.

Nikad ne kroistite istu adresu dvaput: Ponavljanje adresa poništava privatnost pošiljalca i primaoca bitcoina. Ovo se treba izbegavati pod svaku cenu.

Minimizirajte korišćenje servisa koji zahtevaju identitet (KYC): Vezivati svoj legalni identitet za svoje bitcoin adrese je zlo koje se zahteva od strane mnogih državnih nadležnosti. Dok je efektivnost ovih zakona i regulacija disputabilno, posledice njihovog primenjivanja su uglavnom štetne po korisnicima. Ovo je očigledno pošto je česta pojava da se te informacije često izlivaju iz slabo obezbeđenih digitalnih servera. Ako izaberete da koristite KYC servise da bi nabavljali bitcoin, proučite i razumite odnos između vas i tog biznisa. Vi ste poverljivi tom biznisu za sve vaše lične podatke, pa i buduće obezbeđenje tih podataka. Ako i dalje zarađujete kroz fiat novčani sistem, mi preporučujemo da koristite samo bitcoin ekskluzivne servise koji vam dozvoljavaju da autamatski kupujete bitcoin s vremena na vreme. Ako zelite da potpuno da izbegnete KYC, pregledajte https://bitcoinqna.github.io/noKYConly/.

Minimizirajte sve izloženosti trećim licima: Poverljivost trećim licima je bezbednosna rupa (https://nakamotoinstitute.org/trusted-third-parties/). Ako možete biti poverljivi samo sebi, onda bi to tako trebalo da bude.

Upravljajte svojim nodom: Ako nod nije tvoj, onda nisu ni pravila. Upravljanje svojim nodom je suštinska potreba da bi se bitcoin koristio na privatan način. Svaka interakcija sa bitcoin mrežom je posrednjena nodom. Ako vi taj nod ne upravljate, čiji god nod koristite može da vidi sve što vi radite. Ova upustva (https://bitcoiner.guide/node/) su jako korisna da bi započeli proces korišćenja svog noda.

Koristite Lightning mrežu za male transakcije: Pošto Lightning protokol ne koristi glavnu bitcoin mrežu za trasakcije onda je i samim tim povećana privatnost korišćenja bez dodatnog truda. Iako je i dalje rano, oni apsolutno bezobzirni periodi Lightning mreže su verovatno daleko iza nas. Korišćenje Lightning-a za transakcije malih i srednjih veličina će vam pomoći da uvećate privatnost a da smanjite naplate svojih pojedinačnih bitcoin transakcija.

Nemojte koristiti javne blok pretraživače za svoje transakcije: Proveravanje adresa na javnim blok pretraživačima povezuje te adrese sa vašim IP podacima, koji se onda mogu koristiti da se otkrije vaš identitet. Softveri kao Umbrel i myNode vam omogućavaju da lako koristite sami svoj blok pretraživač. Ako morate koristiti javne pretraživače, uradite to uz VPN ili Tor.

Koristite CoinJoin često i rano pri nabavljanju svojih novčića: Pošto je bitcoin večan, primenjivanje saradničkih CoinJoin praksa će vam obezbediti privatnost u budućnosti. Dok su CoinJoin transakcije svakovrsne, softveri koji su laki za korišćenje već sad postoje koji mogu automatizovati ovu vrstu transakcija. Samourai Whirlpool (https://samouraiwallet.com/whirlpool) je odličan izbor za Android korisnike. Joinmarket (https://github.com/joinmarket-webui/jam) se može koristiti na vašem nodu. A servisi postoje koji pri snabdevanju vašeg bitcoina istog trenutka obave CoinJoin tranzakciju automatski.

Zaključak

Svi bi trebalo da se potrude da koriste bitcoin na što privatniji način. Privatnost nije isto što i tajanstvenost. Privatnost je ljudsko pravo i mi svi trebamo da branimo i primenljujemo to pravo. Teško je izbrisati postojeće informacije sa interneta; a izbrisati ih sa bitcoin baze podataka je nemoguće. Iako su daleko od savršenih, alatke postoje danas koje vam omogućavaju da najbolje prakse privatnosti i vi sami primenite. Mi smo vam naglasili neke od njih i - kroz poboljšanje u bitcoin protokolu kroz Taproot i Schnorr - one će postajati sve usavršenije.

Bitcoin postupci se ne mogu lako opisati korišćenjem tradicionalnim konceptima. Pitanja kao što su "Ko je vlasnik ovog novca?" ili "Odakle taj novac potiče?" postaju sve teža da se odgovore a u nekim okolnostima postaju potpuno beznačajna.

Satoši je dizajnirao bitcoin misleći na privatnost. Na nivou protokola svaka bitcoin transakcija je proces "topljenja" koji za sobom samo ostavlja heuristične mrvice hleba. Protokolu nije bitno odakle se pojavio bilo koji bitcoin ili satoši. Niti je njega briga ko je legalan identitet vlasnika. Protokolu je samo važno da li su digitalni potpisi validni. Dokle god je govor slobodan, potpisivanje poruka - privatno ili ne - ne sme biti kriminalan postupak.

Dodatni Resursi

This Month in Bitcoin Privacy | Janine

Hodl Privacy FAQ | 6102

Digital Privacy | 6102

UseWhirlpool.com | Bitcoin Q+A

Bitcoin Privacy Guide | Bitcoin Q+A

Ovaj članak napisan je u saradnji sa Matt Odellom, nezavisnim bitcoin istraživačem. Nađite njegove preporuke za privatnost na werunbtc.com

Originalni tekst

@ b04082ac:29b5c55b

Money has always been more than a medium of exchange. It reflects what societies value, how they organize trust, and what they choose to remember. This article explores the idea that money functions as a form of collective memory, and how Bitcoin may be restoring this role in a new way.

The Asante Example

In the Asante Empire, which flourished in West Africa during the 18th and 19th centuries, gold dust served as the primary medium of exchange. To measure it, traders used ornate spoons made of brass. These spoons were often carved with birds, animals, or abstract symbols. They were not currency themselves, but tools used to handle gold dust accurately.

Importantly, these spoons also carried meaning. Symbols and proverbs embedded in the spoons conveyed lessons about honesty, community, and continuity. For example, the Sankofa bird, shown turning its head backward to retrieve an egg from its back, represented the proverb, “It is not wrong to go back for that which you have forgotten.” This was a reminder to learn from the past.

The spoons reflect an understanding that money and its instruments are not just practical tools. They are cultural artifacts that store shared values. In the Asante context, even measurement was ritualized and tied to ethics and memory.

Money as a Cultural Medium

This connection between money and cultural meaning is not unique to the Asante Empire. Modern fiat currencies also carry symbols, phrases, and designs that reflect national identity and political values.

The U.S. dollar includes Latin phrases and national symbols meant to convey stability and purpose. The British pound features royal iconography, reinforcing the idea of continuity and sovereignty. When the euro was introduced, it deliberately avoided specific national references. Itsdesign used bridges and windowsto suggest openness and cooperation across the continent.

These design choices show that societies still embed meaning into their money. Even in a digital or fiat context, money is used to transmit a story about who we are, where authority lies, and what we value.

The Fragility of Fiat Memory

While fiat money carries cultural symbols, the narratives behind those symbols can be fragile.

In 2021, the central bank of the Philippines removed democratic leaders from its banknotes,triggering public criticism. In the United States, attempts to replace Andrew Jackson with Harriet Tubman on the $20 billfaced repeated delays. These examples show how political control over money includes control over what stories are told and remembered.

Unlike objects passed down through generations, fiat memory can be edited or erased. In this sense, it is vulnerable. The meaning encoded in fiat systems can shift depending on who holds power.

Bitcoin as a New Form of Memory

Bitcoin is described as digital money. But it also introduces a different model of how societies can record value and preserve meaning.

The Bitcoin network launched in 2009 with a small message embedded in its first block: “Chancellor on brink of second bailout for banks.” This was a reference to a newspaper headline that day and a clear sign of protest against financial bailouts, centralized monetary policy, and forever wars.

This moment marked the beginning of a system where memory is stored differently. Instead of relying on governments or institutions, Bitcoin stores its history on a public ledger maintained by a decentralized network of participants. Its memory is not symbolic or political; it is structural. Every transaction, every block, is preserved through time-stamped computation and consensus.

No single authority can change it. The rules are clear and publicly auditable. In this way, Bitcoin offers a version of money where memory is both neutral and resilient.

Cultural Expression and Community Values

Even though Bitcoin lacks the traditional symbols found on banknotes, it has developed its own culture. Phrases like “Don’t trust, verify” or “Stay humble, stack sats” are shared widely in the Bitcoin community. These ideas reflect a focus on self-responsibility, verification, and long-term thinking.

These proverbs can be compared to the carved messages on the Asante spoons. While the contexts are very different, the underlying idea is similar: a community using language and symbols to reinforce its shared values.

Bitcoin also has a well established and growing art scene. Bitcoin conferences often feature dedicated sections for art inspired by the protocol and its culture. Statues of Satoshi Nakamoto have been installed in cities like Budapest, Lugano, and Fornelli. These physical works reflect the desire to link Bitcoin’s abstract values to something tangible.

Looking Back to Look Forward

The Asante example helps us see that money has long been tied to memory and meaning. Their spoons were practical tools but also cultural anchors. Bitcoin, while new and digital, may be playing a similar role.

Instead of relying on political symbols or national myths, Bitcoin uses code, transparency, and global consensus to create trust. In doing so, it offers a way to preserve economic memory that does not depend on power or politics.

It’s still early to know what kind of legacy Bitcoin will leave. But if it succeeds, it may not just change how money works. It may also change how civilizations remember.

@ 26d4b5b2:96393e73

https://app.doh.money http://localhost:3000 https://dohmoney-cyxe-cyxeio-cyxecyxeios-projects.vercel.app GET POST OPTIONS PUT DELETE

Content-Type

Ocp-Apim-Subscription-Key

Authorization

Accept

X-Requested-With

X-Verified-By

Content-Length

Request-Context

Date

@(context.Request.Headers.GetValueOrDefault("Ocp-Apim-Subscription-Key", "50922ff015c14a84a092b4764dc6dddf")) @(context.Request.Headers.GetValueOrDefault("Origin", "https://app.doh.money")) @(context.Request.Headers.GetValueOrDefault("Origin", "http://localhost:3000")) GET, POST, OPTIONS, PUT, DELETE Content-Type, Ocp-Apim-Subscription-Key, Authorization, Accept, X-Requested-With,X-Verified-By Content-Length, Request-Context, Date @(context.Request.Headers.GetValueOrDefault("Origin", "https://app.doh.money")) @(context.Request.Headers.GetValueOrDefault("Origin", "http://localhost:3000")) GET, POST, OPTIONS, PUT, DELETE Content-Type, Ocp-Apim-Subscription-Key, Authorization, Accept, X-Requested-With, X-Verified-By Content-Length, Request-Context, Date

@ 57d1a264:69f1fee1

Safe Bits & Self Custody Tips

The journey of onboarding a user and create a bitcoin multiSig setup begins far before opening a desktop like Bitcoin Safe (BS) or any other similar application. Bitcoin Safe seems designed for families and people that want to start exploring and learning about multiSig setup. The need for such application and use of it could go much further, defining best practices for private organizations that aim to custody bitcoin in a private and anonymous way, following and enjoy the values and standards bitcoin has been built for.

Intro

Organizations and small private groups like families, family offices and solopreneurs operating on a bitcoin standard will have the need to keep track of transactions and categorize them to keep the books in order. A part of our efforts will be spent ensuring accessibility standards are in place for everyone to use Bitcoin Safe with comfort and safety.

We aim with this project to bring together the three Designathon ideas below: - Bitcoin Safe: improve its overall design and usability. - No User Left Behind: improve Bitcoin Safe accessibility. - Self-custody guidelines for organizations: How Bitcoin Safe can be used by private organization following best self-custody practices.

We are already halfway of the first week, and here below the progress made so far.

Designing an icon Set for Bitcoin Safe

One of the noticeable things when using BS is the inconsistency of the icons, not just in colors and shapes, but also the way are used. The desktop app try to have a clean design that incorporate with all OS (Win, macOS, Linux) and for this reason it's hard to define when a system default icon need to be used or if a custom one can be applied instead. The use of QT Ui framework for python apps help to respond to these questions. It also incorporates and brig up dome default settings that aren't easily overwritten.

Here below you can see the current version of BS:

Defining a more strict color palette for Bitcoin Safe was the first thing!

How much the icons affect accessibility? How they can help users to reach the right functionality? I took the challenge and, with PenPot.app, redesigned the icons based on the grid defined in the https://bitcoinicons.com/ and proposing the implementation of it to have a cleaner and more consistent look'n feel, at least for the icons now.

What's next

I personally look forward to seeing these icons implemented soon in Bitcoin Safe interface. In the meantime, we'll focus on delivering an accessibility audit and evaluate options to see how BS could be used by private organizations aiming to become financially sovereign with self-custody or more complex bitcoin multiSig setups.

One of the greatest innovations BS is bringing to us is the ability to sync the multiSig wallets, including PBST, Categories and labels, through the nostr decentralized protocol, making current key custodial services somehow obsolete. Second-coolest feature that this nostr implementation brings is the ability to have a build-in private chat that connect and enable the various signers of a multiSig to communicate and sign transactions remotely. Where have you seen something like this before?

Categories UX and redesign is also considered in this project. We'll try to understand how to better serve this functionality to you, the user, really soon.

Stay tuned!

originally posted at https://stacker.news/items/974488

@ bf47c19e:c3d2573b

Bitkoin, kao jedinstvena digitalna valuta, postaje poznat široj javnosti u trenutku kada se pojavljuju prvi znaci svetske ekonomske krize a postojeći finansijski sistem počinje da pokazuje sve svoje slabosti. Danas, bitkoin, izaziva veliku pažnju svojim naglim skokovima i padovima.

Osnovna ideja o o decentralizovanim valutama potekla je od osnivača kripto-pank pokreta, među kojima su bili direktori kompanija naprednih tehnologija, univerzitetski profesori i istraživači iz oblasti matematike i fizike. Njihova ideja zasnovana je na anonimnoj, istovremenoj komunikaciji koja neće biti kontrolisana i nadgledana od neke treće strane u procesu.

Šta je kriptovaluta, ko je njen tvorac, kako do nje doći, kako trgovati i gde je čuvati, neka su od pitanja za čijim odgovorima tragamo u emisiji.

Sagovornici u emisiji su svi oni koji su u poslednjih godinu dana bili relevantni učesnici priča o kriptovaluti u Srbiji: osnivači Asocijacije bitkoin, predstavnici Narodne banke Srbije i predstavnici medija.

Montažer Milan Radičević

Urednik Aleksandra Šarković

@ bf47c19e:c3d2573b

Originalni tekst na dvadesetjedan.com

Autor: Parker Lewis / Prevod na srpski: Plumsky

---

Ideja da država može nekako zabraniti bitcoin je jedna od poslednjih faza tuge, tačno pred prihvatanje realnosti. Posledica ove rečenice je priznanje da bitcoin “funkcioniše”. U stvari, ona predstavlja činjenicu da bitcoin funkcioniše toliko dobro da on preti postojećim državnim monopolima nad novcem i da će zbog toga države da ga unište kroz regulativne prepreke da bi eliminisale tu pretnju. Gledajte na tvrdnju da će države zabraniti bitcoin kao kondicionalnu logiku. Da li bitcoin funkcioniše kao novac? Ako je odgovor „ne“, onda države nemaju šta da zabrane. Ako je odgovor „da“, onda će države da probaju da ga zabrane. Znači, glavna poenta ovog razmišljanja je pretpostavka da bitcoin funkcioiniše kao novac. Onda je sledeće logično pitanje da li intervencija od strane države može uspešno da uništi upravo taj funkcionalan bitcoin.

Za početak, svako ko pokušava da razume kako, zašto, ili da li bitcoin funkcioniše mora da proceni ta pitanja potpuno nezavisno od prouzrekovanja državne regulacije ili intervencije. Iako je nesumnjivo da bitcoin mora da postoji uzgred državnih regulativa, zamislite na momenat da države ne postoje. Sam od sebe, da li bi bitcoin funkcionisao kao novac, kad bi se prepustio slobodnom tržištu? Ovo pitanje se širi u dodatna pitanja i ubrzo se pretvara u bunar bez dna. Šta je novac? Šta su svojstva koja čine jednu vrstu novca bolje od druge? Da li bitcoin poseduje ta svojstva? Da li je bitcoin bolja verzija novca po takvim osobinama? Ako je finalni zaključak da bitcoin ne funkcioniše kao novac, implikacije državne intervencije su nebitne. Ali, ako je bitcoin funkcionalan kao novac, ta pitanja onda postaju bitna u ovoj debati, i svako ko o tome razmišlja bi morao imati taj početnički kontekst da bi mogao proceniti da li je uopšte moguće zabraniti. Po svom dizajnu, bitcoin postoji van države. Ali bitcoin nije samo van kontrole države, on u stvari funkcioniše bez bilo kakve saradnje centralizovanih identiteta. On je globalan i decentralizovan. Svako može pristupiti bitcoinu bez potrebe saglasnosti bilo koga i što se više širi sve je teže cenzurisati celokupnu mrežu. Arhitektura bitcoina je namerno izmišljena da bude otporna na bilo koje pokušaje države da ga zabrane. Ovo ne znači da države širom sveta neće pokušavati da ga regulišu, oporezuju ili čak da potpuno zabrane njegovo korišćenje. Naravno da će biti puno bitki i otpora protiv usvajanja bitcoina među građanima. Federal Reserve i Američki Treasury (i njihovi globalni suparnici) se neće ležeći predati dok bitcoin sve više i više ugrožava njihove monopole prihvatljivog novca. Doduše, pre nego što se odbaci ideja da države mogu potpuno zabraniti bitcoin, mora se prvo razumeti posledice tog stava i njegovog glasnika.

Progresija poricanja i stepeni tuge

Pripovesti skeptičara se neprestano menjaju kroz vreme. Prvi stepen tuge: bitcoin nikad ne može funkcionisati-njegova vrednost je osnovana ni na čemu. On je moderna verzija tulip manije. Sa svakim ciklusom uzbuđenja, vrednost bitcoina skače i onda vrlo brzo se vraća na dole. Često nazvano kao kraj njegove vrednosti, bitcoin svaki put odbija da umre i njegova vrednost pronađe nivo koji je uvek viši od prethodnih ciklusa globalne usvajanja. Tulip pripovetka postaje stara i dosadna i skeptičari pređu na više nijansirane teme, i time menjaju bazu debate. Drugi stepen tuge predstoji: bitcoin je manjkav kao novac. On je previše volatilan da bi bio valuta, ili je suviše spor da bi se koristio kao sistem plaćanja, ili se ne može proširiti dovoljno da zadovolji sve promete plaćanja na svetu, ili troši isuviše struje. Taj niz kritike ide sve dalje i dalje. Ovaj drugi stepen je progresija poricanja i dosta je udaljen od ideje da je bitcoin ništa više od bukvalno bezvrednog ničega.

Uprkos tim pretpostavnim manjcima, vrednost bitcoin mreže nastavje da raste vremenom. Svaki put, ona ne umire, nasuprot, ona postaje sve veća i jača. Dok se skeptičari bave ukazivanjem na manjke, bitcoin ne prestaje. Rast u vrednosti je prouzrokovan jednostavnom dinamikom tržišta: postoji više kupca nego prodavca. To je sve i to je razlog rasta u adopciji. Sve više i više ljudi shvata zašto postoji fundamentalna potražnja za bitcoinom i zašto/kako on funkcioniše. To je razlog njegovog dugotrajnog rasta. Dokle god ga sve više ljudi koristi za čuvanje vrednosti, neće pasti cena snabdevanja. Zauvek će postojati samo 21 milion bitcoina. Nebitno je koliko ljudi zahtevaju bitcoin, njegova cela količina je uvek ista i neelastična. Dok skeptičari nastavljaju sa svojom starom pričom, mase ljudi nastavljaju da eliminišu zabludu i zahtevaju bitcoin zbog njegovih prednosti u smislu novčanih svojstva. Između ostalog, ne postoji grupa ljudi koja je više upoznata sa svim argumentima protiv bitcoina od samih bitcoinera.

Očajanje počinje da se stvara i onda se debata još jedanput pomera. Sada nije više činjenica je vrednost bitcoina osnovana ni na čemu niti da ima manjke kao valuta; sada se debata centrira na regulaciji državnih autoriteta. U ovom zadnjem stepenu tuge, bitcoin se predstavlja kao u stvari isuviše uspešnom alatkom i zbog toga države ne smeju dozvoliti da on postoji. Zaista? Znači da je genijalnost čoveka ponovo ostvarila funkcionalan novac u tehnološko superiornoj formi, čije su posledice zaista neshvatljive, i da će države upravo taj izum nekako zabraniti. Primetite da tom izjavom skeptičari praktično priznaju svoj poraz. Ovo su poslednji pokušaji u seriji promašenih argumenata. Skeptičari u isto vreme prihvataju da postoji fundamentalna potražnja za bitcoinom a onda se premeštaju na neosnovan stav da ga države mogu zabraniti.

Ajde da se poigramo i tim pitanjem. Kada bih zapravo razvijene države nastupile na scenu i pokušale da zabrane bitcoin? Trenutno, Federal Reserve i Treasury ne smatraju bitcoin kao ozbiljnu pretnju superiornosti dolara. Po njihovom celokupnom mišljenju, bitcoin je slatka mala igračka i ne može da funkcioniše kao novac. Sadašnja kompletna kupovna moć bitcoina je manja od $200 milijardi. Sa druge strane, zlato ima celokupnu vrednost od $8 triliona (40X veću od bitcoina) i količina odštampanog novca (M2) je otprilike 15 triliona (75X veličine bitcoinove vrednosti). Kada će Federal Reserve i Treasury da počne da smatra bitcoin kao ozbiljnu pretnju? Kad bitcoin poraste na $1, $2 ili $3 triliona? Možete i sami da izaberete nivo, ali implikacija je da će bitcoin biti mnogo vredniji, i posedovaće ga sve više ljudi širom sveta, pre nego što će ga državne vlasti shvatiti kao obiljnog protivnika.

Predsednik Tramp & Treasury Sekretar Mnučin o Bitcoinu (2019):

„Ja neću pričati o bitcoinu za 10 godina, u to možete biti sigurni {…} Ja bi se kladio da čak za 5 ili 6 godina neću više pričati o bitcoinu kao sekretar Trusury-a. Imaću preča posla {…} Mogu vam obećati da ja lično neću biti pun bitcoina.“ – Sekretar Treasury-a Stiv Mnučin

„Ja nisam ljubitelj bitcoina {…}, koji nije novac i čija vrednost je jako volatilna i osnovana na praznom vazduhu.“ – Predsednik Donald J. Tramp

Znači, logika skeptika ide ovako: bitcoin ne funkcioniše, ali ako funkcioniše, onda će ga država zabraniti. Ali, države slobodnog sveta neće pokušati da ga zabrane dokle god se on ne pokaže kao ozbiljna pretnja. U tom trenutku, bitcoin će biti vredniji i sigurno teži da se zabrani, pošto će ga više ljudi posedovati na mnogo širem geografskom prostoru. Ignorišite fundamentalne činjenice i asimetriju koja je urođena u globalnom dešavanju monetizacije zato što u slučaju da ste u pravu, države će taj proces zabraniti. Na kojoj strani tog argumenta bi radije stajao racionalan ekonomski učesnik? Posedovanje finansijske imovine kojoj vrednost toliko raste da preti globalnoj rezervnoj valuti, ili nasuprot – nemati tu imovinu? Sa pretpostavkom da individualci razumeju zašto je mogućnost (a sve više i verovatnoća) ove realnosti, koji stav je logičniji u ovom scenariju? Asimetrija dve strane ovog argumenta sama od sebe zahteva da je prvi stav onaj istinit i da fundamentalno razumevanje potražnje bitcoina samo još više ojačava to mišljenje.

Niko ne moze zabraniti bitcoin

Razmislite šta bitcoin u stvari predstavlja pa onda šta bi predstavljala njegova zabrana. Bitcoin je konverzija subjektivne vrednosti, stvorena i razmenjena u realnošću, u digitalne potpise. Jednostavno rečeno, to je konverzija ljudskog vremena u novac. Kad neko zahteva bitcoin, oni u isto vreme ne zahtevaju neki drugi posed, nek to bio dolar, kuća, auto ili hrana itd. Bitcoin predstavlja novčanu štednju koja sa sobom žrtvuje druge imovine i servise. Zabrana bitcoina bi bio napad na najosnovnije ljudske slobode koje je on upravo stvoren da brani. Zamislite reakciju svih onih koji su prihvatili bitcoin: „Bilo je zabavno, alatka za koju su svi eksperti tvrdili da neće nikad funkcionisati, sada toliko dobro radi i sad ti isti eksperti i autoriteti kažu da mi to nemožemo koristiti. Svi idite kući, predstava je gotova.“verovanje da će svi ljudi koji su učestvovali u bitcoin usvajanju, suverenitetu koji nudi i finansiskoj slobodi, odjednom samo da se predaju osnovnom rušenju njihovih prava je potpuno iracionalna pozicija.

Novac je jedan od najbitnijih instrumenata za slobodu koji je ikad izmišljen. Novac je to što u postojećem društvu ostvaruje mogućnosti siromašnom čoveku – čiji je domet veći nego onaj koji je bio dostižan bogatim ljudima pre ne toliko puno generacija.“ – F. A. Hajek

Države nisu uspele da zabrane konzumiranje alkohola, droga, kupovinu vatrenog oružja, pa ni posedovanje zlata. Država može samo pomalo da uspori pristup ili da deklariše posedovanje ilegalnim, ali ne može da uništi nešto što veliki broj raznovrsnih ljudi smatra vrednim. Kada je SAD zabranila privatno posedovanje zlata 1933., zlato nije palo u vrednosti ili nestalo sa finansijskog tržišta. Ono je u stvari poraslo u vrednosti u poređenju sa dolarom, i samo trideset godina kasnije, zabrana je bila ukinuta. Ne samo da bitcoin nudi veću vrednosno obećanje od bilo kog drugog dobra koje su države pokušale da zabrane (uključujući i zlato); nego po svojim osobinama, njega je mnogo teže zabraniti. Bitcoin je globalan i decentralizovan. On ne poštuje granice i osiguran je mnoštvom nodova i kriptografskim potpisima. Sam postupak zabrane bi zahtevao da se u isto vreme zaustavi „open source“ softver koji emituje i izvršava slanje i potvrđivanje digitalno enkriptovanih ključeva i potpisa. Ta zabrana bi morala biti koordinisana između velikog broja zemalja, sa tim da je nemoguće znati gde se ti nodovi i softver nalazi ili da se zaustavi instaliranje novih nodova u drugim pravnim nadležnostima. Da ne pominjemo i ustavske pitanja, bilo bi tehnički neizvodljivo da se takva zabrana primeni na bilo kakav značajan način.

Čak kada bih sve zemlje iz G-20 grupe koordinisale takvu zabranu u isto vreme, to ne bi uništilo bitcoin. U stvari, to bi bilo samoubistvo za fiat novčani sistem. To bi još više prikazalo masama da je bitcoin u stvari novac koji treba shvatiti ozbiljno, i to bi samo od sebe započelo globalnu igru vatanje mačke za rep. Bitcoin nema centralnu tačku za napad; bitcoin rudari, nodovi i digitalni potpisi su rasejani po celom svetu. Svaki aspekt bitcoina je decentralizovan, zato su glavni stubovi njegove arhitekture da učesnici uvek treba kontrolisati svoje potpise i upravljati svojim nodom. Što više digitalnih potpisa i nodova koji postoje, to je više bitcoin decentralizovan, i to je više odbranjiva njegova mreža od strane neprijatelja. Što je više zemalja gde rudari izvršavaju svoj posao, to je manji rizik da jedan nadležni identitet može uticati na njegov bezbednosni sistem. Koordinisan internacionalni napad na bitcoin bi samo koristio da bitcoin još više ojača svoj imuni sistem. Na kraju krajeva, to bi ubrzalo seobu iz tradicionalnog finansijskog sistema (i njegovih valuta) a i inovaciju koja postoji u bitcoin ekosistemu. Sa svakom bivšom pretnjom, bitcoin je maštovito pronalazio način da ih neutrališe pa i koordinisan napad od strane država ne bi bio ništa drugačiji.

Inovacija u ovoj oblasti koja se odlikuje svojom „permissionless“ (bez dozvole centralnih identiteta) osobinom, omogućava odbranu od svakojakih napada. Sve varijante napada koje su bile predvidjene je upravo to što zahteva konstantnu inovaciju bitcoina. To je ona Adam Smitova nevidljiva ruka, ali dopingovana. Pojedinačni učesnici mogu da veruju da su motivisani nekim većim uzrokom, ali u stvari, korisnost kaja je ugrađena u bitcoin stvara kod učesnika dovoljno snažan podsticaj da omogući svoje preživljavanje. Sopstveni interes milione, ako ne milijarde, nekoordinisanih ljudi koji se jedino slažu u svojom međusobnom potrebom za funkcionalnim novcem podstiče inovacije u bitcoinu. Danas, možda to izgleda kao neka kul nova tehnologija ili neki dobar investment u finansijskom portfoliju, ali čak i ako to mnogi ne razumeju, bitcoin je apsolutna nužnost u svetu. To je tako zato što je novac nužnost a historijski priznate valute se fundamentalno raspadaju. Pre dva meseca, tržište američkih državnih obveznica je doživeo kolaps na šta je Federal Reserve reagovao time što je povećao celokupnu količinu dolara u postojanju za $250 milijardi, a još više u bliskoj budućnosti. Tačno ovo je razlog zašto je bitcoin nužnost a ne samo luksuzni dodatak. Kada inovacija omogućava bazično funkcionisanje ekonomije ne postoji ni jedna država na svetu koja može da zaustavi njenu adopciju i rast. Novac je nužnost a bitcoin znatno poboljšava sistem novca koji je ikada postojao pre njega.

Sa više praktične strane, pokušaj zabranjivanja bitcoina ili njegove velike regulacije od nadležnosti bi direktno bilo u korist susedne nadležnih organa. Podsticaj da se odustane od koordinisanog napada na bitcoin bi bio isuviše veliki da bi takvi dogovori bili uspešni. Kada bi SAD deklarisovale posed bitcoina ilegalnim sutra, da li bi to zaustavilo njegov rast, razvoj i adopciji i da li bi to smanjilo vrednost celokupne mreže? Verovatno. Da li bi to uništilo bitcoin? Ne bi. Bitcoin predstavlja najpokretljivije kapitalno sredstvo na svetu. Zemlje i nadležne strukture koje kreiraju regulativnu strukturu koja najmanje ustručava korišćenje bitcoina će biti dobitnici velike količine uliva kapitala u svoje države.

Zabrana Bitcoinove Zatvoreničke Dileme

U praksi, zatvorenička dilema nije igra jedan na jedan. Ona je multidimenzijska i uključuje mnoštvo nadležnosti, čiji se interesi nadmeću međusobno, i to uskraćuje mogućnosti bilo kakve mogućnosti zabrane. Ljudski kapital, fizički kapital i novčani kapital će sav ići u pravcu država i nadležnosti koje najmanje ustručuju bitcoin. To se možda neće desiti sve odjednom, ali pokušaji zabrane su isto za badava koliko bi bilo odseći sebi nos u inat svom licu. To ne znači da države to neće pokušati. India je već probala da zabrani bitcoin. Kina je uvela puno restrikcija. Drugi će da prate njihove tragove. Ali svaki put kada država preduzme takve korake, to ima nepredvidljive efekte povećanja bitcoin adopcije. Pokušaji zabranjivanja bitcoina su jako efektivne marketing kampanje. Bitcoin postoji kao sistem nevezan za jednu suverenu državu i kao novac je otporan na cenzuru. On je dizajniran da postoji van državne kontrole. Pokušaji da se taj koncept zabrani samo još više daje njemu razlog i logiku za postojanje.

Jedini Pobednički Potez je da se Uključiš u Igru

Zabrana bitcoina je trošenje vremena. Neki će to pokušati; ali svi će biti neuspešni. Sami ti pokušaji će još više ubrzati njegovu adopciju i širenje. Biće to vetar od 100 km/h koji raspaljuje vatru. To će ojačati bitcoin sve više i doprineće njegovoj pouzdanosti. U svakom slučaju, verovanje da će države zabraniti bitcoin u momentu kada on postane dovoljno velika pretnja rezervnim valutam sveta, je iracionalan razlog da se on no poseduje kao instrument štednje novca. To ne samo da podrazumeva da je bitcoin novac, ali u isto vreme i ignoriše glavne razloge zašto je to tako: on je decentralizovan i otporan na cenzure. Zamislite da razumete jednu od nojvećih tajni današnjice i da u isto vreme tu tajnu asimetrije koju bitcoin nudi ne primenjujete u svoju korist zbog straha od države. Pre će biti, neko ko razume zašto bitcoin funkcioniše i da ga država ne može zaustaviti, ili nepuno znanje postoji u razumevanju kako bitcoin uopšte funckioniše. Počnite sa razmatranjem fundamentalnih pitanja, a onda primenite to kao temelj da bi procenili bilo koji potencijalan rizik od strane budućih regulacija ili restrikcija državnih organa. I nikad nemojte da zaboravite na vrednost asimetrije između dve strane ovde prezentiranih argumenata. Jedini pobednički potez je da se uključite u igru.

Stavovi ovde prezentirani su samo moji i ne predstavljaju Unchained Capital ili moje kolege. Zahvaljujem se Fil Gajgeru za razmatranje teksta i primedbe.

Originalni tekst

@ 26d4b5b2:96393e73

// SPDX-License-Identifier: GPL-3.0 Contract PaidMessage( owner: Address, // who collects the fee mut message: ByteVec // last posted message ) { // ── Events ──────────────────────────────────────────────────────────────── /// Fires whenever someone pays and posts a new message event MessageSent(sender: Address, content: ByteVec)

// ── Constants ─────────────────────────────────────────────────────────────
/// 0.1 ALPH in atto-ALPH
const PRICE = 100000000000000000

/// Maximum allowed message length
const MAX_MESSAGE_SIZE = 1024

/// Dust amount for transactions (0.001 ALPH in atto-ALPH)
const DUST_AMOUNT = 1000000000000000

// ── Error codes ───────────────────────────────────────────────────────────
enum ErrorCodes {
    InvalidMessageSize = 0
    InsufficientPayment = 1
    InvalidCaller = 2
}

// ── Read-only helper ──────────────────────────────────────────────────────
/// Read back the current message
pub fn getMessage() -> ByteVec {
    return message
}

// ── Core logic ────────────────────────────────────────────────────────────
/// Requires caller to attach ≥ `PRICE` atto-ALPH, updates message, forwards fee
@using(preapprovedAssets = true, updateFields = true, payToContractOnly = false)
pub fn sendMessage(newMessage: ByteVec) -> () {
    // 1️⃣ Check external caller
    checkCaller!(isAssetAddress!(callerAddress!()), ErrorCodes.InvalidCaller)

    // 2️⃣ Size check
    assert!(size!(newMessage) <= MAX_MESSAGE_SIZE, ErrorCodes.InvalidMessageSize)

    // 3️⃣ Payment check
    let paid = tokenRemaining!(callerAddress!(), ALPH)
    assert!(paid >= PRICE, ErrorCodes.InsufficientPayment)

    // 4️⃣ Update on-chain message
    message = newMessage

    // 5️⃣ Transfer exact fee to owner
    transferToken!(callerAddress!(), owner, ALPH, PRICE)

    // 6️⃣ Refund excess to caller if above dust amount
    let change = paid - PRICE
    if (change >= DUST_AMOUNT) {
        transferToken!(callerAddress!(), callerAddress!(), ALPH, change)
    }

    // 7️⃣ Emit event
    emit MessageSent(callerAddress!(), newMessage)
}

// ── Owner-only function ───────────────────────────────────────────────────
/// Allows owner to update the message without payment
@using(updateFields = true)
pub fn updateMessageByOwner(newMessage: ByteVec) -> () {
    // 1️⃣ Check if caller is owner
    checkCaller!(callerAddress!() == owner, ErrorCodes.InvalidCaller)

    // 2️⃣ Size check
    assert!(size!(newMessage) <= MAX_MESSAGE_SIZE, ErrorCodes.InvalidMessageSize)

    // 3️⃣ Update message
    message = newMessage

    // 4️⃣ Emit event
    emit MessageSent(callerAddress!(), newMessage)
}

}

@ 40bdcc08:ad00fd2c

Introduction

Bitcoin’s OP_RETURN opcode, a mechanism for embedding small data in transactions, has ignited a significant debate within the Bitcoin community. Originally designed to support limited metadata while preserving Bitcoin’s role as a peer-to-peer electronic cash system, OP_RETURN is now at the center of proposals that could redefine Bitcoin’s identity. The immutable nature of Bitcoin’s timechain makes it an attractive platform for data storage, creating tension with those who prioritize its monetary function. This discussion, particularly around Bitcoin Core pull request #32406 (GitHub PR #32406), highlights a critical juncture for Bitcoin’s future.

What is OP_RETURN?

Introduced in 2014, OP_RETURN allows users to attach up to 80 bytes of data to a Bitcoin transaction. Unlike other transaction outputs, OP_RETURN outputs are provably unspendable, meaning they don’t burden the Unspent Transaction Output (UTXO) set—a critical database for Bitcoin nodes. This feature was a compromise to provide a standardized, less harmful way to include metadata, addressing earlier practices that embedded data in ways that bloated the UTXO set. The 80-byte limit and restriction to one OP_RETURN output per transaction are part of Bitcoin Core’s standardness rules, which guide transaction relay and mining but are not enforced by the network’s consensus rules (Bitcoin Stack Exchange).

Standardness vs. Consensus Rules

Standardness rules are Bitcoin Core’s default policies for relaying and mining transactions. They differ from consensus rules, which define what transactions are valid across the entire network. For OP_RETURN: - Consensus Rules: Allow OP_RETURN outputs with data up to the maximum script size (approximately 10,000 bytes) and multiple outputs per transaction (Bitcoin Stack Exchange). - Standardness Rules: Limit OP_RETURN data to 80 bytes and one output per transaction to discourage excessive data storage and maintain network efficiency.

Node operators can adjust these policies using settings like -datacarrier (enables/disables OP_RETURN relay) and -datacarriersize (sets the maximum data size, defaulting to 83 bytes to account for the OP_RETURN opcode and pushdata byte). These settings allow flexibility but reflect Bitcoin Core’s default stance on limiting data usage.

The Proposal: Pull Request #32406

Bitcoin Core pull request #32406, proposed by developer instagibbs, seeks to relax these standardness restrictions (GitHub PR #32406). Key changes include: - Removing Default Size Limits: The default -datacarriersize would be uncapped, allowing larger OP_RETURN data without a predefined limit. - Allowing Multiple Outputs: The restriction to one OP_RETURN output per transaction would be lifted, with the total data size across all outputs subject to a configurable limit. - Deprecating Configuration Options: The -datacarrier and -datacarriersize settings are marked as deprecated, signaling potential removal in future releases, which could limit node operators’ ability to enforce custom restrictions.

This proposal does not alter consensus rules, meaning miners and nodes can already accept transactions with larger or multiple OP_RETURN outputs. Instead, it changes Bitcoin Core’s default relay policy to align with existing practices, such as miners accepting non-standard transactions via services like Marathon Digital’s Slipstream (CoinDesk).

Node Operator Flexibility

Currently, node operators can customize OP_RETURN handling: - Default Settings: Relay transactions with one OP_RETURN output up to 80 bytes. - Custom Settings: Operators can disable OP_RETURN relay (-datacarrier=0) or adjust the size limit (e.g., -datacarriersize=100). These options remain in #32406 but are deprecated, suggesting that future Bitcoin Core versions might not support such customization, potentially standardizing the uncapped policy.

Arguments in Favor of Relaxing Limits

Supporters of pull request #32406 and similar proposals argue that the current restrictions are outdated and ineffective. Their key points include: - Ineffective Limits: Developers bypass the 80-byte limit using methods like Inscriptions, which store data in other transaction parts, often at higher cost and inefficiency (BitcoinDev Mailing List). Relaxing OP_RETURN could channel data into a more efficient format. - Preventing UTXO Bloat: By encouraging OP_RETURN use, which doesn’t affect the UTXO set, the proposal could reduce reliance on harmful alternatives like unspendable Taproot outputs used by projects like Citrea’s Clementine bridge. - Supporting Innovation: Projects like Citrea require more data (e.g., 144 bytes) for security proofs, and relaxed limits could enable new Layer 2 solutions (CryptoSlate). - Code Simplification: Developers like Peter Todd argue that these limits complicate Bitcoin Core’s codebase unnecessarily (CoinGeek). - Aligning with Practice: Miners already process non-standard transactions, and uncapping defaults could improve fee estimation and reduce reliance on out-of-band services, as noted by ismaelsadeeq in the pull request discussion.

In the GitHub discussion, developers like Sjors and TheCharlatan expressed support (Concept ACK), citing these efficiency and innovation benefits.

Arguments Against Relaxing Limits

Opponents, including prominent developers and community members, raise significant concerns about the implications of these changes: - Deviation from Bitcoin’s Purpose: Critics like Luke Dashjr, who called the proposal “utter insanity,” argue that Bitcoin’s base layer should prioritize peer-to-peer cash, not data storage (CoinDesk). Jason Hughes warned it could turn Bitcoin into a “worthless altcoin” (BeInCrypto). - Blockchain Bloat: Additional data increases the storage and processing burden on full nodes, potentially making node operation cost-prohibitive and threatening decentralization (CryptoSlate). - Network Congestion: Unrestricted data could lead to “spam” transactions, raising fees and hindering Bitcoin’s use for financial transactions. - Risk of Illicit Content: The timechain’s immutability means data, including potentially illegal or objectionable content, is permanently stored on every node. The 80-byte limit acts as a practical barrier, and relaxing it could exacerbate this issue. - Preserving Consensus: Developers like John Carvalho view the limits as a hard-won community agreement, not to be changed lightly.

In the pull request discussion, nsvrn and moth-oss expressed concerns about spam and centralization, advocating for gradual changes. Concept NACKs from developers like wizkid057 and Luke Dashjr reflect strong opposition.

Community Feedback

The GitHub discussion for pull request #32406 shows a divided community: - Support (Concept ACK): Sjors, polespinasa, ismaelsadeeq, miketwenty1, TheCharlatan, Psifour. - Opposition (Concept NACK): wizkid057, BitcoinMechanic, Retropex, nsvrn, moth-oss, Luke Dashjr. - Other: Peter Todd provided a stale ACK, indicating partial or outdated support.

Additional discussions on the BitcoinDev mailing list and related pull requests (e.g., #32359 by Peter Todd) highlight similar arguments, with #32359 proposing a more aggressive removal of all OP_RETURN limits and configuration options (GitHub PR #32359).

| Feedback Type | Developers | Key Points | |---------------|------------|------------| | Concept ACK | Sjors, ismaelsadeeq, others | Improves efficiency, supports innovation, aligns with mining practices. | | Concept NACK | Luke Dashjr, wizkid057, others | Risks bloat, spam, centralization, and deviation from Bitcoin’s purpose. | | Stale ACK | Peter Todd | Acknowledges proposal but with reservations or outdated support. |

Workarounds and Their Implications

The existence of workarounds, such as Inscriptions, which exploit SegWit discounts to embed data, is a key argument for relaxing OP_RETURN limits. These methods are costlier and less efficient, often costing more than OP_RETURN for data under 143 bytes (BitcoinDev Mailing List). Supporters argue that formalizing larger OP_RETURN data could streamline these use cases. Critics, however, see workarounds as a reason to strengthen, not weaken, restrictions, emphasizing the need to address underlying incentives rather than accommodating bypasses.

Ecosystem Pressures

External factors influence the debate: - Miners: Services like Marathon Digital’s Slipstream process non-standard transactions for a fee, showing that market incentives already bypass standardness rules. - Layer 2 Projects: Citrea’s Clementine bridge, requiring more data for security proofs, exemplifies the demand for relaxed limits to support innovative applications. - Community Dynamics: The debate echoes past controversies, like the Ordinals debate, where data storage via inscriptions raised similar concerns about Bitcoin’s purpose (CoinDesk).

Bitcoin’s Identity at Stake

The OP_RETURN debate is not merely technical but philosophical, questioning whether Bitcoin should remain a focused monetary system or evolve into a broader data platform. Supporters see relaxed limits as a pragmatic step toward efficiency and innovation, while opponents view them as a risk to Bitcoin’s decentralization, accessibility, and core mission. The community’s decision will have lasting implications, affecting node operators, miners, developers, and users.

Conclusion

As Bitcoin navigates this crossroads, the community must balance the potential benefits of relaxed OP_RETURN limits—such as improved efficiency and support for new applications—against the risks of blockchain bloat, network congestion, and deviation from its monetary roots. The ongoing discussion, accessible via pull request #32406 on GitHub (GitHub PR #32406). Readers are encouraged to explore the debate and contribute to ensuring that any changes align with Bitcoin’s long-term goals as a decentralized, secure, and reliable system.

@ 57d1a264:69f1fee1

Welcome back to our weekly JABBB, Just Another Bitcoin Bubble Boom, a comics and meme contest crafted for you, creative stackers!

If you'd like to learn more, check our welcome post here.

---

This week sticker: Bitcoin Sir

You can download the source file directly from the HereComesBitcoin website in SVG and PNG. Use this sticker around SN with the code ![](https://m.stacker.news/71417)

The task

Make sure you use this week sticker to design a comic frame or a meme, add a message that perfectly captures the sentiment of the current most hilarious takes on the Bitcoin space. You can contextualize it or not, it's up to you, you chose the message, the context and anything else that will help you submit your comic art masterpiece.

Are you a meme creator? There's space for you too: select the most similar shot from the gifts hosted on the Gif Station section and craft your best meme... Let's Jabbb!

---

If you enjoy designing and memeing, feel free to check out the JABBB archive and create more to spread Bitcoin awareness to the moon.

Submit each proposal on the relative thread, bounties will be distributed when enough participants submit options.

PS: you can now use HereComesBitcoin stickers to use on Stacker.News

₿e creative, have fun! :D

originally posted at https://stacker.news/items/974483

@ 57d1a264:69f1fee1

Wild parrots tend to fly in flocks, but when kept as single pets, they may become lonely and bored https://www.youtube.com/watch?v=OHcAOlamgDc

Source: https://www.smithsonianmag.com/smart-news/scientists-taught-pet-parrots-to-video-call-each-other-and-the-birds-loved-it-180982041/

originally posted at https://stacker.news/items/973639

@ d61f3bc5:0da6ef4a

I remember the first gathering of Nostr devs two years ago in Costa Rica. We were all psyched because Nostr appeared to solve the problem of self-sovereign online identity and decentralized publishing. The protocol seemed well-suited for textual content, but it wasn't really designed to handle binary files, like images or video.

The Problem

When I publish a note that contains an image link, the note itself is resilient thanks to Nostr, but if the hosting service disappears or takes my image down, my note will be broken forever. We need a way to publish binary data without relying on a single hosting provider.

We were discussing how there really was no reliable solution to this problem even outside of Nostr. Peer-to-peer attempts like IPFS simply didn't work; they were hopelessly slow and unreliable in practice. Torrents worked for popular files like movies, but couldn't be relied on for general file hosting.

Awesome Blossom

A year later, I attended the Sovereign Engineering demo day in Madeira, organized by Pablo and Gigi. Many projects were presented over a three hour demo session that day, but one really stood out for me.

Introduced by hzrd149 and Stu Bowman, Blossom blew my mind because it showed how we can solve complex problems easily by simply relying on the fact that Nostr exists. Having an open user directory, with the corresponding social graph and web of trust is an incredible building block.

Since we can easily look up any user on Nostr and read their profile metadata, we can just get them to simply tell us where their files are stored. This, combined with hash-based addressing (borrowed from IPFS), is all we need to solve our problem.

How Blossom Works

The Blossom protocol (Blobs Stored Simply on Mediaservers) is formally defined in a series of BUDs (Blossom Upgrade Documents). Yes, Blossom is the most well-branded protocol in the history of protocols. Feel free to refer to the spec for details, but I will provide a high level explanation here.

The main idea behind Blossom can be summarized in three points:

1. Users specify which media server(s) they use via their public Blossom settings published on Nostr;
2. All files are uniquely addressable via hashes;
3. If an app fails to load a file from the original URL, it simply goes to get it from the server(s) specified in the user's Blossom settings.

Just like Nostr itself, the Blossom protocol is dead-simple and it works!

Let's use this image as an example:

If you look at the URL for this image, you will notice that it looks like this:

blossom.primal.net/c1aa63f983a44185d039092912bfb7f33adcf63ed3cae371ebe6905da5f688d0.jpg

All Blossom URLs follow this format:

[server]/[file-hash].[extension]

The file hash is important because it uniquely identifies the file in question. Apps can use it to verify that the file they received is exactly the file they requested. It also gives us the ability to reliably get the same file from a different server.

Nostr users declare which media server(s) they use by publishing their Blossom settings. If I store my files on Server A, and they get removed, I can simply upload them to Server B, update my public Blossom settings, and all Blossom-capable apps will be able to find them at the new location. All my existing notes will continue to display media content without any issues.

Blossom Mirroring

Let's face it, re-uploading files to another server after they got removed from the original server is not the best user experience. Most people wouldn't have the backups of all the files, and/or the desire to do this work.

This is where Blossom's mirroring feature comes handy. In addition to the primary media server, a Blossom user can set one one or more mirror servers. Under this setup, every time a file is uploaded to the primary server the Nostr app issues a mirror request to the primary server, directing it to copy the file to all the specified mirrors. This way there is always a copy of all content on multiple servers and in case the primary becomes unavailable, Blossom-capable apps will automatically start loading from the mirror.

Mirrors are really easy to setup (you can do it in two clicks in Primal) and this arrangement ensures robust media handling without any central points of failure. Note that you can use professional media hosting services side by side with self-hosted backup servers that anyone can run at home.

Using Blossom Within Primal

Blossom is natively integrated into the entire Primal stack and enabled by default. If you are using Primal 2.2 or later, you don't need to do anything to enable Blossom, all your media uploads are blossoming already.

To enhance user privacy, all Primal apps use the "/media" endpoint per BUD-05, which strips all metadata from uploaded files before they are saved and optionally mirrored to other Blossom servers, per user settings. You can use any Blossom server as your primary media server in Primal, as well as setup any number of mirrors:

## Conclusion

For such a simple protocol, Blossom gives us three major benefits:

1. Verifiable authenticity. All Nostr notes are always signed by the note author. With Blossom, the signed note includes a unique hash for each referenced media file, making it impossible to falsify.
2. File hosting redundancy. Having multiple live copies of referenced media files (via Blossom mirroring) greatly increases the resiliency of media content published on Nostr.
3. Censorship resistance. Blossom enables us to seamlessly switch media hosting providers in case of censorship.

Thanks for reading; and enjoy! 🌸

@ 95543309:196c540e

Lets see if this works with the blossom upload and without markdown hassle.

:cat:

https://blossom.primal.net/73a099f931366732c18dd60da82db6ef65bb368eb96756f07d9fa7a8a3644009.mp4

@ 57d1a264:69f1fee1

Your device, your data. TRMNL's architecture prevents outsiders (including us) from accessing your local network. TRMNAL achieve this through 1 way communication between client and server, versus the other way around. Learn more.

Learn more at https://usetrmnl.com/

originally posted at https://stacker.news/items/973632

@ a296b972:e5a7a2e8

Pferdeflüsterer: Wie viele Finger sehen Sie an meiner Hand?

 

Pony: Ich sage Ihnen ganz ehrlich, das kann ich im Moment nicht beantworten, und außerdem leide ich augenblicklich an Migräne.

Pferdeflüsterer: Dann stelle ich Ihnen aus Rücksicht auf Ihre Migräne die Frage gerne etwas einfacher: Glauben Sie, dass ich Finger an meiner Hand habe?

Pony: Ich bin nicht hier, um Schulabfragen zu beantworten und Spekulationen über die Anzahl der Finger an Ihrer Hand anzustellen.

Pferdeflüsterer: Ok, dann formuliere ich die Frage noch allgemeiner: Wissen Sie, was Finger sind?

Pony: Diese Frage ist übergriffig und ich bin nicht bereit, Ihnen auf diesem Niveau weiter Fragen zu beantworten.

Pferdeflüsterer: Gut, wenn Sie erlauben, kommen wir zu einer anderen Frage. Sie sagen, ich zitiere: Man muss radikal sein. Ich möchte einen „Systemwechsel“ und den Kapitalismus stürzen. Zitat Ende. Kennen Sie Beispiele aus der Geschichte, in der das jemals gelungen ist?

Pony: Ich sage Ihnen ganz ehrlich, das kann ich im Moment auch nicht beantworten, und, wie bereits schon gesagt, leide ich immer noch an Migräne.

Pferdeflüsterer: Dann stelle ich Ihnen aus Rücksicht auf Ihre immer noch vorhandene Migräne die Frage gerne etwas einfacher: Sind Sie der Ansicht, dass der sogenannte demokratische Sozialismus in der ehemaligen DDR ein Erfolgsrezept war?

Pony: Sie spielen auf die Vergangenheit der Linken als Nachfolgepartei der SED an. Ich kann mich nur wiederholen. Ich bin nicht hier, um Ihnen die geschichtliche Entwicklung der Linken darzulegen.

Pferdeflüsterer: Ok, dann formuliere ich die Frage noch allgemeiner: Kennen Sie den Unterschied zwischen Kapitalismus, Demokratie und Sozialismus?

Pony: Auch diese Frage ist übergriffig und ich bin nicht bereit, Ihnen auf diesem Niveau weitere Fragen zu beantworten.

Es soll abgekürzt werden. Dieses Frage- und Antwortspiel zog sich noch weitere 9 Stunden hin. Dem Pferdeflüsterer sei für seine Geduld gedankt, jedoch ohne sie wäre er wohl kaum ein Pferdeflüsterer geworden und sehr gut bezahlt, kann man das schon mal aushalten.

Offene Abschlussfrage: Auf die Barrikaden, (die Hütte brennt!). Ist das schon ein offener, gesichert linksextremer Aufruf, der die Demokratie gefährdet und somit ein Fall für das Bundesamt für Fassungslosigkeit, oder fällt das mehr in den Bereich des Ministeriums für Komplikationen?

https://www.youtube.com/watch?v=uywqryKWwUg

Dieser Artikel wurde mit dem Pareto-Client geschrieben

* *

(Bild von pixabay)

@ 57d1a264:69f1fee1

Here’s Sean Voisen writing about how programming is a feeling:

For those of us who enjoy programming, there is a deep satisfaction that comes from solving problems through well-written code, a kind of ineffable joy found in the elegant expression of a system through our favorite syntax. It is akin to the same satisfaction a craftsperson might find at the end of the day after toiling away on well-made piece of furniture, the culmination of small dopamine hits that come from sweating the details on something and getting them just right. Maybe nobody will notice those details, but it doesn’t matter. We care, we notice, we get joy from the aesthetics of the craft.

This got me thinking about the idea of satisfaction in craft. Where does it come from?

Continue Reading https://blog.jim-nielsen.com/2025/craft-and-satisfaction/

originally posted at https://stacker.news/items/973628

@ 26d4b5b2:96393e73

SET ANSI_NULLS ON GO SET QUOTED_IDENTIFIER ON GO

ALTER PROCEDURE [dbo].[WALLETCONE] @TokenId NVARCHAR(255),
@InitiatingAddress NVARCHAR(255)
AS BEGIN SET NOCOUNT ON;

DECLARE 
    @TokenName NVARCHAR(255),
    @TableName NVARCHAR(255),
    @JsonPath  NVARCHAR(300),
    @Sql       NVARCHAR(MAX),
    @StartTime DATETIME = GETDATE();

PRINT 'Procedure started at: ' + CONVERT(NVARCHAR(30), @StartTime, 120);

-- Validate inputs
IF @TokenId IS NULL OR @TokenId = '' 
   OR @InitiatingAddress IS NULL OR @InitiatingAddress = ''
BEGIN
    PRINT 'Error: TokenId and InitiatingAddress cannot be NULL or empty';
    RETURN;
END

-- Resolve token name
SELECT @TokenName = UPPER(REPLACE(Name,' ','_'))
  FROM dbo.DOH_INFO_TOKENS
 WHERE TokenID = @TokenId;

IF @TokenName IS NULL
BEGIN
    PRINT 'Error: Invalid TokenId: ' + @TokenId;
    RETURN;
END

-- Build table name & JSON path
SET @TableName = 'DOH_INFO_TRANSACTIONS_' + @TokenName;
SET @JsonPath  = '$."' + REPLACE(@TokenId,'"','""') + '"';

IF NOT EXISTS (SELECT 1 FROM sys.tables WHERE name = @TableName)
BEGIN
    PRINT 'Error: Table not found: ' + @TableName;
    RETURN;
END

----------------------------------------------------------------
-- 1) Pool Transactions Detail
----------------------------------------------------------------
SET @Sql = N'
SELECT
  @TokenId AS token_id,
  t.[hash],
  t.initiating_address,
  COALESCE(p.Name,''Unknown'') AS pool_name,
  t.transaction_type,
  TRY_CAST(COALESCE(JSON_VALUE(t.gotTokens,@JsonPath),''0'') AS FLOAT) AS got_tokens,
  TRY_CAST(COALESCE(JSON_VALUE(t.forTokens,@JsonPath),''0'') AS FLOAT) AS for_tokens,
  TRY_CAST(CAST(t.ratio AS FLOAT) AS DECIMAL(38,10)) AS ratio,
  t.[timestamp],
  CASE
    WHEN t.transaction_type LIKE ''%BUY%''  
      THEN -(TRY_CAST(JSON_VALUE(t.gotTokens,@JsonPath) AS FLOAT)
             *TRY_CAST(CAST(t.ratio AS FLOAT) AS DECIMAL(38,10)))
    WHEN t.transaction_type LIKE ''%SELL%'' 
      THEN TRY_CAST(JSON_VALUE(t.forTokens,@JsonPath) AS FLOAT)
           *TRY_CAST(CAST(t.ratio AS FLOAT) AS DECIMAL(38,10))
    ELSE NULL
  END AS gain_loss
FROM dbo.' + QUOTENAME(@TableName) + ' t
LEFT JOIN dbo.DOH_INFO_POOLS p ON t.pool_id = p.PoolID
WHERE
  (JSON_VALUE(t.gotTokens,@JsonPath) IS NOT NULL OR JSON_VALUE(t.forTokens,@JsonPath) IS NOT NULL)
  AND t.initiating_address = @InitiatingAddress
  AND t.pool_id IS NOT NULL;';
EXEC sp_executesql
  @Sql,
  N'@TokenId NVARCHAR(255),@InitiatingAddress NVARCHAR(255),@JsonPath NVARCHAR(300)',
  @TokenId,@InitiatingAddress,@JsonPath;

----------------------------------------------------------------
-- 2) Pool Transactions Summary
----------------------------------------------------------------
SET @Sql = N'
SELECT
  COALESCE(p.Name,''Unknown'') AS pool_name,
  t.pool_id,
  COUNT(*) AS transaction_count,
  SUM(CASE
        WHEN t.transaction_type LIKE ''%BUY%''  
          THEN -(TRY_CAST(JSON_VALUE(t.gotTokens,@JsonPath) AS FLOAT)
                 *TRY_CAST(CAST(t.ratio AS FLOAT) AS DECIMAL(38,10)))
        WHEN t.transaction_type LIKE ''%SELL%'' 
          THEN TRY_CAST(JSON_VALUE(t.forTokens,@JsonPath) AS FLOAT)
               *TRY_CAST(CAST(t.ratio AS FLOAT) AS DECIMAL(38,10))
        ELSE 0
      END) AS total_gain_loss,
  AVG(CASE WHEN t.transaction_type LIKE ''%BUY%''  
           THEN TRY_CAST(CAST(t.ratio AS FLOAT) AS DECIMAL(38,10)) ELSE NULL END) AS avg_buy_price,
  AVG(CASE WHEN t.transaction_type LIKE ''%SELL%'' 
           THEN TRY_CAST(CAST(t.ratio AS FLOAT) AS DECIMAL(38,10)) ELSE NULL END) AS avg_sell_price,
  SUM(CASE
        WHEN t.transaction_type LIKE ''%BUY%''  
          THEN TRY_CAST(JSON_VALUE(t.gotTokens,@JsonPath) AS FLOAT)
        WHEN t.transaction_type LIKE ''%SELL%'' 
          THEN TRY_CAST(JSON_VALUE(t.forTokens,@JsonPath) AS FLOAT)
        ELSE 0
      END) AS total_tokens_transacted
FROM dbo.' + QUOTENAME(@TableName) + ' t
LEFT JOIN dbo.DOH_INFO_POOLS p ON t.pool_id = p.PoolID
WHERE
  (JSON_VALUE(t.gotTokens,@JsonPath) IS NOT NULL OR JSON_VALUE(t.forTokens,@JsonPath) IS NOT NULL)
  AND t.initiating_address = @InitiatingAddress
  AND t.pool_id IS NOT NULL
GROUP BY COALESCE(p.Name,''Unknown''), t.pool_id
ORDER BY total_gain_loss DESC, COALESCE(p.Name,''Unknown'') ASC;';
EXEC sp_executesql
  @Sql,
  N'@InitiatingAddress NVARCHAR(255),@JsonPath NVARCHAR(300)',
  @InitiatingAddress,@JsonPath;

----------------------------------------------------------------
-- 3) Non-Pool Transactions Detail (all direct txns)
----------------------------------------------------------------
SET @Sql = N'
SELECT
  @TokenId AS token_id,
  t.[hash],
  t.initiating_address,
  t.receiving_address,
  t.transaction_type,
  TRY_CAST(COALESCE(JSON_VALUE(t.sent_tokens,@JsonPath),''0'') AS FLOAT) AS sent_tokens,
  TRY_CAST(COALESCE(JSON_VALUE(t.received_tokens,@JsonPath),''0'') AS FLOAT) AS received_tokens,
  TRY_CAST(CAST(t.ratio AS FLOAT) AS DECIMAL(38,10)) AS ratio,
  t.[timestamp],
  t.status
FROM dbo.' + QUOTENAME(@TableName) + ' t
WHERE
  (JSON_VALUE(t.sent_tokens,@JsonPath) IS NOT NULL OR JSON_VALUE(t.received_tokens,@JsonPath) IS NOT NULL)
  AND t.initiating_address = @InitiatingAddress
  AND (t.pool_id IS NULL OR t.pool_id = '''' OR LOWER(t.status) = ''no pool'');';
EXEC sp_executesql
  @Sql,
  N'@TokenId NVARCHAR(255),@InitiatingAddress NVARCHAR(255),@JsonPath NVARCHAR(300)',
  @TokenId,@InitiatingAddress,@JsonPath;

----------------------------------------------------------------
-- 4) Non-Pool Sent Summary (you → others)
----------------------------------------------------------------
SET @Sql = N'
SELECT
  t.initiating_address AS sender_address,
  t.receiving_address  AS receiver_address,
  COUNT(*)             AS send_count,
  SUM(TRY_CAST(JSON_VALUE(t.sent_tokens,@JsonPath) AS FLOAT)) AS total_sent,
  MIN(t.[timestamp])   AS first_sent,
  MAX(t.[timestamp])   AS last_sent
FROM dbo.' + QUOTENAME(@TableName) + ' t
WHERE
  JSON_VALUE(t.sent_tokens,@JsonPath) IS NOT NULL
  AND t.initiating_address = @InitiatingAddress
  AND (t.pool_id IS NULL OR t.pool_id = '''' OR LOWER(t.status) = ''no pool'')
GROUP BY t.initiating_address, t.receiving_address
ORDER BY send_count DESC, total_sent DESC;';
EXEC sp_executesql
  @Sql,
  N'@InitiatingAddress NVARCHAR(255),@JsonPath NVARCHAR(300)',
  @InitiatingAddress,@JsonPath;

----------------------------------------------------------------
-- 5) Non-Pool Received Summary (others → you, no self-sends)
----------------------------------------------------------------
SET @Sql = N'
SELECT
  t.initiating_address AS sender_address,
  @InitiatingAddress   AS receiver_address,
  COUNT(*)             AS send_count,
  SUM(TRY_CAST(JSON_VALUE(t.received_tokens,@JsonPath) AS FLOAT)) AS total_sent,
  MIN(t.[timestamp])   AS first_sent,
  MAX(t.[timestamp])   AS last_sent
FROM dbo.' + QUOTENAME(@TableName) + ' t
WHERE
  JSON_VALUE(t.received_tokens,@JsonPath) IS NOT NULL
  AND t.receiving_address = @InitiatingAddress
  AND t.initiating_address <> @InitiatingAddress
  AND (t.pool_id IS NULL OR t.pool_id = '''' OR LOWER(t.status) = ''no pool'')
GROUP BY t.initiating_address
ORDER BY send_count DESC, total_sent DESC;';
EXEC sp_executesql
  @Sql,
  N'@InitiatingAddress NVARCHAR(255),@JsonPath NVARCHAR(300)',
  @InitiatingAddress,@JsonPath;

----------------------------------------------------------------
-- 6) Non-Pool Received Detail (every incoming txn)
----------------------------------------------------------------
SET @Sql = N'
SELECT
  @TokenId AS token_id,
  t.[hash],
  t.initiating_address AS sender_address,
  t.receiving_address  AS receiver_address,
  t.transaction_type,
  TRY_CAST(COALESCE(JSON_VALUE(t.sent_tokens,@JsonPath),''0'') AS FLOAT) AS sent_tokens,
  TRY_CAST(COALESCE(JSON_VALUE(t.received_tokens,@JsonPath),''0'') AS FLOAT) AS received_tokens,
  TRY_CAST(CAST(t.ratio AS FLOAT) AS DECIMAL(38,10)) AS ratio,
  t.[timestamp],
  t.status
FROM dbo.' + QUOTENAME(@TableName) + ' t
WHERE
  JSON_VALUE(t.received_tokens,@JsonPath) IS NOT NULL
  AND t.receiving_address = @InitiatingAddress
  AND (t.pool_id IS NULL OR t.pool_id = '''' OR LOWER(t.status) = ''no pool'')
ORDER BY t.[timestamp] DESC;';
EXEC sp_executesql
  @Sql,
  N'@TokenId NVARCHAR(255),@InitiatingAddress NVARCHAR(255),@JsonPath NVARCHAR(300)',
  @TokenId,@InitiatingAddress,@JsonPath;

----------------------------------------------------------------
-- 7) Net Token Position Summary
----------------------------------------------------------------
SET @Sql = N'
SELECT
  @InitiatingAddress                             AS wallet,
  SUM(TRY_CAST(JSON_VALUE(t.received_tokens,@JsonPath) AS FLOAT))
  - SUM(TRY_CAST(JSON_VALUE(t.sent_tokens,@JsonPath) AS FLOAT))     AS net_token_position,
  (SUM(TRY_CAST(JSON_VALUE(t.received_tokens,@JsonPath) AS FLOAT))
  - SUM(TRY_CAST(JSON_VALUE(t.sent_tokens,@JsonPath) AS FLOAT)))
  * AVG(CAST(t.ratio AS FLOAT))                   AS estimated_net_value
FROM dbo.' + QUOTENAME(@TableName) + ' t
WHERE
  (JSON_VALUE(t.sent_tokens,@JsonPath) IS NOT NULL
   OR JSON_VALUE(t.received_tokens,@JsonPath) IS NOT NULL)
  AND (t.initiating_address = @InitiatingAddress OR t.receiving_address = @InitiatingAddress)
  AND (t.pool_id IS NULL OR t.pool_id = '''' OR LOWER(t.status) = ''no pool'');
';
EXEC sp_executesql
  @Sql,
  N'@InitiatingAddress NVARCHAR(255),@JsonPath NVARCHAR(300)',
  @InitiatingAddress,@JsonPath;

----------------------------------------------------------------
-- 8) Unique Counterparty Count
----------------------------------------------------------------
SET @Sql = N'
SELECT
  COUNT(DISTINCT
    CASE
      WHEN t.initiating_address = @InitiatingAddress THEN t.receiving_address
      ELSE t.initiating_address
    END
  ) AS unique_counterparties
FROM dbo.' + QUOTENAME(@TableName) + ' t
WHERE
  (t.initiating_address = @InitiatingAddress OR t.receiving_address = @InitiatingAddress)
  AND (t.pool_id IS NULL OR t.pool_id = '''' OR LOWER(t.status) = ''no pool'');
';
EXEC sp_executesql
  @Sql,
  N'@InitiatingAddress NVARCHAR(255)',
  @InitiatingAddress;

----------------------------------------------------------------
-- 9) Token Activity Timeline (monthly)
----------------------------------------------------------------
SET @Sql = N'
SELECT
  FORMAT(t.[timestamp],''yyyy-MM'') AS month,
  COUNT(*)                         AS transaction_count,
  SUM(
    COALESCE(TRY_CAST(JSON_VALUE(t.sent_tokens,@JsonPath) AS FLOAT),0) +
    COALESCE(TRY_CAST(JSON_VALUE(t.received_tokens,@JsonPath) AS FLOAT),0)
  )                                AS total_volume
FROM dbo.' + QUOTENAME(@TableName) + ' t
WHERE
  (t.initiating_address = @InitiatingAddress OR t.receiving_address = @InitiatingAddress)
  AND (t.pool_id IS NULL OR t.pool_id = '''' OR LOWER(t.status) = ''no pool'')
GROUP BY FORMAT(t.[timestamp],''yyyy-MM'')
ORDER BY month;';
EXEC sp_executesql
  @Sql,
  N'@InitiatingAddress NVARCHAR(255),@JsonPath NVARCHAR(300)',
  @InitiatingAddress,@JsonPath;

----------------------------------------------------------------
-- 10) Top Volume Counterparties
----------------------------------------------------------------
SET @Sql = N'
SELECT
  CASE 
    WHEN t.initiating_address = @InitiatingAddress THEN t.receiving_address 
    ELSE t.initiating_address 
  END AS counterparty,
  COUNT(*) AS tx_count,
  SUM(
    COALESCE(TRY_CAST(JSON_VALUE(t.sent_tokens,@JsonPath) AS FLOAT),0) +
    COALESCE(TRY_CAST(JSON_VALUE(t.received_tokens,@JsonPath) AS FLOAT),0)
  ) AS total_volume
FROM dbo.' + QUOTENAME(@TableName) + ' t
WHERE
  (t.initiating_address = @InitiatingAddress OR t.receiving_address = @InitiatingAddress)
  AND (t.pool_id IS NULL OR t.pool_id = '''' OR LOWER(t.status) = ''no pool'')
GROUP BY 
  CASE 
    WHEN t.initiating_address = @InitiatingAddress THEN t.receiving_address 
    ELSE t.initiating_address 
  END
ORDER BY total_volume DESC;';
EXEC sp_executesql
  @Sql,
  N'@InitiatingAddress NVARCHAR(255),@JsonPath NVARCHAR(300)',
  @InitiatingAddress,@JsonPath;

----------------------------------------------------------------
-- 11) Largest Single Transactions
----------------------------------------------------------------
-- 11a) Largest Received
SET @Sql = N'
SELECT TOP 1 *
FROM dbo.' + QUOTENAME(@TableName) + ' t
WHERE 
  t.receiving_address = @InitiatingAddress
  AND JSON_VALUE(t.received_tokens,@JsonPath) IS NOT NULL
  AND (t.pool_id IS NULL OR t.pool_id = '''' OR LOWER(t.status) = ''no pool'')
ORDER BY TRY_CAST(JSON_VALUE(t.received_tokens,@JsonPath) AS FLOAT) DESC;';
EXEC sp_executesql
  @Sql,
  N'@InitiatingAddress NVARCHAR(255),@JsonPath NVARCHAR(300)',
  @InitiatingAddress,@JsonPath;

-- 11b) Largest Sent
SET @Sql = N'
SELECT TOP 1 *
FROM dbo.' + QUOTENAME(@TableName) + ' t
WHERE 
  t.initiating_address = @InitiatingAddress
  AND JSON_VALUE(t.sent_tokens,@JsonPath) IS NOT NULL
  AND (t.pool_id IS NULL OR t.pool_id = '''' OR LOWER(t.status) = ''no pool'')
ORDER BY TRY_CAST(JSON_VALUE(t.sent_tokens,@JsonPath) AS FLOAT) DESC;';
EXEC sp_executesql
  @Sql,
  N'@InitiatingAddress NVARCHAR(255),@JsonPath NVARCHAR(300)',
  @InitiatingAddress,@JsonPath;

----------------------------------------------------------------
-- 12) SNIPER: Transactions before first pool txn
----------------------------------------------------------------
SET @Sql = N'
SELECT
  COUNT(*) AS SNIPER
FROM dbo.' + QUOTENAME(@TableName) + ' t
WHERE
  (t.pool_id IS NULL OR t.pool_id = '''' OR LOWER(t.status) = ''no pool'')
  AND (t.initiating_address = @InitiatingAddress OR t.receiving_address = @InitiatingAddress)
  AND t.[timestamp] < (
    SELECT MIN(tp.[timestamp])
    FROM dbo.' + QUOTENAME(@TableName) + ' tp
    WHERE tp.initiating_address = @InitiatingAddress
      AND tp.pool_id IS NOT NULL
  );';
EXEC sp_executesql
  @Sql,
  N'@InitiatingAddress NVARCHAR(255),@JsonPath NVARCHAR(300)',
  @InitiatingAddress,@JsonPath;

PRINT 'Procedure completed at: ' 
  + CONVERT(NVARCHAR(30), GETDATE(), 120)
  + ', duration (ms): ' 
  + CAST(DATEDIFF(MILLISECOND, @StartTime, GETDATE()) AS NVARCHAR(10));

END GO

@ 52b4a076:e7fad8bd

Introduction

Me and Fishcake have been working on infrastructure for Noswhere and Nostr.build. Part of this involves processing a large amount of Nostr events for features such as search, analytics, and feeds.

I have been recently developing nosdex v3, a newer version of the Noswhere scraper that is designed for maximum performance and fault tolerance using FoundationDB (FDB).

Fishcake has been working on a processing system for Nostr events to use with NB, based off of Cloudflare (CF) Pipelines, which is a relatively new beta product. This evening, we put it all to the test.

First preparations

We set up a new CF Pipelines endpoint, and I implemented a basic importer that took data from the nosdex database. This was quite slow, as it did HTTP requests synchronously, but worked as a good smoke test.

Asynchronous indexing

I implemented a high-contention queue system designed for highly parallel indexing operations, built using FDB, that supports: - Fully customizable batch sizes - Per-index queues - Hundreds of parallel consumers - Automatic retry logic using lease expiration

When the scraper first gets an event, it will process it and eventually write it to the blob store and FDB. Each new event is appended to the event log.

On the indexing side, a Queuer will read the event log, and batch events (usually 2K-5K events) into one work job. This work job contains: - A range in the log to index - Which target this job is intended for - The size of the job and some other metadata

Each job has an associated leasing state, which is used to handle retries and prioritization, and ensure no duplication of work.

Several Workers monitor the index queue (up to 128) and wait for new jobs that are available to lease.

Once a suitable job is found, the worker acquires a lease on the job and reads the relevant events from FDB and the blob store.

Depending on the indexing type, the job will be processed in one of a number of ways, and then marked as completed or returned for retries.

In this case, the event is also forwarded to CF Pipelines.

Trying it out

The first attempt did not go well. I found a bug in the high-contention indexer that led to frequent transaction conflicts. This was easily solved by correcting an incorrectly set parameter.

We also found there were other issues in the indexer, such as an insufficient amount of threads, and a suspicious decrease in the speed of the Queuer during processing of queued jobs.

Along with fixing these issues, I also implemented other optimizations, such as deprioritizing Worker DB accesses, and increasing the batch size.

To fix the degraded Queuer performance, I ran the backfill job by itself, and then started indexing after it had completed.

Bottlenecks, bottlenecks everywhere

After implementing these fixes, there was an interesting problem: The DB couldn't go over 80K reads per second. I had encountered this limit during load testing for the scraper and other FDB benchmarks.

As I suspected, this was a client thread limitation, as one thread seemed to be using high amounts of CPU. To overcome this, I created a new client instance for each Worker.

After investigating, I discovered that the Go FoundationDB client cached the database connection. This meant all attempts to create separate DB connections ended up being useless.

Using OpenWithConnectionString partially resolved this issue. (This also had benefits for service-discovery based connection configuration.)

To be able to fully support multi-threading, I needed to enabled the FDB multi-client feature. Enabling it also allowed easier upgrades across DB versions, as FDB clients are incompatible across versions:

FDB_NETWORK_OPTION_EXTERNAL_CLIENT_LIBRARY="/lib/libfdb_c.so" FDB_NETWORK_OPTION_CLIENT_THREADS_PER_VERSION="16"

Breaking the 100K/s reads barrier

After implementing support for the multi-threaded client, we were able to get over 100K reads per second.

You may notice after the restart (gap) the performance dropped. This was caused by several bugs: 1. When creating the CF Pipelines endpoint, we did not specify a region. The automatically selected region was far away from the server. 2. The amount of shards were not sufficient, so we increased them. 3. The client overloaded a few HTTP/2 connections with too many requests.

I implemented a feature to assign each Worker its own HTTP client, fixing the 3rd issue. We also moved the entire storage region to West Europe to be closer to the servers.

After these changes, we were able to easily push over 200K reads/s, mostly limited by missing optimizations:

It's shards all the way down

While testing, we also noticed another issue: At certain times, a pipeline would get overloaded, stalling requests for seconds at a time. This prevented all forward progress on the Workers.

We solved this by having multiple pipelines: A primary pipeline meant to be for standard load, with moderate batching duration and less shards, and high-throughput pipelines with more shards.

Each Worker is assigned a pipeline on startup, and if one pipeline stalls, other workers can continue making progress and saturate the DB.

The stress test

After making sure everything was ready for the import, we cleared all data, and started the import.

The entire import lasted 20 minutes between 01:44 UTC and 02:04 UTC, reaching a peak of: - 0.25M requests per second - 0.6M keys read per second - 140MB/s reads from DB - 2Gbps of network throughput

FoundationDB ran smoothly during this test, with: - Read times under 2ms - Zero conflicting transactions - No overloaded servers

CF Pipelines held up well, delivering batches to R2 without any issues, while reaching its maximum possible throughput.

Finishing notes

Me and Fishcake have been building infrastructure around scaling Nostr, from media, to relays, to content indexing. We consistently work on improving scalability, resiliency and stability, even outside these posts.

Many things, including what you see here, are already a part of Nostr.build, Noswhere and NFDB, and many other changes are being implemented every day.

If you like what you are seeing, and want to integrate it, get in touch. :)

If you want to support our work, you can zap this post, or register for nostr.land and nostr.build today.

@ 044da344:073a8a0e

Alles neu macht der Oktober. Sorry für das Sprachspiel. Wenn Sie so etwas mögen, dann kommen Sie in ein paar Monaten zu uns in die Oberpfalz –

• entweder zum Journalismus-Retreat für den Nachwuchs der Gegenöffentlichkeit oder
• eine Woche später zum Kurs Intellektuelle Selbstverteidigung.

Wenn man den Unterschied auf den Punkt bringen müsste: Für Kurs eins sollten sie schon öffentlich sichtbar sein mit Texten, Podcasts und Videos, auf diesem Pfad weitermachen wollen und dafür nach Aufmunterung, Bestärkung, Weggefährten suchen. Kurs zwei verlangt all das nicht. Keine Schranke, nicht einmal in Sachen Alter. Während uns bisher wichtig war, dass die Teilnehmer wenigstens eventuell und im Fall der Fälle in Richtung Medienpräsenz schielen, steht bei diesem neuen Angebot Medienkompetenz im Mittelpunkt, journalistisches Handwerk inklusive.

Infos zur Anmeldung, zur Organisation und zu allem, was Sie sonst noch wissen wollen, finden Sie unter den Links oben.

Freie Akademie für Medien & Journalismus

Unterstützen

@ 266815e0:6cd408a5

Its been six long months of refactoring code and building out to the applesauce packages but the app is stable enough for another release.

This update is pretty much a full rewrite of the non-visible parts of the app. all the background services were either moved out to the applesauce packages or rewritten, the result is that noStrudel is a little faster and much more consistent with connections and publishing.

New layout

The app has a new layout now, it takes advantage of the full desktop screen and looks a little better than it did before.

Removed NIP-72 communities

The NIP-72 communities are no longer part of the app, if you want to continue using them there are still a few apps that support them ( like satellite.earth ) but noStrudel won't support them going forward.

The communities where interesting but ultimately proved too have some fundamental flaws, most notably that all posts had to be approved by a moderator. There were some good ideas on how to improve it but they would have only been patches and wouldn't have fixed the underlying issues.

I wont promise to build it into noStrudel, but NIP-29 (relay based groups) look a lot more promising and already have better moderation abilities then NIP-72 communities could ever have.

Settings view

There is now a dedicated settings view, so no more hunting around for where the relays are set or trying to find how to add another account. its all in one place now

Cleaned up lists

The list views are a little cleaner now, and they have a simple edit modal

New emoji picker

Just another small improvement that makes the app feel more complete.

Experimental Wallet

There is a new "wallet" view in the app that lets you manage your NIP-60 cashu wallet. its very experimental and probably won't work for you, but its there and I hope to finish it up so the app can support NIP-61 nutzaps.

WARNING: Don't feed the wallet your hard earned sats, it will eat them!

Smaller improvements

• Added NSFW flag for replies
• Updated NIP-48 bunker login to work with new spec
• Linkfy BIPs
• Added 404 page
• Add NIP-22 comments under badges, files, and articles
• Add max height to timeline notes
• Fix articles view freezing on load
• Add option to mirror blobs when sharing notes
• Remove "open in drawer" for notes

@ 57d1a264:69f1fee1

CryptPad

Collaboration and privacy. Yes, you can have both Flagship instance of CryptPad, the end-to-end encrypted and open-source collaboration suite. Cloud administered by the CryptPad development team. https://cryptpad.fr/

ONLYOFFICE DocSpace

Document collaboration made simpler. Easily collaborate with customizable rooms. Edit any content you have. Work faster using AI assistants. Protect your sensitive business data. Download or try STARTUP Cloud (Limited-time offer) FREE https://www.onlyoffice.com/

SeaFile

A new way to organize your files Beyond just syncing and sharing files, Seafile lets you add custom file properties and organize your files in different views. With AI-powered automation for generating properties, Seafile offers a smarter, more efficient way to manage your files. Try it Now, Free for up to 3 users https://seafile.com/

SandStorm

An open source platform for self-hosting web apps Self-host web-based productivity apps easily and securely. Sandstorm is an open source project built by a community of volunteers with the goal of making it really easy to run open source web applications. Try the Demo or Signup Free https://alpha.sandstorm.io/apps

NextCloud Hub

A new generation of online collaboration that puts you in control. Nextcloud offers a modern, on premise content collaboration platform with real-time document editing, video chat & groupware on mobile, desktop and web. Sign up for a free Nextcloud account https://nextcloud.com/sign-up/

LinShare

True Open Source Secure File Sharing Solution We are committed to providing a reliable Open Source file-sharing solution, expertly designed to meet the highest standards of diverse industries, such as government and finance Try the Demo https://linshare.app/

Twake Drive

The open-source alternative to Google Drive. Privacy-First Open Source Workplace. Twake workplace open source business. Improve your effeciency with truly Open Source, all-in-one digital suite. Enhance the security in every aspect of your professional and private life. Sign up https://sign-up.twake.app/

SpaceDrive

One Explorer. All Your Files. Unify files from all your devices and clouds into a single, easy-to-use explorer. Designed for creators, hoarders and the painfully disorganized. Download desktop app (mobile coming soon) https://www.spacedrive.com/

ente

Safe Home for your photos Store, share, and discover your memories with end-to-end encryption. End-to-end encryption, durable storage and simple sharing. Packed with these and much more into our beautiful open source apps. Get started https://web.ente.io

fileStash

Turn your FTP server into... Filestash is the enterprise-grade file manager connecting your storage with your identity provider and authorisations. Try the demo https://demo.filestash.app

STORJ

Disruptively fast.‍ Globally secure. S3-compatible distributed cloud services that make the most demanding workflows fast and affordable. Fast track your journey toward high performance cloud services. Storj pricing is consistent and competitive in meeting or exceeding your cloud services needs. Give the products a try to experience the benefits of the distributed cloud. Get Started https://www.storj.io/get-started

FireFile

The open‑source alternative to Dropbox. Firefiles lets you setup a cloud drive with the backend of your choice and lets you seamlessly manage your files across multiple providers. It revolutionizes cloud storage management by offering a unified platform for all your storage needs. Sign up Free https://beta.firefiles.app

originally posted at https://stacker.news/items/973626

@ 57d1a264:69f1fee1

Album art didn’t always exist. In the early 1900s, recorded music was still a novelty, overshadowed by sales of sheet music. Early vinyl records were vastly different from what we think of today: discs were sold individually and could only hold up to four minutes of music per side. Sometimes, only one side of the record was used. One of the most popular records of 1910, for example, was “Come, Josephine, in My Flying Machine”: it clocked in at two minutes and 39 seconds.

The invention of album art can get lost in the story of technological mastery. But among all the factors that contributed to the rise of recorded music, it stands as one of the few that was wholly driven by creators themselves. Album art — first as marketing material, then as pure creative expression — turned an audio-only medium into a multi-sensory experience.

This is the story of the people who made music visible.

Continue reading

originally posted at https://stacker.news/items/972642

@ 4961e68d:a2212e1c

热死人了

@ 8173f6e1:e488ac0f

TESTNOTEBIN2

@ 57d1a264:69f1fee1

I don’t like garlic. It’s not a dislike for the taste in the moment, so much as an extreme dislike for the way it stays with you—sometimes for days—after a particularly garlicky meal.

Interestingly enough, both of my brothers love garlic. They roast it by itself and keep it at the ready so they can have a very strong garlic profile in their cooking. When I prepare a dish, I don’t even see garlic on the ingredient list. I’ve cut it out of my life so completely that my brain genuinely skips over it in recipes. While my brothers are looking for ways to sneak garlic into everything they make, I’m subconsciously avoiding it altogether.

A few years back, when I was digging intensely into how design systems mature, I stumbled on the concept of a design system origin story. There are two extreme origin stories and an infinite number of possibilities between. On one hand you have the grassroots system, where individuals working on digital products are simply trying to solve their own daily problems. They’re frustrated with having to go cut and paste elements from past designs or with recreating the same layouts over and over, so they start to work more systematically. On the other hand, you have the top down system, where leadership is directing teams to take a more systematic approach, often forming a small partially dedicated core team to tackle some centralized assets and guidelines for all to follow. The influences in those early days bias a design system in interesting and impactful ways.

We’ve established that there are a few types of bias that are either intentionally or unintentionally embedded into our design systems. Acknowledging this is a great first step. But, what’s the impact of this? Does it matter?

I believe there are a few impacts design system biases, but there’s one that stands out. The bias in your design system makes some individuals feel the system is meant for them and others feel it’s not. This is a problem because, a design system cannot live up to it’s expected value until it is broadly in use. If individuals feel your design system is not for them, the won’t use it. And, as you know, it doesn’t matter how good your design system is if nobody is using it.

Continue reading

originally posted at https://stacker.news/items/972641

@ 4961e68d:a2212e1c

热死人了！

@ 57d1a264:69f1fee1

The European Accessibility Act is coming, now is a great time for accessibility trainings!. In my Accessibility for Designer workshop, you will learn how to design accessible mockups that prevent issues in visual design, interactions, navigation, and content. You will be able to spot problems early, fix them in your designs, and communicate accessibility clearly with your team. This is a practical workshop with hands-on exercises, not just theory. You’ll actively apply accessibility principles to real design scenarios and mockups. And will get access to my accessibility resources: checklists, annotation kits and more.

When? 4 sessions of 2 hours + Q and As, on: - Mon, June 16, - Tue, June 17, Mon, - June 23 and Tue, - June 24. 9:30 – 12:00 PM PT or 18:30 – 21:00 CET

Register with 15% discount ($255) https://ti.to/smashingmagazine/online-workshops-2022/with/87vynaoqc0/discount/welcometomyworkshop

originally posted at https://stacker.news/items/971772

@ 8173f6e1:e488ac0f

testnotebin7testnotebin7testnotebin7testnotebin7

@ 8173f6e1:e488ac0f

testnotebin123456testnotebin123456testnotebin123456testnotebin123456

@ c1e9ab3a:9cb56b43

High-Level Overview

Bitcoin developers are currently debating a proposed change to how Bitcoin Core handles the OP_RETURN opcode — a mechanism that allows users to insert small amounts of data into the blockchain. Specifically, the controversy revolves around removing built-in filters that limit how much data can be stored using this feature (currently capped at 80 bytes).

Summary of Both Sides

Position A: Remove OP_RETURN Filters

Advocates: nostr:npub1ej493cmun8y9h3082spg5uvt63jgtewneve526g7e2urca2afrxqm3ndrm, nostr:npub12rv5lskctqxxs2c8rf2zlzc7xx3qpvzs3w4etgemauy9thegr43sf485vg, nostr:npub17u5dneh8qjp43ecfxr6u5e9sjamsmxyuekrg2nlxrrk6nj9rsyrqywt4tp, others

Arguments: - Ineffectiveness of filters: Filters are easily bypassed and do not stop spam effectively. - Code simplification: Removing arbitrary limits reduces code complexity. - Permissionless innovation: Enables new use cases like cross-chain bridges and timestamping without protocol-level barriers. - Economic regulation: Fees should determine what data gets added to the blockchain, not protocol rules.

Position B: Keep OP_RETURN Filters

Advocates: nostr:npub1lh273a4wpkup00stw8dzqjvvrqrfdrv2v3v4t8pynuezlfe5vjnsnaa9nk, nostr:npub1s33sw6y2p8kpz2t8avz5feu2n6yvfr6swykrnm2frletd7spnt5qew252p, nostr:npub1wnlu28xrq9gv77dkevck6ws4euej4v568rlvn66gf2c428tdrptqq3n3wr, others

Arguments: - Historical intent: Satoshi included filters to keep Bitcoin focused on monetary transactions. - Resource protection: Helps prevent blockchain bloat and abuse from non-financial uses. - Network preservation: Protects the network from being overwhelmed by low-value or malicious data. - Social governance: Maintains conservative changes to ensure long-term robustness.

Strengths and Weaknesses

Strengths of Removing Filters

• Encourages decentralized innovation.
• Simplifies development and maintenance.
• Maintains ideological purity of a permissionless system.

Weaknesses of Removing Filters

• Opens the door to increased non-financial data and potential spam.
• May dilute Bitcoin’s core purpose as sound money.
• Risks short-term exploitation before economic filters adapt.

Strengths of Keeping Filters

• Preserves Bitcoin’s identity and original purpose.
• Provides a simple protective mechanism against abuse.
• Aligns with conservative development philosophy of Bitcoin Core.

Weaknesses of Keeping Filters

• Encourages central decision-making on allowed use cases.
• Leads to workarounds that may be less efficient or obscure.
• Discourages novel but legitimate applications.

Long-Term Consequences

If Filters Are Removed

• Positive: Potential boom in new applications, better interoperability, cleaner architecture.
• Negative: Risk of increased blockchain size, more bandwidth/storage costs, spam wars.

If Filters Are Retained

• Positive: Preserves monetary focus and operational discipline.
• Negative: Alienates developers seeking broader use cases, may ossify the protocol.

Conclusion

The debate highlights a core philosophical split in Bitcoin: whether it should remain a narrow monetary system or evolve into a broader data layer for decentralized applications. Both paths carry risks and tradeoffs. The outcome will shape not just Bitcoin's technical direction but its social contract and future role in the broader crypto ecosystem.

@ 57d1a264:69f1fee1

Crabtree's Framework for Evaluating Human-Centered Research

Picture this: You've spent three weeks conducting qualitative research for a finance app redesign. You carefully recruited 12 participants, conducted in-depth interviews, and identified patterns around financial anxiety and decision paralysis. You're excited to present your findings when the inevitable happens:

"But are these results statistically significant?"

"Just 12 people? How can we make decisions that affect thousands of users based on conversations with just 12 people?"

As UX professionals, we regularly face stakeholders who evaluate our qualitative research using criteria designed for quantitative methods... This misalignment undermines the unique value qualitative research brings to product development.

Continue reading https://uxpsychology.substack.com/p/beyond-numbers-how-to-properly-evaluate

originally posted at https://stacker.news/items/971767

@ 8671a6e5:f88194d1

Even bitcoiners don’t value hard money enough (yet)

Bitcoiners love to talk about hard money and how bitcoin will change the world. They even claim to fix the world, by fixing “the money”.Yet many talk the talk, but don’t make the efforts, nor sacrifices.Walking the walk, is usually no further than the nearest bitcoin meetup, or the occasional trip to a tax-haven.Other than that. They’re chained to their fiat-past. Their kids, their house, their hobbies, their spouse and job.They serve the local bank branch (beg them to have a bit of their own money like everyone else), they watch TV, hold bitcoin and have this mindset where they truly think that bitcoin will grow, despite them doing jack all. They think they can reap the benefits in silence, while others do the heavy lifting, they smirk.They delude themselves however, thinking their sly passive stance is a risk-free act of brilliance.However, they’re scared, and have bitcoin in a fiat cage.Their existence is just a wallet waiting to be drained by force or pressure. By the same monstrous forces that keep our heads down.Whether discussing its digital scarcity or its fiat price, the focus invariably circles back to Bitcoin as a driver for a product or service.Do you want bitcoin, do you like bitcoin? Want to work with bitcoin? Here’s a service or wallet you can buy for a few hundred dollars, here’s my link. Want to participate in the network?Buy our pre-made and plug-and-play “solution”? Want to know more, or do you know wealthy people that want in” “Call me…”They’re selling.Don’t get me wrong,I also believe bitcoin is changing that world right now.And earning a living is good, be it with art, writing, selling a service or moving a box from A to B.But they don’t get it. Because it’s damned near impossible to escape the cage

Disproof Escapism

The bitcoin genie is out of the bottle. We DO have digitally scarce, hard money!

The core of the message most bitcoiners promote (including the author of this article) revolves around the prevalent “debt-and-war” fiat system and the harm it inflicts on society in general. Bitcoiners explain how it enslaves us, impoverishes us, and fosters a short-term perspective, empty consumerism, and a disregard for skills, all while leaving entire generations in debt and modern forms of servitude.

That reality alone will change many mechanisms within society. That should be the core of bitcoiners and their way of living. Not promoting a referral link to get a few sats or putting a sticker on a bathroom wall at a bar. We discuss open source theories and personality traits, not how to win the race. We don’t scheme, infiltrate or sabotage; we step onto the stage humbly, like nervous kids reciting poetry for a king. We only face our own audiences. Not the audience of followers of the monsters. We might as well do a leaflet campaign in the desert while we’re at it.We often hear terms like "sound money" and the assertion "there's no second best," with some even calling it "digital gold." This latter term is particularly misleading. Gold, despite its past significance, was subject to confiscation, serving the ambitions of nations and the wealthy. Bitcoin, in contrast, is not simply a digital iteration of gold; that label is a fiat construct that fails to capture its distinct nature.

However, the question remains: why is it that, when push comes to shove, we as Bitcoiners don’t truly live, think, and breathe this “thing” called Bitcoin as the hardest money in existence? Because we don’t. I’ve visited a fair share of meetups and conferences (though not many, as conferences are largely a sham anyway) to observe the ethos in practice. And it’s not always a pretty sight.

Assholes and grifters remain assholes and grifters, regardless of whether they hold BTC or not.

Thinking in fiat terms is still rampant (including for myself, by the way, to some extent). We were born into fiat, shaped by fiat, and have worked, traded, saved, and lost within its confines.

The fiat mindset, I dare say, is even more detrimental when Bitcoiners adopt it, as it amplifies the negative consequences even beyond those of the fiat world itself.

After all, at the very least, those within the fiat system are all equally screwed in their flawed monetary reality by a system that is a true circus Maximus of greed and debt. Consider those burdened by immense student loan debt, individuals with unrecognized talent, and others denied opportunities because less skilled people from higher financial echelons secure “proof of stake” jobs. Even if they lack the necessary abilities. There are fiat denizens sent to war, subjected to bombings, and relentlessly exploited for profit throughout their lives to sustain a parasitic, rent-seeking system… all under the false promise of security in their later years… when in reality, they are chewed up and spit out.When these fiat slaves wield a fiat mentality toward one another, it’s considered normal; no one can bat an eye if one fiat rent-seeker bleeds another dry, then tosses them aside for a new victim once the yield or short-term gain is realized. That’s simply how the fiat hamster wheel has been turning generations on end, while the proof-of-stake lords benefit across multiple generations.

The exploitation, the focus on short-term gains, the inherent stupidity of the system—it’s ingrained in the people themselves. Their greed and fiat/shitcoin mentality is "the norm." Some even dare to call it "capitalism" or democracy.

They can’t be offended by anyone screwing them over or getting ahead to gain a few fiat tokens, be it dollars or the Euro Mickey Mouse coin. They just carry on, shrug their shoulders, and crawl over each other like the basket full of crabs they inhabit day to day. Being among the few crabs that can touch the rim of the basket before being pulled down again by the other crabs, is what’s called success.

However, witnessing such behaviors and ways of living among individuals who identify as Bitcoiners evokes not only profound ethical sadness but also reveals consequences far more damaging to Bitcoin than if those same individuals had remained solely within the fiat system. Therefore, a fiat mentality within the Bitcoin space is even more repugnant than the mindset of some shitcoiners. At least with shitcoiners, you understand they are peddling a token, coin, or some fabricated service to offload onto unsuspecting individuals to make ends meet (and fund their cheap hotel rooms in exotic looking places while projecting an image of success (and the Modern Ottoman beard look) on Instagram). Consider a scenario: if someone at a vegetable market (assuming such places still exist in the fiat world) suggests to another vendor a way to conduct more business off the books, it’s met with indifference. That’s considered normal.But when a Bitcoiner at a meetup — an event where for three years you've been trying to dissociate Bitcoin from the tired narrative of it being solely "for fraudsters and criminals" — and you overhear "Bitcoiners" discussing methods for laundering illicit funds, then it becomes a significant problem. As if they can’t make ends meet without doing “the fiat thing”. Such individuals, as a Bitcoiner, disgust me. They clearly "don't get it." They fail to grasp the fundamental values of Bitcoin. They resemble the stereotypical used car salesmen who prioritize nothing beyond their immediate needs, like avoiding having to have a cheap dinner of dog food and tomato sauce that evening if they bag another customer by whatever lies they’ll have to tell. I would go so far as to assert that Bitcoiners with a fiat mentality are more detrimental to Bitcoin's growth than both those enslaved by the fiat system and shitcoiners themselves. A fiat drone will simply save, invest, and adhere to the established rules of banks and central banks.

They don’t question these norms; it’s their accepted reality. They’re labeled “normies” for a reason—they find satisfaction in conforming, believing the deception and theft, even perceiving it as beneficial because that’s what they’ve been told on television. They place their trust in numbers and statistics while diligently paying off their mortgages and investing in whatever financial products the TV shows spoon-feed them. Shitcoiners (closely related to fiat slaves) will merely promote their scams and worthless projects to generate short-term gains (in fiat, naturally) to sustain their shallow lifestyles of loneliness, prostitutes, and grocery bills paid with bank cards from the Seychelles.

But Bitcoiners with a fiat mentality? They actively undermine Bitcoin. They are toxic, and the sooner they revert to pure fiat, the better for the Bitcoin ecosystem. They offer no positive contribution whatsoever to Bitcoin’s progress.

More bitcoiners need to grow a spine

I've started to label these individuals as “cosplay bitcoiners.” They are typically nothing more than bitcoin holders (definitely not HODLers). These are people who act as though Bitcoin is merely another speculative asset (alongside a plethora of garbage coins and scams) instead of the monetary revolution it truly embodies. Most bitcoiners engage in this cosplay, reciting the talking points without actually changing their lives. Or… they view it simply as a means to generate income by uttering the right phrases and selling various items and merchandise. If Bitcoin were to cease to exist (a highly improbable scenario), they would likely be selling counterfeit Pokémon merchandise, fake Rolexes, or working as box movers in retail (sporting a perm). This might upset some who have dedicated significant portions of their lives to the Bitcoin ecosystem. However, what should be far more infuriating is the realization that your dreams, hope, and hard work are ultimately benefiting these cosplayers.

These individuals also say things like “You could consider moving to Solana for a while…” or “I have a referral link for insert flavor-of-the-week scam.” This genuine effort to cultivate a Bitcoin ethos is often undermined by people lacking activism, backbone, or conviction. Typically, these are the same individuals who inquire about price action during minor dips in Bitcoin's fiat value. They exhibit “scared money” behavior, just like in the fiat world. Consider that: they are scared (of) money. That’s right,… people that lived, and were raised in fiat are in fact scared… of money. This ingrained perspective, though varying in its impact, can act as a distraction or even a negative influence on Bitcoin's overall growth. I know the genuine contributors are out there. Rest assured, I am acutely aware of what it means to dedicate your time and energy to the betterment of Bitcoin; I've done it before and continue to do so years later. I respect that immensely. But the moment you recognize your efforts are primarily benefiting these parasites, you should immediately cease and let them wither.

They are not there for Bitcoin at all. I believe a fundamental aspect of being a Bitcoiner is calling out such behavior — to embody a form of activism, a vetting process aimed at fostering greater freedom. This might seem paradoxical, but it’s not; it’s akin to broadcasting a double-spent transaction onto mempool and having it rejected by the nodes. In my opinion, Bitcoin's primary essence is freedom. This freedom is underpinned by consensus and proof of work. However, this doesn't imply that we should be a universally accommodating resource for individuals who merely hold Bitcoin and seek to profit off our efforts while contributing nothing of substance to the space beyond their own marketing nonsense. They say the lines, but don’t save lives.

But why not?

If Bitcoin is truly the hardest money, the scarcest asset humanity has ever encountered, then why would we willingly trade it for a demonstrably inferior, inflationary, and state-controlled currency? This holds true even if that fiat is disguised as a modern "coin" or a cheap imitation of Bitcoin.

The uncomfortable truth is that many Bitcoiners, whether consciously or subconsciously, remain tethered to the legacy financial system. We espouse the principle of "don't trust, verify," yet we often evaluate Bitcoin through the distorted lens of its fiat exchange rate. Furthermore, many local meetups are infiltrated by individuals whose motives, schemes, and outright nonsense we fail to scrutinize or verify.

We neglect even the most fundamental forms of verification (such as accepting a function purported to be around 40 KB in data size when it's bundled within a > 50 MB software program). We profess belief in absolute scarcity, yet we shy away from adopting Bitcoin as our genuine unit of account, nor do we accurately measure our purchasing power (as devising a truly precise method might necessitate an invention worthy of a Nobel Prize in Economics).

Armed with the hardest money, ample liquidity, and considerable intellect, we still find ourselves waiting for Presidents, Philosophers, and various Personalities to artificially inflate Bitcoin's price, behaving like apprehensive investors in a newly listed startup.

“But with bitcoin”

These Philosophers, Personalities, and Presidents (PPPs) often represent a mere "follow-the-leader" phenomenon among many who identify as Bitcoiners. Philosophers delve into the intricacies of Bitcoin: its support for local social structures, its international applications, the underlying mathematics, the time-based mechanisms… It's all incredibly fascinating and has been explained countless times in various tones and for diverse audiences. Yet, much like in Bitcoin software development, there's often a lack of curation or editing; people simply produce without rigorous testing or questioning the necessity or widespread adoption of their contributions. Some even mistakenly believe these philosophers will somehow influence the "price." However, their role is primarily to explain, analyze, and provide understanding. That, of course, is valuable as it stimulates thought (even this very writing serves that purpose). However, Bitcoiners deeply entrenched in the philosophical aspects can often be blind to their own contradictory circumstances.

It can be jarring, even alienating, to listen to a podcast dissecting the profound intricacies of time and Bitcoin's blockchain while simultaneously enduring the mundane reality of your fiat job, with a coworker loudly handling customer calls nearby. The core issue is that this mentality increasingly mirrors the practices of the fiat (and shitcoin) world: passively holding onto "your bag" or "your stake" and promoting that position while vaguely advising others that "education is important" or "spreading the word is good." Ultimately, many of those dispensing this advice do little more than appear on their YouTube channels, take the stage at their own conferences, or write (or commission) their paid newsletters. Some diligently court wealthy individuals to explain Bitcoin, aiming to earn a few dollars, but they might as well be selling Tupperware if it paid the bills. Genuine care is often absent; it's their Bitcoin-flavored version of a fiat job. They are simply holding onto sats, much like one would hold onto ETFs or stocks in the traditional financial world. Michael Saylor, at a conference in Madeira, once stated: “You are here because Bitcoin needs you… and when you leave, I sincerely hope you will go out there and do good for Bitcoin.”

That's a commendable call to action. However, it also inadvertently highlights a form of servitude, a call that, regrettably, many have not heeded. Right now, Bitcoin's treated more like digital real estate than actual cash – something to hodl and hope it moons, while others do the promoting. Activism, at least here in Belgium, is a ghost town.

Elsewhere, it's often just small-time stuff, easily corrupted by book-writers, shitcoin promoters, ego-trippers, or even creeps hitting on vulnerable women in new-age scenes. This passive vibe has helped a bit, sure, but it shows we're still scared to call Bitcoin real money. It's the hardest money ever, yet we act like fiat's the boss, when Bitcoin's the true store of value. The circular economy crawls along. Instead of waiting for "hyperbitcoinization," we need to act like it's already here: support Bitcoin-only businesses, demand salaries in sats, and actually think in sats, not fiat. But become organized, more to the point: set up systems so you can build and rely on one another.To make Bitcoin truly hard money, we gotta stop pricing it and thinking in fiat, actually use it to pay and get paid, teach people it's a monetary system not just an investment, and directly challenge fiat by building Bitcoin-native economies, not just begging institutions to buy in. The more we act like Bitcoin is money, the faster the world will have to agree.

Bitcoin’s success is not inevitable.

Because it is maintained by people, and people are inherently flawed. However, it is also governed by mathematics, a perfect framework that categorizes chaos into order and back into incomprehensible chaos. There, within the crucible of math, language, cryptography, and time, lies Bitcoin: our creation, our potential salvation, and perhaps our sole remaining hope.

It demands action from Bitcoiners. If we genuinely believe in Bitcoin as the hardest money, we must begin to utilize it as such, rather than posturing on stages like immature, attention-seeking individuals vying for personal recognition and petty power struggles.

The future is not forged by those idly waiting for a magical price point; it is built by those who actively transact, develop, work, and live on Bitcoin today. Hard money transcends mere scarcity; it embodies utility, intrinsic value, and the tangible construction of liberty. Bitcoin's purpose is not simply to replace the existing decay of fiat with a superficial rebranding of the same fundamental rot. Bitcoin is not intended to supplant the old fiat corruption with an identical corruption merely bearing a Bitcoin label or logo.

The divergence is stark: one grey-colored path leads us to a state of ambiguity and ineffectiveness, the other to a vibrant, focused purpose. This ambiguity manifests as excessive accommodation, an unwarranted stubbornness where adaptability is needed. We tend towards being overly compliant and even subservient, exhibiting exaggerated politeness and empathy, even as our advancements inevitably dismantle the obsolete systems. That path has a Dixie orange color.

This is because many Bitcoiners now crave external validation, leading to inconsistent and muddled messaging, belonging authentically to neither the stagnant grey nor the purposeful orange.

We, and our true Bitcoiners—our intellectual offspring—represent an inherently incompatible lineage, incapable of either peaceful coexistence ("protest") or productive integration ("procreate") with these outdated methodologies and their swarm of futile endeavors. The cosplay bitcoiners and their lukewarm followers and creations aspire to be part of a fintech reality that is not their own, and a fiat world that has relegated them to the roles of insignificant footnotes and background commentators.

Despite our core differences, we persist in engaging with the stake-people, the frail-minded powerhouses that let us participate in their arenas, gathering under the harsh glare of moral decay and corruption. We mine Bitcoin from the future, but it’s tethered to the present. They hamper our progress with outdated tools and (re)distribution systems rooted in the 18th century.We can invent so much better systems, bulldoze the old and rebuild our cities and reclaim our value.

It’s time…

The moment has arrived to begin valuing Bitcoin for what it has always been destined to be and will forever remain: hard money. Let us consign the parasites to their rightful place – the gutter of fiat. Reader, dear reader, you who have invested the time and effort to cease scrolling through the endless torrent of filth, garbage, and attention-seeking displays on your phone, do you grasp the unique historical opportunity presented to your vulnerable digital soul to reclaim your life, to transcend mere survival and truly flourish? Do you comprehend this? Do you even realize that digitally scarce, digitally verifiable hard money awaits your mining, purchase, holding, and personal safekeeping? Or do you still cling to the illusions projected onto the wall of Plato's cave, telling you every lie under the sun for their short gains and diatribes? Do you live in the corridor of greyness? Probably.

Observing the vapid semantic debates onstage, the performative security measures, and the blatant power struggles, I am reminded of the early Christian disciples and the challenges they must have faced in spreading the word of their Lord, relying solely on their individual conviction while constantly encountering those driven purely by the pursuit of power. Bitcoiners are no different, despite never having known their own guiding figures. The distinction lies in our approach: we do not expel the transgressors and the disreputable from the market; nor do we seek to cure the afflicted or nourish the starving. We are not torn apart by lions, for we operate in the shadows, our influence primarily through written works, lacking the support that stems from personal charisma. Fiat bleeds people dry, fueling the vile machinery of passive rent-seeking yield and perpetual servitude.

In Bitcoin, we possess the potential to be their undoing, but only if we can match their ruthlessness, their multi-generational cunning, and their inherent malice. That’s not in our nature, so we’ll need to change and adapt. To truly prevail, we must outmaneuver their evil, win their long-term game. To win, we must out-evil evil. Win their multi-generational ongoing long-term game.That’s not easy, because you’re being poisoned day in day out.

So… here goes.

You must choose your path: gray or orange.

Decide how you’ll navigate the clutter: hardware wallets you don’t need, unscalable orange-pilling that’s more about ego than Bitcoin, books that hardly anyone reads, redundant artwork you’ll never buy, searching for a place in the unreachable oasis of bitcoin jobs, the mirage of funding,the naïveté of Value4Value, the Saylor-worshipping instinct, stickers slapped on poles, rushed and untested software, apps that repel users, conference circuses filled with grifters, posers and some half-gods, The pump-my-bags philosophers. The fork in the road lies ahead

Will you keep micro-dosing the corruption of the fiat world, day by day? Or will you don your armor and sacrifice for future generations?\ You ‘ll be part of an army of cyber Jesuït knights, or part of a gang of ad hoc grifters smelling like patchouli and fear.

npub1sec6degc3ae7warveuxaz6dlffnc2sutwtqjr7pmll7sf7ypjngsd4p0l7

Let centuries of hate and destruction be channeled like unbreakable equations, their tax collecting vultures, their redistribution to the weak.We can be in harnesses, economically cause their bellies gorged on our produce, sliced virtually apart, ending their predatory exploitation and theater politics. Let that hate flow block by block, so our wait for a revolution, promised peace, and security, finally ends. We don’t need to wait, We have all we need - right - friggin - now! All we need is here to start as the first generation of the ones that turn the table. We can strike from here onwards.

You can’t do that just by standing there, we need to rally behind something. So … we need to…

## Slay the Monsters ( A Bitcoin manifesto )

The race against fiat’s totalitarian grip isn’t coming — it’s already here.

And we’re late.

We’re not facing some bureaucratic mess or sleepy institution. We’re facing monsters. Real monsters. The kind that don’t blink, don’t break, and don’t stop.

These creatures don’t rule from parliaments. They rule from shadows. From bloodlines. From vaults built on centuries of power—and centuries of control.

And while we argue over memes, While we nitpick sound quality on a free podcast, While we debate how orange our sunglasses should be— They’re already building the next cage.

You want to know the core of the battle?

It’s this: They built a system designed to enslave you. And it works. Because it’s not just code or money—it’s a mindset. And they’ve trained you for generations to stay small. Stay busy. Stay broke.

They don’t care about trending topics, the fashion they make you wear, the rent seeking and mind numbing media garbage. They don’t care about today’s startup scene. They don’t need to. They freeze technology until their factories are ready. They script the narrative until their puppet politicians can sell it. They control enough markets to play with your life like a cat with a mouse.

And no, they’re not thinking in 5-year business plans. They’re thinking in bloodlines. They’re thinking in centuries.

They are bloodsuckers.

They take the rights of the gifted, Take the skills of the builders and make them into jesters They crush the dreams of the brave, weaken strong sons, and turn bright daughters into obedient servants.They make you lose time;Steal your effortSlap a price on anyone.

But here’s the good news:

We are Bitcoiners. We don’t need their permission. We don’t need to play their game. We hold a sword they can’t lift — an indestructible blockchain. And we have “forever coins”. We have the heaviest hammer

We can build faster. Stack hard money. Deliver proof of work and become the worst multi-generational pests they’ve ever seen. And take everything from them in about four generations:

One generation to build and adapt. One or two to take over, and One glorious one to finish the job and chop their virtual heads off to end the corruptionTheir heads on a stake, is the only proof-of-stake’ism that will be universally liked.

Because in their world, people are the fuel — drained for passive yield. But in our world?

We, the Bitcoin people who underwrite its value, represent the negative yield on fiat. We ARE your negative yield in human form \ We are their weakness — if we become as relentless and evil as they are.We can be methodical and calculated, generations of poison for their systemWe infiltrate, poison, outpace them.Like they did centuries ago with the commons, the tribes and kings. As focused. As strategic. As ruthless.

Then—only then—can we clean ourselves.

Only then, with the deed done, can we rebuild humanity. Burn the bloodlines that buried us.The old bloodlines—those leeches—will be caged, stripped, and left to wither in poverty, and as history proves… they never survive poverty\ While we’ve been bathing in it by choice.

From their ashes, we’ll purge our own darkness and thrive through innovation, not tyranny We will work, We will thrive through innovation, not colonization. Through consensus, not decree. Through quality not administrative control. And talent and skills will rise on merit, not aristocratic last names. We verify without grandeur.

In that world, our temples will exalt beauty — not control.In that world, Their goons and servants will be our jesters, dancing like harlots, their princesses will be sobbing on dirt, they’ll all eat their own industrial drab

The power is already ours; we don’t need to pray, we don’t need hope nor luck. We need raw, unrelenting will.

We need power.

And evil, focused, unshakable determination.

You can’t slay monsters with flyers. You don’t take down empires with stickers. You don’t bring bloodlines to their knees with polite debates on their stages.You slay monsters with the sharpest sword in history — Bitcoin.

They’re gutted with the sharpest blade—our blockchain—plunged into their stone cold hearts, until their black blood flows over the marble floors of their castles and their next of kin. Then, we feast and build anew on the ruins of their depravity.

Their next of kin witnessing our determination while their funding falls dry in promises of continuity they hide or perish.

Then we slay the rest.We drink their blood, their wine, their milkshake. We burn their paper promises and their repeating cycles of social unrest and greed.

We build something new. Something real. On the ruins of everything they corrupted.Bitcoiners need to be more than politeBe more evil, to do more good.Show monsters no mercy nor empathy. Don’t give them hard money, but wreck their legacy, faceless organizations and companies.

We are the debt collectors of last resort. We are the negative yield that spins and twists.We are the final rotation of the hamster wheel of pointless energy.We save ourselves with math..

Bitcoiners,Do thy proof of work, or become a whore for their next generation of silver spoon fed monster kids...\ You’ll have to be polite doing the deeds if you doOr take the smile off their face.Sacrifice.WorkDefy

Slay monsters like a knight building a legacy, freeing the world.

Or serve the monsters like the bitch you are.

Our consensus and your choice.

By AVB

If you like my writings: tip me here

@ 21335073:a244b1ad

Please respect Virginia Giuffre’s memory by refraining from asking about the circumstances or theories surrounding her passing.

Since Virginia Giuffre’s death, I’ve reflected on what she would want me to say or do. This piece is my attempt to honor her legacy.

When I first spoke with Virginia, I was struck by her unshakable hope. I had grown cynical after years in the anti-human trafficking movement, worn down by a broken system and a government that often seemed complicit. But Virginia’s passion, creativity, and belief that survivors could be heard reignited something in me. She reminded me of my younger, more hopeful self. Instead of warning her about the challenges ahead, I let her dream big, unburdened by my own disillusionment. That conversation changed me for the better, and following her lead led to meaningful progress.

Virginia was one of the bravest people I’ve ever known. As a survivor of Epstein, Maxwell, and their co-conspirators, she risked everything to speak out, taking on some of the world’s most powerful figures.

She loved when I said, “Epstein isn’t the only Epstein.” This wasn’t just about one man—it was a call to hold all abusers accountable and to ensure survivors find hope and healing.

The Epstein case often gets reduced to sensational details about the elite, but that misses the bigger picture. Yes, we should be holding all of the co-conspirators accountable, we must listen to the survivors’ stories. Their experiences reveal how predators exploit vulnerabilities, offering lessons to prevent future victims.

You’re not powerless in this fight. Educate yourself about trafficking and abuse—online and offline—and take steps to protect those around you. Supporting survivors starts with small, meaningful actions. Free online resources can guide you in being a safe, supportive presence.

When high-profile accusations arise, resist snap judgments. Instead of dismissing survivors as “crazy,” pause to consider the trauma they may be navigating. Speaking out or coping with abuse is never easy. You don’t have to believe every claim, but you can refrain from attacking accusers online.

Society also fails at providing aftercare for survivors. The government, often part of the problem, won’t solve this. It’s up to us. Prevention is critical, but when abuse occurs, step up for your loved ones and community. Protect the vulnerable. it’s a challenging but a rewarding journey.

If you’re contributing to Nostr, you’re helping build a censorship resistant platform where survivors can share their stories freely, no matter how powerful their abusers are. Their voices can endure here, offering strength and hope to others. This gives me great hope for the future.

Virginia Giuffre’s courage was a gift to the world. It was an honor to know and serve her. She will be deeply missed. My hope is that her story inspires others to take on the powerful.

@ bf47c19e:c3d2573b

Kratki dokumentarac zasnovan na istoimenoj knjizi Mareja Rotbarda. Teme uključuju: opasnosti koje sa sobom nosi država blagostanja, monetarne politike zasnovane na dugu, oporezivanje bez zastupanja i ostala sredstva državnog nasilja.

Autor filma: @rjames_BTC

Zvanični vebsajt filma: anatomystatefilm.com

Prevod: bitcoin-balkan.com

@ c631e267:c2b78d3e

Du bist recht appetitlich oben anzuschauen, \ doch unten hin die Bestie macht mir Grauen. \ Johann Wolfgang von Goethe

Wie wenig bekömmlich sogenannte «Ultra-Processed Foods» wie Fertiggerichte, abgepackte Snacks oder Softdrinks sind, hat kürzlich eine neue Studie untersucht. Derweil kann Fleisch auch wegen des Einsatzes antimikrobieller Mittel in der Massentierhaltung ein Problem darstellen. Internationale Bemühungen, diesen Gebrauch zu reduzieren, um die Antibiotikaresistenz bei Menschen einzudämmen, sind nun möglicherweise gefährdet.

Leider ist Politik oft mindestens genauso unappetitlich und ungesund wie diverse Lebensmittel. Die «Corona-Zeit» und ihre Auswirkungen sind ein beredtes Beispiel. Der Thüringer Landtag diskutiert gerade den Entwurf eines «Coronamaßnahmen-Unrechtsbereinigungsgesetzes» und das kanadische Gesundheitsministerium versucht, tausende Entschädigungsanträge wegen Impfnebenwirkungen mit dem Budget von 75 Millionen Dollar unter einen Hut zu bekommen. In den USA soll die Zulassung von Covid-«Impfstoffen» überdacht werden, während man sich mit China um die Herkunft des Virus streitet.

Wo Corona-Verbrecher von Medien und Justiz gedeckt werden, verfolgt man Aufklärer und Aufdecker mit aller Härte. Der Anwalt und Mitbegründer des Corona-Ausschusses Reiner Fuellmich, der seit Oktober 2023 in Untersuchungshaft sitzt, wurde letzte Woche zu drei Jahren und neun Monaten verurteilt – wegen Veruntreuung. Am Mittwoch teilte der von vielen Impfschadensprozessen bekannte Anwalt Tobias Ulbrich mit, dass er vom Staatsschutz verfolgt wird und sich daher künftig nicht mehr öffentlich äußern werde.

Von der kommenden deutschen Bundesregierung aus Wählerbetrügern, Transatlantikern, Corona-Hardlinern und Russenhassern kann unmöglich eine Verbesserung erwartet werden. Nina Warken beispielsweise, die das Ressort Gesundheit übernehmen soll, diffamierte Maßnahmenkritiker als «Coronaleugner» und forderte eine Impfpflicht, da die wundersamen Injektionen angeblich «nachweislich helfen». Laut dem designierten Außenminister Johann Wadephul wird Russland «für uns immer der Feind» bleiben. Deswegen will er die Ukraine «nicht verlieren lassen» und sieht die Bevölkerung hinter sich, solange nicht deutsche Soldaten dort sterben könnten.

Eine wichtige Personalie ist auch die des künftigen Regierungssprechers. Wenngleich Hebestreit an Arroganz schwer zu überbieten sein wird, dürfte sich die Art der Kommunikation mit Stefan Kornelius in der Sache kaum ändern. Der Politikchef der Süddeutschen Zeitung «prägte den Meinungsjournalismus der SZ» und schrieb «in dieser Rolle auch für die Titel der Tamedia». Allerdings ist, anders als noch vor zehn Jahren, die Einbindung von Journalisten in Thinktanks wie die Deutsche Atlantische Gesellschaft (DAG) ja heute eher eine Empfehlung als ein Problem.

Ungesund ist definitiv auch die totale Digitalisierung, nicht nur im Gesundheitswesen. Lauterbachs Abschiedsgeschenk, die «abgesicherte» elektronische Patientenakte (ePA) ist völlig überraschenderweise direkt nach dem Bundesstart erneut gehackt worden. Norbert Häring kommentiert angesichts der Datenlecks, wer die ePA nicht abwähle, könne seine Gesundheitsdaten ebensogut auf Facebook posten.

Dass die staatlichen Kontrolleure so wenig auf freie Software und dezentrale Lösungen setzen, verdeutlicht die eigentlichen Intentionen hinter der Digitalisierungswut. Um Sicherheit und Souveränität geht es ihnen jedenfalls nicht – sonst gäbe es zum Beispiel mehr Unterstützung für Bitcoin und für Initiativen wie die der Spar-Supermärkte in der Schweiz.

[Titelbild: Pixabay]

---

Dieser Beitrag wurde mit dem Pareto-Client geschrieben und ist zuerst auf Transition News erschienen.

@ c631e267:c2b78d3e

Die Wahrheit verletzt tiefer als jede Beleidigung. \ Marquis de Sade

Sagen Sie niemals «Terroristin B.», «Schwachkopf H.», «korrupter Drecksack S.» oder «Meinungsfreiheitshasserin F.» und verkneifen Sie sich Memes, denn so etwas könnte Ihnen als Beleidigung oder Verleumdung ausgelegt werden und rechtliche Konsequenzen haben. Auch mit einer Frau M.-A. S.-Z. ist in dieser Beziehung nicht zu spaßen, sie gehört zu den Top-Anzeigenstellern.

«Politikerbeleidigung» als Straftatbestand wurde 2021 im Kampf gegen «Rechtsextremismus und Hasskriminalität» in Deutschland eingeführt, damals noch unter der Regierung Merkel. Im Gesetz nicht festgehalten ist die Unterscheidung zwischen schlechter Hetze und guter Hetze – trotzdem ist das gängige Praxis, wie der Titel fast schon nahelegt.

So dürfen Sie als Politikerin heute den Tesla als «Nazi-Auto» bezeichnen und dies ausdrücklich auf den Firmengründer Elon Musk und dessen «rechtsextreme Positionen» beziehen, welche Sie nicht einmal belegen müssen. [1] Vielleicht ernten Sie Proteste, jedoch vorrangig wegen der «gut bezahlten, unbefristeten Arbeitsplätze» in Brandenburg. Ihren Tweet hat die Berliner Senatorin Cansel Kiziltepe inzwischen offenbar dennoch gelöscht.

Dass es um die Meinungs- und Pressefreiheit in der Bundesrepublik nicht mehr allzu gut bestellt ist, befürchtet man inzwischen auch schon im Ausland. Der Fall des Journalisten David Bendels, der kürzlich wegen eines Faeser-Memes zu sieben Monaten Haft auf Bewährung verurteilt wurde, führte in diversen Medien zu Empörung. Die Welt versteckte ihre Kritik mit dem Titel «Ein Urteil wie aus einer Diktatur» hinter einer Bezahlschranke.

Unschöne, heutzutage vielleicht strafbare Kommentare würden mir auch zu einigen anderen Themen und Akteuren einfallen. Ein Kandidat wäre der deutsche Bundesgesundheitsminister (ja, er ist es tatsächlich immer noch). Während sich in den USA auf dem Gebiet etwas bewegt und zum Beispiel Robert F. Kennedy Jr. will, dass die Gesundheitsbehörde (CDC) keine Covid-Impfungen für Kinder mehr empfiehlt, möchte Karl Lauterbach vor allem das Corona-Lügengebäude vor dem Einsturz bewahren.

«Ich habe nie geglaubt, dass die Impfungen nebenwirkungsfrei sind», sagte Lauterbach jüngst der ZDF-Journalistin Sarah Tacke. Das steht in krassem Widerspruch zu seiner früher verbreiteten Behauptung, die Gen-Injektionen hätten keine Nebenwirkungen. Damit entlarvt er sich selbst als Lügner. Die Bezeichnung ist absolut berechtigt, dieser Mann dürfte keinerlei politische Verantwortung tragen und das Verhalten verlangt nach einer rechtlichen Überprüfung. Leider ist ja die Justiz anderweitig beschäftigt und hat außerdem selbst keine weiße Weste.

Obendrein kämpfte der Herr Minister für eine allgemeine Impfpflicht. Er beschwor dabei das Schließen einer «Impflücke», wie es die Weltgesundheitsorganisation – die «wegen Trump» in finanziellen Schwierigkeiten steckt – bis heute tut. Die WHO lässt aktuell ihre «Europäische Impfwoche» propagieren, bei der interessanterweise von Covid nicht mehr groß die Rede ist.

Einen «Klima-Leugner» würden manche wohl Nir Shaviv nennen, das ist ja nicht strafbar. Der Astrophysiker weist nämlich die Behauptung von einer Klimakrise zurück. Gemäß seiner Forschung ist mindestens die Hälfte der Erderwärmung nicht auf menschliche Emissionen, sondern auf Veränderungen im Sonnenverhalten zurückzuführen.

Das passt vielleicht auch den «Klima-Hysterikern» der britischen Regierung ins Konzept, die gerade Experimente zur Verdunkelung der Sonne angekündigt haben. Produzenten von Kunstfleisch oder Betreiber von Insektenfarmen würden dagegen vermutlich die Geschichte vom fatalen CO2 bevorzugen. Ihnen würde es besser passen, wenn der verantwortungsvolle Erdenbürger sein Verhalten gründlich ändern müsste.

In unserer völlig verkehrten Welt, in der praktisch jede Verlautbarung außerhalb der abgesegneten Narrative potenziell strafbar sein kann, gehört fast schon Mut dazu, Dinge offen anzusprechen. Im «besten Deutschland aller Zeiten» glaubten letztes Jahr nur noch 40 Prozent der Menschen, ihre Meinung frei äußern zu können. Das ist ein Armutszeugnis, und es sieht nicht gerade nach Besserung aus. Umso wichtiger ist es, dagegen anzugehen.

[Titelbild: Pixabay]

--- Quellen: ---

[1] Zur Orientierung wenigstens ein paar Hinweise zur NS-Vergangenheit deutscher Automobilhersteller:

• Volkswagen
• Porsche
• Daimler-Benz
• BMW
• Audi
• Opel
• Heute: «Auto-Werke für die Rüstung? Rheinmetall prüft Übernahmen»

---

Dieser Beitrag wurde mit dem Pareto-Client geschrieben und ist zuerst auf Transition News erschienen.

@ 84b0c46a:417782f5

• Lumilumi The Nostr Web Client.

Lightweight modes are available, such as not displaying icon images, not loading images automatically, etc.

• Long Form Content Editor A lightweight Long Form Content Editor with editing functionality for your articles. It supports embedding Nostr IDs via NIP-19 and custom emoji integration.

• Nostr Share Component Demo A simple web component for sharing content to Nostr. Create customizable share buttons that let users easily post to Nostr clients with pre-filled content. Perfect for blogs, websites, or any content you want shared on the Nostr network. Try the interactive demo to see how seamlessly it integrates with your website.

  Only clients that support receiving shared text via URL parameters can be added to the client list. If your preferred client meets this requirement, feel free to submit a pull request.

• Nostr Follow Organizer A practical tool for managing your Nostr follows(kind3) with ease.

• NAKE NAKE is a powerful utility for Nostr developers and users that simplifies working with NIP-19 and NIP-49 formats. This versatile tool allows you to easily encode and decode Nostr identifiers and encrypted data according to these protocol specifications.

• chrome extension
• firefox add-on

• Nostviewstr A versatile Nostr tool that specializes in creating and editing addressable or replaceable events on the Nostr network. This comprehensive editor allows you to manage various types of lists and structured content within the Nostr ecosystem.

• Luminostr Luminostr is a recovery tool for Nostr that helps you retrieve and restore Addressable or Replaceable events (such as kind: 0, 3, 10002, 10000, etc.) from relays. It allows you to search for these events across multiple relays and optionally re-publish them to ensure their persistence.

• Nostr Bookmark Recovery Tool Nostr Bookmark Recovery Tool is a utility for retrieving and re-publishing past bookmark events ( kind:10003,30001,30003 ) from public relays. Rather than automatically selecting the latest version, it allows users to pick any previous version and overwrite the current one with it. This is useful for restoring a preferred snapshot of your bookmark list.

• Profile Editor Profile Editor is a simple tool for editing and publishing your Nostr profile (kind: 0 event). It allows you to update fields such as name, display name, picture, and about text, and then publish the updated profile to selected relays.

• Nostr bookmark viewer Nostr Bookmark Viewer is a tool for viewing and editing Nostr bookmark events (kind: 10003, 30001, 30003). It allows users to load bookmark data from relays, browse saved posts, and optionally edit and publish their own bookmark lists.

• Nostr Note Duplicater Nostr Note Duplicater is a tool that rebroadcasts an existing Nostr event from a relay to other selected relays.

• もの画像サイト

• いろいろbotサイト

@ bf47c19e:c3d2573b

U društvu koje koristi čvrst novac, jedini način sticanja bogatstva je stvaranje vrednosti za druge. Šta se jbt desilo 1971?

Autor filma: @rjames_BTC

Zvanični vebsajt: hardmoneyfilm.com

Prevod: bitcoin-balkan.com

@ bf47c19e:c3d2573b

"Misterija Satoši - Poreklo bitkoina" je francuski dokumentarno-animirani serijal koji dešifruje unutrašnje funkcionisanje bitkoin revolucije, dok istražuje identitet njenog tvorca.

Prvu decentralizovanu i pouzdanu kriptovalutu – bitkoin, osnovao je Satoši Nakamoto 3. januara 2009. godine. On je nestao 2011. i od tada ostaje anoniman, a njegov identitet je predmet svakakvih spekulacija. Tokom poslednjih 12 godina, vrednost bitkoina je porasla sa 0,001 na 69.000 dolara. Svi, od vlada do velikih korporacija, zainteresovali su se za Satošijev izum. Ko je Satoši Nakamoto? Kako je njegov izum postao toliko popularan? Šta nam bitkoin govori o svetu u kome živimo?

Ovaj serijal se prikazivao na Radio-televiziji Srbije (RTS 3) u sklopu novogodišnjeg muzičkog i filmskog programa 2022/2023. godine.

Naslov originala: "Le Mystère Satoshi"

Copyright: ARTE.TV

@ c631e267:c2b78d3e

Es ist völlig unbestritten, dass der Angriff der russischen Armee auf die Ukraine im Februar 2022 strikt zu verurteilen ist. Ebenso unbestritten ist Russland unter Wladimir Putin keine brillante Demokratie. Aus diesen Tatsachen lässt sich jedoch nicht das finstere Bild des russischen Präsidenten – und erst recht nicht des Landes – begründen, das uns durchweg vorgesetzt wird und den Kern des aktuellen europäischen Bedrohungs-Szenarios darstellt. Da müssen wir schon etwas genauer hinschauen.

Der vorliegende Artikel versucht derweil nicht, den Einsatz von Gewalt oder die Verletzung von Menschenrechten zu rechtfertigen oder zu entschuldigen – ganz im Gegenteil. Dass jedoch der Verdacht des «Putinverstehers» sofort latent im Raume steht, verdeutlicht, was beim Thema «Russland» passiert: Meinungsmache und Manipulation.

Angesichts der mentalen Mobilmachung seitens Politik und Medien sowie des Bestrebens, einen bevorstehenden Krieg mit Russland geradezu herbeizureden, ist es notwendig, dieser fatalen Entwicklung entgegenzutreten. Wenn wir uns nur ein wenig von der herrschenden Schwarz-Weiß-Malerei freimachen, tauchen automatisch Fragen auf, die Risse im offiziellen Narrativ enthüllen. Grund genug, nachzuhaken.

Wer sich schon länger auch abseits der Staats- und sogenannten Leitmedien informiert, der wird in diesem Artikel vermutlich nicht viel Neues erfahren. Andere könnten hier ein paar unbekannte oder vergessene Aspekte entdecken. Möglicherweise klärt sich in diesem Kontext die Wahrnehmung der aktuellen (unserer eigenen!) Situation ein wenig.

Manipulation erkennen

Corona-«Pandemie», menschengemachter Klimawandel oder auch Ukraine-Krieg: Jede Menge Krisen, und für alle gibt es ein offizielles Narrativ, dessen Hinterfragung unerwünscht ist. Nun ist aber ein Narrativ einfach eine Erzählung, eine Geschichte (Latein: «narratio») und kein Tatsachenbericht. Und so wie ein Märchen soll auch das Narrativ eine Botschaft vermitteln.

Über die Methoden der Manipulation ist viel geschrieben worden, sowohl in Bezug auf das Individuum als auch auf die Massen. Sehr wertvolle Tipps dazu, wie man Manipulationen durchschauen kann, gibt ein Büchlein [1] von Albrecht Müller, dem Herausgeber der NachDenkSeiten.

Die Sprache selber eignet sich perfekt für die Manipulation. Beispielsweise kann die Wortwahl Bewertungen mitschwingen lassen, regelmäßiges Wiederholen (gerne auch von verschiedenen Seiten) lässt Dinge irgendwann «wahr» erscheinen, Übertreibungen fallen auf und hinterlassen wenigstens eine Spur im Gedächtnis, genauso wie Andeutungen. Belege spielen dabei keine Rolle.

Es gibt auffällig viele Sprachregelungen, die offenbar irgendwo getroffen und irgendwie koordiniert werden. Oder alle Redenschreiber und alle Medien kopieren sich neuerdings permanent gegenseitig. Welchen Zweck hat es wohl, wenn der Krieg in der Ukraine durchgängig und quasi wörtlich als «russischer Angriffskrieg auf die Ukraine» bezeichnet wird? Obwohl das in der Sache richtig ist, deutet die Art der Verwendung auf gezielte Beeinflussung hin und soll vor allem das Feindbild zementieren.

Sprachregelungen dienen oft der Absicherung einer einseitigen Darstellung. Das Gleiche gilt für das Verkürzen von Informationen bis hin zum hartnäckigen Verschweigen ganzer Themenbereiche. Auch hierfür gibt es rund um den Ukraine-Konflikt viele gute Beispiele.

Das gewünschte Ergebnis solcher Methoden ist eine Schwarz-Weiß-Malerei, bei der einer eindeutig als «der Böse» markiert ist und die anderen automatisch «die Guten» sind. Das ist praktisch und demonstriert gleichzeitig ein weiteres Manipulationswerkzeug: die Verwendung von Doppelstandards. Wenn man es schafft, bei wichtigen Themen regelmäßig mit zweierlei Maß zu messen, ohne dass das Publikum protestiert, dann hat man freie Bahn.

Experten zu bemühen, um bestimmte Sachverhalte zu erläutern, ist sicher sinnvoll, kann aber ebenso missbraucht werden, schon allein durch die Auswahl der jeweiligen Spezialisten. Seit «Corona» werden viele erfahrene und ehemals hoch angesehene Fachleute wegen der «falschen Meinung» diffamiert und gecancelt. [2] Das ist nicht nur ein brutaler Umgang mit Menschen, sondern auch eine extreme Form, die öffentliche Meinung zu steuern.

Wann immer wir also erkennen (weil wir aufmerksam waren), dass wir bei einem bestimmten Thema manipuliert werden, dann sind zwei logische und notwendige Fragen: Warum? Und was ist denn richtig? In unserem Russland-Kontext haben die Antworten darauf viel mit Geopolitik und Geschichte zu tun.

Ist Russland aggressiv und expansiv?

Angeblich plant Russland, europäische NATO-Staaten anzugreifen, nach dem Motto: «Zuerst die Ukraine, dann den Rest». In Deutschland weiß man dafür sogar das Datum: «Wir müssen bis 2029 kriegstüchtig sein», versichert Verteidigungsminister Pistorius.

Historisch gesehen ist es allerdings eher umgekehrt: Russland, bzw. die Sowjetunion, ist bereits dreimal von Westeuropa aus militärisch angegriffen worden. Die Feldzüge Napoleons, des deutschen Kaiserreichs und Nazi-Deutschlands haben Millionen Menschen das Leben gekostet. Bei dem ausdrücklichen Vernichtungskrieg ab 1941 kam es außerdem zu Brutalitäten wie der zweieinhalbjährigen Belagerung Leningrads (heute St. Petersburg) durch Hitlers Wehrmacht. Deren Ziel, die Bevölkerung auszuhungern, wurde erreicht: über eine Million tote Zivilisten.

Trotz dieser Erfahrungen stimmte Michail Gorbatschow 1990 der deutschen Wiedervereinigung zu und die Sowjetunion zog ihre Truppen aus Osteuropa zurück (vgl. Abb. 1). Der Warschauer Pakt wurde aufgelöst, der Kalte Krieg formell beendet. Die Sowjets erhielten damals von führenden westlichen Politikern die Zusicherung, dass sich die NATO «keinen Zentimeter ostwärts» ausdehnen würde, das ist dokumentiert. [3]

Expandiert ist die NATO trotzdem, und zwar bis an Russlands Grenzen (vgl. Abb. 2). Laut dem Politikberater Jeffrey Sachs handelt es sich dabei um ein langfristiges US-Projekt, das von Anfang an die Ukraine und Georgien mit einschloss. Offiziell wurde der Beitritt beiden Staaten 2008 angeboten. In jedem Fall könnte die massive Ost-Erweiterung seit 1999 aus russischer Sicht nicht nur als Vertrauensbruch, sondern durchaus auch als aggressiv betrachtet werden.

Russland hat den europäischen Staaten mehrfach die Hand ausgestreckt [4] für ein friedliches Zusammenleben und den «Aufbau des europäischen Hauses». Präsident Putin sei «in seiner ersten Amtszeit eine Chance für Europa» gewesen, urteilt die Journalistin und langjährige Russland-Korrespondentin der ARD, Gabriele Krone-Schmalz. Er habe damals viele positive Signale Richtung Westen gesendet.

Die Europäer jedoch waren scheinbar an einer Partnerschaft mit dem kontinentalen Nachbarn weniger interessiert als an der mit dem transatlantischen Hegemon. Sie verkennen bis heute, dass eine gedeihliche Zusammenarbeit in Eurasien eine Gefahr für die USA und deren bekundetes Bestreben ist, die «einzige Weltmacht» zu sein – «Full Spectrum Dominance» [5] nannte das Pentagon das. Statt einem neuen Kalten Krieg entgegenzuarbeiten, ließen sich europäische Staaten selber in völkerrechtswidrige «US-dominierte Angriffskriege» [6] verwickeln, wie in Serbien, Afghanistan, dem Irak, Libyen oder Syrien. Diese werden aber selten so benannt.

Speziell den Deutschen stünde außer einer Portion Realismus auch etwas mehr Dankbarkeit gut zu Gesicht. Das Geschichtsbewusstsein der Mehrheit scheint doch recht selektiv und das Selbstbewusstsein einiger etwas desorientiert zu sein. Bekanntermaßen waren es die Soldaten der sowjetischen Roten Armee, die unter hohen Opfern 1945 Deutschland «vom Faschismus befreit» haben. Bei den Gedenkfeiern zu 80 Jahren Kriegsende will jedoch das Auswärtige Amt – noch unter der Diplomatie-Expertin Baerbock, die sich schon länger offiziell im Krieg mit Russland wähnt, – nun keine Russen sehen: Sie sollen notfalls rausgeschmissen werden.

«Die Grundsatzfrage lautet: Geht es Russland um einen angemessenen Platz in einer globalen Sicherheitsarchitektur, oder ist Moskau schon seit langem auf einem imperialistischen Trip, der befürchten lassen muss, dass die Russen in fünf Jahren in Berlin stehen?»

So bringt Gabriele Krone-Schmalz [7] die eigentliche Frage auf den Punkt, die zur Einschätzung der Situation letztlich auch jeder für sich beantworten muss.

Was ist los in der Ukraine?

In der internationalen Politik geht es nie um Demokratie oder Menschenrechte, sondern immer um Interessen von Staaten. Diese These stammt von Egon Bahr, einem der Architekten der deutschen Ostpolitik des «Wandels durch Annäherung» aus den 1960er und 70er Jahren. Sie trifft auch auf den Ukraine-Konflikt zu, den handfeste geostrategische und wirtschaftliche Interessen beherrschen, obwohl dort angeblich «unsere Demokratie» verteidigt wird.

Es ist ein wesentliches Element des Ukraine-Narrativs und Teil der Manipulation, die Vorgeschichte des Krieges wegzulassen – mindestens die vor der russischen «Annexion» der Halbinsel Krim im März 2014, aber oft sogar komplett diejenige vor der Invasion Ende Februar 2022. Das Thema ist komplex, aber einige Aspekte, die für eine Beurteilung nicht unwichtig sind, will ich wenigstens kurz skizzieren. [8]

Das Gebiet der heutigen Ukraine und Russlands – die übrigens in der «Kiewer Rus» gemeinsame Wurzeln haben – hat der britische Geostratege Halford Mackinder bereits 1904 als eurasisches «Heartland» bezeichnet, dessen Kontrolle er eine große Bedeutung für die imperiale Strategie Großbritanniens zumaß. Für den ehemaligen Sicherheits- und außenpolitischen Berater mehrerer US-amerikanischer Präsidenten und Mitgründer der Trilateralen Kommission, Zbigniew Brzezinski, war die Ukraine nach der Auflösung der Sowjetunion ein wichtiger Spielstein auf dem «eurasischen Schachbrett», wegen seiner Nähe zu Russland, seiner Bodenschätze und seines Zugangs zum Schwarzen Meer.

Die Ukraine ist seit langem ein gespaltenes Land. Historisch zerrissen als Spielball externer Interessen und geprägt von ethnischen, kulturellen, religiösen und geografischen Unterschieden existiert bis heute, grob gesagt, eine Ost-West-Spaltung, welche die Suche nach einer nationalen Identität stark erschwert.

Insbesondere im Zuge der beiden Weltkriege sowie der Russischen Revolution entstanden tiefe Risse in der Bevölkerung. Ukrainer kämpften gegen Ukrainer, zum Beispiel die einen auf der Seite von Hitlers faschistischer Nazi-Armee und die anderen auf der von Stalins kommunistischer Roter Armee. Die Verbrechen auf beiden Seiten sind nicht vergessen. Dass nach der Unabhängigkeit 1991 versucht wurde, Figuren wie den radikalen Nationalisten Symon Petljura oder den Faschisten und Nazi-Kollaborateur Stepan Bandera als «Nationalhelden» zu installieren, verbessert die Sache nicht.

Während die USA und EU-Staaten zunehmend «ausländische Einmischung» (speziell russische) in «ihre Demokratien» wittern, betreiben sie genau dies seit Jahrzehnten in vielen Ländern der Welt. Die seit den 2000er Jahren bekannten «Farbrevolutionen» in Osteuropa werden oft als Methode des Regierungsumsturzes durch von außen gesteuerte «demokratische» Volksaufstände beschrieben. Diese Strategie geht auf Analysen zum «Schwarmverhalten» [9] seit den 1960er Jahren zurück (Studentenproteste), wo es um die potenzielle Wirksamkeit einer «rebellischen Hysterie» von Jugendlichen bei postmodernen Staatsstreichen geht. Heute nennt sich dieses gezielte Kanalisieren der Massen zur Beseitigung unkooperativer Regierungen «Soft-Power».

In der Ukraine gab es mit der «Orangen Revolution» 2004 und dem «Euromaidan» 2014 gleich zwei solcher «Aufstände». Der erste erzwang wegen angeblicher Unregelmäßigkeiten eine Wiederholung der Wahlen, was mit Wiktor Juschtschenko als neuem Präsidenten endete. Dieser war ehemaliger Direktor der Nationalbank und Befürworter einer Annäherung an EU und NATO. Seine Frau, die First Lady, ist US-amerikanische «Philanthropin» und war Beamtin im Weißen Haus in der Reagan- und der Bush-Administration.

Im Gegensatz zu diesem ersten Event endete der sogenannte Euromaidan unfriedlich und blutig. Die mehrwöchigen Proteste gegen Präsident Wiktor Janukowitsch, in Teilen wegen des nicht unterzeichneten Assoziierungsabkommens mit der EU, wurden zunehmend gewalttätiger und von Nationalisten und Faschisten des «Rechten Sektors» dominiert. Sie mündeten Ende Februar 2014 auf dem Kiewer Unabhängigkeitsplatz (Maidan) in einem Massaker durch Scharfschützen. Dass deren Herkunft und die genauen Umstände nicht geklärt wurden, störte die Medien nur wenig. [10]

Janukowitsch musste fliehen, er trat nicht zurück. Vielmehr handelte es sich um einen gewaltsamen, allem Anschein nach vom Westen inszenierten Putsch. Laut Jeffrey Sachs war das kein Geheimnis, außer vielleicht für die Bürger. Die USA unterstützten die Post-Maidan-Regierung nicht nur, sie beeinflussten auch ihre Bildung. Das geht unter anderem aus dem berühmten «Fuck the EU»-Telefonat der US-Chefdiplomatin für die Ukraine, Victoria Nuland, mit Botschafter Geoffrey Pyatt hervor.

Dieser Bruch der demokratischen Verfassung war letztlich der Auslöser für die anschließenden Krisen auf der Krim und im Donbass (Ostukraine). Angesichts der ukrainischen Geschichte mussten die nationalistischen Tendenzen und die Beteiligung der rechten Gruppen an dem Umsturz bei der russigsprachigen Bevölkerung im Osten ungute Gefühle auslösen. Es gab Kritik an der Übergangsregierung, Befürworter einer Abspaltung und auch für einen Anschluss an Russland.

Ebenso konnte Wladimir Putin in dieser Situation durchaus Bedenken wegen des Status der russischen Militärbasis für seine Schwarzmeerflotte in Sewastopol auf der Krim haben, für die es einen langfristigen Pachtvertrag mit der Ukraine gab. Was im März 2014 auf der Krim stattfand, sei keine Annexion, sondern eine Abspaltung (Sezession) nach einem Referendum gewesen, also keine gewaltsame Aneignung, urteilte der Rechtswissenschaftler Reinhard Merkel in der FAZ sehr detailliert begründet. Übrigens hatte die Krim bereits zu Zeiten der Sowjetunion den Status einer autonomen Republik innerhalb der Ukrainischen SSR.

Anfang April 2014 wurden in der Ostukraine die «Volksrepubliken» Donezk und Lugansk ausgerufen. Die Kiewer Übergangsregierung ging unter der Bezeichnung «Anti-Terror-Operation» (ATO) militärisch gegen diesen, auch von Russland instrumentalisierten Widerstand vor. Zufällig war kurz zuvor CIA-Chef John Brennan in Kiew. Die Maßnahmen gingen unter dem seit Mai neuen ukrainischen Präsidenten, dem Milliardär Petro Poroschenko, weiter. Auch Wolodymyr Selenskyj beendete den Bürgerkrieg nicht, als er 2019 vom Präsidenten-Schauspieler, der Oligarchen entmachtet, zum Präsidenten wurde. Er fuhr fort, die eigene Bevölkerung zu bombardieren.

Mit dem Einmarsch russischer Truppen in die Ostukraine am 24. Februar 2022 begann die zweite Phase des Krieges. Die Wochen und Monate davor waren intensiv. Im November hatte die Ukraine mit den USA ein Abkommen über eine «strategische Partnerschaft» unterzeichnet. Darin sagten die Amerikaner ihre Unterstützung der EU- und NATO-Perspektive der Ukraine sowie quasi für die Rückeroberung der Krim zu. Dagegen ließ Putin der NATO und den USA im Dezember 2021 einen Vertragsentwurf über beiderseitige verbindliche Sicherheitsgarantien zukommen, den die NATO im Januar ablehnte. Im Februar eskalierte laut OSZE die Gewalt im Donbass.

Bereits wenige Wochen nach der Invasion, Ende März 2022, kam es in Istanbul zu Friedensverhandlungen, die fast zu einer Lösung geführt hätten. Dass der Krieg nicht damals bereits beendet wurde, lag daran, dass der Westen dies nicht wollte. Man war der Meinung, Russland durch die Ukraine in diesem Stellvertreterkrieg auf Dauer militärisch schwächen zu können. Angesichts von Hunderttausenden Toten, Verletzten und Traumatisierten, die als Folge seitdem zu beklagen sind, sowie dem Ausmaß der Zerstörung, fehlen einem die Worte.

Hasst der Westen die Russen?

Diese Frage drängt sich auf, wenn man das oft unerträglich feindselige Gebaren beobachtet, das beileibe nicht neu ist und vor Doppelmoral trieft. Russland und speziell die Person Wladimir Putins werden regelrecht dämonisiert, was gleichzeitig scheinbar jede Form von Diplomatie ausschließt.

Russlands militärische Stärke, seine geografische Lage, sein Rohstoffreichtum oder seine unabhängige diplomatische Tradition sind sicher Störfaktoren für das US-amerikanische Bestreben, der Boss in einer unipolaren Welt zu sein. Ein womöglich funktionierender eurasischer Kontinent, insbesondere gute Beziehungen zwischen Russland und Deutschland, war indes schon vor dem Ersten Weltkrieg eine Sorge des britischen Imperiums.

Ein «Vergehen» von Präsident Putin könnte gewesen sein, dass er die neoliberale Schocktherapie à la IWF und den Ausverkauf des Landes (auch an US-Konzerne) beendete, der unter seinem Vorgänger herrschte. Dabei zeigte er sich als Führungspersönlichkeit und als nicht so formbar wie Jelzin. Diese Aspekte allein sind aber heute vermutlich keine ausreichende Erklärung für ein derart gepflegtes Feindbild.

Der Historiker und Philosoph Hauke Ritz erweitert den Fokus der Fragestellung zu: «Warum hasst der Westen die Russen so sehr?», was er zum Beispiel mit dem Medienforscher Michael Meyen und mit der Politikwissenschaftlerin Ulrike Guérot bespricht. Ritz stellt die interessante These [11] auf, dass Russland eine Provokation für den Westen sei, welcher vor allem dessen kulturelles und intellektuelles Potenzial fürchte.

Die Russen sind Europäer aber anders, sagt Ritz. Diese «Fremdheit in der Ähnlichkeit» erzeuge vielleicht tiefe Ablehnungsgefühle. Obwohl Russlands Identität in der europäischen Kultur verwurzelt ist, verbinde es sich immer mit der Opposition in Europa. Als Beispiele nennt er die Kritik an der katholischen Kirche oder die Verbindung mit der Arbeiterbewegung. Christen, aber orthodox; Sozialismus statt Liberalismus. Das mache das Land zum Antagonisten des Westens und zu einer Bedrohung der Machtstrukturen in Europa.

Fazit

Selbstverständlich kann man Geschichte, Ereignisse und Entwicklungen immer auf verschiedene Arten lesen. Dieser Artikel, obwohl viel zu lang, konnte nur einige Aspekte der Ukraine-Tragödie anreißen, die in den offiziellen Darstellungen in der Regel nicht vorkommen. Mindestens dürfte damit jedoch klar geworden sein, dass die Russische Föderation bzw. Wladimir Putin nicht der alleinige Aggressor in diesem Konflikt ist. Das ist ein Stellvertreterkrieg zwischen USA/NATO (gut) und Russland (böse); die Ukraine (edel) wird dabei schlicht verheizt.

Das ist insofern von Bedeutung, als die gesamte europäische Kriegshysterie auf sorgsam kultivierten Freund-Feind-Bildern beruht. Nur so kann Konfrontation und Eskalation betrieben werden, denn damit werden die wahren Hintergründe und Motive verschleiert. Angst und Propaganda sind notwendig, damit die Menschen den Wahnsinn mitmachen. Sie werden belogen, um sie zuerst zu schröpfen und anschließend auf die Schlachtbank zu schicken. Das kann niemand wollen, außer den stets gleichen Profiteuren: die Rüstungs-Lobby und die großen Investoren, die schon immer an Zerstörung und Wiederaufbau verdient haben.

Apropos Investoren: Zu den Top-Verdienern und somit Hauptinteressenten an einer Fortführung des Krieges zählt BlackRock, einer der weltgrößten Vermögensverwalter. Der deutsche Bundeskanzler in spe, Friedrich Merz, der gerne «Taurus»-Marschflugkörper an die Ukraine liefern und die Krim-Brücke zerstören möchte, war von 2016 bis 2020 Aufsichtsratsvorsitzender von BlackRock in Deutschland. Aber das hat natürlich nichts zu sagen, der Mann macht nur seinen Job.

Es ist ein Spiel der Kräfte, es geht um Macht und strategische Kontrolle, um Geheimdienste und die Kontrolle der öffentlichen Meinung, um Bodenschätze, Rohstoffe, Pipelines und Märkte. Das klingt aber nicht sexy, «Demokratie und Menschenrechte» hört sich besser und einfacher an. Dabei wäre eine für alle Seiten förderliche Politik auch nicht so kompliziert; das Handwerkszeug dazu nennt sich Diplomatie. Noch einmal Gabriele Krone-Schmalz:

«Friedliche Politik ist nichts anderes als funktionierender Interessenausgleich. Da geht’s nicht um Moral.»

Die Situation in der Ukraine ist sicher komplex, vor allem wegen der inneren Zerrissenheit. Es dürfte nicht leicht sein, eine friedliche Lösung für das Zusammenleben zu finden, aber die Beteiligten müssen es vor allem wollen. Unter den gegebenen Umständen könnte eine sinnvolle Perspektive mit Neutralität und föderalen Strukturen zu tun haben.

Allen, die sich bis hierher durch die Lektüre gearbeitet (oder auch einfach nur runtergescrollt) haben, wünsche ich frohe Oster-Friedenstage!

[Titelbild: Pixabay; Abb. 1 und 2: nach Ganser/SIPER; Abb. 3: SIPER]

--- Quellen: ---

[1] Albrecht Müller, «Glaube wenig. Hinterfrage alles. Denke selbst.», Westend 2019

[2] Zwei nette Beispiele:

• ARD-faktenfinder (sic), «Viel Aufmerksamkeit für fragwürdige Experten», 03/2023
• Neue Zürcher Zeitung, «Aufstieg und Fall einer Russlandversteherin – die ehemalige ARD-Korrespondentin Gabriele Krone-Schmalz rechtfertigt seit Jahren Putins Politik», 12/2022

[3] George Washington University, «NATO Expansion: What Gorbachev Heard – Declassified documents show security assurances against NATO expansion to Soviet leaders from Baker, Bush, Genscher, Kohl, Gates, Mitterrand, Thatcher, Hurd, Major, and Woerner», 12/2017

[4] Beispielsweise Wladimir Putin bei seiner Rede im Deutschen Bundestag, 25/09/2001

[5] William Engdahl, «Full Spectrum Dominance, Totalitarian Democracy In The New World Order», edition.engdahl 2009

[6] Daniele Ganser, «Illegale Kriege – Wie die NATO-Länder die UNO sabotieren. Eine Chronik von Kuba bis Syrien», Orell Füssli 2016

[7] Gabriele Krone-Schmalz, «Mit Friedensjournalismus gegen ‘Kriegstüchtigkeit’», Vortrag und Diskussion an der Universität Hamburg, veranstaltet von engagierten Studenten, 16/01/2025\ → Hier ist ein ähnlicher Vortrag von ihr (Video), den ich mit spanischer Übersetzung gefunden habe.

[8] Für mehr Hintergrund und Details empfehlen sich z.B. folgende Bücher:

• Mathias Bröckers, Paul Schreyer, «Wir sind immer die Guten», Westend 2019
• Gabriele Krone-Schmalz, «Russland verstehen? Der Kampf um die Ukraine und die Arroganz des Westens», Westend 2023
• Patrik Baab, «Auf beiden Seiten der Front – Meine Reisen in die Ukraine», Fiftyfifty 2023

[9] vgl. Jonathan Mowat, «Washington's New World Order "Democratization" Template», 02/2005 und RAND Corporation, «Swarming and the Future of Conflict», 2000

[10] Bemerkenswert einige Beiträge, von denen man später nichts mehr wissen wollte:

• ARD Monitor, «Todesschüsse in Kiew: Wer ist für das Blutbad vom Maidan verantwortlich», 10/04/2014, Transkript hier
• Telepolis, «Blutbad am Maidan: Wer waren die Todesschützen?», 12/04/2014
• Telepolis, «Scharfschützenmorde in Kiew», 14/12/2014
• Deutschlandfunk, «Gefahr einer Spirale nach unten», Interview mit Günter Verheugen, 18/03/2014
• NDR Panorama, «Putsch in Kiew: Welche Rolle spielen die Faschisten?», 06/03/2014

[11] Hauke Ritz, «Vom Niedergang des Westens zur Neuerfindung Europas», 2024

---

Dieser Beitrag wurde mit dem Pareto-Client geschrieben.

@ 1c19eb1a:e22fb0bc

I am happy to present to you the first full review posted to Nostr Reviews: #Primal for #Android!

Primal has its origins as a micro-blogging, social media client, though it is now expanding its horizons into long-form content. It was first released only as a web client in March of 2023, but has since had a native client released for both iOS and Android. All of Primal's clients recently had an update to Primal 2.0, which included both performance improvements and a number of new features. This review will focus on the Android client specifically, both on phone and tablet.

Since Primal has also added features that are only available to those enrolled in their new premium subscription, it should also be noted that this review will be from the perspective of a free user. This is for two reasons. First, I am using an alternate npub to review the app, and if I were to purchase premium at some time in the future, it would be on my main npub. Second, despite a lot of positive things I have to say about Primal, I am not planning to regularly use any of their apps on my main account for the time being, for reasons that will be discussed later in the review.

The application can be installed through the Google Play Store, nostr:npub10r8xl2njyepcw2zwv3a6dyufj4e4ajx86hz6v4ehu4gnpupxxp7stjt2p8, or by downloading it directly from Primal's GitHub. The full review is current as of Primal Android version 2.0.21. Updates to the review on 4/30/2025 are current as of version 2.2.13.

In the ecosystem of "notes and other stuff," Primal is predominantly in the "notes" category. It is geared toward users who want a social media experience similar to Twitter or Facebook with an infinite scrolling feed of notes to interact with. However, there is some "other stuff" included to complement this primary focus on short and long form notes including a built-in Lightning wallet powered by #Strike, a robust advanced search, and a media-only feed.

Overall Impression

Score: 4.4 / 5 (Updated 4/30/2025)

Primal may well be the most polished UI of any Nostr client native to Android. It is incredibly well designed and thought out, with all of the icons and settings in the places a user would expect to find them. It is also incredibly easy to get started on Nostr via Primal's sign-up flow. The only two things that will be foreign to new users are the lack of any need to set a password or give an email address, and the prompt to optionally set up the wallet.

Complaints prior to the 2.0 update about Primal being slow and clunky should now be completely alleviated. I only experienced quick load times and snappy UI controls with a couple very minor exceptions, or when loading DVM-based feeds, which are outside of Primal's control.

Primal is not, however, a client that I would recommend for the power-user. Control over preferred relays is minimal and does not allow the user to determine which relays they write to and which they only read from. Though you can use your own wallet, it will not appear within the wallet interface, which only works with the custodial wallet from Strike. Moreover, and most eggregiously, the only way for existing users to log in is by pasting their nsec, as Primal does not support either the Android signer or remote signer options for users to protect their private key at this time. This lack of signer support is the primary reason the client received such a low overall score. If even one form of external signer log in is added to Primal, the score will be amended to 4.2 / 5, and if both Android signer and remote signer support is added, it will increase to 4.5.

Update: As of version 2.2.13, Primal now supports the Amber Android signer! One of the most glaring issues with the app has now been remedied and as promised, the overall score above has been increased.

Another downside to Primal is that it still utilizes an outdated direct message specification that leaks metadata that can be readily seen by anyone on the network. While the content of your messages remains encrypted, anyone can see who you are messaging with, and when. This also means that you will not see any DMs from users who are messaging from a client that has moved to the latest, and far more private, messaging spec.

That said, the beautiful thing about Nostr as a protocol is that users are not locked into any particular client. You may find Primal to be a great client for your average #bloomscrolling and zapping memes, but opt for a different client for more advanced uses and for direct messaging.

Features

Primal has a lot of features users would expect from any Nostr client that is focused on short-form notes, but it also packs in a lot of features that set it apart from other clients, and that showcase Primal's obvious prioritization of a top-tier user experience.

Home Feed

By default, the infinitely scrolling Home feed displays notes from those you currently follow in chronological order. This is traditional Nostr at its finest, and made all the more immersive by the choice to have all distracting UI elements quickly hide themselves from view as the you begin to scroll down the feed. They return just as quickly when you begin to scroll back up.

Scrolling the feed is incredibly fast, with no noticeable choppiness and minimal media pop-in if you are on a decent internet connection.

Helpfully, it is easy to get back to the top of the feed whenever there is a new post to be viewed, as a bubble will appear with the profile pictures of the users who have posted since you started scrolling.

Interacting With Notes

Interacting with a note in the feed can be done via the very recognizable icons at the bottom of each post. You can comment, zap, like, repost, and/or bookmark the note.

Notably, tapping on the zap icon will immediately zap the note your default amount of sats, making zapping incredibly fast, especially when using the built-in wallet. Long pressing on the zap icon will open up a menu with a variety of amounts, along with the ability to zap a custom amount. All of these amounts, and the messages that are sent with the zap, can be customized in the application settings.

Users who are familiar with Twitter or Instagram will feel right at home with only having one option for "liking" a post. However, users from Facebook or other Nostr clients may wonder why they don't have more options for reactions. This is one of those things where users who are new to Nostr probably won't notice they are missing out on anything at all, while users familiar with clients like #Amethyst or #noStrudel will miss the ability to react with a 🤙 or a 🫂.

It's a similar story with the bookmark option. While this is a nice bit of feature parity for Twitter users, for those already used to the ability to have multiple customized lists of bookmarks, or at minimum have the ability to separate them into public and private, it may be a disappointment that they have no access to the bookmarks they already built up on other clients. Primal offers only one list of bookmarks for short-form notes and they are all visible to the public. However, you are at least presented with a warning about the public nature of your bookmarks before saving your first one.

Yet, I can't dock the Primal team much for making these design choices, as they are understandable for Primal's goal of being a welcoming client for those coming over to Nostr from centralized platforms. They have optimized for the onboarding of new users, rather than for those who have been around for a while, and there is absolutely nothing wrong with that.

Post Creation

Composing posts in Primal is as simple as it gets. Accessed by tapping the obvious circular button with a "+" on it in the lower right of the Home feed, most of what you could need is included in the interface, and nothing you don't.

Your device's default keyboard loads immediately, and the you can start typing away.

There are options for adding images from your gallery, or taking a picture with your camera, both of which will result in the image being uploaded to Primal's media-hosting server. If you prefer to host your media elsewhere, you can simply paste the link to that media into your post.

There is also an @ icon as a tip-off that you can tag other users. Tapping on this simply types "@" into your note and brings up a list of users. All you have to do to narrow down the user you want to tag is continue typing their handle, Nostr address, or paste in their npub.

This can get mixed results in other clients, which sometimes have a hard time finding particular users when typing in their handle, forcing you to have to remember their Nostr address or go hunt down their npub by another means. Not so with Primal, though. I had no issues tagging anyone I wanted by simply typing in their handle.

Of course, when you are tagging someone well known, you may find that there are multiple users posing as that person. Primal helps you out here, though. Usually the top result is the person you want, as Primal places them in order of how many followers they have. This is quite reliable right now, but there is nothing stopping someone from spinning up an army of bots to follow their fake accounts, rendering follower count useless for determining which account is legitimate. It would be nice to see these results ranked by web-of-trust, or at least an indication of how many users you follow who also follow the users listed in the results.

Once you are satisfied with your note, the "Post" button is easy to find in the top right of the screen.

Feed Selector and Marketplace

Primal's Home feed really shines when you open up the feed selection interface, and find that there are a plethora of options available for customizing your view. By default, it only shows four options, but tapping "Edit" opens up a new page of available toggles to add to the feed selector.

The options don't end there, though. Tapping "Add Feed" will open up the feed marketplace, where an ever-growing number of custom feeds can be found, some created by Primal and some created by others. This feed marketplace is available to a few other clients, but none have so closely integrated it with their Home feeds like Primal has.

Unfortunately, as great as these custom feeds are, this was also the feature where I ran into the most bugs while testing out the app.

One of these bugs was while selecting custom feeds. Occasionally, these feed menu screens would become unresponsive and I would be unable to confirm my selection, or even use the back button on my device to back out of the screen. However, I was able to pull the screen down to close it and re-open the menu, and everything would be responsive again.

This only seemed to occur when I spent 30 seconds or more on the same screen, so I imagine that most users won't encounter it much in their regular use.

Another UI bug occurred for me while in the feed marketplace. I could scroll down the list of available feeds, but attempting to scroll back up the feed would often close the interface entirely instead, as though I had pulled the screen down from the top, when I was swiping in the middle of the screen.

The last of these bugs occurred when selecting a long-form "Reads" feed while in the menu for the Home feed. The menu would allow me to add this feed and select it to be displayed, but it would fail to load the feed once selected, stating "There is no content in this feed." Going to a different page within the the app and then going back to the Home tab would automatically remove the long-form feed from view, and reset back to the most recently viewed short-form "Notes" feed, though the long-form feed would still be available to select again. The results were similar when selecting a short-form feed for the Reads feed.

I would suggest that if long-form and short-form feeds are going to be displayed in the same list, and yet not be able to be displayed in the same feed, the application should present an error message when attempting to add a long-form feed for the Home feed or a short-form feed for the Reads feed, and encourage the user add it to the proper feed instead.

Long-Form "Reads" Feed

A brand new feature in Primal 2.0, users can now browse and read long-form content posted to Nostr without having to go to a separate client. Primal now has a dedicated "Reads" feed to browse and interact with these articles.

This feed displays the author and title of each article or blog, along with an image, if available. Quite conveniently, it also lets you know the approximate amount of time it will take to read a given article, so you can decide if you have the time to dive into it now, or come back later.

Noticeably absent from the Reads feed, though, is the ability to compose an article of your own. This is another understandable design choice for a mobile client. Composing a long-form note on a smart-phone screen is not a good time. Better to be done on a larger screen, in a client with a full-featured text editor.

Tapping an article will open up an attractive reading interface, with the ability to bookmark for later. These bookmarks are a separate list from your short-form note bookmarks so you don't have to scroll through a bunch of notes you bookmarked to find the article you told yourself you would read later and it's already been three weeks.

While you can comment on the article or zap it, you will notice that you cannot repost or quote-post it. It's not that you can't do so on Nostr. You absolutely can in other clients. In fact, you can do so on Primal's web client, too. However, Primal on Android does not handle rendering long-form note previews in the Home feed, so they have simply left out the option to share them there. See below for an example of a quote-post of a long-form note in the Primal web client vs the Android client.

Primal Web:

Primal Android:

The Explore Tab

Another unique feature of the Primal client is the Explore tab, indicated by the compass icon. This tab is dedicated to discovering content from outside your current follow list. You can find the feed marketplace here, and add any of the available feeds to your Home or Reads feed selections. You can also find suggested users to follow in the People tab. The Zaps tab will show you who has been sending and receiving large zaps. Make friends with the generous ones!

The Media tab gives you a chronological feed of just media, displayed in a tile view. This can be great when you are looking for users who post dank memes, or incredible photography on a regular basis. Unfortunately, it appears that there is no way to filter this feed for sensitive content, and so you do not have to scroll far before you see pornographic material.

Indeed, it does not appear that filters for sensitive content are available in Primal for any feed. The app is kind enough to give a minimal warning that objectionable content may be present when selecting the "Nostr Firehose" option in your Home feed, with a brief "be careful" in the feed description, but there is not even that much of a warning here for the media-only feed.

The media-only feed doesn't appear to be quite as bad as the Nostr Firehose feed, so there must be some form of filtering already taking place, rather than being a truly global feed of all media. Yet, occasional sensitive content still litters the feed and is unavoidable, even for users who would rather not see it. There are, of course, ways to mute particular users who post such content, if you don't want to see it a second time from the same user, but that is a never-ending game of whack-a-mole, so your only realistic choices in Primal are currently to either avoid the Nostr Firehose and media-only feeds, or determine that you can put up with regularly scrolling past often graphic content.

This is probably the only choice Primal has made that is not friendly to new users. Most clients these days will have some protections in place to hide sensitive content by default, but still allow the user to toggle those protections off if they so choose. Some of them hide posts flagged as sensitive content altogether, others just blur the images unless the user taps to reveal them, and others simply blur all images posted by users you don't follow. If Primal wants to target new users who are accustomed to legacy social media platforms, they really should follow suit.

The final tab is titled "Topics," but it is really just a list of popular hashtags, which appear to be arranged by how often they are being used. This can be good for finding things that other users are interested in talking about, or finding specific content you are interested in.

If you tap on any topic in the list, it will display a feed of notes that include that hashtag. What's better, you can add it as a feed option you can select on your Home feed any time you want to see posts with that tag.

The only suggestion I would make to improve this tab is some indication of why the topics are arranged in the order presented. A simple indicator of the number of posts with that hashtag in the last 24 hours, or whatever the interval is for determining their ranking, would more than suffice.

Even with those few shortcomings, Primal's Explore tab makes the client one of the best options for discovering content on Nostr that you are actually interested in seeing and interacting with.

Built-In Wallet

While this feature is completely optional, the icon to access the wallet is the largest of the icons at the bottom of the screen, making you feel like you are missing out on the most important feature of the app if you don't set it up. I could be critical of this design choice, but in many ways I think it is warranted. The built-in wallet is one of the most unique features that Primal has going for it.

Consider: If you are a new user coming to Nostr, who isn't already a Bitcoiner, and you see that everyone else on the platform is sending and receiving sats for their posts, will you be more likely to go download a separate wallet application or use one that is built-into your client? I would wager the latter option by a long shot. No need to figure out which wallet you should download, whether you should do self-custody or custodial, or make the mistake of choosing a wallet with unexpected setup fees and no Lightning address so you can't even receive zaps to it. nostr:npub16c0nh3dnadzqpm76uctf5hqhe2lny344zsmpm6feee9p5rdxaa9q586nvr often states that he believes more people will be onboarded to Bitcoin through Nostr than by any other means, and by including a wallet into the Primal client, his team has made adopting Bitcoin that much easier for new Nostr users.

Some of us purists may complain that it is custodial and KYC, but that is an unfortunate necessity in order to facilitate onboarding newcoiners to Bitcoin. This is not intended to be a wallet for those of us who have been using Bitcoin and Lightning regularly already. It is meant for those who are not already familiar with Bitcoin to make it as easy as possible to get off zero, and it accomplishes this better than any other wallet I have ever tried.

In large part, this is because the KYC is very light. It does need the user's legal name, a valid email address, date of birth, and country of residence, but that's it! From there, the user can buy Bitcoin directly through the app, but only in the amount of $4.99 at a time. This is because there is a substantial markup on top of the current market price, due to utilizing whatever payment method the user has set up through their Google Play Store. The markup seemed to be about 19% above the current price, since I could purchase 4,143 sats for $4.99 ($120,415 / Bitcoin), when the current price was about $101,500. But the idea here is not for the Primal wallet to be a user's primary method of stacking sats. Rather, it is intended to get them off zero and have a small amount of sats to experience zapping with, and it accomplishes this with less friction than any other method I know.

Moreover, the Primal wallet has the features one would expect from any Lightning wallet. You can send sats to any Nostr user or Lightning address, receive via invoice, or scan to pay an invoice. It even has the ability to receive via on-chain. This means users who don't want to pay the markup from buying through Primal can easily transfer sats they obtained by other means into the Primal wallet for zapping, or for using it as their daily-driver spending wallet.

Speaking of zapping, once the wallet is activated, sending zaps is automatically set to use the wallet, and they are fast. Primal gives you immediate feedback that the zap was sent and the transaction shows in your wallet history typically before you can open the interface. I can confidently say that Primal wallet's integration is the absolute best zapping experience I have seen in any Nostr client.

One thing to note that may not be immediately apparent to new users is they need to add their Lightning address with Primal into their profile details before they can start receiving zaps. So, sending zaps using the wallet is automatic as soon as you activate it, but receiving is not. Ideally, this could be further streamlined, so that Primal automatically adds the Lightning address to the user's profile when the wallet is set up, so long as there is not currently a Lightning address listed.

Of course, if you already have a Lightning wallet, you can connect it to Primal for zapping, too. We will discuss this further in the section dedicated to zap integration.

Advanced Search

Search has always been a tough nut to crack on Nostr, since it is highly dependent on which relays the client is pulling information from. Primal has sought to resolve this issue, among others, by running a caching relay that pulls notes from a number of relays to store them locally, and perform some spam filtering. This allows for much faster retrieval of search results, and also makes their advanced search feature possible.

Advanced search can be accessed from most pages by selecting the magnifying glass icon, and then the icon for more options next to the search bar.

As can be seen in the screenshot below, there are a plethora of filters that can be applied to your search terms.

You can immediately see how this advanced search could be a very powerful tool for not just finding a particular previous note that you are looking for, but for creating your own custom feed of notes. Well, wouldn't you know it, Primal allows you to do just that! This search feature, paired with the other features mentioned above related to finding notes you want to see in your feed, makes Primal hands-down the best client for content discovery.

The only downside as a free user is that some of these search options are locked behind the premium membership. Or else you only get to see a certain number of results of your advanced search before you must be a premium member to see more.

Can My Grandma Use It?

Score: 4.8 / 5 Primal has obviously put a high priority on making their client user-friendly, even for those who have never heard of relays, public/private key cryptography, or Bitcoin. All of that complexity is hidden away. Some of it is available to play around with for the users who care to do so, but it does not at all get in the way of the users who just want to jump in and start posting notes and interacting with other users in a truly open public square.

To begin with, the onboarding experience is incredibly smooth. Tap "Create Account," enter your chosen display name and optional bio information, upload a profile picture, and then choose some topics you are interested in. You are then presented with a preview of your profile, with the ability to add a banner image, if you so choose, and then tap "Create Account Now."

From there you receive confirmation that your account has been created and that your "Nostr key" is available to you in the application settings. No further explanation is given about what this key is for at this point, but the user doesn't really need to know at the moment, either. If they are curious, they will go to the app settings to find out.

At this point, Primal encourages the user to activate Primal Wallet, but also gives the option for the user to do it later.

That's it! The next screen the user sees if they don't opt to set up the wallet is their Home feed with notes listed in chronological order. More impressive, the feed is not empty, because Primal has auto-followed several accounts based on your selected topics.

Now, there has definitely been some legitimate criticism of this practice of following specific accounts based on the topic selection, and I agree. I would much prefer to see Primal follow hashtags based on what was selected, and combine the followed hashtags into a feed titled "My Topics" or something of that nature, and make that the default view when the user finishes onboarding. Following particular users automatically will artificially inflate certain users' exposure, while other users who might be quality follows for that topic aren't seen at all.

The advantage of following particular users over a hashtag, though, is that Primal retains some control over the quality of the posts that new users are exposed to right away. Primal can ensure that new users see people who are actually posting quality photography when they choose it as one of their interests. However, even with that example, I chose photography as one of my interests and while I did get some stunning photography in my Home feed by default based on Primal's chosen follows, I also scrolled through the Photography hashtag for a bit and I really feel like I would have been better served if Primal had simply followed that hashtag rather than a particular set of users.

We've already discussed how simple it is to set up the Primal Wallet. You can see the features section above if you missed it. It is, by far, the most user friendly experience to onboarding onto Lightning and getting a few sats for zapping, and it is the only one I know of that is built directly into a Nostr client. This means new users will have a frictionless introduction to transacting via Lightning, perhaps without even realizing that's what they are doing.

Discovering new content of interest is incredibly intuitive on Primal, and the only thing that new users may struggle with is getting their own notes seen by others. To assist with this, I would suggest Primal encourage users to make their first post to the introductions hashtag and direct any questions to the AskNostr hashtag as part of the onboarding process. This will get them some immediate interactions from other users, and further encouragement to set up their wallet if they haven't already done so.

How do UI look?

Score: 4.9 / 5

Primal is the most stunningly beautiful Nostr client available, in my honest opinion. Despite some of my hangups about certain functionality, the UI alone makes me want to use it.

It is clean, attractive, and intuitive. Everything I needed was easy to find, and nothing felt busy or cluttered. There are only a few minor UI glitches that I ran into while testing the app. Some of them were mentioned in the section of the review detailing the feed selector feature, but a couple others occurred during onboarding.

First, my profile picture was not centered in the preview when I uploaded it. This appears to be because it was a low quality image. Uploading a higher quality photo did not have this result.

The other UI bug was related to text instructions that were cut off, and not able to scroll to see the rest of them. This occurred on a few pages during onboarding, and I expect it was due to the size of my phone screen, since it did not occur when I was on a slightly larger phone or tablet.

Speaking of tablets, Primal Android looks really good on a tablet, too! While the client does not have a landscape mode by default, many Android tablets support forcing apps to open in full-screen landscape mode, with mixed results. However, Primal handles it well. I would still like to see a tablet version developed that takes advantage of the increased screen real estate, but it is certainly a passable option.

At this point, I would say the web client probably has a bit better UI for use on a tablet than the Android client does, but you miss out on using the built-in wallet, which is a major selling point of the app.

This lack of a landscape mode for tablets and the few very minor UI bugs I encountered are the only reason Primal doesn't get a perfect score in this category, because the client is absolutely stunning otherwise, both in light and dark modes. There are also two color schemes available for each.

Log In Options

Score: 4 / 5 (Updated 4/30/2025)

Unfortunately, Primal has not included any options for log in outside of pasting your private key into the application. While this is a very simple way to log in for new users to understand, it is also the least secure means to log into Nostr applications.

This is because, even with the most trustworthy client developer, giving the application access to your private key always has the potential for that private key to somehow be exposed or leaked, and on Nostr there is currently no way to rotate to a different private key and keep your identity and social graph. If someone gets your key, they are you on Nostr for all intents and purposes.

This is not a situation that users should be willing to tolerate from production-release clients at this point. There are much better log in standards that can and should be implemented if you care about your users.

That said, I am happy to report that external signer support is on the roadmap for Primal, as confirmed below:

nostr:note1n59tc8k5l2v30jxuzghg7dy2ns76ld0hqnn8tkahyywpwp47ms5qst8ehl

No word yet on whether this will be Android signer or remote signer support, or both.

This lack of external signer support is why I absolutely will not use my main npub with Primal for Android. I am happy to use the web client, which supports and encourages logging in with a browser extension, but until the Android client allows users to protect their private key, I cannot recommend it for existing Nostr users.

Update: As of version 2.2.13, all of what I have said above is now obsolete. Primal has added Android signer support, so users can now better protect their nsec by using Amber!

I would still like to see support for remote signers, especially with nstart.me as a recommended Nostr onboarding process and the advent of FROSTR for key management. That said, Android signer support on its own has been a long time coming and is a very welcome addition to the Primal app. Bravo Primal team!

Zap Integration

Score: 4.8 / 5

As mentioned when discussing Primal's built-in wallet feature, zapping in Primal can be the most seamless experience I have ever seen in a Nostr client. Pairing the wallet with the client is absolutely the path forward for Nostr leading the way to Bitcoin adoption.

But what if you already have a Lightning wallet you want to use for zapping? You have a couple options. If it is an Alby wallet or another wallet that supports Nostr Wallet Connect, you can connect it with Primal to use with one-tap zapping.

How your zapping experience goes with this option will vary greatly based on your particular wallet of choice and is beyond the scope of this review. I used this option with a hosted wallet on my Alby Hub and it worked perfectly. Primal gives you immediate feedback that you have zapped, even though the transaction usually takes a few seconds to process and appear in your wallet's history.

The one major downside to using an external wallet is the lack of integration with the wallet interface. This interface currently only works with Primal's wallet, and therefore the most prominent tab in the entire app goes unused when you connect an external wallet.

An ideal improvement would be for the wallet screen to work similar to Alby Go when you have an external wallet connected via Nostr Wallet Connect, allowing the user to have Primal act as their primary mobile Lightning wallet. It could have balance and transaction history displayed, and allow sending and receiving, just like the integrated Primal wallet, but remove the ability to purchase sats directly through the app when using an external wallet.

Content Discovery

Score: 4.8 / 5

Primal is the best client to use if you want to discover new content you are interested in. There is no comparison, with only a few caveats.

First, the content must have been posted to Nostr as either a short-form or long-form note. Primal has a limited ability to display other types of content. For instance, discovering video content or streaming content is lacking.

Second, you must be willing to put up with the fact that Primal lacks a means of filtering sensitive content when you are exploring beyond the bounds of your current followers. This may not be an issue for some, but for others it could be a deal-breaker.

Third, it would be preferable for Primal to follow topics you are interested in when you choose them during onboarding, rather than follow specific npubs. Ideally, create a "My Topics" feed that can be edited by selecting your interests in the Topics section of the Explore tab.

Relay Management

Score: 2.5 / 5

For new users who don't want to mess around with managing relays, Primal is fantastic! There are 7 relays selected by default, in addition to Primal's caching service. For most users who aren't familiar with Nostr's protocol archetecture, they probably won't ever have to change their default relays in order to use the client as they would expect.

However, two of these default relays were consistently unreachable during the week that I tested. These were relay.plebes.fans and remnant.cloud. The first relay seems to be an incorrect URL, as I found nosflare.plebes.fans online and with perfect uptime for the last 12 hours on nostr.watch. I was unable to find remnant.cloud on nostr.watch at all. A third relay was intermittent, sometimes online and reachable, and other times unreachable: v1250.planz.io/nostr. If Primal is going to have default relays, they should ideally be reliable and with accurate URLs.

That said, users can add other relays that they prefer, and remove relays that they no longer want to use. They can even set a different caching service to use with the client, rather than using Primal's.

However, that is the extent of a user's control over their relays. They cannot choose which relays they want to write to and which they want to read from, nor can they set any private relays, outbox or inbox relays, or general relays. Loading the npub I used for this review into another client with full relay management support revealed that the relays selected in Primal are being added to both the user's public outbox relays and public inbox relays, but not to any other relay type, which leads me to believe the caching relay is acting as the client's only general relay and search relay.

One unique and welcomed addition is the "Enhanced Privacy" feature, which is off by default, but which can be toggled on. I am not sure why this is not on by default, though. Perhaps someone from the Primal team can enlighten me on that choice.

By default, when you post to Nostr, all of your outbox relays will see your IP address. If you turn on the Enhanced Privacy mode, only Primal's caching service will see your IP address, because it will post your note to the other relays on your behalf. In this way, the caching service acts similar to a VPN for posting to Nostr, as long as you trust Primal not to log or leak your IP address.

In short, if you use any other Nostr clients at all, do not use Primal for managing your relays.

Media Hosting Options

Score: 4.9 / 5 This is a NEW SECTION of this review, as of version 2.2.13!

Primal has recently added support for the Blossom protocol for media hosting, and has added a new section within their settings for "Media Uploads."

Media hosting is one of the more complicated problems to solve for a decentralized publishing protocol like Nostr. Text-based notes are generally quite small, making them no real burden to store on relays, and a relay can prune old notes as they see fit, knowing that anyone who really cared about those notes has likely archived them elsewhere. Media, on the other hand, can very quickly fill up a server's disk space, and because it is usually addressable via a specific URL, removing it from that location to free up space means it will no longer load for anyone.

Blossom solves this issue by making it easy to run a media server and have the same media mirrored to more than one for redundancy. Since the media is stored with a file name that is a hash of the content itself, if the media is deleted from one server, it can still be found from any other server that has the same file, without any need to update the URL in the Nostr note where it was originally posted.

Prior to this update, Primal only allowed media uploads to their own media server. Now, users can upload to any blossom server, and even choose to have their pictures or videos mirrored additional servers automatically. To my knowledge, no other Nostr client offers this automatic mirroring at the time of upload.

One of my biggest criticisms of Primal was that it had taken a siloed approach by providing a client, a caching relay, a media server, and a wallet all controlled by the same company. The whole point of Nostr is to separate control of all these services to different entities. Now users have more options for separating out their media hosting and their wallet to other providers, at least. I would still like to see other options available for a caching relay, but that relies on someone else being willing to run one, since the software is open for anyone to use. It's just not your average, lightweight relay that any average person can run from home.

Regardless, this update to add custom Blossom servers is a most welcome step in the right direction!

Current Users' Questions

The AskNostr hashtag can be a good indication of the pain points that other users are currently having with a client. Here are some of the most common questions submitted about Primal since the launch of 2.0:

nostr:note1dqv4mwqn7lvpaceg9s7damf932ydv9skv2x99l56ufy3f7q8tkdqpxk0rd

This was a pretty common question, because users expect that they will be able to create the same type of content that they can consume in a particular client. I can understand why this was left out in a mobile client, but perhaps it should be added in the web client.

nostr:note16xnm8a2mmrs7t9pqymwjgd384ynpf098gmemzy49p3572vhwx2mqcqw8xe

This is a more concerning bug, since it appears some users are experiencing their images being replaced with completely different images. I did not experience anything similar in my testing, though.

nostr:note1uhrk30nq0e566kx8ac4qpwrdh0vfaav33rfvckyvlzn04tkuqahsx8e7mr

There hasn't been an answer to this, but I have not been able to find a way. It seems search results will always include replies as well as original notes, so a feed made from the search results will as well. Perhaps a filter can be added to the advanced search to exclude replies? There is already a filter to only show replies, but there is no corresponding filter to only show original notes.

nostr:note1zlnzua28a5v76jwuakyrf7hham56kx9me9la3dnt3fvymcyaq6eqjfmtq6

Since both mobile platforms support the wallet, users expect that they will be able to access it in their web client, too. At this time, they cannot. The only way to have seamless zapping in the web client is to use the Alby extension, but there is not a way to connect it to your Primal wallet via Nostr Wallet Connect either. This means users must have a separate wallet for zapping on the web client if they use the Primal Wallet on mobile.

nostr:note15tf2u9pffy58y9lk27y245ew792raqc7lc22jezxvqj7xrak9ztqu45wep

It seems that Primal is filtering for spam even for profiles you actively follow. Moreover, exactly what the criteria is for being considered spam is currently opaque.

nostr:note1xexnzv0vrmc8svvduurydwmu43w7dftyqmjh4ps98zksr39ln2qswkuced

For those unaware, Blossom is a protocol for hosting media as blobs identified by a hash, allowing them to be located on and displayed from other servers they have been mirrored to when when the target server isn't available. Primal currently runs a Blossom server (blossom.primal.net) so I would expect we see Blossom support in the future.

nostr:note1unugv7s36e2kxl768ykg0qly7czeplp8qnc207k4pj45rexgqv4sue50y6

Currently, Primal on Android only supports uploading photos to your posts. Users must upload any video to some other hosting service and copy/paste a link to the video into their post on Primal. I would not be surprised to see this feature added in the near future, though.

nostr:note10w6538y58dkd9mdrlkfc8ylhnyqutc56ggdw7gk5y7nsp00rdk4q3qgrex

Many Nostr users have more than one npub for various uses. Users would prefer to have a way to quickly switch between accounts than to have to log all the way out and paste their npub for the other account every time they want to use it.

There is good news on this front, though:

nostr:note17xv632yqfz8nx092lj4sxr7drrqfey6e2373ha00qlq8j8qv6jjs36kxlh

Wrap Up

All in all, Primal is an excellent client. It won't be for everyone, but that's one of the strengths of Nostr as a protocol. You can choose to use the client that best fits your own needs, and supplement with other clients and tools as necessary.

There are a couple glaring issues I have with Primal that prevent me from using it on my main npub, but it is also an ever-improving client, that already has me hopeful for those issues to be resolved in a future release.

So, what should I review next? Another Android client, such as #Amethyst or #Voyage? Maybe an "other stuff" app, like #Wavlake or #Fountain? Please leave your suggestions in the comments.

I hope this review was valuable to you! If it was, please consider letting me know just how valuable by zapping me some sats and reposting it out to your follows.

Thank you for reading!

PV 🤙

@ 8d34bd24:414be32b

What does it say about us that believers don’t listen as well as unbelievers? Let’s investigate some scripture verses and see what we can discover.

An Object Lesson:

Jesus warned His disciples several times that He would be killed and rise from the dead on the third day. Right after Jesus asked them who they thought He was and Peter replied that He was the Christ (Messiah), Jesus told them what would happen.

From that time Jesus began to show His disciples that He must go to Jerusalem, and suffer many things from the elders and chief priests and scribes, and be killed, and be raised up on the third day. (Matthew 16:21)

We know the disciples heard and understood what Jesus was saying because Peter immediately rebuked Jesus.

Peter took Him aside and began to rebuke Him, saying, “God forbid it, Lord! This shall never happen to You.” But He turned and said to Peter, “Get behind Me, Satan! You are a stumbling block to Me; for you are not setting your mind on God’s interests, but man’s.” (Matthew 16:22-23)

You’d think that Peter would have this moment locked in his mind after being rebuked so harshly for questioning Jesus’s prediction of what would happen.

A while later, Jesus again told His disciples what was about to happen.

And while they were gathering together in Galilee, Jesus said to them, “The Son of Man is going to be delivered into the hands of men; and they will kill Him, and He will be raised on the third day.” And they were deeply grieved. (Matthew 17:22-23)

They again heard what was said because they were “deeply grieved.” They didn’t like what they heard.

Then a third time, as they were approaching Jerusalem, He made certain they knew what was coming:

As Jesus was about to go up to Jerusalem, He took the twelve disciples aside by themselves, and on the way He said to them, “Behold, we are going up to Jerusalem; and the Son of Man will be delivered to the chief priests and scribes, and they will condemn Him to death, and will hand Him over to the Gentiles to mock and scourge and crucify Him, and on the third day He will be raised up.” (Matthew 20:17-19)

The disciples should have known that Jesus’s crucifixion and death were not the end. He told them repeatedly that He would die and be raised from the dead on the third day. They should have been diligently waiting with expectation, but instead they immediately hid, gave up, and headed back to their old lives.

His female followers still cared enough to try to prepare Jesus’s body for burial, but even they did not expect Him to rise as He said.

The angel said to the women, “Do not be afraid; for I know that you are looking for Jesus who has been crucified. He is not here, for He has risen, just as He said. Come, see the place where He was lying. Go quickly and tell His disciples that He has risen from the dead; and behold, He is going ahead of you into Galilee, there you will see Him; behold, I have told you.” (Matthew 28:5-7) {emphasis mine}

Even when the woman came and told the disciples that they had seen Jesus as He had said, none believed them, although Peter and John did have a glimmer of hope and went to look for themselves.

In contrast, the Pharisees, the very people who hated Jesus so much that they fought to have Him crucified, remembered Jesus’s statements.

Now on the next day, the day after the preparation, the chief priests and the Pharisees gathered together with Pilate, and said, “Sir, we remember that when He was still alive that deceiver said, ‘After three days I am to rise again.’ Therefore, give orders for the grave to be made secure until the third day, otherwise His disciples may come and steal Him away and say to the people, ‘He has risen from the dead,’ and the last deception will be worse than the first.” Pilate said to them, “You have a guard; go, make it as secure as you know how.” And they went and made the grave secure, and along with the guard they set a seal on the stone. (Matthew 27:62-66) {emphasis mine}

The Pharisees acted in response to Jesus’s claims. The disciples ignored or forgot Jesus’s claims.

KNOW:

How often do we ignore or forget Jesus’s promises? How often do we despair when we should hold tightly to the promises given to us in the Bible? Are there times that our opponents, unbelievers, are better at quoting the Bible back at us than we are at using the Bible to defend the truth and our faith?

but sanctify Christ as Lord in your hearts, always being ready to make a defense to everyone who asks you to give an account for the hope that is in you, yet with gentleness and reverence (1 Peter 3:15)

We need to know God’s word so we can “give an account for the hope that is in” us. First we need to read the whole Bible. We can’t know who God is, what He has done, and what He commands for us without knowing God’s word.

After we have gotten the big picture by reading through the Bible once, we need to really get to know it well. This not only includes reading the Bible continually, but also include memorizing key verses, so we can bring them to remembrance when we need them.

Some people can repeat a verse multiple times and just know it. Some of us have trouble memorizing things. We have to go to extraordinary measures to memorize God’s word. Some techniques I have used:

• WHITEBOARD APPROACH:

• Write the verse on the white board.

• Read out loud.

• Erase one word. (You can underline where the word is if that helps you remember that a word goes there)

• Read out loud saying verse including missing word.

• Continue erasing words, one at a time, saying the verse until all of the words are gone.

• I haven’t used it personally, but Verse Locker was recommended by another substacker and seems to use a similar technique.

• MUSICAL VERSES:

• Make up a tune and sing the verse or put the verse to a tune you already know.

• If you aren’t good at making up songs, there are sites that have verses to songs, but I haven’t used them personally other than a few from Awana years ago.

• FIRST LETTER:

• Write down the first letter of each word of the verse you want to memorize This gives hints and helps you not accidentally miss words.

• I’ve also made a necklace (it was supposed to be a bracelet, but the verse, 1 Peter 3:15 above, I picked was too long) made of beads with the letters of the words of the verse. By wearing it, you have a reminder to memorize and rememorize the verse till it sticks stronger.

• This is my version of 1 Peter 3:15

  

• APPS:

• There are multiple apps that can help you memorize verses. 5 Best Bible Memory Apps for 2025

We are all different and have different learning styles. Pick the version that works best for you, but be intentional. For so long I wasn’t. Having a child with Down Syndrome in Awana who needed help led me to finding ways to help him and me to memorize the hundreds (or thousands) of verses that are required to finish the program. Keep in mind that you need to keep reviewing them or the memories will fade. The more times you memorize the verse, the longer it will stick with you. You just never know when you will need a Scripture verse and you may not have your Bible or phone (with Bible app) handy.

APPLY:

Knowing the Bible is critical for the Christian life, but knowing the Bible and God’s commands is not enough. We have to live according to this knowledge. We have to apply it in our lives. It needs to change the way we view the world and change the way we live our lives and interact with others.

for it is not the hearers of the Law who are just before God, but the doers of the Law will be justified. (Romans 2:13) {emphasis mine}

Our faith needs to be exhibited through action.

But someone may well say, “You have faith and I have works; show me your faith without the works, and I will show you my faith by my works.” (James 2:18) {emphasis mine}

There is nothing we need to do to be saved besides believe, but if we have saving faith, we should desire God’s word like the author of Psalm 119. Our lives should also change to be conformed to Jesus.

And do not be conformed to this world, but be transformed by the renewing of your mind, so that you may prove what the will of God is, that which is good and acceptable and perfect. (Romans 12:12) {emphasis mine}

There must be works as evidence of our faith.

You believe that God is one. You do well; the demons also believe, and shudder. But are you willing to recognize, you foolish fellow, that faith without works is useless? Was not Abraham our father justified by works when he offered up Isaac his son on the altar? You see that faith was working with his works, and as a result of the works, faith was perfected; (James 2:19-22) {emphasis mine}

The disciples heard Jesus tell them what was going to happen to Him. They knew what He had said because they reacted to it negatively. The problem was they didn’t believe it and didn’t live according to Jesus’s plain words. As important as it is to read and understand the Bible, none of that matters if we don’t believe it and live it.

But I Can’t Do It Myself:

Jesus knew that we could not know and do what we were commanded to know and do, at least not in our own power.

Then He opened their minds to understand the Scriptures, and He said to them, “Thus it is written, that the Christ would suffer and rise again from the dead the third day, and that repentance for forgiveness of sins would be proclaimed in His name to all the nations, beginning from Jerusalem. You are witnesses of these things. And behold, I am sending forth the promise of My Father upon you; but you are to stay in the city until you are clothed with power from on high.” (Luke 24:45-49)

Jesus not only sent the disciples (and all believers) out into the world to tell of what He has done for us, but He told the disciples to “stay in the city until you are clothed with power from on high.” Jesus told them to wait until they had received the Holy Spirit to guide and empower them in the work He had designed them to complete. We also have the Holy Spirit to change our hearts and minds, so we can fulfill the commandments and plans He has for us.

I’m sorry if this post had a little too much overlap with my last post, but knowing God’s word has become a passion of mine and it is where I felt led to go.

May the God of Heaven give you a hunger for His word, help you to understand His word, believe His word, and live His word. May your understanding of the word of God guide you in everything you think, speak, and do. May you never doubt God’s word or discount God’s word because it isn’t according to your preference. God bless you and keep you.

Trust Jesus.

@ c9badfea:610f861a

1. Install Helio (it's free and open source)
2. Download SoundFont files from various sources (see links below)
3. Launch the app and follow these steps to import SoundFonts:
   1. Tap Studio in the top bar, then select Orchestra Pit
   2. Tap Scan Common Plugin Folders, select SoundFont Player from the plugins found
   3. Tap SoundFont Player in the top bar, then Create New Instrument
   4. Select the new SoundFont Player instrument
   5. Tap SoundFont Player in the top bar, then Show UI
   6. Tap the folder icon and choose a downloaded SoundFont file
   7. Rename the instrument by tapping the first SoundFont Player in the top bar, then Rename
4. Tap Studio twice in the top bar, then Start A New Project
5. Choose a file location for the project and Save
6. Tap Track 1, choose Set Instrument, and select an instrument
7. Double-tap in the arranger to add a new note
8. Explore the interface and start composing

Some SoundFont Sources

• Musical Artifacts
• TriSamples

ℹ️ The Helio interface is unique and may require some time to get accustomed to

ℹ️ A SoundFont file (.sf2) contains a collection of audio samples

@ c631e267:c2b78d3e

Verstand ohne Gefühl ist unmenschlich; \ Gefühl ohne Verstand ist Dummheit. \ Egon Bahr

Seit Jahren werden wir darauf getrimmt, dass Fakten eigentlich gefühlt seien. Aber nicht alles ist relativ und nicht alles ist nach Belieben interpretierbar. Diese Schokoladenhasen beispielsweise, die an Ostern in unseren Gefilden typisch sind, «ostern» zwar nicht, sondern sie sitzen in der Regel, trotzdem verwandelt sie das nicht in «Sitzhasen».

Nichts soll mehr gelten, außer den immer invasiveren Gesetzen. Die eigenen Traditionen und Wurzeln sind potenziell «pfui», um andere Menschen nicht auszuschließen, aber wir mögen uns toleranterweise an die fremden Symbole und Rituale gewöhnen. Dabei ist es mir prinzipiell völlig egal, ob und wann jemand ein Fastenbrechen feiert, am Karsamstag oder jedem anderen Tag oder nie – aber bitte freiwillig.

Und vor allem: Lasst die Finger von den Kindern! In Bern setzten kürzlich Demonstranten ein Zeichen gegen die zunehmende Verbreitung woker Ideologie im Bildungssystem und forderten ein Ende der sexuellen Indoktrination von Schulkindern.

Wenn es nicht wegen des heiklen Themas Migration oder wegen des Regenbogens ist, dann wegen des Klimas. Im Rahmen der «Netto Null»-Agenda zum Kampf gegen das angeblich teuflische CO2 sollen die Menschen ihre Ernährungsgewohnheiten komplett ändern. Nach dem Willen von Produzenten synthetischer Lebensmittel, wie Bill Gates, sollen wir baldmöglichst praktisch auf Fleisch und alle Milchprodukte wie Milch und Käse verzichten. Ein lukratives Geschäftsmodell, das neben der EU aktuell auch von einem britischen Lobby-Konsortium unterstützt wird.

Sollten alle ideologischen Stricke zu reißen drohen, ist da immer noch «der Putin». Die Unions-Europäer offenbaren sich dabei ständig mehr als Vertreter der Rüstungsindustrie. Allen voran zündelt Deutschland an der Kriegslunte, angeführt von einem scheinbar todesmutigen Kanzlerkandidaten Friedrich Merz. Nach dessen erneuter Aussage, «Taurus»-Marschflugkörper an Kiew liefern zu wollen, hat Russland eindeutig klargestellt, dass man dies als direkte Kriegsbeteiligung werten würde – «mit allen sich daraus ergebenden Konsequenzen für Deutschland».

Wohltuend sind Nachrichten über Aktivitäten, die sich der allgemeinen Kriegstreiberei entgegenstellen oder diese öffentlich hinterfragen. Dazu zählt auch ein Kongress kritischer Psychologen und Psychotherapeuten, der letzte Woche in Berlin stattfand. Die vielen Vorträge im Kontext von «Krieg und Frieden» deckten ein breites Themenspektrum ab, darunter Friedensarbeit oder die Notwendigkeit einer «Pädagogik der Kriegsuntüchtigkeit».

Der heutige «stille Freitag», an dem Christen des Leidens und Sterbens von Jesus gedenken, ist vielleicht unabhängig von jeder religiösen oder spirituellen Prägung eine passende Einladung zur Reflexion. In der Ruhe liegt die Kraft. In diesem Sinne wünsche ich Ihnen frohe Ostertage!

[Titelbild: Pixabay]

---

Dieser Beitrag wurde mit dem Pareto-Client geschrieben und ist zuerst auf Transition News erschienen.

@ bf47c19e:c3d2573b

Originalni tekst na vice.com.

---

Davno pre nego što je postala šef najdesnije italijanske vlade od Drugog svetskog rata, Đorđa Meloni je kritikovala ono što je nazvala francuskom „kolonijalnom valutom“.

U snimku italijanske televizije iz 2019. koji je prošlog meseca postao megaviralan, Meloni je optužila Francusku da koristi CFA franak za eksploataciju resursa 14 afričkih zemalja i vrši finansijsku dominaciju nad njima. Određene stvari koje je tvrdila u videu nisu baš tačne, ali CFA franak jeste kontroverzan.

CFA franak je stvoren 1945. da bude valuta „francuskih kolonija u Africi“, a pošto Francuska kontroliše njegovo štampanje i promet, francuska vlada i dalje ima finansijsku kontrolu nad dobrim delom zapadnoafričke zemlje i više od 180 miliona ljudi. Dok su francuski zvaničnici ranije nazivali ovu valutu „činom velikodušnosti prema kolonijama“, o njenoj upotrebi se sada žestoko raspravlja.

Neke od afričkih nacija borile su se protiv valute, uključujući građane koji su razbijali prodavnice povezane sa Francuskom i osuđivali francuski jezik koji se uči u školama.

Jedna od onih 14 afričkih zemalja koja još uvek koristi CFA franak je Centralnoafrička Republika, država bez izlaza na more u kojoj živi oko 5 miliona ljudi i jedna od najsiromašnijih zemalja na svetu.

Predsednik CAR Faustin-Aršanž Touadera govori na COP27 u Egiptu ranije ove godine. Foto: Gehad Hamdi/savez za slike preko Getti Image-a

Ali dok druge afričke nacije razmatraju odbacivanje CFA franka, CAR je jedna od prvih koja je zaista uradila nešto po tom pitanju, a ranije ove godine postala je prva zemlja u Africi i tek druga u svetu koja je usvojila Bitcoin kao legalnu valutu.

„Alternativa gotovini je kriptovaluta“, rekao je predsednik Faustin-Aršanž Touadera. „Za nas formalna ekonomija više nije opcija”.

Dok su prve najave o bitkoinu izazvale konfuziju, međunarodne nesuglasice i reakcije, vlada CAR-a je nastavila sa uvođenjem. Osam meseci kasnije, mnogi ljudi širom sveta, pa čak i građani CAR-a, možda nisu ni svesni da se promena dogodila.

U CAR samo 14 odsto stanovništva ima pristup električnoj energiji, a još manje – oko 10 odsto – može da koristi internet. A konflikt i dalje tinja i negativno utiče na zemlju i njenu ekonomiju već deceniju.

Na predstavljanju bitkoina, vlada CAR-a je rekla da će usvajanje valute promeniti bogatstvo zemlje i staviti CAR „na mapu najhrabrijih i najvizionarskijih zemalja sveta“.

Bitkoin ne kontroliše nikakva moć, tehnički je univerzalno dostupan i ne može se cenzurisati – što je velika promena u odnosu na drugu valutu nacije, ali prosečnom građaninu CAR bi bilo potrebno 60 godina da kupi jedan novčić.

Žena maše francuskom zastavom uoči emitovanja polufinala Svetskog prvenstva između Francuske i Maroka u baru u Bangiju. Foto: BARBARA DEBOUT/AFP preko Getti Images

U Bangiju – glavnom gradu CAR – studenti Univerziteta rekli su za VICE da se „ništa nije promenilo“ od velike najave vlade.

Studenti su želeli da ostanu anonimni jer su se plašili da negativno govore o ambicijama vlade. Pravo na slobodu izražavanja ne postoji u CAR, a građani često doživljavaju zastrašivanje i nasilje od strane provladinih milicija, oružanih grupa i snaga nacionalne bezbednosti.

„Bilo je ogromno slavlje kada je objavljen Bitcoin plan i svi smo bili ponosni na našu zemlju“, rekao je jedan 20-godišnjak, „ali ne mislim da se život ovde uopšte poboljšao od tada”.

Drugi student je dodao: „Nigde nema cena u radnjama izraženih u bitkoioni, niti iko traži od ljudi da plaćaju koristeći novu valutu. Većina trgovaca i kupaca na tržištu nemaju telefon ili internet. Posebno ljudi izvan Bangija, nemaju ništa““.

Aleks Lilaher, osnivač i izvršni direktor Rise Up Media – marketinške agencije koja radi sa bitkoin startapima – je saglasan sa studentima, rekavši za VICE koliko je „iznenađen” što je ta zemlja uopšte napravila takavpotez.

„Centralnoafrička Republika nije baš lider u tehnologiji na kontinentu, i činilo se da tamo nikada nije bilo mnogo bitkoin korisnika koji bi mogla da lobiraju za takav potez“, rekao je on.

Pobednički tim slavi posle trke kanua za proslavu Dana nezavisnosti CAR-a u decembru. Fotografija: BARBARA DEBOUT/AFP preko Getti Images

Upitan da li građani CAR-a treba da vide usvajanje bitkoina kao pozitivnu ili negativnu stvar, Lilaher je odgovorio „ni jedno ni drugo, jer jednostavno ne mogu da vidim da će usvajanje uskoro krenuti. Ali imati alternativu i poslati signal Francuskoj da CAR želi da ima više nezavisnosti od valute je pozitivno u mojim očima”.

Dodaje: „Međutim, to takođe može imati posledice jer postoje moćne institucije poput Međunarodnog monetarnog fonda, na primer, sa kojima CAR mora da se bavi, koje nisu srećne što zemlje usvajaju bitkoin. Dakle, moglo bi doći do izazova sa kojima će vlada morati da se nosi“.

Centralnoafrička Republika je druga zemlja u svetu koja je usvojila bitkoin, a prva je El Salvador u septembru 2021. Lansiranje valute je tamo imalo različite rezultate, a nedavno je opisano kao „antiklimaktično“ i samo ga turisti zaista koriste.

Iako su ljudi možda očekivali da će druge nacije pratiti El Salvador, sigurno ne bi pomislili da će CAR odgovarati računu.

Glavna opoziciona stranka CAR-a bila je protiv tog predloga od samog početka. Banka centralnoafričkih država je takođe nazvala ovaj potez „problematičnim“ i navela da bi usvajanje valute uz CFA moglo ugroziti odnos nacije sa drugim afričkim zemljama.

Čak i kada većina ljudi u CAR-u nije mogla da investira u Bitcoin, i sve poruke upozorenja, u julu je vlada CAR-a lansirala sopstvenu kriptovalutu – „Sangocoin“. Sango je lokalni jezik koji se govori širom zemlje.

Pripadnici teritorijalnog pešadijskog bataljona CAR marširaju tokom parade povodom Dana nezavisnosti u Bangiju. Fotografija: BARBARA DEBOUT/AFP preko Getti Images

Sangocoin neki vide kao budućnost CAR-a, a zahtevao je minimalnu investiciju od 500 dolara. Zauzvrat, investitori su mogli da kupe zemljište u zemlji bogatoj dijamantima za 10.000 dolara, pa čak i da kupe državljanstvo CAR-a za oko 60.000 dolara – iako je ove ponude kasnije blokirao najviši sud zemlje. Sangocoin investitori su takođe trenutno „zaključani“ za kupovinu, bez načina da kriptovalutu prodaju ili razmene.

Bio je to hrabar potez vlade, ali izgleda da se još uvek nije isplatio.

Ovog meseca, Centralnoafrička Republika je saopštila da odlaže puštanje nacionalne kriptovalute na kripto berze – što bi olakšalo međunarodnu trgovinu. Rojters kaže da je vlada okrivila „trenutne tržišne uslove” i „tržišne razloge”, ali je novinska agencija izračunala da je Sangocoin dostigao samo „0,01%” od najnovijeg vladinog cilja prodaje.

Još jedan skeptik je Aleks Gladštajn, glavni strateški službenik Fondacije za ljudska prava. On je dugogodišnji zagovornik usvajanja bitkoina u svetu u razvoju, kao i kritičar CFA franka – ali čak i on oseća da je CAR-ova šema bila „izuzetno neosmišljena“.

„Iako imam mnogo simpatije prema ranjivoj i siromašnoj naciji koja usvaja bitkoin kao drugu valutu – posebno naciji koja je decenijama i decenijama finansijski kontrolisana od strane svoje bivše kolonijalne sile, nisam baš optimističan u pogledu toga kako je to izvedeno“, rekao je za VICE.

​Manekenka učestvuje na prvoj nedelji mode u centralnoj Africi u Bangiju u decembru. Fotografija: BARBARA DEBOUT/AFP preko Getti Images

Dodao je: „Zaista se čini da je cela ova stvar bila kao prevara da se Sangocoin promoviše. Ne mislim da je cilj bio da se bitkoin integriše na smislen način u ekonomiju zemlje. Čini se da je predsednik zainteresovan za bitkoin i da postoji mala grupa ljudi oko njega koja je iskoristila taj interes da bi mogla da donese ove zakone kako bi pokušala da pokrene Sangocoin, od kojeg su imali viziju da zarade gomilu novca. Ali izgleda da je na kraju uspela da prikupi samo malo novca.”

Gladstein kaže da bi Bitcoin mogao biti „veoma važna finansijska tehnologija za ljude Centralnoafričke Republike tokom vremena, i pametno je da vlada istraži kako to može pomoći ljudima“, ali je potrebno mnogo posla da se to postigne.

Vlada Centralnoafričke Republike i opoziciona vlada nisu odgovorile na nekoliko zahteva za intervju.

Tekst podržao Omidiar Netvork. VICE World News zadržava potpunu uređivačku autonomiju.

@ c230edd3:8ad4a712

Chef's notes

I found this recipe on beyondsweetandsavory.com. The site is incredibly ad infested (like most recipe sites) and its very annoying so I'm copying it to Nostr so all the homemade ice cream people can access it without dealing with that mess. I haven't made it yet. Will report back, when I do.

Details

• ⏲️ Prep time: 20 min
• 🍳 Cook time: 55 min
• 🍽️ Servings: 8

Ingredients

• 2 cups heavy cream
• 1 cup 2% milk
• 8 oz dark chocolate, 70%
• ¼ cup Dutch cocoa
• 2 tbsps loose Earl grey tea leaves
• 4 medium egg yolks
• ¾ cup granulated sugar
• ⅛ tsp salt
• ¼ cup dark chocolate, 70% chopped

Directions

1. In a double boiler or a bowl set over a saucepan of simmering water, add the cacao solids and ½ cup of heavy cream. Stir chocolate until melted and smooth. Set melted chocolate aside.
2. In a heavy saucepan, combine remaining heavy cream, milk, salt and ½ cup of sugar.
3. Put the pan over medium heat and let the mixture boil gently to bubbling just around the edges (gentle simmer) and sugar completely dissolved, about 5 minutes. Remove from heat.
4. Add the Earl Grey tea leaves and let it steep for 7-8 minutes until the cream has taken on the tea flavor, stirring occasionally and tasting to make sure it’s not too bitter.
5. Whisk in Dutch cocoa until smooth. Add in melted chocolate and whisk until smooth.
6. In a medium heatproof bowl, whisk the yolks just to break them up and whisk in remaining sugar. Set aside.
7. Put the saucepan back on the stove over low heat and let it warm up for 2 minutes.
8. Carefully measure out ½ cup of hot cream mixture.
9. While whisking the eggs constantly, whisk the hot cream mixture into the eggs until smooth. Continue tempering the eggs by adding another ½ cup of hot cream to the bowl with the yolks.
10. Pour the cream-egg mixture back to the saucepan and cook over medium-low heat, stirring constantly until it is thickened and coats the back of a spatula, about 5 minutes.
11. Strain the base through a fine-mesh strainer into a clean container.
12. Pour the mixture into a 1-gallon Ziplock freezer bag and submerge the sealed bag in an ice bath until cold, about 30 minutes. Refrigerate the ice cream base for at least 4 hours or overnight.
13. Pour the ice cream base into the frozen canister of your ice cream machine and follow the manufacturer’s instructions.
14. Spin until thick and creamy about 25-30 minutes.
15. Pack the ice cream into a storage container, press a sheet of parchment directly against the surface and seal with an airtight lid. Freeze in the coldest part of your freezer until firm, at least 4 hours.
16. When ready to serve, scoop the ice cream into a serving bowl and top with chopped chocolate.

@ 3c389c8f:7a2eff7f

Let go of the algorithms and truly discover what it means to explore. Social media used to mean something. Once upon a time, it was a way to stay connected to friends, family, and colleagues over things we enjoy. We could share, laugh, and learn. Over time, it has devolved into cheap entertainment at the cost of our privacy. Our relationships and interests have been shoved into a corner in order to make room for "suggested posts" and "for you" content designed to evaluate our attention for advertising purposes. We've lost what it means to truly connect, and we've lost what it means to explore our curiosities.

Enter Nostr. A protocol designed to resist authoritative censorship, just happens to fix a whole lot of other problems, too. By removing the central authority, Nostr offers its users complete control of what we feed our minds. How do we break our algorithm dependency to find better content and better relationships again? We explore and discover:

The Chronological Life.

The existence of time may be debatable but our dependence on our perception of it is not. We live our lives chronologically. Why do our online lives need to be any different? There is no real reason, other than we've just gotten used to being engulfed by whatever the black box wants us to see. When we remove the algorithms, we find that online information flows just as it would in our daily lives. Important events get talked about by many people, over a long period of time. Things of less relevance fade. We see the rhythm of life reflected in our feed. This is an organic human experience transferred to the digital world. We depend on the people we know and the sources we trust to keep us informed about what really matters. We have fun, we move on. Nearly every Nostr social client brings this experience front and center through the traditional follow feed. Many use replies as a way to show you what is worth talking about for more than a hot minute. Its what old social media gave us, then took away. Nostr gives it back. It's not the only way to enjoy Nostr, though, so let's continue.

"The Human Animal Differs From the Lesser Primates in His Passion for Lists"

Who doesn't love lists? (besides maybe to-do lists.) List functionality on Nostr is a powerful way to curate your feeds. You can make lists of artists, vendors, friends, or whatever you want. They can be public or private. You can subscribe to other people's public lists too. Make one to share with your friends. Many clients have list support and management. Amethyst, Nostur, Voyage, and Nostrudel are a few that come to mind. Nostr.band and Listr.lol offer in depth list management. Some clients even support lists for specific notes so that you can curate a feed by topic or aesthetic to share with your friends.

Being John Malcovich.

Everyone has a different view of Nostr. Do you want to see what someone else is seeing? Sign in with any npub to get a different perspective. You might find profiles and content that you didn't know existed before. Some clients integrate variations of this feature right into their apps, so you don't have to log out of your account in order to step through that tiny door.

DV-what? DVM.

Data Vending Machines. These fancy little things are AIs tasked with a simple job: to find content for you. Most of these feeds are free, though some more personalized ones require a small fee. Many DVM services are stand-alone apps, like Vendata and Noogle . These clever Nostr clients will let you do a lot more than just create feeds to browse notes. Explore if you wish. A few social clients have DVMs integrated, too, so if you see "discovery" or similar term on a tab, be sure to check it out.

Relays, Man. Relays.

It's right there in the name. Nostr- notes and other stuff transmitted by RELAY. Specialized relays exist for subjects, news, communities, personal spaces, content creators, cats... there's even a relay where everyone just says "Good Morning" to each other. Find a client that lets you browse a relay's contents, and enjoy the purest form of content discovery on Nostr. Unearthing these relays is getting better and better every day. Right now there are relay browsing capabilities in quite a few clients, like Coracle, Relay Tools, Jumble and Nostur.

The Algo Relay.

Maybe you've been busy and missed a lot. Maybe you are a sane person who rarely uses social media. Hook up with a personalized algorithm relay to catch you up on all the things you've missed. This is skirting the sharp edges of Nostr relay development, so keep in mind that not many implementations yet exist. Algo relay currently aims to bring the feel-good vibe of your chronological feed to an algorithmic feed, freeing up your time but letting you stay up with what 's going on in your social circles.

Trendy Trends.

A few clients, relays, and DVM's have developed various Trending feeds. Catch up on what's popular across a wider view of the Nostr ecosystem. If trends are your thing, be sure to check them out.

Now that you're equipped with the tools to explore Nostr, its time to go discover some great content and find your people. Feed your curiosity.

@ c9badfea:610f861a

1. Install EtchDroid (it's free and open source)
2. Launch the app, then tap What's Supported? to check compatibility with devices and disk images
3. Insert the USB drive
4. Tap Write An Image, then select the desired image file
5. Tap Grant Access, confirm, and then tap Write image
6. Optionally, allow notifications to be notified when the process is complete
7. Your bootable USB drive is now ready

⚠️ This app has telemetry enabled by default. Make sure to turn it off in the app menu. If you trust F-Droid, you can get a telemetry-free version from there

⚠️ Avoid moving the phone during the image writing process

@ c631e267:c2b78d3e

Zwei mal drei macht vier, \ widewidewitt und drei macht neune, \ ich mach mir die Welt, \ widewide wie sie mir gefällt. \ Pippi Langstrumpf

Egal, ob Koalitionsverhandlungen oder politischer Alltag: Die Kontroversen zwischen theoretisch verschiedenen Parteien verschwinden, wenn es um den Kampf gegen politische Gegner mit Rückenwind geht. Wer den Alteingesessenen die Pfründe ernsthaft streitig machen könnte, gegen den werden nicht nur «Brandmauern» errichtet, sondern der wird notfalls auch strafrechtlich verfolgt. Doppelstandards sind dabei selbstverständlich inklusive.

In Frankreich ist diese Woche Marine Le Pen wegen der Veruntreuung von EU-Geldern von einem Gericht verurteilt worden. Als Teil der Strafe wurde sie für fünf Jahre vom passiven Wahlrecht ausgeschlossen. Obwohl das Urteil nicht rechtskräftig ist – Le Pen kann in Berufung gehen –, haben die Richter das Verbot, bei Wahlen anzutreten, mit sofortiger Wirkung verhängt. Die Vorsitzende des rechtsnationalen Rassemblement National (RN) galt als aussichtsreiche Kandidatin für die Präsidentschaftswahl 2027.

Das ist in diesem Jahr bereits der zweite gravierende Fall von Wahlbeeinflussung durch die Justiz in einem EU-Staat. In Rumänien hatte Călin Georgescu im November die erste Runde der Präsidentenwahl überraschend gewonnen. Das Ergebnis wurde später annulliert, die behauptete «russische Wahlmanipulation» konnte jedoch nicht bewiesen werden. Die Kandidatur für die Wahlwiederholung im Mai wurde Georgescu kürzlich durch das Verfassungsgericht untersagt.

Die Veruntreuung öffentlicher Gelder muss untersucht und geahndet werden, das steht außer Frage. Diese Anforderung darf nicht selektiv angewendet werden. Hingegen mussten wir in der Vergangenheit bei ungleich schwerwiegenderen Fällen von (mutmaßlichem) Missbrauch ganz andere Vorgehensweisen erleben, etwa im Fall der heutigen EZB-Chefin Christine Lagarde oder im «Pfizergate»-Skandal um die Präsidentin der EU-Kommission Ursula von der Leyen.

Wenngleich derartige Angelegenheiten formal auf einer rechtsstaatlichen Grundlage beruhen mögen, so bleibt ein bitterer Beigeschmack. Es stellt sich die Frage, ob und inwieweit die Justiz politisch instrumentalisiert wird. Dies ist umso interessanter, als die Gewaltenteilung einen essenziellen Teil jeder demokratischen Ordnung darstellt, während die Bekämpfung des politischen Gegners mit juristischen Mitteln gerade bei den am lautesten rufenden Verteidigern «unserer Demokratie» populär zu sein scheint.

Die Delegationen von CDU/CSU und SPD haben bei ihren Verhandlungen über eine Regierungskoalition genau solche Maßnahmen diskutiert. «Im Namen der Wahrheit und der Demokratie» möchte man noch härter gegen «Desinformation» vorgehen und dafür zum Beispiel den Digital Services Act der EU erweitern. Auch soll der Tatbestand der Volksverhetzung verschärft werden – und im Entzug des passiven Wahlrechts münden können. Auf europäischer Ebene würde Friedrich Merz wohl gerne Ungarn das Stimmrecht entziehen.

Der Pegel an Unzufriedenheit und Frustration wächst in großen Teilen der Bevölkerung kontinuierlich. Arroganz, Machtmissbrauch und immer abstrusere Ausreden für offensichtlich willkürliche Maßnahmen werden kaum verhindern, dass den etablierten Parteien die Unterstützung entschwindet. In Deutschland sind die Umfrageergebnisse der AfD ein guter Gradmesser dafür.

[Vorlage Titelbild: Pixabay]

---

Dieser Beitrag wurde mit dem Pareto-Client geschrieben und ist zuerst auf Transition News erschienen.

@ df478568:2a951e67

XMMP is a protocol that allows journalists and plebs alike to create a phone number that is not tied to your identity. Why would you want to do this? Are you some kind of hacker? Well… yeah… we are hackers, technically. That doesn't mean we want to break the non-aggression principle and steal sats from OGs or anything. Perhaps it's better to call ourselves cybersecurity experts to placate neurotypical people.

Every Bitcoiner worth their sats knows phone numbers are a security hole. Sure, if you're a super cypherpunk with a 100% KYC-free stack or never intend to spend your “precious,” then this might not concern you. You can sell your sats on Bisq for paper cash trash and pay your water bill or whatever. It's a significant inconvenience, but I know some people who do this. Satoshi bless them! But the rest of us mere mortals find it easier to use bill-pay services with Strike. Unfortunately, the powers that be force us to use our telephone numbers as a de-facto identity system.

This phone number must be trusted to a third party, and as Nick Szabo famously said, "Trusted third parties are security holes." This guy I go pleb camping with thinks it's funny that Bitcoiners never want to give away their phone numbers. It's true because phone numbers create an attack surface—specifically, they may be used for SIM swaps to drain our Bitcoin bank accounts or the associated traditional bank accounts. This is not the only attack. Smishing is also a concern, but that threat requires diligence since anyone using SMS is susceptible to it. XMMP won't prevent smishing; however, it will provide a phone number people can use to text or call without tying the number to your identity. Thus, even if attackers somehow compromise this phone number, it can't be used to drain your accounts.

What Is XMMP?

XMMP is a protocol that functions similarly to cellular phone service on almost any device with internet access. I don't think it'll work on a Kindle, but to be honest, I haven't tried. XMMP can be used alongside your existing phone, laptop, and desktop computers. You can safely give this phone number to all your hardcore hacker friends without worrying. It's affordable too—the service costs \$5.00 per month, and the service I use accepts sats for payment. Though this doesn’t include data, you can easily use XMMP over Wi-Fi.

If you want a separate phone running GrapheneOS or CalyxOS, you can pay for data in multiple ways. Personally, I like Silent Link—it's run by a fellow pleb and accepts sats via the Lightning Network.

How To Set Up XMMP

If you identify as a non-technical person, you can buy a phone and suite from Above Phone*, which will help you set everything up. I'm more of a DIY-as-much-as-I-can kind of guy, so I opted to set mine up myself. I haven't personally tried Above Phone, but I've heard good things about their service.

If you already have a phone but want a secure method to call or text your contacts, here's what to do:

1. Install Cheogram on your Android phone. Sorry, but I don’t know if Apple's overlords allow this for iOS devices.

2. Choose a phone number with JMP. They charge \$5.00 monthly and accept Bitcoin as payment. While you could port your current phone number, the purpose of this article is to create a fresh, anonymous phone number that cannot be traced back to you as an instrument for draining your bank account—so we won't get into porting here.

3. Once you've paid, you will receive a message in the Cheogram app confirming your order. It might take some time since payments are on-chain—so be patient. You can also pay with a credit card if you prefer, but we use sats in this household.

How To Get Data

You might occasionally want to send messages away from 127.0.0.1. My favorite solution is to use the services provided by Silent Link. They offer an eSIM, and while you can also get a phone number from Silent Link, it's mainly useful for services like Signal. However, it costs around \$20 worth of sats per month rather than JMP's \$5/month. Assuming all Bitcoiners are cheapskates like me—well, you do you!

I chose Silent Link's data plan. Initially, I messed up this process because I refreshed the webpage on my phone. Don't do that, or you'll have to spend another twenty bucks to set it up again. If you carefully follow Silent Link's instructions, you should be fine. Patience is crucial, and admittedly, that's something I'm not good at—which explains why I paid more sats than needed.

/* Above Phone is an affiliate link and I may get a small commission if you use my referral link.

☮️

npub1marc26z8nh3xkj5rcx7ufkatvx6ueqhp5vfw9v5teq26z254renshtf3g0

Support Zap This Blog

896,168

Tip Sats

Got Questions?

As seen on https://zapthisblog.com/save-sats-with-on-sms-and-cellular-with-xmmp/

@ 99e7936f:d5d2197c

Wir sprechen kein Wort mehr miteinander, weil es weh tut

Viele Menschen haben in den letzten Jahren den Kontakt zu wichtigen Bezugspersonen verloren. Viele Menschen haben auch neue Leute auf der Straße oder durch Netzwerke kennen gelernt. Und manche Menschen hatten das Glück, schon vor der inszenierten Krise einen unterstützenden und stabilen Freundeskreis zu haben und haben diesen immer noch. Manchmal kommen alte Leute wieder zurück ins Leben, weil sie merken, dass man es gut mit ihnen meinte, als man vor den unglaublichen Lügen der Amtsträger warnte. Manchmal kommen alte Leute auch nicht mehr zurück, weil die Scham, auf falsche Versprechen herein gefallen zu sein, zu groß ist. Man gibt sich dann nach außen unverändert souverän und zieht es vor, still und heimlich zu leiden. Die neuen Kontakte bestehen manchmal leider auch nur temporär, sind zweckgebunden. Kaum ist die gemeinsame Aufgabe vollbracht, trennen sich die Wege wieder.

All das muss man in diesen Tagen  gehäuft aushalten. Alles verändert sich in stärkerem Maße als sonst. Viele dieser Veränderungen tun weh. Man kann sich auf Trauma nicht vorbereiten. Nie.

Ich möchte jetzt keine schlichten Alltagsbeobachtungen darüber widergeben, wie ich selbst oder Menschen in meinem Umfeld in den letzten Jahren ihre Beziehungen erlebt haben. Vielmehr geht es mir auch in diesem Artikel wieder um das Thema Trauma und um die Folgen, die jedes einzelne Trauma auch gesamtgesellschaftlich betrachtet hat. Was passiert, wenn man eine bereits durch Kriege traumatisierte Gesellschaft noch zusätzlich jahrelang unter Druck setzt, so wie dies in den letzten fünf Jahren geschehen ist? Wieviel Trauma verträgt eine Gesellschaft? Wie verändern sich Beziehungen in einer Gesellschaft, die immer wieder erneut traumatisiert wird? Ist irgendwann das Maß des Erträglichen voll? Und wenn ja, wie äußert sich solch eine Kumulation von Traumafolgen?

Meines Erachtens sehen wir gerade genau die Ergebnisse solch einer Kumulation von Traumafolgen in unserer deutschen Gesellschaft, vielleicht sogar global: Menschen reden nicht mehr (vertieft) miteinander. Und dies ist nur eine von vielen Traumafolgen.

Ich freue mich über jeden Leser, der jetzt noch weiterliest.

Durch genügend Traumatisierung kann man Menschen offensichtlich zeitweise dazu bringen, dass sie nicht mehr (vertieft) miteinander reden, weil das Reden weh tut.

Traumatisierung ist daher eine effektive Strategie der vermeintlich Herrschenden, Menschen zu separieren.

Traumatisierung setzt tiefe Verletzungen und macht Menschen vorübergehend sprachlos. Es fehlen einem die Worte. Man möchte dann nicht reden. Aber man verschließt sich auch vor den Worten anderer, weil man keine weitere Verletzung mehr erträgt.

Menschen im Alltag erachten es vielleicht mittlerweile schon als normal, wenn Beziehungen nicht gut laufen, egal, um welche Art von Beziehung es sich handelt. Sobald Probleme auftauchen, wird erst kurz gestritten, dann geschwiegen und wenn man das Schweigen nicht mehr aushält, dann gibt es entweder noch einen Versuch oder man geht gleich auf Distanz und bricht den Kontakt ganz ab. Auch meine Zündschnur ist manchmal immer noch gefühlt zu kurz. Wenn man sich Distanz nicht erlauben kann, dann frisst man das Problem in sich hinein, spült es runter, kompensiert irgendwie, wartet darauf, dass sich von allein etwas ändert oder dass sich eine bessere Gelegenheit bietet, bei der man dann die Biege machen kann. Mehrere Eisen im Feuer zu haben, beruflich wie privat, gilt als clever. Probleme nicht anzusprechen, gilt als kompetent. Das Wort Teamfähigkeit ist im Berufsleben zu einem Kampfbegriff geworden. Wer im Arbeitskontext Probleme anspricht, ist offensichtlich nicht teamfähig. Die Frage „Sind Sie teamfähig?“, erzählt meines Erachtens mehr über den Chef als über den Mitarbeiter. Die passendere Frage wäre wohl „Können Sie sich wortlos an schlechte Zustände dauerhaft adaptieren?“ In privaten Beziehungen braucht man, wenn es nicht so gut läuft, einen stilvollen Urlaub oder eine neue Wohnzimmereinrichtung, um endlich mal wieder schöne Gefühle erleben zu können. Negative Gefühle sind scheinbar das Kind, das keiner haben wollte, weshalb es die schönsten Kleider bekommt. Auch ich kenne Ablenkung von negativen Gefühlen durch Konsum und Essen. Es lohnt sich, mal den Werbeslogans von Möbelhäusern, Ferienanbietern oder Lebensmittelhändlern bewusst zuzuhören. Die Werbung kennt unsere Sehnsüchte und damit auch unsere negativen Gefühle besser als wir selbst. Und für alle, die nicht konsumieren wollen, die nicht locker lassen und steif darauf beharren, dass es aber ein Problem in der Beziehung oder am Arbeitsplatz oder zumindest eine gewisse Unzufriedenheit gäbe, für diese Menschen gibt es garantiert ein passendes Coaching- oder Weiterbildungsprogramm mit Namen wie „In 12 Modulen zur Selbstentfaltung“, welches nur deshalb meist nicht funktioniert, weil man es angeblich nicht richtig durchgeführt hat oder vorab noch das Basismodul absolvieren muss. Bildung ist mittlerweile auch ein Markt, der  Konsumgüter in Form von Coachings und Seminaren anbietet.

Auch ich bin übrigens lange zusammen gezuckt bei der Frage „Sind sie teamfähig?“ oder der Feststellung „Du bist das Problem, weil Du immer alles so genau nimmst, nicht die Fünf gerade sein lassen kannst.“ Am Ende ist man immer der Dumme, wenn man ein negatives Gefühl hat und darüber sprechen möchte. Trauma löst Scham UND Wut in einer Person aus. Scham zieht Abwertung an wie Licht die Motten anzieht. Und irgendwann platzt einem der Kragen. Man teilt selber aus. Und dann schämt man sich erneut, nicht nur für das früher oder später erlittene Trauma im Leben, sofern einem das bewusst ist, sondern auch für die unbeherrschte Reaktion, die man oft selbst nicht richtig versteht. Nicht bearbeitetes Trauma arbeitet unbewusst in uns.

Eine traumatisierte Gesellschaft wertet sich ständig gegenseitig ab und hält genau damit die Wunden offen.

Dann ist es vielleicht doch besser, das Problem in der Beziehung oder am Arbeitsplatz runter zu schlucken, auf Distanz zum anderen zu gehen, sich schon mal nach einer neuen Wohnzimmereinrichtung, einem neuen Partner oder einem neuen Job umzuschauen? Ich denke nicht, dass das eine Lösung ist.

Hinschauen und Gefühle bei sich und anderen zulassen, ist ein guter Anfang.

Wir gehen oft Beziehungen ein, gehen aber   gleichzeitig   einer echten tiefen und anhaltenden Verbindungen privat wie beruflich instinktiv aus dem Weg, weil echte tiefe Gespräche, zu denen es in solchen Verbindungen kommen kann, weh tun können, insbesondere wenn man noch unverarbeitetes Trauma mit sich herum schleppt. Und in einer traumatisierten Gesellschaft, tragen halt viele Menschen solche traumatisierten und nicht bearbeiteten Anteile mit sich herum.

Wir sind die Kinder und Kindeskinder der Menschen, die den zweiten Weltkrieg hautnah miterlebt haben. Alles, was die Eltern und Großeltern nicht besprochen, nicht verarbeitet haben, tragen wir weiter mit uns herum. Das ist den meisten Menschen, meines Erachtens, nicht bewusst. Mag sein, dass an dieser Stelle der eine oder andere widerspricht. Widersprechen Sie mir gerne. Meine Alltagserfahrung ist eine andere. Die Art, wie wir Beziehungen gestalten, spricht Bände. Aber, wenn man es nicht anders kennt und keine Kontrollgruppe hat, sagt man sich halt: „So isses. Und so isses normal. Ich kenne es nicht anders. Das machen doch alle so.“

Es ist so normal, in unserer Gesellschaft, nicht vertieft über negative (und auch positive) Gefühle zu reden. Alleine die Bezeichnung „negative Gefühle“ klingt schon wenig einladend. Und es ist auch so normal, Menschen in dem Moment, wo sie gegen jede Empfehlung nicht nur über negative Gefühle reden wollen, sondern diese sogar live und in Farbe zeigen, abzuwerten, oder noch schlimmer, zu ignorieren, weil man sich verunsichert fühlt, nicht weiß, wie man damit umgehen soll. Gefühle scheinen ansteckend zu sein. Da ist Vorsicht geboten. Ich persönlich kann mich an viele solcher Momente erinnern, wo Menschen nicht gern hören wollten, wovor ich Angst hatte, was und wer mich verletzt und wütend gemacht hatte, beruflich wie privat. Mit geäußerter Angst und Trauer macht man(n) sich ganz schnell lächerlich. Mit Wut hingegen wird ein Mann von anderen als stark bis beängstigend wahrgenommen. Ein Mann, der wütend agiert, wird eher als kraftvoll und temperamentvoll eingeschätzt. Eine Frau wird mit Wut dann akzeptiert, wenn sie bereits in einer (männlichen) Führungsrolle ist. „Sie“ muss schließlich ihren „Mann“ stehen. Hat sie keine Führungsrolle, wird sie abgewertet oder befördert. Dem wütenden Mann wird eher unterstellt, er habe schließlich einen wichtigen Auftrag zu erfüllen. Der Frau wird eher ein Mangel unterstellt, den ich hier nicht näher bezeichnen möchte. Darin spiegeln sich sehr starre Rollenvorstellungen von Mann und Frau in unserer Gesellschaft wider. Ängstliche Frauen, die bei einer Autopanne bezaubernd aussehen, erfüllen ein bestimmtes Klischee. Impulsive Männer mit Holzfällerhemd erfüllen zumindest auf einer Baustelle ein anderes Klischee. Menschen mit ausgeprägten negativen Gefühlen werden unter bestimmten Umständen glorifiziert. Der bezaubernd aussehenden Frau mit Autopanne wird schnell und gerne geholfen. Aber wenn die ängstliche Frau eine Vorgesetzte ist und der impulsive Mann mit Holzfällerhemd ein Kunde in einem Beratungsbüro ist, dann kann die Bewertung ganz anders ausfallen. Dann sind diese Gefühle vermeintlich fehlplatziert. Gefühle scheinen einen Platz zu haben. Die ängstliche Vorgesetzte hat eine Führungsschwäche und der impulsive Kunde im Beratungsbüro wird vom Sicherheitsdienst „entfernt“. Der Wunsch, über die gezeigten negativen Gefühle zu reden, wird einem mit Nachdruck verwehrt. Durch diesen vermeidenden Umgang mit negativen Gefühlen oder die Fehlinterpretation dieser Gefühle kommt es meines Erachtens oft zu bestimmten Rollenbesetzungen im Berufsleben. Eine positive Selektion von Mitarbeitern mit sehr rücksichtslosem oder überangepasstem Verhalten findet statt. In privaten Beziehungen werden negative Gefühle durch Ablenkung und Konsum vermieden. Es werden zu viele oder zu wenige Kontakte gepflegt. Beziehungen werden gar nicht mehr für die Ewigkeit antizipiert. Man hält sich alle Wege offen und lernt ständig neue Leute kennen. Oder man lebt Beziehung in sehr starren Strukturen, wo neue Informationen kaum Eingang finden, damit man sich nicht hinterfragen und mit anderen vergleichen muss. Lebensphasen mit dem weit geöffneten oder dem eher geschlossenen Muster wechseln sich auch manchmal ab. Individuelle Entwicklungen des einen oder anderen Musters in Lebensverläufen, zeichnen sich irgendwann als gesellschaftliche Strömung ab, wenn sie bei vielen Menschen gleichzeitig geschehen. Menschen wollen alles ausprobiert haben, bevor sie sich das Reihenhaus kaufen. Andere verkaufen ihr Reihenhaus nach der Scheidung, um im Wohnmobil durch die Welt zu tingeln. Man könnte denken, dass dies einfach individuelle Lebensverläufe sind, die sich zufällig so ergeben haben. Es gab Zeiten, wo Menschen zufällig viel Halt in starren Beziehungs- und Lebensstrukturen fanden. Gegenbewegungen brachen diese starren Strukturen nicht wirklich auf, weil sie Feuer mit Feuer bekämpften. Grundsätzlich gegen alles zu sein, was die Eltern vorgelebt haben, ist ja auch irgendwie rigide. Der Apfel fällt nicht zufällig neben den Stamm. Heute 80 Jahre nach Kriegsende können Menschen mit Begriffen wie Achtsamkeit und bewusster Kommunikation immer mehr anfangen, jedoch geht die weit verbreitete Bewusstheit und Selbstreflektiertheit oft zu Lasten einer wünschenswerten Verarbeitungstiefe. Zu oft  werden  wir gedacht, gefühlt und gelenkt. Um dies mit uns machen zu können, werden von vermeintlich Herrschenden wichtige Orientierungspunkte wie die eigene Geschichte, Kultur und Sprache falsch erzählt oder bis zur Unkenntlichkeit verändert. Und eigene Gefühle, die einem noch letzten Halt und Orientierung in diesem Dschungel bieten könnten, werden vom Kapitalismus ausdauernd gejagt wie ein seltenes Tier. Separierung und Orientierungslosigkeit ist gewollt.

Alles dreht sich um unsere tiefen Gefühle, insbesondere diese negativen Gefühle, die aus Trauma entstehen. Diese Gefühle wollen gesehen, gehört und bearbeitet werden. Sie machen zum Glück, solange es die Menschheit gibt, zuverlässig auf sich selbst aufmerksam. Sie sind in Wahrheit unsere Lebensversicherung. Die Zeit heilt gar nichts. Und hierfür braucht es wieder ein Bewusstsein, dass Gefühle wertvoll sind, auch solche, die aus Trauma entstehen. Ich persönlich habe dafür mehr als ein halbes Leben gebraucht, um dies zu verstehen. Als junge Frau habe ich nicht gewusst, dass viele meiner Gefühle, negativ wie positiv, Ausdruck meines Traumas waren. Heute weiß ich, dass ich mit dieser Einschätzung, die ich damals hatte, in „guter Gesellschaft“ war. Den meisten Menschen geht das so, bis sie irgendwann ihr eigenes Trauma erkennen.

Wir sind eine traumatisierte Gesellschaft, und die Arten und Ausprägungen von Trauma sind so vielfältig und den meisten Menschen unbekannt wie die Namen der Blumen auf einer Sommerwiese.

Wenn man diesen Satz wirken lässt, dann stellt sich doch die Frage:

Wie sieht denn ein gesunder Umgang mit negativen (und positiven) Gefühlen aus?

Reicht es aus, wenn man die Namen aller Wiesenblumen auswendig lernt, damit man jedes Trauma genau bestimmen kann? Oder geht es mehr um das Fühlen und weniger um das Wissen?

Den gesunden Umgang mit meinen Gefühlen habe ich nicht durch Theorie und Bücher erlernt, sondern durch den Alltag, durch die (emotionalen) Reaktionen meiner Mitmenschen und durch das bewusste Spüren und Zulassen meiner eigenen Gefühle. In Stufen lernte ich meine Gefühle immer besser kennen und mit ihnen umzugehen. Je besser ich sie kannte, umso lieber waren sie mir. Und ich lerne sie immer noch weiter und besser kennen. Das ist ein Prozess.

Traumabearbeitung ist anfangs ein anstrengender Prozess. Man sollte das langsam angehen. Aber diese Arbeit ist sehr lohnenswert, weil sie einem viele glückliche Momente, Kraft und Lebensfreude schenkt. Reden wird dadurch leichter und bringt in allen Lebensbereichen Fortschritte. Manchmal tut Reden auch weh (siehe Titel), aber zeitgleich, und auch langfristig gesehen, wird das Leben schöner durch Traumabearbeitung. Es geht nicht um Schmerzvermeidung, sondern darum, mit dem Schmerz gut umgehen zu können. Denn dadurch wird er letztlich kleiner und verwandelt sich zur Wiesenblume. Es geht um Verwandlung durch Fühlen. Die Erfahrung, dass man Trauma bearbeiten kann, erzählt mir so viel über dieses Leben, wie stark es ist, wie sehr es uns liebt und welche Blüten daraus wachsen können. Viele schöne Dinge, die wir täglich sehen, sind aus bewältigtem Trauma oder dem Wunsch, Trauma zu bewältigen, entstanden.

Der Schmerz lehrt uns Demut vor dem Leben und kreiert nebenbei die schönsten Lieder und Kunstwerke. Trauer und Verlust betonen den Wert der Dinge. Ärger und Wut bringen uns in Wallungen und stellen die Energie bereit, die man manchmal braucht, um Berge zu versetzen. Ängste sind das Tor zum Glück. Schuld und Scham lehren uns Vergebung. Neid und Eifersucht lassen unseren Selbstwert wachsen, wenn wir uns ihnen stellen. Und Freude, Glück und Ekstase machen uns dankbar, großzügig und optimistisch.

Wenn wir diese Gefühle wieder zulassen, dann können wir gar nicht anders als reden. Wir reden dann wieder vertieft miteinander, weil es gut tut, weil es entlastet, weil es Nähe zu anderen vielleicht erstmalig aufbaut und dann zu einem dicken Band verstärkt bis ein großes stabiles Netz daraus entsteht, welches Menschen, die gerade Halt benötigen, diesen bieten kann.

Wir reden dann wieder miteinander, weil es gut tut.

@ c631e267:c2b78d3e

Spanien bleibt einer der Vorreiter im europäischen Prozess der totalen Überwachung per Digitalisierung. Seit Mittwoch ist dort der digitale Personalausweis verfügbar. Dabei handelt es sich um eine Regierungs-App, die auf dem Smartphone installiert werden muss und in den Stores von Google und Apple zu finden ist. Per Dekret von Regierungschef Pedro Sánchez und Zustimmung des Ministerrats ist diese Maßnahme jetzt in Kraft getreten.

Mit den üblichen Argumenten der Vereinfachung, des Komforts, der Effizienz und der Sicherheit preist das Innenministerium die «Innovation» an. Auch die Beteuerung, dass die digitale Variante parallel zum physischen Ausweis existieren wird und diesen nicht ersetzen soll, fehlt nicht. Während der ersten zwölf Monate wird «der Neue» noch nicht für alle Anwendungsfälle gültig sein, ab 2026 aber schon.

Dass die ganze Sache auch «Risiken und Nebenwirkungen» haben könnte, wird in den Mainstream-Medien eher selten thematisiert. Bestenfalls wird der Aspekt der Datensicherheit angesprochen, allerdings in der Regel direkt mit dem Regierungsvokabular von den «maximalen Sicherheitsgarantien» abgehandelt. Dennoch gibt es einige weitere Aspekte, die Bürger mit etwas Sinn für Privatsphäre bedenken sollten.

Um sich die digitale Version des nationalen Ausweises besorgen zu können (eine App mit dem Namen MiDNI), muss man sich vorab online registrieren. Dabei wird die Identität des Bürgers mit seiner mobilen Telefonnummer verknüpft. Diese obligatorische fixe Verdrahtung kennen wir von diversen anderen Apps und Diensten. Gleichzeitig ist das die Basis für eine perfekte Lokalisierbarkeit der Person.

Für jeden Vorgang der Identifikation in der Praxis wird später «eine Verbindung zu den Servern der Bundespolizei aufgebaut». Die Daten des Individuums werden «in Echtzeit» verifiziert und im Erfolgsfall von der Polizei signiert zurückgegeben. Das Ergebnis ist ein QR-Code mit zeitlich begrenzter Gültigkeit, der an Dritte weitergegeben werden kann.

Bei derartigen Szenarien sträuben sich einem halbwegs kritischen Staatsbürger die Nackenhaare. Allein diese minimale Funktionsbeschreibung lässt die totale Überwachung erkennen, die damit ermöglicht wird. Jede Benutzung des Ausweises wird künftig registriert, hinterlässt also Spuren. Und was ist, wenn die Server der Polizei einmal kein grünes Licht geben? Das wäre spätestens dann ein Problem, wenn der digitale doch irgendwann der einzig gültige Ausweis ist: Dann haben wir den abschaltbaren Bürger.

Dieser neue Vorstoß der Regierung von Pedro Sánchez ist ein weiterer Schritt in Richtung der «totalen Digitalisierung» des Landes, wie diese Politik in manchen Medien – nicht einmal kritisch, sondern sehr naiv – genannt wird. Ebenso verharmlosend wird auch erwähnt, dass sich das spanische Projekt des digitalen Ausweises nahtlos in die Initiativen der EU zu einer digitalen Identität für alle Bürger sowie des digitalen Euro einreiht.

In Zukunft könnte der neue Ausweis «auch in andere staatliche und private digitale Plattformen integriert werden», wie das Medienportal Cope ganz richtig bemerkt. Das ist die Perspektive.

[Titelbild: Pixabay]

Dazu passend:

Nur Abschied vom Alleinfahren? Monströse spanische Überwachungsprojekte gemäß EU-Norm

---

Dieser Beitrag wurde mit dem Pareto-Client geschrieben und ist zuerst auf Transition News erschienen.

@ 34f1ddab:2ca0cf7c

Losing access to your cryptocurrency can feel like losing a part of your future. Whether it’s due to a forgotten password, a damaged seed backup, or a simple mistake in a transfer, the stress can be overwhelming. Fortunately, cryptrecver.com is here to assist! With our expert-led recovery services, you can safely and swiftly reclaim your lost Bitcoin and other cryptocurrencies.

Why Trust Crypt Recver? 🤝 🛠️ Expert Recovery Solutions At Crypt Recver, we specialize in addressing complex wallet-related issues. Our skilled engineers have the tools and expertise to handle:

Partially lost or forgotten seed phrases Extracting funds from outdated or invalid wallet addresses Recovering data from damaged hardware wallets Restoring coins from old or unsupported wallet formats You’re not just getting a service; you’re gaining a partner in your cryptocurrency journey.

🚀 Fast and Efficient Recovery We understand that time is crucial in crypto recovery. Our optimized systems enable you to regain access to your funds quickly, focusing on speed without compromising security. With a success rate of over 90%, you can rely on us to act swiftly on your behalf.

🔒 Privacy is Our Priority Your confidentiality is essential. Every recovery session is conducted with the utmost care, ensuring all processes are encrypted and confidential. You can rest assured that your sensitive information remains private.

💻 Advanced Technology Our proprietary tools and brute-force optimization techniques maximize recovery efficiency. Regardless of how challenging your case may be, our technology is designed to give you the best chance at retrieving your crypto.

Our Recovery Services Include: 📈 Bitcoin Recovery: Lost access to your Bitcoin wallet? We help recover lost wallets, private keys, and passphrases. Transaction Recovery: Mistakes happen — whether it’s an incorrect wallet address or a lost password, let us manage the recovery. Cold Wallet Restoration: If your cold wallet is failing, we can safely extract your assets and migrate them into a secure new wallet. Private Key Generation: Lost your private key? Our experts can help you regain control using advanced methods while ensuring your privacy. ⚠️ What We Don’t Do While we can handle many scenarios, some limitations exist. For instance, we cannot recover funds stored in custodial wallets or cases where there is a complete loss of four or more seed words without partial information available. We are transparent about what’s possible, so you know what to expect

Don’t Let Lost Crypto Hold You Back! Did you know that between 3 to 3.4 million BTC — nearly 20% of the total supply — are estimated to be permanently lost? Don’t become part of that statistic! Whether it’s due to a forgotten password, sending funds to the wrong address, or damaged drives, we can help you navigate these challenges

🛡️ Real-Time Dust Attack Protection Our services extend beyond recovery. We offer dust attack protection, keeping your activity anonymous and your funds secure, shielding your identity from unwanted tracking, ransomware, and phishing attempts.

🎉 Start Your Recovery Journey Today! Ready to reclaim your lost crypto? Don’t wait until it’s too late! 👉 cryptrecver.com

📞 Need Immediate Assistance? Connect with Us! For real-time support or questions, reach out to our dedicated team on: ✉️ Telegram: t.me/crypptrcver 💬 WhatsApp: +1(941)317–1821

Crypt Recver is your trusted partner in cryptocurrency recovery. Let us turn your challenges into victories. Don’t hesitate — your crypto future starts now! 🚀✨

Act fast and secure your digital assets with cryptrecver.com.Losing access to your cryptocurrency can feel like losing a part of your future. Whether it’s due to a forgotten password, a damaged seed backup, or a simple mistake in a transfer, the stress can be overwhelming. Fortunately, cryptrecver.com is here to assist! With our expert-led recovery services, you can safely and swiftly reclaim your lost Bitcoin and other cryptocurrencies.

# Why Trust Crypt Recver? 🤝

🛠️ Expert Recovery Solutions\ At Crypt Recver, we specialize in addressing complex wallet-related issues. Our skilled engineers have the tools and expertise to handle:

• Partially lost or forgotten seed phrases
• Extracting funds from outdated or invalid wallet addresses
• Recovering data from damaged hardware wallets
• Restoring coins from old or unsupported wallet formats

You’re not just getting a service; you’re gaining a partner in your cryptocurrency journey.

🚀 Fast and Efficient Recovery\ We understand that time is crucial in crypto recovery. Our optimized systems enable you to regain access to your funds quickly, focusing on speed without compromising security. With a success rate of over 90%, you can rely on us to act swiftly on your behalf.

🔒 Privacy is Our Priority\ Your confidentiality is essential. Every recovery session is conducted with the utmost care, ensuring all processes are encrypted and confidential. You can rest assured that your sensitive information remains private.

💻 Advanced Technology\ Our proprietary tools and brute-force optimization techniques maximize recovery efficiency. Regardless of how challenging your case may be, our technology is designed to give you the best chance at retrieving your crypto.

Our Recovery Services Include: 📈

• Bitcoin Recovery: Lost access to your Bitcoin wallet? We help recover lost wallets, private keys, and passphrases.
• Transaction Recovery: Mistakes happen — whether it’s an incorrect wallet address or a lost password, let us manage the recovery.
• Cold Wallet Restoration: If your cold wallet is failing, we can safely extract your assets and migrate them into a secure new wallet.
• Private Key Generation: Lost your private key? Our experts can help you regain control using advanced methods while ensuring your privacy.

⚠️ What We Don’t Do\ While we can handle many scenarios, some limitations exist. For instance, we cannot recover funds stored in custodial wallets or cases where there is a complete loss of four or more seed words without partial information available. We are transparent about what’s possible, so you know what to expect

# Don’t Let Lost Crypto Hold You Back!

Did you know that between 3 to 3.4 million BTC — nearly 20% of the total supply — are estimated to be permanently lost? Don’t become part of that statistic! Whether it’s due to a forgotten password, sending funds to the wrong address, or damaged drives, we can help you navigate these challenges

🛡️ Real-Time Dust Attack Protection\ Our services extend beyond recovery. We offer dust attack protection, keeping your activity anonymous and your funds secure, shielding your identity from unwanted tracking, ransomware, and phishing attempts.

🎉 Start Your Recovery Journey Today!\ Ready to reclaim your lost crypto? Don’t wait until it’s too late!\ 👉 cryptrecver.com

📞 Need Immediate Assistance? Connect with Us!\ For real-time support or questions, reach out to our dedicated team on:\ ✉️ Telegram: t.me/crypptrcver\ 💬 WhatsApp: +1(941)317–1821

Crypt Recver is your trusted partner in cryptocurrency recovery. Let us turn your challenges into victories. Don’t hesitate — your crypto future starts now! 🚀✨

Act fast and secure your digital assets with cryptrecver.com.

@ 52b4a076:e7fad8bd

I have been recently building NFDB, a new relay DB. This post is meant as a short overview.

Regular relays have challenges

Current relay software have significant challenges, which I have experienced when hosting Nostr.land: - Scalability is only supported by adding full replicas, which does not scale to large relays. - Most relays use slow databases and are not optimized for large scale usage. - Search is near-impossible to implement on standard relays. - Privacy features such as NIP-42 are lacking. - Regular DB maintenance tasks on normal relays require extended downtime. - Fault-tolerance is implemented, if any, using a load balancer, which is limited. - Personalization and advanced filtering is not possible. - Local caching is not supported.

NFDB: A scalable database for large relays

NFDB is a new database meant for medium-large scale relays, built on FoundationDB that provides: - Near-unlimited scalability - Extended fault tolerance - Instant loading - Better search - Better personalization - and more.

Search

NFDB has extended search capabilities including: - Semantic search: Search for meaning, not words. - Interest-based search: Highlight content you care about. - Multi-faceted queries: Easily filter by topic, author group, keywords, and more at the same time. - Wide support for event kinds, including users, articles, etc.

Personalization

NFDB allows significant personalization: - Customized algorithms: Be your own algorithm. - Spam filtering: Filter content to your WoT, and use advanced spam filters. - Topic mutes: Mute topics, not keywords. - Media filtering: With Nostr.build, you will be able to filter NSFW and other content - Low data mode: Block notes that use high amounts of cellular data. - and more

Other

NFDB has support for many other features such as: - NIP-42: Protect your privacy with private drafts and DMs - Microrelays: Easily deploy your own personal microrelay - Containers: Dedicated, fast storage for discoverability events such as relay lists

Calcite: A local microrelay database

Calcite is a lightweight, local version of NFDB that is meant for microrelays and caching, meant for thousands of personal microrelays.

Calcite HA is an additional layer that allows live migration and relay failover in under 30 seconds, providing higher availability compared to current relays with greater simplicity. Calcite HA is enabled in all Calcite deployments.

For zero-downtime, NFDB is recommended.

Noswhere SmartCache

Relays are fixed in one location, but users can be anywhere.

Noswhere SmartCache is a CDN for relays that dynamically caches data on edge servers closest to you, allowing: - Multiple regions around the world - Improved throughput and performance - Faster loading times

routerd

routerd is a custom load-balancer optimized for Nostr relays, integrated with SmartCache.

routerd is specifically integrated with NFDB and Calcite HA to provide fast failover and high performance.

Ending notes

NFDB is planned to be deployed to Nostr.land in the coming weeks.

A lot more is to come. 👀️️️️️️

@ 91bea5cd:1df4451c

O Contexto Legal Brasileiro e o Consentimento

No ordenamento jurídico brasileiro, o consentimento do ofendido pode, em certas circunstâncias, afastar a ilicitude de um ato que, sem ele, configuraria crime (como lesão corporal leve, prevista no Art. 129 do Código Penal). Contudo, o consentimento tem limites claros: não é válido para bens jurídicos indisponíveis, como a vida, e sua eficácia é questionável em casos de lesões corporais graves ou gravíssimas.

A prática de BDSM consensual situa-se em uma zona complexa. Em tese, se ambos os parceiros são adultos, capazes, e consentiram livre e informadamente nos atos praticados, sem que resultem em lesões graves permanentes ou risco de morte não consentido, não haveria crime. O desafio reside na comprovação desse consentimento, especialmente se uma das partes, posteriormente, o negar ou alegar coação.

A Lei Maria da Penha (Lei nº 11.340/2006)

A Lei Maria da Penha é um marco fundamental na proteção da mulher contra a violência doméstica e familiar. Ela estabelece mecanismos para coibir e prevenir tal violência, definindo suas formas (física, psicológica, sexual, patrimonial e moral) e prevendo medidas protetivas de urgência.

Embora essencial, a aplicação da lei em contextos de BDSM pode ser delicada. Uma alegação de violência por parte da mulher, mesmo que as lesões ou situações decorram de práticas consensuais, tende a receber atenção prioritária das autoridades, dada a presunção de vulnerabilidade estabelecida pela lei. Isso pode criar um cenário onde o parceiro masculino enfrenta dificuldades significativas em demonstrar a natureza consensual dos atos, especialmente se não houver provas robustas pré-constituídas.

Outros riscos:

Lesão corporal grave ou gravíssima (art. 129, §§ 1º e 2º, CP), não pode ser justificada pelo consentimento, podendo ensejar persecução penal.

Crimes contra a dignidade sexual (arts. 213 e seguintes do CP) são de ação pública incondicionada e independem de representação da vítima para a investigação e denúncia.

Riscos de Falsas Acusações e Alegação de Coação Futura

Os riscos para os praticantes de BDSM, especialmente para o parceiro que assume o papel dominante ou que inflige dor/restrição (frequentemente, mas não exclusivamente, o homem), podem surgir de diversas frentes:

1. Acusações Externas: Vizinhos, familiares ou amigos que desconhecem a natureza consensual do relacionamento podem interpretar sons, marcas ou comportamentos como sinais de abuso e denunciar às autoridades.
2. Alegações Futuras da Parceira: Em caso de término conturbado, vingança, arrependimento ou mudança de perspectiva, a parceira pode reinterpretar as práticas passadas como abuso e buscar reparação ou retaliação através de uma denúncia. A alegação pode ser de que o consentimento nunca existiu ou foi viciado.
3. Alegação de Coação: Uma das formas mais complexas de refutar é a alegação de que o consentimento foi obtido mediante coação (física, moral, psicológica ou econômica). A parceira pode alegar, por exemplo, que se sentia pressionada, intimidada ou dependente, e que seu "sim" não era genuíno. Provar a ausência de coação a posteriori é extremamente difícil.
4. Ingenuidade e Vulnerabilidade Masculina: Muitos homens, confiando na dinâmica consensual e na parceira, podem negligenciar a necessidade de precauções. A crença de que "isso nunca aconteceria comigo" ou a falta de conhecimento sobre as implicações legais e o peso processual de uma acusação no âmbito da Lei Maria da Penha podem deixá-los vulneráveis. A presença de marcas físicas, mesmo que consentidas, pode ser usada como evidência de agressão, invertendo o ônus da prova na prática, ainda que não na teoria jurídica.

Estratégias de Prevenção e Mitigação

Não existe um método infalível para evitar completamente o risco de uma falsa acusação, mas diversas medidas podem ser adotadas para construir um histórico de consentimento e reduzir vulnerabilidades:

1. Comunicação Explícita e Contínua: A base de qualquer prática BDSM segura é a comunicação constante. Negociar limites, desejos, palavras de segurança ("safewords") e expectativas antes, durante e depois das cenas é crucial. Manter registros dessas negociações (e-mails, mensagens, diários compartilhados) pode ser útil.

2. Documentação do Consentimento:

   • Contratos de Relacionamento/Cena: Embora a validade jurídica de "contratos BDSM" seja discutível no Brasil (não podem afastar normas de ordem pública), eles servem como forte evidência da intenção das partes, da negociação detalhada de limites e do consentimento informado. Devem ser claros, datados, assinados e, idealmente, reconhecidos em cartório (para prova de data e autenticidade das assinaturas).

   • Registros Audiovisuais: Gravar (com consentimento explícito para a gravação) discussões sobre consentimento e limites antes das cenas pode ser uma prova poderosa. Gravar as próprias cenas é mais complexo devido a questões de privacidade e potencial uso indevido, mas pode ser considerado em casos específicos, sempre com consentimento mútuo documentado para a gravação.

     Importante: a gravação deve ser com ciência da outra parte, para não configurar violação da intimidade (art. 5º, X, da Constituição Federal e art. 20 do Código Civil).

3. Testemunhas: Em alguns contextos de comunidade BDSM, a presença de terceiros de confiança durante negociações ou mesmo cenas pode servir como testemunho, embora isso possa alterar a dinâmica íntima do casal.

4. Estabelecimento Claro de Limites e Palavras de Segurança: Definir e respeitar rigorosamente os limites (o que é permitido, o que é proibido) e as palavras de segurança é fundamental. O desrespeito a uma palavra de segurança encerra o consentimento para aquele ato.
5. Avaliação Contínua do Consentimento: O consentimento não é um cheque em branco; ele deve ser entusiástico, contínuo e revogável a qualquer momento. Verificar o bem-estar do parceiro durante a cena ("check-ins") é essencial.
6. Discrição e Cuidado com Evidências Físicas: Ser discreto sobre a natureza do relacionamento pode evitar mal-entendidos externos. Após cenas que deixem marcas, é prudente que ambos os parceiros estejam cientes e de acordo, talvez documentando por fotos (com data) e uma nota sobre a consensualidade da prática que as gerou.
7. Aconselhamento Jurídico Preventivo: Consultar um advogado especializado em direito de família e criminal, com sensibilidade para dinâmicas de relacionamento alternativas, pode fornecer orientação personalizada sobre as melhores formas de documentar o consentimento e entender os riscos legais específicos.

Observações Importantes

• Nenhuma documentação substitui a necessidade de consentimento real, livre, informado e contínuo.
• A lei brasileira protege a "integridade física" e a "dignidade humana". Práticas que resultem em lesões graves ou que violem a dignidade de forma não consentida (ou com consentimento viciado) serão ilegais, independentemente de qualquer acordo prévio.
• Em caso de acusação, a existência de documentação robusta de consentimento não garante a absolvição, mas fortalece significativamente a defesa, ajudando a demonstrar a natureza consensual da relação e das práticas.

• A alegação de coação futura é particularmente difícil de prevenir apenas com documentos. Um histórico consistente de comunicação aberta (whatsapp/telegram/e-mails), respeito mútuo e ausência de dependência ou controle excessivo na relação pode ajudar a contextualizar a dinâmica como não coercitiva.

• Cuidado com Marcas Visíveis e Lesões Graves Práticas que resultam em hematomas severos ou lesões podem ser interpretadas como agressão, mesmo que consentidas. Evitar excessos protege não apenas a integridade física, mas também evita questionamentos legais futuros.

O que vem a ser consentimento viciado

No Direito, consentimento viciado é quando a pessoa concorda com algo, mas a vontade dela não é livre ou plena — ou seja, o consentimento existe formalmente, mas é defeituoso por alguma razão.

O Código Civil brasileiro (art. 138 a 165) define várias formas de vício de consentimento. As principais são:

Erro: A pessoa se engana sobre o que está consentindo. (Ex.: A pessoa acredita que vai participar de um jogo leve, mas na verdade é exposta a práticas pesadas.)

Dolo: A pessoa é enganada propositalmente para aceitar algo. (Ex.: Alguém mente sobre o que vai acontecer durante a prática.)

Coação: A pessoa é forçada ou ameaçada a consentir. (Ex.: "Se você não aceitar, eu termino com você" — pressão emocional forte pode ser vista como coação.)

Estado de perigo ou lesão: A pessoa aceita algo em situação de necessidade extrema ou abuso de sua vulnerabilidade. (Ex.: Alguém em situação emocional muito fragilizada é induzida a aceitar práticas que normalmente recusaria.)

No contexto de BDSM, isso é ainda mais delicado: Mesmo que a pessoa tenha "assinado" um contrato ou dito "sim", se depois ela alegar que seu consentimento foi dado sob medo, engano ou pressão psicológica, o consentimento pode ser considerado viciado — e, portanto, juridicamente inválido.

Isso tem duas implicações sérias:

1. O crime não se descaracteriza: Se houver vício, o consentimento é ignorado e a prática pode ser tratada como crime normal (lesão corporal, estupro, tortura, etc.).

2. A prova do consentimento precisa ser sólida: Mostrando que a pessoa estava informada, lúcida, livre e sem qualquer tipo de coação.

   Consentimento viciado é quando a pessoa concorda formalmente, mas de maneira enganada, forçada ou pressionada, tornando o consentimento inútil para efeitos jurídicos.

Conclusão

Casais que praticam BDSM consensual no Brasil navegam em um terreno que exige não apenas confiança mútua e comunicação excepcional, mas também uma consciência aguçada das complexidades legais e dos riscos de interpretações equivocadas ou acusações mal-intencionadas. Embora o BDSM seja uma expressão legítima da sexualidade humana, sua prática no Brasil exige responsabilidade redobrada. Ter provas claras de consentimento, manter a comunicação aberta e agir com prudência são formas eficazes de se proteger de falsas alegações e preservar a liberdade e a segurança de todos os envolvidos. Embora leis controversas como a Maria da Penha sejam "vitais" para a proteção contra a violência real, os praticantes de BDSM, e em particular os homens nesse contexto, devem adotar uma postura proativa e prudente para mitigar os riscos inerentes à potencial má interpretação ou instrumentalização dessas práticas e leis, garantindo que a expressão de sua consensualidade esteja resguardada na medida do possível.

---

Importante: No Brasil, mesmo com tudo isso, o Ministério Público pode denunciar por crime como lesão corporal grave, estupro ou tortura, independente de consentimento. Então a prudência nas práticas é fundamental.

Aviso Legal: Este artigo tem caráter meramente informativo e não constitui aconselhamento jurídico. As leis e interpretações podem mudar, e cada situação é única. Recomenda-se buscar orientação de um advogado qualificado para discutir casos específicos.

Se curtiu este artigo faça uma contribuição, se tiver algum ponto relevante para o artigo deixe seu comentário.

@ c9badfea:610f861a

1. Install Squircle (it's free and open source)
2. Launch the app, tap the ⁞ icon and select Settings
   • Configure your Git credentials as needed
   • Add any remote servers under Cloud & Servers
3. Return to the editor view and enjoy your mobile IDE

ℹ️ To clone a Git repository, tap ☰, long-press a directory in the file tree, and choose Clone

ℹ️ You may want to use it alongside Termux, a terminal emulator and Linux environment

@ bf47c19e:c3d2573b

Originalni tekst na antenam.net

18.12.2024 / Autor: Ana Nives Radović

---

Ako ste makar djelić vremena proveli u svijetu digitalnog novca, vjerovatno ste naišli na termin HODL – uvijek napisan velikim slovima tako da na prvi pogled djeluje kao riječ sa slovnom greškom. Zapravo i jeste riječ o slovnoj grešci i to onoj koja je nastala na današnji dan prije 11 godina, a koja je uspjela ne samo da obezbijedi mjesto u istoriji svijeta novca, već i da postane naziv za jedan potpuno drugačiji pristup sredstvima koja posjedujemo.

Nespretno napisana riječ „hold“ (eng. držati, zadržati) u poruci na jednom forumu evoluirala je u akronim HODL – akronim za Hold On for Dear Life (doslovno – drži se za život, tj. drži se kao da ti život zavisi od toga), predstavlja poziv na akciju – ili, tačnije, „neakciju“ za vlasnike kriptovaluta da odole iskušenju prodaje tokom tržišnih padova. Riječ je o shvatanju da je ovaj oblik digitalne imovine bolje vremenski što duže imati u vlasništvu, kako bi se sačekao mnogo povoljniji trenutak za prodaju nego prodati ih u vremenu kada je situacija na tržištu loša.

Greška koja je postala pokret

Priča počinje 18. decembra 2013. godine, kada je cijena bitcoina tada počela da pada, a samo tokom toga dana se sa 682 na 522 dolara. Korisnik foruma pod imenom GameKyuubi objavio je sada već legendarni post pod naslovom „I AM HODLING“. Bila je to greška u kucanju, jer se na osnovu sadržaja poruke vidi da je krenuo da napiše „holding“ (držim), ali umjesto da se ispravi sebe, prigrlio je grešku, šaljivo govoreći o svom nedostatku vještina za trgovanje i zašto „bez obzira na sve“.

Bitcoin zajednica brzo je prihvatila ovaj izraz kao dio slenga. Pogrešno napisana riječ odjeknula je internet prostranstvima, a vremenom je prerasla u simbol šire filozofije – ne paniči, ne prodaj i ne dozvoli da kratkoročna nestabilnost poljulja tvoje uvjerenje. Od kasnonoćnog posta na forumu, HODL je postao poklič za vlasnike bitcoina (i drugih, u to vrijeme malobrojnih digitalnih valuta zanemarive vrijednosti) širom svijeta.

HODL-ovanje i HODL-eri

U suštini, HODL-ovanje je strategija zadržavanja kriptovaluta tokom tržišnih uspona i padova, zasnovana na uvjerenju da će cijene vremenom rasti. Umjesto impulsivnog reagovanja na tržišne fluktuacije, HODL-eri se posvećuju svojim investicijama na duže staze.

Ovaj pristup posebno je koristan za početnike, koji možda nemaju dovoljno stručnosti ili hrabrosti da se nose sa svakodnevnim trgovanjem (u čemu su često neuspješni i dugogodišnji vlasnici digitalnih novčića). Sam GameKyuubi u svom originalnom postu priznao je da samo najvještiji trgovci treba da pokušaju da „igraju igru“ tokom tržišnih padova. Za ostale, HODL-ovanje nije samo sigurnije, već je često i pametnije.

Filozofija HODL-ovanja zasnovana je na povjerenju – u budućnost kriptovaluta, u eventualni oporavak tržišta i u korist koju donosi strpljenje. To je odbijanje da se prodaje kada cijene naglo padnu – nepokolebljivo uvjerenje da su padovi privremeni i da nakon njih slijedi rast.

Zakon tržišta pokazuje da što drže HODL-ujete to se ova strategija više isplati, a cijena bitcoina u njegovoj šesnaestogodišnjoj istoriji je nesumnjivo najbolji dokaz za to. Trgovanje zahtijeva mnogo učenja, truda, vremena provedenog u praćenju svakog mogućeg signala, dok je kod HODL-ovanja važno samo da se „ne predate“.

Ako ste prethodnih godina nešto platili bitcoinom (a trgovci širom svijeta su to omogućili upravo da bi vas naveli da ih umjerite ka njima) vjerovatno ste zažalili, jer danas dok je njegova vrijednost i u dolarima i u eurima šestocifrena, ono na što ste ih potrošili ipak izgleda kao nešto što je trebalo platiti fizičkim novcem (kojeg je svakako „pojela inflacija“).

Pouzdane kriptovalute, a tu se prije svega misli na bitcoin, iako veoma volatilne bilježe trend rasta na duge staze, pa HODL-ovanje znači strpljenje u vremenu neizvjesnosti s idejom o koristi na duži rok, čak i kada su godine loše, kao što su bile 2014, 2017. i 2022. Na primjer, u periodu od 20. maja do 20. juna cijena bitcoina kliznula je sa 29.000 na 18.000 dolara, a upravo u tom trenutku mnogi su odlučili da količinu koju posjeduju prodaju ili je potroše plaćajući ovom digitalnom valutom (i pokajali se zbog toga).

HODL naspram drugih strategija

HODL-ovanje se razlikuje od aktivnijih strategija, poput kupovine po niskoj cijeni i prodaje po visokoj, jer dok trgovci pokušavaju da tempiraju tržište radi brze zarade, HODL-eri ostaju dosljedni svojoj odluci da se ne oslobađaju svoje imovine ni u najnoepovoljnijim trenucima. HODL-eri ne pokušavaju da predvide kretanje cijena – jednostavno čuvaju svoja sredstva, svjesni toga da će strpljenje na kraju donijeti rezultat.

Naravno, HODL-ovanje ima i svoje nedostatke. Za razliku od trgovaca koji mogu da povećaju svoj kapital kroz stratešku kupovinu i prodaju, HODL-eri zavise od vremena provedenog u čekanju na dugoročne rezultate. Pored toga, masovno HODL-ovanje može usporiti cirkulaciju kriptovaluta na tržištu, smanjujući ukupnu ekonomsku aktivnost – drugim riječima, kada bismo svi bili HODL-eri odnos ponude i tražnje bi bio veoma destimulišući i to bi oborilo cijenu.

Na sreću, trgovaca ima mnogo – dovoljno da tržište stalno bude aktivno i dinamično, no za one koji nemaju vremena, vještine ili sklonost ka riziku koji nosi trgovanje, HODL-ovanje ostaje jednostavan, ali veoma efikasan pristup.

Filozofija HODL-ovanja

HODL-ovanje je više od investicione strategije – to je način razmišljanja koji obuhvata otpornost, strpljenje i vjerovanje da su kratkotrajno suzdržavanje i nepokolebljivost u odluci da se sredstva sačuvaju vrijedna dugoročnog dobitka. Bilo da cijena bitcoina raste ili pada je, filozofija HODL-ovanja ostaje ista – ostanimo dosljedni, vjerujmo procesu i gledajmo u budućnost.

Jedan od ključnih razloga zašto većini ljudi ovakav pristup dugo nije bio razumljiv je zbog toga što su čitav sistem novca prihvatili u uvjerenju da on vremenom devalvira. Vjerovatno ste makar jednom razmatrali ponudu oročene štednje i procijenili da vam količina novca koju želite da položite neće donijeti onaj prinos koji će očuvati njegovu kupovnu moć nakon određenog broja godina, jer je kontinuirano doštampavanje novca podupiralo tu tvrdnju.

Dakle, ne treba da vas zavara sve ono što znate o novcu kao takvom, budući da bitcoin (na kojem je u ovom serijalu poseban fokus, jer mnoge druge kriptovalute ipak češće razočaraju nego što oduševe) nije novac, već samo ima neka svojstva novca. Posmatrajte ga radije kao imovinu – npr. kao nekretninu za koju sigurno želite da prodate onda kada je situacija stabilnija i kada su mnogo veće šanse da pronađete kupca kojem ćete je prodati po višoj cijeni.

U svakom slučaju, ako se u vašem digitalnom novčaniku već nalazi poneki satoshi (stomilioniti djelić bitcoina), kada tržište ponovo uđe u nepovoljnu fazu i zavlada prolazna panika, sjetite se onoga što je napisao GameKyuubi. HODL nije samo izraz – to je način da se prebrode oluje i izazovi koje nestabilno tržište nosi.

@ c9badfea:610f861a

1. Install Grayjay (it's free and open source)
2. Launch the app and navigate to the Sources tab
3. Enable the desired sources (and log in if needed by tapping on the source and scrolling down to Authentication)
4. Go to Android Settings > Apps, select Grayjay, and tap Open By Default and Add Link to automatically open supported links with Grayjay
5. Enjoy

ℹ️ If you are using Obtainium to install apps, search for Grayjay on Complex Apps

@ 40b9c85f:5e61b451

Introduction

Data Vending Machines (DVMs) have emerged as a crucial component of the Nostr ecosystem, offering specialized computational services to clients across the network. As defined in NIP-90, DVMs operate on an apparently simple principle: "data in, data out." They provide a marketplace for data processing where users request specific jobs (like text translation, content recommendation, or AI text generation)

While DVMs have gained significant traction, the current specification faces challenges that hinder widespread adoption and consistent implementation. This article explores some ideas on how we can apply the reflection pattern, a well established approach in RPC systems, to address these challenges and improve the DVM ecosystem's clarity, consistency, and usability.

The Current State of DVMs: Challenges and Limitations

The NIP-90 specification provides a broad framework for DVMs, but this flexibility has led to several issues:

1. Inconsistent Implementation

As noted by hzrd149 in "DVMs were a mistake" every DVM implementation tends to expect inputs in slightly different formats, even while ostensibly following the same specification. For example, a translation request DVM might expect an event ID in one particular format, while an LLM service could expect a "prompt" input that's not even specified in NIP-90.

2. Fragmented Specifications

The DVM specification reserves a range of event kinds (5000-6000), each meant for different types of computational jobs. While creating sub-specifications for each job type is being explored as a possible solution for clarity, in a decentralized and permissionless landscape like Nostr, relying solely on specification enforcement won't be effective for creating a healthy ecosystem. A more comprehensible approach is needed that works with, rather than against, the open nature of the protocol.

3. Ambiguous API Interfaces

There's no standardized way for clients to discover what parameters a specific DVM accepts, which are required versus optional, or what output format to expect. This creates uncertainty and forces developers to rely on documentation outside the protocol itself, if such documentation exists at all.

The Reflection Pattern: A Solution from RPC Systems

The reflection pattern in RPC systems offers a compelling solution to many of these challenges. At its core, reflection enables servers to provide metadata about their available services, methods, and data types at runtime, allowing clients to dynamically discover and interact with the server's API.

In established RPC frameworks like gRPC, reflection serves as a self-describing mechanism where services expose their interface definitions and requirements. In MCP reflection is used to expose the capabilities of the server, such as tools, resources, and prompts. Clients can learn about available capabilities without prior knowledge, and systems can adapt to changes without requiring rebuilds or redeployments. This standardized introspection creates a unified way to query service metadata, making tools like grpcurl possible without requiring precompiled stubs.

How Reflection Could Transform the DVM Specification

By incorporating reflection principles into the DVM specification, we could create a more coherent and predictable ecosystem. DVMs already implement some sort of reflection through the use of 'nip90params', which allow clients to discover some parameters, constraints, and features of the DVMs, such as whether they accept encryption, nutzaps, etc. However, this approach could be expanded to provide more comprehensive self-description capabilities.

1. Defined Lifecycle Phases

Similar to the Model Context Protocol (MCP), DVMs could benefit from a clear lifecycle consisting of an initialization phase and an operation phase. During initialization, the client and DVM would negotiate capabilities and exchange metadata, with the DVM providing a JSON schema containing its input requirements. nip-89 (or other) announcements can be used to bootstrap the discovery and negotiation process by providing the input schema directly. Then, during the operation phase, the client would interact with the DVM according to the negotiated schema and parameters.

2. Schema-Based Interactions

Rather than relying on rigid specifications for each job type, DVMs could self-advertise their schemas. This would allow clients to understand which parameters are required versus optional, what type validation should occur for inputs, what output formats to expect, and what payment flows are supported. By internalizing the input schema of the DVMs they wish to consume, clients gain clarity on how to interact effectively.

3. Capability Negotiation

Capability negotiation would enable DVMs to advertise their supported features, such as encryption methods, payment options, or specialized functionalities. This would allow clients to adjust their interaction approach based on the specific capabilities of each DVM they encounter.

Implementation Approach

While building DVMCP, I realized that the RPC reflection pattern used there could be beneficial for constructing DVMs in general. Since DVMs already follow an RPC style for their operation, and reflection is a natural extension of this approach, it could significantly enhance and clarify the DVM specification.

A reflection enhanced DVM protocol could work as follows: 1. Discovery: Clients discover DVMs through existing NIP-89 application handlers, input schemas could also be advertised in nip-89 announcements, making the second step unnecessary. 2. Schema Request: Clients request the DVM's input schema for the specific job type they're interested in 3. Validation: Clients validate their request against the provided schema before submission 4. Operation: The job proceeds through the standard NIP-90 flow, but with clearer expectations on both sides

Parallels with Other Protocols

This approach has proven successful in other contexts. The Model Context Protocol (MCP) implements a similar lifecycle with capability negotiation during initialization, allowing any client to communicate with any server as long as they adhere to the base protocol. MCP and DVM protocols share fundamental similarities, both aim to expose and consume computational resources through a JSON-RPC-like interface, albeit with specific differences.

gRPC's reflection service similarly allows clients to discover service definitions at runtime, enabling generic tools to work with any gRPC service without prior knowledge. In the REST API world, OpenAPI/Swagger specifications document interfaces in a way that makes them discoverable and testable.

DVMs would benefit from adopting these patterns while maintaining the decentralized, permissionless nature of Nostr.

Conclusion

I am not attempting to rewrite the DVM specification; rather, explore some ideas that could help the ecosystem improve incrementally, reducing fragmentation and making the ecosystem more comprehensible. By allowing DVMs to self describe their interfaces, we could maintain the flexibility that makes Nostr powerful while providing the structure needed for interoperability.

For developers building DVM clients or libraries, this approach would simplify consumption by providing clear expectations about inputs and outputs. For DVM operators, it would establish a standard way to communicate their service's requirements without relying on external documentation.

I am currently developing DVMCP following these patterns. Of course, DVMs and MCP servers have different details; MCP includes capabilities such as tools, resources, and prompts on the server side, as well as 'roots' and 'sampling' on the client side, creating a bidirectional way to consume capabilities. In contrast, DVMs typically function similarly to MCP tools, where you call a DVM with an input and receive an output, with each job type representing a different categorization of the work performed.

Without further ado, I hope this article has provided some insight into the potential benefits of applying the reflection pattern to the DVM specification.

@ 6e64b83c:94102ee8

How to Run Your Own Nostr Relay on Android with Cloudflare Domain

Prerequisites

1. Install Citrine on your Android device:
2. Visit https://github.com/greenart7c3/Citrine/releases
3. Download the latest release using:
   • zap.store
   • Obtainium
   • F-Droid
   • Or download the APK directly

4. Note: You may need to enable "Install from Unknown Sources" in your Android settings

5. Domain Requirements:

6. Purchase a domain if you don't have one

7. Transfer your domain to Cloudflare if it's not already there (for free SSL certificates and cloudflared support)

8. Tools to use:

9. nak (the nostr army knife):
   • Download from https://github.com/fiatjaf/nak/releases
   • Installation steps:

   • For Linux/macOS: ```bash # Download the appropriate version for your system wget https://github.com/fiatjaf/nak/releases/latest/download/nak-linux-amd64 # for Linux # or wget https://github.com/fiatjaf/nak/releases/latest/download/nak-darwin-amd64 # for macOS

     # Make it executable chmod +x nak-*

     # Move to a directory in your PATH sudo mv nak-* /usr/local/bin/nak - For Windows:batch # Download the Windows version curl -L -o nak.exe https://github.com/fiatjaf/nak/releases/latest/download/nak-windows-amd64.exe

     # Move to a directory in your PATH (e.g., C:\Windows) move nak.exe C:\Windows\nak.exe - Verify installation:bash nak --version ```

Setting Up Citrine

1. Open the Citrine app
2. Start the server
3. You'll see it running on ws://127.0.0.1:4869 (local network only)
4. Go to settings and paste your npub into "Accept events signed by" inbox and press the + button. This prevents others from publishing events to your personal relay.

Installing Required Tools

1. Install Termux from Google Play Store
2. Open Termux and run:

bash pkg update && pkg install wget wget https://github.com/cloudflare/cloudflared/releases/latest/download/cloudflared-linux-arm64.deb dpkg -i cloudflared-linux-arm64.deb

Cloudflare Authentication

1. Run the authentication command: bash cloudflared tunnel login
2. Follow the instructions:
3. Copy the provided URL to your browser
4. Log in to your Cloudflare account
5. If the URL expires, copy it again after logging in

Creating the Tunnel

1. Create a new tunnel: bash cloudflared tunnel create <TUNNEL_NAME>
2. Choose any name you prefer for your tunnel

3. Copy the tunnel ID after creating the tunnel

4. Create and configure the tunnel config: bash touch ~/.cloudflared/config.yml nano ~/.cloudflared/config.yml

5. Add this configuration (replace the placeholders with your values): ```yaml tunnel: credentials-file: /data/data/com.termux/files/home/.cloudflared/.json ingress:

6. hostname: nostr.yourdomain.com service: ws://localhost:4869
7. service: http_status:404 ```
8. Note: In nano editor:
   • CTRL+O and Enter to save
   • CTRL+X to exit

9. Note: Check the credentials file path in the logs

10. Validate your configuration: bash cloudflared tunnel validate

11. Start the tunnel: bash cloudflared tunnel run my-relay

Preventing Android from Killing the Tunnel

Run these commands to maintain tunnel stability: bash date && apt install termux-tools && termux-setup-storage && termux-wake-lock echo "nameserver 1.1.1.1" > $PREFIX/etc/resolv.conf

Tip: You can open multiple Termux sessions by swiping from the left edge of the screen while keeping your tunnel process running.

Updating Your Outbox Model Relays

Once your relay is running and accessible via your domain, you'll want to update your relay list in the Nostr network. This ensures other clients know about your relay and can connect to it.

Decoding npub (Public Key)

Private keys (nsec) and public keys (npub) are encoded in bech32 format, which includes: - A prefix (like nsec1, npub1 etc.) - The encoded data - A checksum

This format makes keys: - Easy to distinguish - Hard to copy incorrectly

However, most tools require these keys in hexadecimal (hex) format.

To decode an npub string to its hex format:

bash nak decode nostr:npub1dejts0qlva8mqzjlrxqkc2tmvs2t7elszky5upxaf3jha9qs9m5q605uc4

Change it with your own npub.

bash { "pubkey": "6e64b83c1f674fb00a5f19816c297b6414bf67f015894e04dd4c657e94102ee8" }

Copy the pubkey value in quotes.

Create a kind 10002 event with your relay list:

• Include your new relay with write permissions
• Include other relays you want to read from and write to, omit 3rd parameter to make it both read and write

Example format:

json { "kind": 10002, "tags": [ ["r", "wss://your-relay-domain.com", "write"], ["r", "wss://eden.nostr.land/"], ["r", "wss://nos.lol/"], ["r", "wss://nostr.bitcoiner.social/"], ["r", "wss://nostr.mom/"], ["r", "wss://relay.primal.net/"], ["r", "wss://nostr.wine/", "read"], ["r", "wss://relay.damus.io/"], ["r", "wss://relay.nostr.band/"], ["r", "wss://relay.snort.social/"] ], "content": "" }

Save it to a file called event.json

Note: Add or remove any relays you want. To check your existing 10002 relays: - Visit https://nostr.band/?q=by%3Anpub1dejts0qlva8mqzjlrxqkc2tmvs2t7elszky5upxaf3jha9qs9m5q605uc4+++kind%3A10002 - nostr.band is an indexing service, it probably has your relay list. - Replace npub1xxx in the URL with your own npub - Click "VIEW JSON" from the menu to see the raw event - Or use the nak tool if you know the relays bash nak req -k 10002 -a <your-pubkey> wss://relay1.com wss://relay2.com

Replace `<your-pubkey>` with your public key in hex format (you can get it using `nak decode <your-npub>`)

1. Sign and publish the event:
2. Use a Nostr client that supports kind 10002 events
3. Or use the nak command-line tool: bash nak event --sec ncryptsec1... wss://relay1.com wss://relay2.com $(cat event.json)

Important Security Notes: 1. Never share your nsec (private key) with anyone 2. Consider using NIP-49 encrypted keys for better security 3. Never paste your nsec or private key into the terminal. The command will be saved in your shell history, exposing your private key. To clear the command history: - For bash: use history -c - For zsh: use fc -W to write history to file, then fc -p to read it back - Or manually edit your shell history file (e.g., ~/.zsh_history or ~/.bash_history) 4. if you're using zsh, use fc -p to prevent the next command from being saved to history 5. Or temporarily disable history before running sensitive commands:

bash unset HISTFILE nak key encrypt ... set HISTFILE

How to securely create NIP-49 encypted private key

```bash

Read your private key (input will be hidden)

read -s SECRET

Read your password (input will be hidden)

read -s PASSWORD

encrypt command

echo "$SECRET" | nak key encrypt "$PASSWORD"

copy and paste the ncryptsec1 text from the output

read -s ENCRYPTED nak key decrypt "$ENCRYPTED"

clear variables from memory

unset SECRET PASSWORD ENCRYPTED ```

On a Windows command line, to read from stdin and use the variables in nak commands, you can use a combination of set /p to read input and then use those variables in your command. Here's an example:

```bash @echo off set /p "SECRET=Enter your secret key: " set /p "PASSWORD=Enter your password: "

echo %SECRET%| nak key encrypt %PASSWORD%

:: Clear the sensitive variables set "SECRET=" set "PASSWORD=" ```

If your key starts with ncryptsec1, the nak tool will securely prompt you for a password when using the --sec parameter, unless the command is used with a pipe < > or |.

bash nak event --sec ncryptsec1... wss://relay1.com wss://relay2.com $(cat event.json)

1. Verify the event was published:
2. Check if your relay list is visible on other relays

3. Use the nak tool to fetch your kind 10002 events: bash nak req -k 10002 -a <your-pubkey> wss://relay1.com wss://relay2.com

4. Testing your relay:

5. Try connecting to your relay using different Nostr clients
6. Verify you can both read from and write to your relay
7. Check if events are being properly stored and retrieved
8. Tip: Use multiple Nostr clients to test different aspects of your relay

Note: If anyone in the community has a more efficient method of doing things like updating outbox relays, please share your insights in the comments. Your expertise would be greatly appreciated!

@ aa8de34f:a6ffe696

In seinem Beitrag vom 30. März 2025 fragt Henning Rosenbusch auf Telegram angesichts zunehmender digitaler Kontrolle und staatlicher Allmacht:

„Wie soll sich gegen eine solche Tyrannei noch ein Widerstand formieren können, selbst im Untergrund? Sehe ich nicht.“\ (Quelle: t.me/rosenbusch/25228)

Er beschreibt damit ein Gefühl der Ohnmacht, das viele teilen: Eine Welt, in der Totalitarismus nicht mehr mit Panzern, sondern mit Algorithmen kommt. Wo Zugriff auf Geld, Meinungsfreiheit und Teilhabe vom Wohlverhalten abhängt. Der Bürger als kontrollierbare Variable im Code des Staates.\ Die Frage ist berechtigt. Doch die Antwort darauf liegt nicht in alten Widerstandsbildern – sondern in einer neuen Realität.

-- Denn es braucht keinen Untergrund mehr. --

Der Widerstand der Zukunft trägt keinen Tarnanzug. Er ist nicht konspirativ, sondern transparent. Nicht bewaffnet, sondern mathematisch beweisbar. Bitcoin steht nicht am Rand dieser Entwicklung – es ist ihr Fundament. Eine Bastion aus physikalischer Realität, spieltheoretischem Schutz und ökonomischer Wahrheit. Es ist nicht unfehlbar, aber unbestechlich. Nicht perfekt, aber immun gegen zentrale Willkür.

Hier entsteht kein „digitales Gegenreich“, sondern eine dezentrale Renaissance. Keine Revolte aus Wut, sondern eine stille Abkehr: von Zwang zu Freiwilligkeit, von Abhängigkeit zu Selbstverantwortung. Diese Revolution führt keine Kriege. Sie braucht keine Führer. Sie ist ein Netzwerk. Jeder Knoten ein Individuum. Jede Entscheidung ein Akt der Selbstermächtigung.

Weltweit wachsen Freiheits-Zitadellen aus dieser Idee: wirtschaftlich autark, digital souverän, lokal verankert und global vernetzt. Sie sind keine Utopien im luftleeren Raum, sondern konkrete Realitäten – angetrieben von Energie, Code und dem menschlichen Wunsch nach Würde.

Der Globalismus alter Prägung – zentralistisch, monopolistisch, bevormundend – wird an seiner eigenen Hybris zerbrechen. Seine Werkzeuge der Kontrolle werden ihn nicht retten. Im Gegenteil: Seine Geister werden ihn verfolgen und erlegen.

Und während die alten Mächte um Erhalt kämpfen, wächst eine neue Welt – nicht im Schatten, sondern im Offenen. Nicht auf Gewalt gebaut, sondern auf Mathematik, Physik und Freiheit.

Die Tyrannei sieht keinen Widerstand.\ Weil sie nicht erkennt, dass er längst begonnen hat.\ Unwiderruflich. Leise. Überall.

@ bf47c19e:c3d2573b

Originalni rad

Apstrakt

Kriptovalute (engl. "cryptocurrency") su digitalne (virtualne) valute, koje iako su sredstvo razmene, još uvek nisu strogo regulisane zakonom u većini država, a u pojedinim su čak i zabranjene. Veliki broj ljudi, uključujući i IT stručnjake i programere ne znaju mnogo o ovoj temi, a šira javnost izjednačava pojmove blokčejna i bitkoina. Tržište kriptovaluta danas iznosi gotovo 770 milijardi dolara. Od pojave prvih digitalnih valuta do danas, nastalo je preko 1.300 aktivnih kriptovaluta koje se razlikuju prema svojim svojstvima i upotrebi. Pre bitkoina bilo je mnoštvo neuspelih pokušaja stvaranja digitalnih valuta (digikeš, heškeš, Fejsbuk kredit i dr.). Utopistička ideja da matematika i fizika mogu rešiti društvene probleme započela je svoj život kroz pojavu bitkoina. Genijalna ideja po kojoj funkcioniše bitkoin zasnovana je na tehnologiji blokčejna, čiji kapacitet doseže daleko iznad kripto valuta. Iako se još uvek vode polemike ko stoji iza pseudonima Satoši Nakamoto, njegova zaostavština ima potencijal da promeni svet. Uspeh bitkoina leži u prednostima koje ima u odnosu na druge slične valute, ali njegov značaj prevazilazi i pogodnosti koje je doneo. Banke nisu potrebne za čuvanje podataka o novcu, evidenciju o imovini i svakoj transakciji bitkoina čuvaju računari svih korisnika mreže u zajedničkoj bazi podataka blokčejnu. Sve transakcije su mnogo brže od bankarskih, bez taksi, uz drastično lakše plaćanje preko državnih granica. Bitkoin svojim korisnicima pruža bezbednosti bez identifikacije, iako blokčejn beleži transakciju, ne beleži ko stoji iza nje. U radu su predstavljeni osnovni principi na kojima su zasnovani bitkoin i druge kriptovalute, pojašnjen odnos između blokčejna i bitkoina.

1 UVOD

Ideal o novcu koji se ne oslanja na centralne institucije (koje mogu propasti, ali i koje vrše nadzor nad korisnicima), postojao je decenijama. U digitalnom svetu prvi ga je uobličio pisac naučne fantastike Nil Stivenson 1999. godine u svojoj noveli Kriptonomikon. On je opisao podzemni svet koji funkcioniše zahvaljujući digitalnom zlatu zasnovanom na kriptografiji, pri čijoj upotrebi korisnici ne moraju odavati ko su i šta su (Popper, 2016).

Kriptovalute (engl. cryptocurrency) su digitalne (virtualne) valute, koje iako su sredstvo razmene, još uvek nisu strogo regulisane zakonom u većini država, a u pojedinim su čak i zabranjene (Jovanović, 2014).

Da bi se razumeo nastanak i funkcionisanje kriptovaluta, neophodno je sagledati ih iz različitih uglova na kojima su one bazirane: matematici, sociologiji, ekonomiji, pravu i politici. To je verovatno i glavni razlog zbog koga veliki broj ljudi (uključujući i IT stručnjake i programere) ne znaju mnogo o ovoj temi. Takođe, šira javnost izjednačava pojmove blokčejna i bitkoina.

Sve kriptovalute su bazirane na jedinstvenom nizu brojeva za svaku jedinicu valute, koje korisnici mogu jedni drugima slati preko mreže. U prošlosti su se ti nizovi mogli lako kopirati i trošiti više puta, zbog čega nisu imali vrednost. Kriptograf Dejvid Čaum je taj problem rešio stvaranjem jedinstvene centralizovane knjige, u kojoj su se čuvale beleške o transakcijama svakog korisnika, čime ni jedna jedinica valute više nije mogla da se nalazi na dva mesta istovremeno (Bertlet, 2016).

Kriptovalute svoj nastanak duguju težnjama levo orijentisanih utopističkih posvećenika IT tehnologija koji su sanjali o univerzalnom novcu koji bi svako mogao da poseduje i troši, čija je vrednost onolika koliko su korisnici voljni da plate (na principu ponude i potražnje), ali pre svega na liniji fronta za onlajn anonimnost i slobodu, bez cenzure i nadzora. Pojavi bitkoina prethodio je Sajberpankerski manifest Done Haravej (Haraway, 1985) koji počinje rečima: „U elektronsko doba, privatnost je neophodan uslov za postojanje otvorenog društva“.

Kriptovalute su univerzalni novac koji se može koristiiti bilo gde u svetu, one su lako prenosive i teško se krivotvore.

Neki podaci pokazuju da tržište kriptovaluta danas iznosi gotovo 770 milijardi dolara. Od pojave prvih digitalnih valuta do danas, nastalo je preko 1.300 aktivnih kriptovaluta koje se razlikuju prema svojim svojstvima i upotrebi.

Prema odredbama Zakona o Narodnoj banci Srbije celokupni unutrašnji promet u Republici Srbiji izražava se u dinarima, osim ako nekim zakonom nije drukčije određeno. „Zakonom o platnom prometu propisano je da se poslovi platnog prometa obavljaju u dinarima, a Zakonom o deviznom poslovanju da se plaćanje, naplaćivanje i prenos između rezidenata i između rezidenata i nerezidenata u Republici Srbiji vrši u dinarima, a izuzetno se može vršiti i u devizama u slučajevima koji su propisani ovim zakonom“ (NBS, 2014).

Tržište kriptovaluta u Srbiji postoji, sve je veći broj rudara. Iako trgovanje kriptovalutama nije nelegalno, Narodna Banka Srbije - NBS je u više saopštenja navela da one ne predstavljaju zakonsko sredstvo plaćanja u Republici Srbiji. Takođe, zbog toga što ih ne izdaje centralna banka, NBS za korišćenje virtuelnih valuta, ulaganje u njih, kao ni za njihovu vrednost. Narodna banka Srbije je više puta upozoravala javnost da virtuelne valute ne predstavljaju zakonsko sredstvo plaćanja u Republici Srbiji (NBS, Politika – u vezi s bitkoinom, 2017).

Ukoliko kriptovalute promatramo kao novac onda njihove tranksakcije mogu biti upitne shodno Zakonu o sprečavanju pranja novca i finansiranja terorizma, gde je propisana obaveza preduzimanja radnji i mera za sprečavanje pranja novca, kao što su identifikacija stranaka koje trguju preko tih platformi, uzimanjem kopije ličnog dokumenta. Kako poslovanje platformi na kojima se vrše transakcije kriptovalutama nije zakonom regulisano u Republici Srbiji, a uglavnom ni u uporednom pravu, a čl. 552. Zakona o obligacionim odnosima Republike Srbije ((„Sl. list SFRJ“, br. 29/78, 39/85, 45/89 - odluka USJ i 57/89, „Sl. list SRJ“, br. 31/93 i „Sl. list SCG“, br. 1/2003 - Ustavna povelja) predviđa razmenu robe kao jedan od načina trgovine, otvara se put ka legalnoj trgovini kriptovalutama (Bubanja, 2017).

Praksa je pokazala da su se korisnici kriptovaluta kada su imali problem sa njima, obraćali vlastima i njihovim regulatornim telima, zbog čijeg su zaobilaženja i smišljeni. Nažalost, korisnici ne uživaju pravnu zaštitu čak i kada je reč o trgovini putem registrovanih privrednih subjekta.

2 BITKOIN

Prva decentralizovana kriptovaluta koja se pojavila je bitkoin (eng. „Bitcoin“). Termin bitkoin označava istoimenu organizaciju, softver i protokol, kao i jedinicu mere ove kriptovalute (skraćeno BTC) (Bertlet, 2016). Koncept na kome se zasniva bitkoin prvi put je predstavljen 2008. godine u članku "Bitcoin: A Peerto-Peer Electronic Cash System", a u januaru 2009. godine bitkoin je pušten u promet. Njegov tvorac nije poznat do danas i krije se iza pseudonima Satoši Nakomato. Novu vrstu digitalne kriptovalute formirao je tako što je stvorio distribuirani sistem verifikacije. Bitkoin nastaje u procesu koji se naziva „rudarenje“ (engl. mining). Njegova jedinstvenost je u tome što je decentralizovana valuta, iza koje ne stoji nijedna država, niti banka. Bitkoin je digitalna valuta, koja nastaje i čuva se elektronski. Kriptovalute u cilju maksimizacije bezbednosti, upotrebljavaju metod - dokaz o radu (engl. proofof-work), metod baziran na informacijama koje je teško stvoriti, ali koje ostalim učesnicima u rudarenju obezbeđuju laku proveru i verifikaciju transakcija.

Kriptovalute se čuvaju na bitkoin adresama za koje ključ predstavlja jedinstven niz slova i brojeva. Svaka transkacija bitkoinom se beleži u blokovima koji se zovu blokčejn. Transakcije se hronološki ređaju u blokove, u svakom se nalazi digitalni potpis prethodnog bloka, time se uređuje redosled i garantuje da novi blok može da se pridruži lancu samo ako počne na mestu na mestu završetka prethodnog. Jedan od osnovnih činilaca bezbednosti bitkoina je da se kopija svake izvedene transakcije beleži na svakom nalogu na kome je instaliran bitkoin softver. Blokčejnove neprekidno verifikuju računari svih korisnika softvera, tako sistem zna u bilo kom trenutku, koliko bitkoina svaki korisnik u svom novčaniku poseduje. Novčanik je program koji služi za slanje, primanje i skladištenje kriptovaluta. Digitalni novčanik sadrži prikaz količine kriptovalute koju korisnik poseduje, zapise o svim njegovim transakcijama, korisnički tajni ključ i njegove adrese (Bertlet, 2016). Novčanik je moguće instalirati na računar, mobilni telefon i tablet.

Falsifikovanje bitkoina nije moguće, jer iako vlasništvo može da se menja ono se ne može nikada duplirati (Bertlet, 2016). On je pseudoanoniman, bitkoin mreža čuva sve podatke o svakoj transakciji koja se dogodila unutar mreže. Svako ko ima bitkoin softver i adresu na bitkoin mreži, može videti koliko novca ima na mreži, ali ne i kome oni pripadaju. Za razliku od otvaranja računa u bankama, otvaranje bitkoin računa (adrese) je brzo, bez troškova i „papirologije“. Jedna od glavnih prednosti bitkoin mreže je brzina transakcija.

Svako ko snagu svog računara posveti verifikaciji transakcija u blokčejnu može biti „rudar“. To je proces dodavanja transkacija u registar svih bitkoin transkacija. Rudarenje čini rešavanje matematičkog algoritma za čije se uspešno rešavanje dobija određena količina bitkoina.

Iako bitkoin ima reputaciju nestabilnosti, velikih fluktuacija i nezakonitog poslovanja, čemu mnogi pridodaju i urušavanje tradicionalnog koncepta nacionalnih država, ipak većina se slaže u tome da je njegova pojava najvažnija nova ideja od stvaranja Interneta (Vigna & Casey, 2016).

Razloga za uspeh bitkoina ima više. Finansijska kriza povoljno je uticala na njegov razvoj, poverenje u postojeći finansijski ali i politički sistem je bilo poljuljano i brojni korisnici su u njemu prepoznali drugačije rešenje.

Anonimnost koju pruža prilikom transakcija jedan je od ključnih razloga njegovog uspeha. Prilikom digitalnog plaćanja bitkoinom u većini slučajeva nije potrebno davanje ličnih podataka. Ovakva vrsta anonimnosti, nažalost pogodovala je i usponu tamne strane upotrebe i popularnosti bitkoina u kriminalnim krugovima.

Računi u bitkoinu nisu opterećeni visokim bankarskim dažbinama.

Takođe, nije beznačajan ni potencijal plaćanja izdataka koji su manji od trenutnih ograničenja u konvencijalnim transakcijama na internetu (npr. naplata čitanja jednog novinskog članka ili preskoči reklamu, koji koštaju manje od 20 ili 30 centi kolika je najmanja transakcija) (Popper, 2016).

Kao što su svi učesnici na internetu povezani protokolima (TCP/IP, FTP, SMTP, HTTP i dr.) zahvaljujući kojima mogu međusobno da komuniciraju, bitkoin je stvorio svoje softverske protokole koji uređuju funkcionalna pravila upravljanja sistemom.

Bitkoin je omogućio novi način stvaranja, čuvanja i transfera novca.

Od svog nastanka bitkoin se unapređivao, podržan od internet zajednice, posebno od posvećenika slobodi interneta i anonimosti, mnogi od problema koji su uočeni su rešavani zajedničkim naporom internet zajednice.

3 BLOKČEJN

Blokčejn (engl. blockchain) nije samo bitkoin, on je tehnologija za koju mnogi predviđaju da će promeni svet (OECD, 2018).

Ukoliko bismo pojednostavljeno opisivali blokčejn mogli bismo da kažemo da je to nova vrsta baze podataka, iako bi to bilo pojednostavljeno objašnjenje slično kao kada bi smo imejl (email) opisali kao novi način za slanje pisama.

Iako blokčejn jeste nova vrsta baze podatka, to ne objašnjava u dovoljnoj meri genijalnost načina na koji funkcioniše.

Kada bilo gde i bilo kada položimo novac, oslanjamo se na zapis u bazi podataka treće strane, banke, firme i sl. Poverenje u banke zasnovano je na zakonu koji reguliše rad banke, poverenju u državu da će u slučaju propasti banke država nadoknaditi klijentima njihov ulog.

Kada plaćamo on line usluge ili vršimo neku drugu transakciju kreditnim karticama, poklanjamo poverenje kompanijama koje posreduju u našem plaćanju (Mastercard, VISA i dr.) koje za to uzimaju određenu materijalnu nadoknadu. Čak i prilikom tradicionalnih oblika plaćanja gotovinom u papirnom novcu, mi dajemo papir na kome je ispisana vrednost za koju prodavac veruje da će mu biti isplaćena (ili garantovana) od strane vlade koja ju je štampala. Digitalno plaćanje zbog prisustva trećih strana (banke, kreditne kompanije i dr.) uvek je bilo moguće pratiti. I kod plaćanja gotovinom klijenti veruju bankama i kreditnim kompanijama koje rukovode platnim karticama, da imaju pouzdane baze podataka. I vlade država veruju da banke i kreditne kompanije vode baze podataka koje su tačne i pouzdane.

Baze podataka sadrže mnoštvo ličnih podataka, od npr. medicinske dokumentacije u domu zdravlja koja sadrži važne informacije o nama i našem zdravstvenom stanju, kada smo i od koje bolesti bolovali, koje lekove smo koristili i sl. I druge baze podataka sadrže mnoštvo naših ličnih podataka koje su važne ne samo za nas, već i za državu, grad, privredu, druge građane itd.

Osim što omogućava anonimne i sigurne transakcije, blokčejn ima i potencijal da sačuva sve vredne informacije, od podataka o rođenim i umrlim, preko osiguranja, do katastara nepokretnosti, pa čak i glasova (Tapscott, 2018).

Sagledavši mogućnosti koji blokčejn nudi u transformaciji industrija i tržišta, povećanju transparentnosti i poverenja između građana, kao i olakšanom pristupu tržištu (uz bolju efikasnost transakcija), ali i rizicima koje sa sobom nosi, Organizacija za ekonomsku saradnju i razvoj - OECD organizovala je od 4. do 5. septembra 2018. godine Forum politike OECD-a za blokčejn. To je bila ujedno i prva glavna međunarodna konferencija na kojoj se razmatrao uticaj blokčejna na aktivnosti vlada i javnih prioriteta. Forum se bavio prednostima i rizicima blokčejna za ekonomiju i društvo, pokušajem određivanja adekvatnog regulatornog pristupa, kao i javnih politika prema blokčejnu.

Učesnici Foruma su diskutovali o mogućnostima globalnog ekonomskog uticaja blokčejna, njegovim implikacijama na privatnost i sajber bezbednost, upotrebi blokčejn tehnologija za povećanje inkluzivnosti, njegovoj upotrebi u promovisanju zelenog rasta i održivosti, kao i jačanju kapaciteta javne uprava i primene u praksi (OECD, 2018).

4 ZAKLJUČAK

Pre bitkoina bilo je mnoštvo neuspelih pokušaja stvaranja digitalnih valuta (digikeš, heškeš, Fejsbuk kredit i dr.). Uspeh bitkoina leži u prednostima koje ima u odnosu na druge slične valute, ali njegov značaj prevazilazi i pogodnosti koje je doneo.

Svaki korisnik bitkoina ima potpunu kontrolu nad novcem na svom računu (adresi), jedino osoba sa privatnim ključem može pristupiti bitkoinima na toj adresi. Banke nisu potrebne za čuvanje podataka o novcu, evidenciju o imovini i svakoj transakciji bitkoina čuvaju računari svih korisnika mreže u zajedničkoj bazi podataka blokčejnu. Sve transakcije su mnogo brže od bankarskih, bez taksi, uz drastično lakše plaćanje preko državnih granica.

Bitkoin svojim korisnicima pruža bezbednosti bez identifikacije, iako blokčejn beleži transakciju, ne beleži ko stoji iza nje. Zahvaljujući peer-to-peer komunikaciji i kriptografiji, povezivanje bitkoin transakcija sa osobom u stvarnom životu je veoma teško. To je u ujedno možda i njegova najveća mana, jer su oporezivanje i nadzor nad korisnicima krajnje teški.

Garancija vrednosti bitkoina osmišljena je po uzoru na plamenite metale kojih ima ograničeno u prirodi. Zbog toga je Satoši u kodu bitkoina odredio da ih ima maksimalno 21 milion, te da ukoliko bitkoin protokol ostane isti, poslednji bitkoin će biti izrudaren 2140. godine.

Do sada je izrudareno oko 17 miliona bitkoina, što znači da je ostalo 4 miliona, ili oko 19%. Do sada je bitkoin uspeo da prevlada sve krize koje su ga zahvatile (u više slučajeva nestajali su iznosi koji su dostizali i 400 miliona dolara). Kakva god sudbina bitkoina bila u budućnosti, njegova uloga se neće moći zanemariti, prvenstveno zbog toga što je zahvaljujući njemu iznedren blokčejn. Bez obzira na skepticima u vezi sa kriptovalutama, teško se mogu osporiti mogućnosti koje blokčejn pruža, pre svega u zaštiti baza podatka.

@ a296b972:e5a7a2e8

***Satiretüchtigkeit***

Deutschland hat den Satirikern den Krieg erklärt, in dem es Realitäten schafft, die die Phantasie der Autoren überbieten soll. Dazu hat das neu geschaffene Satireministerium die Satiretüchtigkeit ganz oben auf die Agenda gesetzt.

***Notlage***

Die Notlage in Deutschland ist in eine Notlage geraten. Das Ausrufen einer Notlage ist Gebot der Stunde, in der die Notlage der Notlage bekämpft werden kann.

***Grenzsicherung***

Nachdem als eine der ersten Amtshandlungen die deutschen Außengrenzen neu vermessen worden sind, hat sich herausgestellt, dass die Grenzen nur gesichert offenbleiben können. Der Bundesgrenzschutz hat ab sofort die Aufgabe übernommen, ausländisches CO2 an der Grenze aufzuhalten.

***Demokratiebeleidigungsparagraph***

Nach intensiver Recherche des Verfassungsschutzes hat sich herausgestellt, dass die Opposition die seinerzeitige Bundesregierung als „Diktatur“ und „totalitär“ bezeichnet hat. Das ist Demokratiebeleidigung. Ein neuer Paragraph ist bereits in der Ausarbeitung.

***Einhaltung des Koalitionsvertrags***

Aus gesicherten Quellen ist durchgesickert, dass der erste Bundeskanzler zweiter Wahl nun doch nicht sein Amt wahrnehmen will, weil das so nicht im Koalitionsvertrag steht. Schließlich halte man sich an selbigen und die Glaubwürdigkeit dürfe unter keinen Umständen infrage gestellt werden.

***Bundesamt für Fassungslosigkeit***

Das Bundesamt für Verfassungsschutz soll nach dem Willen der Bürger in Bundesamt für Fassungslosigkeit umbenannt werden. Es soll ein deutliches Zeichen gesetzt werden, dass Bürgerbeteiligung in Zukunft ein wichtiger Bestandteil der Politik sein wird.

***Brüssel – Zentrum Belgiens***

Der Bundeskanzler mit Blackrock-Hintergrund hat als eine seiner ersten Amtshandlungen die Neugestaltung des Finanzmarktes in Brüssel angeregt. Der Euro soll in den allermeisten Europäischen Staaten durch den Blackrock-Taler ersetzt werden.

***Salutokratie***

Die WHO hat größte Zustimmung bei der Einführung der Salutokratie erfahren. Die Europäer jubeln und ziehen zu Tausenden mit der EU-Fahne durch die europäischen Hauptstädte. Auf vielen Plakaten ist der folgende Text zu lesen: Die Pharmaindustrie ist ein wichtiger Wirtschaftszweig. Durch unsere Erkrankungen tragen wir einen wichtigen Teil dazu bei, dass sie zu unserem Wohle weiter forschen und neue Medikamente auf den Markt bringen kann.

***Elektronische Patientenakte***

Nach für die Ärzte verpflichtender Einführung der elektronischen Patientenakte konnten letzte Lücken in der Datenoffenheit beseitigt werden. Eine vollständige Transparenz ist jetzt für jedermann gewährleistet. Die Krankenkassen jubeln, weil Ferndiagnosen noch effizienter praktiziert werden können.

***Übermenschliche Leistungen***

Die neue Wirtschaftsministerin hat ihre eigene Messlatte sehr hoch angelegt. Sie will die übermenschlichen Leistungen ihres Vorgängers noch übermenschlicher übertreffen. Ihre Mitarbeiter arbeiten fieberhaft an einer neuen Wortschöpfung, die über den Begriff Übermenschlichkeit hinausgeht. Es ist größte Eile geboten, da eine Neuwahl der Regierung schon in den nächsten Monaten zu erwarten ist.

***Lieferprobleme***

Der brutale Umzug der ehemaligen Außen-Dings in die genderunfreundlichen USA verzögert sich, weil ein bekanntes Versandunternehmen die Lieferkette von feministischen Umzugskartons nicht nachweisen kann. Außerdem wurde von Lagerengpässen für die bevorstehende Auslieferung mobiler Toiletten nach Afrika berichtet.

***Erwischt***

Der ehemalige Corona-Minister II. wurde auf der Rückfahrt nach Berlin (1. Klasse, die ist noch pünktlich) dabei gesehen, wie er im Bistro-Wagen mit Genuss eine leicht versalzene Bockwurst gegessen hat. Nach Ankunft in Berlin musste der Vorrat an erlesenem, durstlöschendem Rotwein aufgefüllt werden.

***Verkauf aus Gewissensgründen***

Der Corona-Minister I. bekannt und berühmt geworden durch seine kaufmännisch geschickt eingefädelten Masken-Deals in bedarfsgerechter Anzahl, sucht derzeit nach einem Käufer für seine bescheidene Hütte in Hamburg, weil er mit dem Erlös den bankkaufmanntechnischen Gewinnüberhang ausgleichen will.

***Drohnennahverkehr***

Das zu verstaatlichende Staatsunternehmen Bahn will spätestens 2028 den Drohnennahverkehr im Halbstundentakt bundesweit einführen. In einer Pressekonferenz wurde bekannt, dass man mit den Logistikfragen im Umgang mit den angeschlossenen Glasfaserkabeln schon sehr große Fortschritte gemacht habe.

***Merz-Frisur***

Vollhaar-Inhaber in der CDU wollen sich zur Unterstützung und als Zeichen der Loyalität eine Merz-Frisur bei einem bekannten Star-Friseur schneiden lassen. Die Wartezeiten betragen derzeit rund 5 Tage. Die Friseur-Innung arbeitet an einem Schnellkurs: Merz-Frisur-tüchtig in drei Wochen!

***Bestsellerliste***

Die ehemalige Bundesmutti hat weitere Prosa in zwei Bänden angekündigt: Die Titel lauten „Einigkeit“ und „Recht“. Derzeit laufen die Maschinen der papierverarbeitenden Hygieneindustrie auf Hochtouren (gut für die Wirtschaft!), da die Bestellliste schon 1000 Seiten lang ist, die jedoch aufgrund der Gleichbehandlung nicht veröffentlicht werden kann.

***Autoindustrie mehrheitlich positiv***

Die Umsätze der deutschen Autoindustrie sollen angeblich um rund 30% eingebrochen sein. Das bedeutet, dass die Mehrheit, also rund 70% noch vorhanden ist, was für die Wirtschaft allgemein sehr gute Nachrichten sind. Außerdem können freie Kapazitäten jetzt zur Produktion von Tankfahrzeugen für Panzer genutzt werden.

***Unterbringungsprobleme gelöst***

Durch die anhaltende Insolvenzwelle deutscher Unternehmen werden Werkshallen frei, die in kürzester Zeit zu weltoffenen Unterkünften umgebaut werden. Erfahrungen aus der Plattenbauweise der ehemaligen DDR konnten hier erfolgreich eingesetzt werden.

***Pandemiebekämpfung***

Deutschland ist zepterhaltend in Präventionsmaßnahmen für zukünftig geplante Pandemien. Federführend soll das virenverseuchte Bargeld stufenweise abgeschafft werden. Ein neues Panik-Paper sieht bereits seiner gut durchdachten Vollendung entgegen.

***Verband der Schreib-Fachkräfte***

Der in Anlehnung des bekannten Satzes von Peter Scholl-Latour formulierte Satz: -Wer Begriffe wie „Kriegstüchtigkeit“ und „Hass und Hetze“ aus dunklen Zeiten verwendet, wird selbst zur dunklen Zeit-, wurde vom Verband der Schreib-Fachkräfte als umstritten eingeordnet.

***Leitkultur***

Experten für den unfallfreien Verzehr von Bananen haben in einer teleskopierten Studie herausgefunden, dass das Wort Leitkultur aus den Worten Leitkuh und Kultur künstlich in einem französischen Labor für Gain-of-Word-Forschung zusammengesetzt wurde. Beweis dafür ist das fehlende Ha, das so in der Natur nicht vorkommt. Der Laborsprung konnte so eindeutig nachgewiesen werden.

***Reformvorschlag***

Bisher galt: Alle Bürgerrechte sind Abwehrrechte gegen den Staat. In einer Ausschusstagung soll jetzt darüber befunden werden, ob diese Formulierung aus Gründen der Delegitimierung des Staates nicht geändert werden kann. Der Reformvorschlag lautet: In einer angestrebten Unseredemokratie soll die Hoheit über die Abwehrrechte der Bürger beim Staat liegen. In demokratischen Einzelverfahren soll darüber entschieden werden, wann und in welchem Umfang sie gegen die Bürger zur Anwendung kommen sollen.

Dieser Artikel wurde mit dem Pareto-Client geschrieben

* *

(Bild von pixabay)

@ 4ba8e86d:89d32de4

Tutorial feito por nostr:nostr:npub1rc56x0ek0dd303eph523g3chm0wmrs5wdk6vs0ehd0m5fn8t7y4sqra3tk poste original abaixo:

Parte 1 : http://xh6liiypqffzwnu5734ucwps37tn2g6npthvugz3gdoqpikujju525yd.onion/263585/tutorial-debloat-de-celulares-android-via-adb-parte-1

Parte 2 : http://xh6liiypqffzwnu5734ucwps37tn2g6npthvugz3gdoqpikujju525yd.onion/index.php/263586/tutorial-debloat-de-celulares-android-via-adb-parte-2

Quando o assunto é privacidade em celulares, uma das medidas comumente mencionadas é a remoção de bloatwares do dispositivo, também chamado de debloat. O meio mais eficiente para isso sem dúvidas é a troca de sistema operacional. Custom Rom’s como LineageOS, GrapheneOS, Iodé, CalyxOS, etc, já são bastante enxutos nesse quesito, principalmente quanto não é instalado os G-Apps com o sistema. No entanto, essa prática pode acabar resultando em problemas indesejados como a perca de funções do dispositivo, e até mesmo incompatibilidade com apps bancários, tornando este método mais atrativo para quem possui mais de um dispositivo e separando um apenas para privacidade.   Pensando nisso, pessoas que possuem apenas um único dispositivo móvel, que são necessitadas desses apps ou funções, mas, ao mesmo tempo, tem essa visão em prol da privacidade, buscam por um meio-termo entre manter a Stock rom, e não ter seus dados coletados por esses bloatwares. Felizmente, a remoção de bloatwares é possível e pode ser realizada via root, ou mais da maneira que este artigo irá tratar, via adb.

O que são bloatwares?

Bloatware é a junção das palavras bloat (inchar) + software (programa), ou seja, um bloatware é basicamente um programa inútil ou facilmente substituível — colocado em seu dispositivo previamente pela fabricante e operadora — que está no seu dispositivo apenas ocupando espaço de armazenamento, consumindo memória RAM e pior, coletando seus dados e enviando para servidores externos, além de serem mais pontos de vulnerabilidades.

O que é o adb?

O Android Debug Brigde, ou apenas adb, é uma ferramenta que se utiliza das permissões de usuário shell e permite o envio de comandos vindo de um computador para um dispositivo Android exigindo apenas que a depuração USB esteja ativa, mas também pode ser usada diretamente no celular a partir do Android 11, com o uso do Termux e a depuração sem fio (ou depuração wifi). A ferramenta funciona normalmente em dispositivos sem root, e também funciona caso o celular esteja em Recovery Mode.

Requisitos:

Para computadores:

• Depuração USB ativa no celular; • Computador com adb; • Cabo USB;

Para celulares:

• Depuração sem fio (ou depuração wifi) ativa no celular; • Termux; • Android 11 ou superior;

Para ambos:

• Firewall NetGuard instalado e configurado no celular; • Lista de bloatwares para seu dispositivo;

Ativação de depuração:

Para ativar a Depuração USB em seu dispositivo, pesquise como ativar as opções de desenvolvedor de seu dispositivo, e lá ative a depuração. No caso da depuração sem fio, sua ativação irá ser necessária apenas no momento que for conectar o dispositivo ao Termux.

Instalação e configuração do NetGuard

O NetGuard pode ser instalado através da própria Google Play Store, mas de preferência instale pela F-Droid ou Github para evitar telemetria.

F-Droid: https://f-droid.org/packages/eu.faircode.netguard/

Github: https://github.com/M66B/NetGuard/releases

Após instalado, configure da seguinte maneira:

Configurações → padrões (lista branca/negra) → ative as 3 primeiras opções (bloquear wifi, bloquear dados móveis e aplicar regras ‘quando tela estiver ligada’);

Configurações → opções avançadas → ative as duas primeiras (administrar aplicativos do sistema e registrar acesso a internet);

Com isso, todos os apps estarão sendo bloqueados de acessar a internet, seja por wifi ou dados móveis, e na página principal do app basta permitir o acesso a rede para os apps que você vai usar (se necessário). Permita que o app rode em segundo plano sem restrição da otimização de bateria, assim quando o celular ligar, ele já estará ativo.

Lista de bloatwares

Nem todos os bloatwares são genéricos, haverá bloatwares diferentes conforme a marca, modelo, versão do Android, e até mesmo região.

Para obter uma lista de bloatwares de seu dispositivo, caso seu aparelho já possua um tempo de existência, você encontrará listas prontas facilmente apenas pesquisando por elas. Supondo que temos um Samsung Galaxy Note 10 Plus em mãos, basta pesquisar em seu motor de busca por:

Samsung Galaxy Note 10 Plus bloatware list

Provavelmente essas listas já terão inclusas todos os bloatwares das mais diversas regiões, lhe poupando o trabalho de buscar por alguma lista mais específica.

Caso seu aparelho seja muito recente, e/ou não encontre uma lista pronta de bloatwares, devo dizer que você acaba de pegar em merda, pois é chato para um caralho pesquisar por cada aplicação para saber sua função, se é essencial para o sistema ou se é facilmente substituível.

De antemão já aviso, que mais para frente, caso vossa gostosura remova um desses aplicativos que era essencial para o sistema sem saber, vai acabar resultando na perda de alguma função importante, ou pior, ao reiniciar o aparelho o sistema pode estar quebrado, lhe obrigando a seguir com uma formatação, e repetir todo o processo novamente.

Download do adb em computadores

Para usar a ferramenta do adb em computadores, basta baixar o pacote chamado SDK platform-tools, disponível através deste link: https://developer.android.com/tools/releases/platform-tools. Por ele, você consegue o download para Windows, Mac e Linux.

Uma vez baixado, basta extrair o arquivo zipado, contendo dentro dele uma pasta chamada platform-tools que basta ser aberta no terminal para se usar o adb.

Download do adb em celulares com Termux.

Para usar a ferramenta do adb diretamente no celular, antes temos que baixar o app Termux, que é um emulador de terminal linux, e já possui o adb em seu repositório. Você encontra o app na Google Play Store, mas novamente recomendo baixar pela F-Droid ou diretamente no Github do projeto.

F-Droid: https://f-droid.org/en/packages/com.termux/

Github: https://github.com/termux/termux-app/releases

Processo de debloat

Antes de iniciarmos, é importante deixar claro que não é para você sair removendo todos os bloatwares de cara sem mais nem menos, afinal alguns deles precisam antes ser substituídos, podem ser essenciais para você para alguma atividade ou função, ou até mesmo são insubstituíveis.

Alguns exemplos de bloatwares que a substituição é necessária antes da remoção, é o Launcher, afinal, é a interface gráfica do sistema, e o teclado, que sem ele só é possível digitar com teclado externo. O Launcher e teclado podem ser substituídos por quaisquer outros, minha recomendação pessoal é por aqueles que respeitam sua privacidade, como Pie Launcher e Simple Laucher, enquanto o teclado pelo OpenBoard e FlorisBoard, todos open-source e disponíveis da F-Droid.

Identifique entre a lista de bloatwares, quais você gosta, precisa ou prefere não substituir, de maneira alguma você é obrigado a remover todos os bloatwares possíveis, modifique seu sistema a seu bel-prazer. O NetGuard lista todos os apps do celular com o nome do pacote, com isso você pode filtrar bem qual deles não remover.

Um exemplo claro de bloatware insubstituível e, portanto, não pode ser removido, é o com.android.mtp, um protocolo onde sua função é auxiliar a comunicação do dispositivo com um computador via USB, mas por algum motivo, tem acesso a rede e se comunica frequentemente com servidores externos. Para esses casos, e melhor solução mesmo é bloquear o acesso a rede desses bloatwares com o NetGuard.

MTP tentando comunicação com servidores externos:

Executando o adb shell

No computador

Faça backup de todos os seus arquivos importantes para algum armazenamento externo, e formate seu celular com o hard reset. Após a formatação, e a ativação da depuração USB, conecte seu aparelho e o pc com o auxílio de um cabo USB. Muito provavelmente seu dispositivo irá apenas começar a carregar, por isso permita a transferência de dados, para que o computador consiga se comunicar normalmente com o celular.

Já no pc, abra a pasta platform-tools dentro do terminal, e execute o seguinte comando:

./adb start-server

O resultado deve ser:

daemon not running; starting now at tcp:5037 daemon started successfully

E caso não apareça nada, execute:

./adb kill-server

E inicie novamente.

Com o adb conectado ao celular, execute:

./adb shell

Para poder executar comandos diretamente para o dispositivo. No meu caso, meu celular é um Redmi Note 8 Pro, codinome Begonia.

Logo o resultado deve ser:

begonia:/ $

Caso ocorra algum erro do tipo:

adb: device unauthorized. This adb server’s $ADB_VENDOR_KEYS is not set Try ‘adb kill-server’ if that seems wrong. Otherwise check for a confirmation dialog on your device.

Verifique no celular se apareceu alguma confirmação para autorizar a depuração USB, caso sim, autorize e tente novamente. Caso não apareça nada, execute o kill-server e repita o processo.

No celular

Após realizar o mesmo processo de backup e hard reset citado anteriormente, instale o Termux e, com ele iniciado, execute o comando:

pkg install android-tools

Quando surgir a mensagem “Do you want to continue? [Y/n]”, basta dar enter novamente que já aceita e finaliza a instalação

Agora, vá até as opções de desenvolvedor, e ative a depuração sem fio. Dentro das opções da depuração sem fio, terá uma opção de emparelhamento do dispositivo com um código, que irá informar para você um código em emparelhamento, com um endereço IP e porta, que será usado para a conexão com o Termux.

Para facilitar o processo, recomendo que abra tanto as configurações quanto o Termux ao mesmo tempo, e divida a tela com os dois app’s, como da maneira a seguir:

Para parear o Termux com o dispositivo, não é necessário digitar o ip informado, basta trocar por “localhost”, já a porta e o código de emparelhamento, deve ser digitado exatamente como informado. Execute:

adb pair localhost:porta CódigoDeEmparelhamento

De acordo com a imagem mostrada anteriormente, o comando ficaria “adb pair localhost:41255 757495”.

Com o dispositivo emparelhado com o Termux, agora basta conectar para conseguir executar os comandos, para isso execute:

adb connect localhost:porta

Obs: a porta que você deve informar neste comando não é a mesma informada com o código de emparelhamento, e sim a informada na tela principal da depuração sem fio.

Pronto! Termux e adb conectado com sucesso ao dispositivo, agora basta executar normalmente o adb shell:

adb shell

Remoção na prática Com o adb shell executado, você está pronto para remover os bloatwares. No meu caso, irei mostrar apenas a remoção de um app (Google Maps), já que o comando é o mesmo para qualquer outro, mudando apenas o nome do pacote.

Dentro do NetGuard, verificando as informações do Google Maps:

Podemos ver que mesmo fora de uso, e com a localização do dispositivo desativado, o app está tentando loucamente se comunicar com servidores externos, e informar sabe-se lá que peste. Mas sem novidades até aqui, o mais importante é que podemos ver que o nome do pacote do Google Maps é com.google.android.apps.maps, e para o remover do celular, basta executar:

pm uninstall –user 0 com.google.android.apps.maps

E pronto, bloatware removido! Agora basta repetir o processo para o resto dos bloatwares, trocando apenas o nome do pacote.

Para acelerar o processo, você pode já criar uma lista do bloco de notas com os comandos, e quando colar no terminal, irá executar um atrás do outro.

Exemplo de lista:

Caso a donzela tenha removido alguma coisa sem querer, também é possível recuperar o pacote com o comando:

cmd package install-existing nome.do.pacote

Pós-debloat

Após limpar o máximo possível o seu sistema, reinicie o aparelho, caso entre no como recovery e não seja possível dar reboot, significa que você removeu algum app “essencial” para o sistema, e terá que formatar o aparelho e repetir toda a remoção novamente, desta vez removendo poucos bloatwares de uma vez, e reiniciando o aparelho até descobrir qual deles não pode ser removido. Sim, dá trabalho… quem mandou querer privacidade?

Caso o aparelho reinicie normalmente após a remoção, parabéns, agora basta usar seu celular como bem entender! Mantenha o NetGuard sempre executando e os bloatwares que não foram possíveis remover não irão se comunicar com servidores externos, passe a usar apps open source da F-Droid e instale outros apps através da Aurora Store ao invés da Google Play Store.

Referências: Caso você seja um Australopithecus e tenha achado este guia difícil, eis uma videoaula (3:14:40) do Anderson do canal Ciberdef, realizando todo o processo: http://odysee.com/@zai:5/Como-remover-at%C3%A9-200-APLICATIVOS-que-colocam-a-sua-PRIVACIDADE-E-SEGURAN%C3%87A-em-risco.:4?lid=6d50f40314eee7e2f218536d9e5d300290931d23

Pdf’s do Anderson citados na videoaula: créditos ao anon6837264 http://eternalcbrzpicytj4zyguygpmkjlkddxob7tptlr25cdipe5svyqoqd.onion/file/3863a834d29285d397b73a4af6fb1bbe67c888d72d30/t-05e63192d02ffd.pdf

Processo de instalação do Termux e adb no celular: https://youtu.be/APolZrPHSms

@ c631e267:c2b78d3e

Der Irrsinn ist bei Einzelnen etwas Seltenes – \ aber bei Gruppen, Parteien, Völkern, Zeiten die Regel. \ Friedrich Nietzsche

Erinnern Sie sich an die Horrorkomödie «Scary Movie»? Nicht, dass ich diese Art Filme besonders erinnerungswürdig fände, aber einige Szenen daraus sind doch gewissermaßen Klassiker. Dazu zählt eine, die das Verhalten vieler Protagonisten in Horrorfilmen parodiert, wenn sie in Panik flüchten. Welchen Weg nimmt wohl die Frau in der Situation auf diesem Bild?

Diese Szene kommt mir automatisch in den Sinn, wenn ich aktuelle Entwicklungen in Europa betrachte. Weitreichende Entscheidungen gehen wider jede Logik in die völlig falsche Richtung. Nur ist das hier alles andere als eine Komödie, sondern bitterernst. Dieser Horror ist leider sehr real.

Die Europäische Union hat sich selbst über Jahre konsequent in eine Sackgasse manövriert. Sie hat es versäumt, sich und ihre Politik selbstbewusst und im Einklang mit ihren Wurzeln auf dem eigenen Kontinent zu positionieren. Stattdessen ist sie in blinder Treue den vermeintlichen «transatlantischen Freunden» auf ihrem Konfrontationskurs gen Osten gefolgt.

In den USA haben sich die Vorzeichen allerdings mittlerweile geändert, und die einst hoch gelobten «Freunde und Partner» erscheinen den europäischen «Führern» nicht mehr vertrauenswürdig. Das ist spätestens seit der Münchner Sicherheitskonferenz, der Rede von Vizepräsident J. D. Vance und den empörten Reaktionen offensichtlich. Große Teile Europas wirken seitdem wie ein aufgescheuchter Haufen kopfloser Hühner. Orientierung und Kontrolle sind völlig abhanden gekommen.

Statt jedoch umzukehren oder wenigstens zu bremsen und vielleicht einen Abzweig zu suchen, geben die Crash-Piloten jetzt auf dem Weg durch die Sackgasse erst richtig Gas. Ja sie lösen sogar noch die Sicherheitsgurte und deaktivieren die Airbags. Den vor Angst dauergelähmten Passagieren fällt auch nichts Besseres ein und so schließen sie einfach die Augen. Derweil übertrumpfen sich die Kommentatoren des Events gegenseitig in sensationslüsterner «Berichterstattung».

Wie schon die deutsche Außenministerin mit höchsten UN-Ambitionen, Annalena Baerbock, proklamiert auch die Europäische Kommission einen «Frieden durch Stärke». Zu dem jetzt vorgelegten, selbstzerstörerischen Fahrplan zur Ankurbelung der Rüstungsindustrie, genannt «Weißbuch zur europäischen Verteidigung – Bereitschaft 2030», erklärte die Kommissionspräsidentin, die «Ära der Friedensdividende» sei längst vorbei. Soll das heißen, Frieden bringt nichts ein? Eine umfassende Zusammenarbeit an dauerhaften europäischen Friedenslösungen steht demnach jedenfalls nicht zur Debatte.

Zusätzlich brisant ist, dass aktuell «die ganze EU von Deutschen regiert wird», wie der EU-Parlamentarier und ehemalige UN-Diplomat Michael von der Schulenburg beobachtet hat. Tatsächlich sitzen neben von der Leyen und Strack-Zimmermann noch einige weitere Deutsche in – vor allem auch in Krisenzeiten – wichtigen Spitzenposten der Union. Vor dem Hintergrund der Kriegstreiberei in Deutschland muss eine solche Dominanz mindestens nachdenklich stimmen.

Ihre ursprünglichen Grundwerte wie Demokratie, Freiheit, Frieden und Völkerverständigung hat die EU kontinuierlich in leere Worthülsen verwandelt. Diese werden dafür immer lächerlicher hochgehalten und beschworen.

Es wird dringend Zeit, dass wir, der Souverän, diesem erbärmlichen und gefährlichen Trauerspiel ein Ende setzen und die Fäden selbst in die Hand nehmen. In diesem Sinne fordert uns auch das «European Peace Project» auf, am 9. Mai im Rahmen eines Kunstprojekts den Frieden auszurufen. Seien wir dabei!

[Titelbild: Pixabay]

---

Dieser Beitrag wurde mit dem Pareto-Client geschrieben und ist zuerst auf Transition News erschienen.

@ 4ba8e86d:89d32de4

SISTEMA OPERACIONAL MÓVEIS

GrapheneOS : https://njump.me/nevent1qqs8t76evdgrg4qegdtyrq2rved63pr29wlqyj627n9tj4vlu66tqpqpzdmhxue69uhk7enxvd5xz6tw9ec82c30qgsyh28gd5ke0ztdeyehc0jsq6gcj0tnzatjlkql3dqamkja38fjmeqrqsqqqqqppcqec9

CalyxOS : https://njump.me/nevent1qqsrm0lws2atln2kt3cqjacathnw0uj0jsxwklt37p7t380hl8mmstcpydmhxue69uhkummnw3ez6an9wf5kv6t9vsh8wetvd3hhyer9wghxuet59uq3vamnwvaz7tmwdaehgu3wvf3kstnwd9hx5cf0qy2hwumn8ghj7un9d3shjtnyv9kh2uewd9hj7qgcwaehxw309aex2mrp0yhxxatjwfjkuapwveukjtcpzpmhxue69uhkummnw3ezumt0d5hszrnhwden5te0dehhxtnvdakz7qfywaehxw309ahx7um5wgh8ymm4dej8ymmrdd3xjarrda5kuetjwvhxxmmd9uq3uamnwvaz7tmwdaehgu3dv3jhvtnhv4kxcmmjv3jhytnwv46z7qghwaehxw309aex2mrp0yhxummnw3ezucnpdejz7qgewaehxw309ahx7um5wghxymmwva3x7mn89e3k7mf0qythwumn8ghj7cn5vvhxkmr9dejxz7n49e3k7mf0qyg8wumn8ghj7mn09eehgu3wvdez7smttdu

LineageOS : https://njump.me/nevent1qqsgw7sr36gaty48cf4snw0ezg5mg4atzhqayuge752esd469p26qfgpzdmhxue69uhhwmm59e6hg7r09ehkuef0qgsyh28gd5ke0ztdeyehc0jsq6gcj0tnzatjlkql3dqamkja38fjmeqrqsqqqqqpnvm779

SISTEMA OPERACIONAL DESKTOP

Tails : https://njump.me/nevent1qqsf09ztvuu60g6xprazv2vxqqy5qlxjs4dkc9d36ta48q75cs9le4qpzemhxue69uhkummnw3ex2mrfw3jhxtn0wfnj7q3qfw5wsmfdj7ykmjfn0sl9qp533y7hx96h9lvplz6pmhd9mzwn9hjqxpqqqqqqz34ag5t

Qubes OS : https://njump.me/nevent1qqsp6jujgwl68uvurw0cw3hfhr40xq20sj7rl3z4yzwnhp9sdpa7augpzpmhxue69uhkummnw3ezumt0d5hsz9mhwden5te0wfjkccte9ehx7um5wghxyctwvshsz9thwden5te0dehhxarj9ehhsarj9ejx2a30qyg8wumn8ghj7mn09eehgu3wvdez7qg4waehxw309aex2mrp0yhxgctdw4eju6t09uqjxamnwvaz7tmwdaehgu3dwejhy6txd9jkgtnhv4kxcmmjv3jhytnwv46z7qgwwaehxw309ahx7uewd3hkctcpremhxue69uhkummnw3ez6er9wch8wetvd3hhyer9wghxuet59uj3ljr8

Kali linux : https://njump.me/nevent1qqswlav72xdvamuyp9xc38c6t7070l3n2uxu67ssmal2g7gv35nmvhspzpmhxue69uhkumewwd68ytnrwghsygzt4r5x6tvh39kujvmu8egqdyvf84e3w4e0mq0ckswamfwcn5eduspsgqqqqqqswt9rxe

Whonix : https://njump.me/nevent1qqs85gvejvzhk086lwh6edma7fv07p5c3wnwnxnzthwwntg2x6773egpydmhxue69uhkummnw3ez6an9wf5kv6t9vsh8wetvd3hhyer9wghxuet59uq3qamnwvaz7tmwdaehgu3wd4hk6tcpzemhxue69uhkummnw3ezucnrdqhxu6twdfsj7qfywaehxw309ahx7um5wgh8ymm4dej8ymmrdd3xjarrda5kuetjwvhxxmmd9uq3wamnwvaz7tmzw33ju6mvv4hxgct6w5hxxmmd9uq3qamnwvaz7tmwduh8xarj9e3hytcpzamhxue69uhhyetvv9ujumn0wd68ytnzv9hxgtcpz4mhxue69uhhyetvv9ujuerpd46hxtnfduhszrnhwden5te0dehhxtnvdakz7qg7waehxw309ahx7um5wgkkgetk9emk2mrvdaexgetj9ehx2ap0sen9p6

Kodachi : https://njump.me/nevent1qqsf5zszgurpd0vwdznzk98hck294zygw0s8dah6fpd309ecpreqtrgpz4mhxue69uhhyetvv9ujuerpd46hxtnfduhszgmhwden5te0dehhxarj94mx2unfve5k2epwwajkcmr0wfjx2u3wdejhgtcpremhxue69uhkummnw3ez6er9wch8wetvd3hhyer9wghxuet59uq3qamnwvaz7tmwdaehgu3wd4hk6tcpzamhxue69uhkyarr9e4kcetwv3sh5afwvdhk6tcpzpmhxue69uhkumewwd68ytnrwghszfrhwden5te0dehhxarj9eex7atwv3ex7cmtvf5hgcm0d9hx2unn9e3k7mf0qyvhwumn8ghj7mn0wd68ytnzdahxwcn0denjucm0d5hszrnhwden5te0dehhxtnvdakz7qgkwaehxw309ahx7um5wghxycmg9ehxjmn2vyhsz9mhwden5te0wfjkccte9ehx7um5wghxyctwvshs94a4d5

PGP

Openkeychain : https://njump.me/nevent1qqs9qtjgsulp76t7jkquf8nk8txs2ftsr0qke6mjmsc2svtwfvswzyqpz4mhxue69uhhyetvv9ujuerpd46hxtnfduhsygzt4r5x6tvh39kujvmu8egqdyvf84e3w4e0mq0ckswamfwcn5eduspsgqqqqqqs36mp0w

Kleopatra : https://njump.me/nevent1qqspnevn932hdggvp4zam6mfyce0hmnxsp9wp8htpumq9vm3anq6etsppemhxue69uhkummn9ekx7mp0qgsyh28gd5ke0ztdeyehc0jsq6gcj0tnzatjlkql3dqamkja38fjmeqrqsqqqqqpuaeghp

Pgp : https://njump.me/nevent1qqsggek707qf3rzttextmgqhym6d4g479jdnlnj78j96y0ut0x9nemcpzamhxue69uhhyetvv9ujuurjd9kkzmpwdejhgtczyp9636rd9ktcjmwfxd7ru5qxjxyn6uch2uhas8utg8wa5hvf6vk7gqcyqqqqqqgptemhe

Como funciona o PGP? : https://njump.me/nevent1qqsz9r7azc8pkvfmkg2hv0nufaexjtnvga0yl85x9hu7ptpg20gxxpspremhxue69uhkummnw3ez6ur4vgh8wetvd3hhyer9wghxuet59upzqjagapkjm9ufdhynxlp72qrfrzfawvt4wt7cr795rhw6tkyaxt0yqvzqqqqqqy259fhs

Por que eu escrevi PGP. - Philip Zimmermann.

https://njump.me/nevent1qqsvysn94gm8prxn3jw04r0xwc6sngkskg756z48jsyrmqssvxtm7ncpzamhxue69uhhyetvv9ujumn0wd68ytnzv9hxgtchzxnad

VPN

Vpn : https://njump.me/nevent1qqs27ltgsr6mh4ffpseexz6s37355df3zsur709d0s89u2nugpcygsspzpmhxue69uhkummnw3ezumt0d5hsygzt4r5x6tvh39kujvmu8egqdyvf84e3w4e0mq0ckswamfwcn5eduspsgqqqqqqshzu2fk

InviZible Pro : https://njump.me/nevent1qqsvyevf2vld23a3xrpvarc72ndpcmfvc3lc45jej0j5kcsg36jq53cpz3mhxue69uhhyetvv9ujuerpd46hxtnfdupzqjagapkjm9ufdhynxlp72qrfrzfawvt4wt7cr795rhw6tkyaxt0yqvzqqqqqqy33y5l4

Orbot: https://njump.me/nevent1qqsxswkyt6pe34egxp9w70cy83h40ururj6m9sxjdmfass4cjm4495stft593

I2P

i2p : https://njump.me/nevent1qqsvnj8n983r4knwjmnkfyum242q4c0cnd338l4z8p0m6xsmx89mxkslx0pgg

Entendendo e usando a rede I2P : https://njump.me/nevent1qqsxchp5ycpatjf5s4ag25jkawmw6kkf64vl43vnprxdcwrpnms9qkcppemhxue69uhkummn9ekx7mp0qgsyh28gd5ke0ztdeyehc0jsq6gcj0tnzatjlkql3dqamkja38fjmeqrqsqqqqqpvht4mn

Criando e acessando sua conta Email na I2P : https://njump.me/nevent1qqs9v9dz897kh8e5lfar0dl7ljltf2fpdathsn3dkdsq7wg4ksr8xfgpr4mhxue69uhkummnw3ezucnfw33k76twv4ezuum0vd5kzmp0qgsyh28gd5ke0ztdeyehc0jsq6gcj0tnzatjlkql3dqamkja38fjmeqrqsqqqqqpw8mzum

APLICATIVO 2FA

Aegis Authenticator : https://njump.me/nevent1qqsfttdwcn9equlrmtf9n6wee7lqntppzm03pzdcj4cdnxel3pz44zspz4mhxue69uhhyetvv9ujumn0wd68ytnzvuhsygzt4r5x6tvh39kujvmu8egqdyvf84e3w4e0mq0ckswamfwcn5eduspsgqqqqqqscvtydq

YubiKey : https://njump.me/nevent1qqstsnn69y4sf4330n7039zxm7wza3ch7sn6plhzmd57w6j9jssavtspvemhxue69uhkv6tvw3jhytnwdaehgu3wwa5kuef0dec82c330g6x6dm8ddmxzdne0pnhverevdkxxdm6wqc8v735w3snquejvsuk56pcvuurxaesxd68qdtkv3nrx6m6v3ehsctwvym8q0mzwfhkzerrv9ehg0t5wf6k2q3qfw5wsmfdj7ykmjfn0sl9qp533y7hx96h9lvplz6pmhd9mzwn9hjqxpqqqqqqzueyvgt

GERENCIADOR DE SENHAS

KeepassDX: https://njump.me/nevent1qqswc850dr4ujvxnmpx75jauflf4arc93pqsty5pv8hxdm7lcw8ee8qpr4mhxue69uhkummnw3ezucnfw33k76twv4ezuum0vd5kzmp0qgsyh28gd5ke0ztdeyehc0jsq6gcj0tnzatjlkql3dqamkja38fjmeqrqsqqqqqpe0492n

Birwaden: https://njump.me/nevent1qqs0j5x9guk2v6xumhwqmftmcz736m9nm9wzacqwjarxmh8k4xdyzwgpr4mhxue69uhkummnw3ezucnfw33k76twv4ezuum0vd5kzmp0qgsyh28gd5ke0ztdeyehc0jsq6gcj0tnzatjlkql3dqamkja38fjmeqrqsqqqqqpwfe2kc

KeePassXC: https://njump.me/nevent1qqsgftcrd8eau7tzr2p9lecuaf7z8mx5jl9w2k66ae3lzkw5wqcy5pcl2achp

CHAT MENSAGEM

SimpleXchat : https://njump.me/nevent1qqsds5xselnnu0dyy0j49peuun72snxcgn3u55d2320n37rja9gk8lgzyp9636rd9ktcjmwfxd7ru5qxjxyn6uch2uhas8utg8wa5hvf6vk7gqcyqqqqqqgmcmj7c

Briar : https://njump.me/nevent1qqs8rrtgvjr499hreugetrl7adkhsj2zextyfsukq5aa7wxthrgcqcg05n434

Element Messenger : https://njump.me/nevent1qqsq05snlqtxm5cpzkshlf8n5d5rj9383vjytkvqp5gta37hpuwt4mqyccee6

Pidgin : https://njump.me/nevent1qqsz7kngycyx7meckx53xk8ahk98jkh400usrvykh480xa4ct9zlx2c2ywvx3

E-MAIL

Thunderbird: https://njump.me/nevent1qqspq64gg0nw7t60zsvea5eykgrm43paz845e4jn74muw5qzdvve7uqrkwtjh

ProtonMail : https://njump.me/nevent1qqs908glhk68e7ms8zqtlsqd00wu3prnpt08dwre26hd6e5fhqdw99cppemhxue69uhkummn9ekx7mp0qgsyh28gd5ke0ztdeyehc0jsq6gcj0tnzatjlkql3dqamkja38fjmeqrqsqqqqqpeyhg4z

Tutonota : https://njump.me/nevent1qqswtzh9zjxfey644qy4jsdh9465qcqd2wefx0jxa54gdckxjvkrrmqpz4mhxue69uhhyetvv9ujumt0wd68ytnsw43qygzt4r5x6tvh39kujvmu8egqdyvf84e3w4e0mq0ckswamfwcn5eduspsgqqqqqqs5hzhkv

k-9 mail : https://njump.me/nevent1qqs200g5a603y7utjgjk320r3srurrc4r66nv93mcg0x9umrw52ku5gpr3mhxue69uhkummnw3ezuumhd9ehxtt9de5kwmtp9e3kstczyp9636rd9ktcjmwfxd7ru5qxjxyn6uch2uhas8utg8wa5hvf6vk7gqcyqqqqqqgacflak

E-MAIL-ALIÁS

Simplelogin : https://njump.me/nevent1qqsvhz5pxqpqzr2ptanqyqgsjr50v7u9lc083fvdnglhrv36rnceppcppemhxue69uhkummn9ekx7mp0qgsyh28gd5ke0ztdeyehc0jsq6gcj0tnzatjlkql3dqamkja38fjmeqrqsqqqqqp9gsr7m

AnonAddy : https://njump.me/nevent1qqs9mcth70mkq2z25ws634qfn7vx2mlva3tkllayxergw0s7p8d3ggcpzpmhxue69uhkummnw3ezumt0d5hsygzt4r5x6tvh39kujvmu8egqdyvf84e3w4e0mq0ckswamfwcn5eduspsgqqqqqqs6mawe3

NAVEGADOR

Navegador Tor : https://njump.me/nevent1qqs06qfxy7wzqmk76l5d8vwyg6mvcye864xla5up52fy5sptcdy39lspzemhxue69uhkummnw3ezuerpw3sju6rpw4ej7q3qfw5wsmfdj7ykmjfn0sl9qp533y7hx96h9lvplz6pmhd9mzwn9hjqxpqqqqqqzdp0urw

Mullvap Browser : https://njump.me/nevent1qqs2vsgc3wk09wdspv2mezltgg7nfdg97g0a0m5cmvkvr4nrfxluzfcpzdmhxue69uhhwmm59e6hg7r09ehkuef0qgsyh28gd5ke0ztdeyehc0jsq6gcj0tnzatjlkql3dqamkja38fjmeqrqsqqqqqpj8h6fe

LibreWolf : https://njump.me/nevent1qqswv05mlmkcuvwhe8x3u5f0kgwzug7n2ltm68fr3j06xy9qalxwq2cpzemhxue69uhkummnw3ex2mrfw3jhxtn0wfnj7q3qfw5wsmfdj7ykmjfn0sl9qp533y7hx96h9lvplz6pmhd9mzwn9hjqxpqqqqqqzuv2hxr

Cromite : https://njump.me/nevent1qqs2ut83arlu735xp8jf87w5m3vykl4lv5nwkhldkqwu3l86khzzy4cpz4mhxue69uhhyetvv9ujuerpd46hxtnfduhsygzt4r5x6tvh39kujvmu8egqdyvf84e3w4e0mq0ckswamfwcn5eduspsgqqqqqqs3dplt7

BUSCADORES

Searx : https://njump.me/nevent1qqsxyzpvgzx00n50nrlgctmy497vkm2cm8dd5pdp7fmw6uh8xnxdmaspr4mhxue69uhkummnw3ezucnfw33k76twv4ezuum0vd5kzmp0qgsyh28gd5ke0ztdeyehc0jsq6gcj0tnzatjlkql3dqamkja38fjmeqrqsqqqqqp23z7ax

APP-STORE

Obtainium : https://njump.me/nevent1qqstd8kzc5w3t2v6dgf36z0qrruufzfgnc53rj88zcjgsagj5c5k4rgpz3mhxue69uhhyetvv9ujuerpd46hxtnfdupzqjagapkjm9ufdhynxlp72qrfrzfawvt4wt7cr795rhw6tkyaxt0yqvzqqqqqqyarmca3

F-Droid : https://njump.me/nevent1qqst4kry49cc9g3g8s5gdnpgyk3gjte079jdnv43f0x4e85cjkxzjesymzuu4

Droid-ify : https://njump.me/nevent1qqsrr8yu9luq0gud902erdh8gw2lfunpe93uc2u6g8rh9ep7wt3v4sgpzpmhxue69uhkummnw3ezumt0d5hsygzt4r5x6tvh39kujvmu8egqdyvf84e3w4e0mq0ckswamfwcn5eduspsgqqqqqqsfzu9vk

Aurora Store : https://njump.me/nevent1qqsy69kcaf0zkcg0qnu90mtk46ly3p2jplgpzgk62wzspjqjft4fpjgpvemhxue69uhkv6tvw3jhytnwdaehgu3wwa5kuef0dec82c330g6x6dm8ddmxzdne0pnhverevdkxxdm6wqc8v735w3snquejvsuk56pcvuurxaesxd68qdtkv3nrx6m6v3ehsctwvym8q0mzwfhkzerrv9ehg0t5wf6k2q3qfw5wsmfdj7ykmjfn0sl9qp533y7hx96h9lvplz6pmhd9mzwn9hjqxpqqqqqqzrpmsjy

RSS

Feeder : https://njump.me/nevent1qqsy29aeggpkmrc7t3c7y7ldgda7pszl7c8hh9zux80gjzrfvlhfhwqpp4mhxue69uhkummn9ekx7mqzyp9636rd9ktcjmwfxd7ru5qxjxyn6uch2uhas8utg8wa5hvf6vk7gqcyqqqqqqgsvzzjy

VIDEOO CONFERENCIA

Jitsi meet : https://njump.me/nevent1qqswphw67hr6qmt2fpugcj77jrk7qkfdrszum7vw7n2cu6cx4r6sh4cgkderr

TECLADOS

HeliBoard : https://njump.me/nevent1qqsyqpc4d28rje03dcvshv4xserftahhpeylu2ez2jutdxwds4e8syspz4mhxue69uhhyetvv9ujuerpd46hxtnfduhsygzt4r5x6tvh39kujvmu8egqdyvf84e3w4e0mq0ckswamfwcn5eduspsgqqqqqqsr8mel5

OpenBoard : https://njump.me/nevent1qqsf7zqkup03yysy67y43nj48q53sr6yym38es655fh9fp6nxpl7rqspzpmhxue69uhkumewwd68ytnrwghsygzt4r5x6tvh39kujvmu8egqdyvf84e3w4e0mq0ckswamfwcn5eduspsgqqqqqqswcvh3r

FlorisBoard : https://njump.me/nevent1qqsf7zqkup03yysy67y43nj48q53sr6yym38es655fh9fp6nxpl7rqspzpmhxue69uhkumewwd68ytnrwghsygzt4r5x6tvh39kujvmu8egqdyvf84e3w4e0mq0ckswamfwcn5eduspsgqqqqqqswcvh3r

MAPAS

Osmand : https://njump.me/nevent1qqsxryp2ywj64az7n5p6jq5tn3tx5jv05te48dtmmt3lf94ydtgy4fgpzpmhxue69uhkumewwd68ytnrwghsygzt4r5x6tvh39kujvmu8egqdyvf84e3w4e0mq0ckswamfwcn5eduspsgqqqqqqs54nwpj

Organic maps : https://njump.me/nevent1qqstrecuuzkw0dyusxdq7cuwju0ftskl7anx978s5dyn4pnldrkckzqpr4mhxue69uhkummnw3ezumtp0p5k6ctrd96xzer9dshx7un8qgsyh28gd5ke0ztdeyehc0jsq6gcj0tnzatjlkql3dqamkja38fjmeqrqsqqqqqpl8z3kk

TRADUÇÃO

LibreTranslate : https://njump.me/nevent1qqs953g3rhf0m8jh59204uskzz56em9xdrjkelv4wnkr07huk20442cpvemhxue69uhkv6tvw3jhytnwdaehgu3wwa5kuef0dec82c330g6x6dm8ddmxzdne0pnhverevdkxxdm6wqc8v735w3snquejvsuk56pcvuurxaesxd68qdtkv3nrx6m6v3ehsctwvym8q0mzwfhkzerrv9ehg0t5wf6k2q3qfw5wsmfdj7ykmjfn0sl9qp533y7hx96h9lvplz6pmhd9mzwn9hjqxpqqqqqqzeqsx40

REMOÇÃO DOS METADADOS

Scrambled Exif : https://njump.me/nevent1qqs2658t702xv66p000y4mlhnvadmdxwzzfzcjkjf7kedrclr3ej7aspyfmhxue69uhk6atvw35hqmr90pjhytngw4eh5mmwv4nhjtnhdaexcep0qgsyh28gd5ke0ztdeyehc0jsq6gcj0tnzatjlkql3dqamkja38fjmeqrqsqqqqqpguu0wh

ESTEGANOGRAFIA

PixelKnot: https://njump.me/nevent1qqsrh0yh9mg0lx86t5wcmhh97wm6n4v0radh6sd0554ugn354wqdj8gpz3mhxue69uhhyetvv9ujuerpd46hxtnfdupzqjagapkjm9ufdhynxlp72qrfrzfawvt4wt7cr795rhw6tkyaxt0yqvzqqqqqqyuvfqdp

PERFIL DE TRABALHO

Shelter : https://njump.me/nevent1qqspv9xxkmfp40cxgjuyfsyczndzmpnl83e7gugm7480mp9zhv50wkqpvemhxue69uhkv6tvw3jhytnwdaehgu3wwa5kuef0dec82c330g6x6dm8ddmxzdne0pnhverevdkxxdm6wqc8v735w3snquejvsuk56pcvuurxaesxd68qdtkv3nrx6m6v3ehsctwvym8q0mzwfhkzerrv9ehg0t5wf6k2q3qfw5wsmfdj7ykmjfn0sl9qp533y7hx96h9lvplz6pmhd9mzwn9hjqxpqqqqqqzdnu59c

PDF

MuPDF : https://njump.me/nevent1qqspn5lhe0dteys6npsrntmv2g470st8kh8p7hxxgmymqa95ejvxvfcpzpmhxue69uhkumewwd68ytnrwghsygzt4r5x6tvh39kujvmu8egqdyvf84e3w4e0mq0ckswamfwcn5eduspsgqqqqqqs4hvhvj

Librera Reader : https://njump.me/nevent1qqsg60flpuf00sash48fexvwxkly2j5z9wjvjrzt883t3eqng293f3cpvemhxue69uhkv6tvw3jhytnwdaehgu3wwa5kuef0dec82c330g6x6dm8ddmxzdne0pnhverevdkxxdm6wqc8v735w3snquejvsuk56pcvuurxaesxd68qdtkv3nrx6m6v3ehsctwvym8q0mzwfhkzerrv9ehg0t5wf6k2q3qfw5wsmfdj7ykmjfn0sl9qp533y7hx96h9lvplz6pmhd9mzwn9hjqxpqqqqqqz39tt3n

QR-Code

Binary Eye : https://njump.me/nevent1qqsz4n0uxxx3q5m0r42n9key3hchtwyp73hgh8l958rtmae5u2khgpgpvemhxue69uhkv6tvw3jhytnwdaehgu3wwa5kuef0dec82c330g6x6dm8ddmxzdne0pnhverevdkxxdm6wqc8v735w3snquejvsuk56pcvuurxaesxd68qdtkv3nrx6m6v3ehsctwvym8q0mzwfhkzerrv9ehg0t5wf6k2q3qfw5wsmfdj7ykmjfn0sl9qp533y7hx96h9lvplz6pmhd9mzwn9hjqxpqqqqqqzdmn4wp

Climático

Breezy Weather : https://njump.me/nevent1qqs9hjz5cz0y4am3kj33xn536uq85ydva775eqrml52mtnnpe898rzspzamhxue69uhhyetvv9ujuurjd9kkzmpwdejhgtczyp9636rd9ktcjmwfxd7ru5qxjxyn6uch2uhas8utg8wa5hvf6vk7gqcyqqqqqqgpd3tu8

ENCRYPTS

Cryptomator : https://njump.me/nevent1qqsvchvnw779m20583llgg5nlu6ph5psewetlczfac5vgw83ydmfndspzpmhxue69uhkumewwd68ytnrwghsygzt4r5x6tvh39kujvmu8egqdyvf84e3w4e0mq0ckswamfwcn5eduspsgqqqqqqsx7ppw9

VeraCrypt : https://njump.me/nevent1qqsf6wzedsnrgq6hjk5c4jj66dxnplqwc4ygr46l8z3gfh38q2fdlwgm65ej3

EXTENSÕES

uBlock Origin : https://njump.me/nevent1qqswaa666lcj2c4nhnea8u4agjtu4l8q89xjln0yrngj7ssh72ntwzql8ssdj

Snowflake : https://njump.me/nevent1qqs0ws74zlt8uced3p2vee9td8x7vln2mkacp8szdufvs2ed94ctnwchce008

CLOUD

Nextcloud : https://njump.me/nevent1qqs2utg5z9htegdtrnllreuhypkk2026x8a0xdsmfczg9wdl8rgrcgg9nhgnm

NOTEPAD

Joplin : https://njump.me/nevent1qqsz2a0laecpelsznser3xd0jfa6ch2vpxtkx6vm6qg24e78xttpk0cpr4mhxue69uhkummnw3ezucnfw33k76twv4ezuum0vd5kzmp0qgsyh28gd5ke0ztdeyehc0jsq6gcj0tnzatjlkql3dqamkja38fjmeqrqsqqqqqpdu0hft

Standard Notes : https://njump.me/nevent1qqsv3596kz3qung5v23cjc4cpq7rqxg08y36rmzgcrvw5whtme83y3s7tng6r

MÚSICA

RiMusic : https://njump.me/nevent1qqsv3genqav2tfjllp86ust4umxm8tr2wd9kq8x7vrjq6ssp363mn0gpzamhxue69uhhyetvv9ujuurjd9kkzmpwdejhgtczyp9636rd9ktcjmwfxd7ru5qxjxyn6uch2uhas8utg8wa5hvf6vk7gqcyqqqqqqg42353n

ViMusic : https://njump.me/nevent1qqswx78559l4jsxsrygd8kj32sch4qu57stxq0z6twwl450vp39pdqqpvemhxue69uhkv6tvw3jhytnwdaehgu3wwa5kuef0dec82c330g6x6dm8ddmxzdne0pnhverevdkxxdm6wqc8v735w3snquejvsuk56pcvuurxaesxd68qdtkv3nrx6m6v3ehsctwvym8q0mzwfhkzerrv9ehg0t5wf6k2q3qfw5wsmfdj7ykmjfn0sl9qp533y7hx96h9lvplz6pmhd9mzwn9hjqxpqqqqqqzjg863j

PODCAST

AntennaPod : https://njump.me/nevent1qqsp4nh7k4a6zymfwqqdlxuz8ua6kdhvgeeh3uxf2c9rtp9u3e9ku8qnr8lmy

VISUALIZAR VIDEO

VLC : https://njump.me/nevent1qqs0lz56wtlr2eye4ajs2gzn2r0dscw4y66wezhx0mue6dffth8zugcl9laky

YOUTUBE

NewPipe : https://njump.me/nevent1qqsdg06qpcjdnlvgm4xzqdap0dgjrkjewhmh4j3v4mxdl4rjh8768mgdw9uln

FreeTube : https://njump.me/nevent1qqsz6y6z7ze5gs56s8seaws8v6m6j2zu0pxa955dhq3ythmexak38mcpz4mhxue69uhhyetvv9ujuerpd46hxtnfduhsygzt4r5x6tvh39kujvmu8egqdyvf84e3w4e0mq0ckswamfwcn5eduspsgqqqqqqs5lkjvv

LibreTube : https://snort.social/e/nevent1qqstmd5m6wrdvn4gxf8xyhrwnlyaxmr89c9kjddvnvux6603f84t3fqpz4mhxue69uhhyetvv9ujumt0wd68ytnsw43qygzt4r5x6tvh39kujvmu8egqdyvf84e3w4e0mq0ckswamfwcn5eduspsgqqqqqqsswwznc

COMPARTILHAMENTO DE ARQUIVOS

OnionShare : https://njump.me/nevent1qqsr0a4ml5nu6ud5k9yzyawcd9arznnwkrc27dzzc95q6r50xmdff6qpydmhxue69uhkummnw3ez6an9wf5kv6t9vsh8wetvd3hhyer9wghxuet59uq3uamnwvaz7tmwdaehgu3dv3jhvtnhv4kxcmmjv3jhytnwv46z7qgswaehxw309ahx7tnnw3ezucmj9uq32amnwvaz7tmjv4kxz7fwv3sk6atn9e5k7tcpzamhxue69uhkyarr9e4kcetwv3sh5afwvdhk6tcpzemhxue69uhkummnw3ezucnrdqhxu6twdfsj7qgswaehxw309ahx7um5wghx6mmd9uqjgamnwvaz7tmwdaehgu3wwfhh2mnywfhkx6mzd96xxmmfdejhyuewvdhk6tcppemhxue69uhkummn9ekx7mp0qythwumn8ghj7un9d3shjtnwdaehgu3wvfskuep0qyv8wumn8ghj7un9d3shjtnrw4e8yetwwshxv7tf9ut7qurt

Localsend : https://njump.me/nevent1qqsp8ldjhrxm09cvvcak20hrc0g8qju9f67pw7rxr2y3euyggw9284gpvemhxue69uhkv6tvw3jhytnwdaehgu3wwa5kuef0dec82c330g6x6dm8ddmxzdne0pnhverevdkxxdm6wqc8v735w3snquejvsuk56pcvuurxaesxd68qdtkv3nrx6m6v3ehsctwvym8q0mzwfhkzerrv9ehg0t5wf6k2q3qfw5wsmfdj7ykmjfn0sl9qp533y7hx96h9lvplz6pmhd9mzwn9hjqxpqqqqqqzuyghqr

Wallet Bitcoin

Ashigaru Wallet : https://njump.me/nevent1qqstx9fz8kf24wgl26un8usxwsqjvuec9f8q392llmga75tw0kfarfcpzamhxue69uhhyetvv9ujuurjd9kkzmpwdejhgtczyp9636rd9ktcjmwfxd7ru5qxjxyn6uch2uhas8utg8wa5hvf6vk7gqcyqqqqqqgvfsrqp

Samourai Wallet : https://njump.me/nevent1qqstcvjmz39rmrnrv7t5cl6p3x7pzj6jsspyh4s4vcwd2lugmre04ecpr9mhxue69uhkummnw3ezucn0denkymmwvuhxxmmd9upzqjagapkjm9ufdhynxlp72qrfrzfawvt4wt7cr795rhw6tkyaxt0yqvzqqqqqqy3rg4qs

CÂMERA

opencamera : https://njump.me/nevent1qqs25glp6dh0crrjutxrgdjlnx9gtqpjtrkg29hlf7382aeyjd77jlqpzpmhxue69uhkumewwd68ytnrwghsygzt4r5x6tvh39kujvmu8egqdyvf84e3w4e0mq0ckswamfwcn5eduspsgqqqqqqssxcvgc

OFFICE

Collabora Office : https://njump.me/nevent1qqs8yn4ys6adpmeu3edmf580jhc3wluvlf823cc4ft4h0uqmfzdf99qpz4mhxue69uhhyetvv9ujuerpd46hxtnfduhsygzt4r5x6tvh39kujvmu8egqdyvf84e3w4e0mq0ckswamfwcn5eduspsgqqqqqqsj40uss

TEXTOS

O manifesto de um Cypherpunk : https://njump.me/nevent1qqsd7hdlg6galn5mcuv3pm3ryfjxc4tkyph0cfqqe4du4dr4z8amqyspvemhxue69uhkv6tvw3jhytnwdaehgu3wwa5kuef0dec82c330g6x6dm8ddmxzdne0pnhverevdkxxdm6wqc8v735w3snquejvsuk56pcvuurxaesxd68qdtkv3nrx6m6v3ehsctwvym8q0mzwfhkzerrv9ehg0t5wf6k2q3qfw5wsmfdj7ykmjfn0sl9qp533y7hx96h9lvplz6pmhd9mzwn9hjqxpqqqqqqzal0efa

Operations security ( OPSEC) : https://snort.social/e/nevent1qqsp323havh3y9nxzd4qmm60hw87tm9gjns0mtzg8y309uf9mv85cqcpvemhxue69uhkv6tvw3jhytnwdaehgu3wwa5kuef0dec82c330g6x6dm8ddmxzdne0pnhverevdkxxdm6wqc8v735w3snquejvsuk56pcvuurxaesxd68qdtkv3nrx6m6v3ehsctwvym8q0mzwfhkzerrv9ehg0t5wf6k2q3qfw5wsmfdj7ykmjfn0sl9qp533y7hx96h9lvplz6pmhd9mzwn9hjqxpqqqqqqz8ej9l7

O MANIFESTO CRIPTOANARQUISTA Timothy C. May – 1992. : https://njump.me/nevent1qqspp480wtyx2zhtwpu5gptrl8duv9rvq3mug85mp4d54qzywk3zq9gpvemhxue69uhkv6tvw3jhytnwdaehgu3wwa5kuef0dec82c330g6x6dm8ddmxzdne0pnhverevdkxxdm6wqc8v735w3snquejvsuk56pcvuurxaesxd68qdtkv3nrx6m6v3ehsctwvym8q0mzwfhkzerrv9ehg0t5wf6k2q3qfw5wsmfdj7ykmjfn0sl9qp533y7hx96h9lvplz6pmhd9mzwn9hjqxpqqqqqqz5wq496

Declaração de independência do ciberespaço

• John Perry Barlow - 1996 : https://njump.me/nevent1qqs2njsy44n6p07mhgt2tnragvchasv386nf20ua5wklxqpttf6mzuqpzpmhxue69uhkummnw3ezumt0d5hsygzt4r5x6tvh39kujvmu8egqdyvf84e3w4e0mq0ckswamfwcn5eduspsgqqqqqqsukg4hr

The Cyphernomicon: Criptografia, Dinheiro Digital e o Futuro da Privacidade. escrito por Timothy C. May -Publicado em 1994. :

Livro completo em PDF no Github PrivacyOpenSource.

https://github.com/Alexemidio/PrivacyOpenSource/raw/main/Livros/THE%20CYPHERNOMICON%20.pdf Share

@ 66675158:1b644430

I don't believe in "vibe coding" – it's just the newest Silicon Valley fad trying to give meaning to their latest favorite technology, LLMs. We've seen this pattern before with blockchain, when suddenly Non Fungible Tokens appeared, followed by Web3 startups promising to revolutionize everything from social media to supply chains. VCs couldn't throw money fast enough at anything with "decentralized" (in name only) in the pitch deck. Andreessen Horowitz launched billion-dollar crypto funds, while Y Combinator batches filled with blockchain startups promising to be "Uber for X, but on the blockchain."

The metaverse mania followed, with Meta betting its future on digital worlds where we'd supposedly hang out as legless avatars. Decentralized (in name only) autonomous organizations emerged as the next big thing – supposedly democratic internet communities that ended up being the next scam for quick money.

Then came the inevitable collapse. The FTX implosion in late 2022 revealed fraud, Luna/Terra's death spiral wiped out billions (including my ten thousand dollars), while Celsius and BlockFi froze customer assets before bankruptcy.

By 2023, crypto winter had fully set in. The SEC started aggressive enforcement actions, while users realized that blockchain technology had delivered almost no practical value despite a decade of promises.

Blockchain's promises tapped into fundamental human desires – decentralization resonated with a generation disillusioned by traditional institutions. Evangelists presented a utopian vision of freedom from centralized control. Perhaps most significantly, crypto offered a sense of meaning in an increasingly abstract world, making the clear signs of scams harder to notice.

The technology itself had failed to solve any real-world problems at scale. By 2024, the once-mighty crypto ecosystem had become a cautionary tale. Venture firms quietly scrubbed blockchain references from their websites while founders pivoted to AI and large language models.

---

Most reading this are likely fellow bitcoiners and nostr users who understand that Bitcoin is blockchain's only valid use case. But I shared that painful history because I believe the AI-hype cycle will follow the same trajectory.

Just like with blockchain, we're now seeing VCs who once couldn't stop talking about "Web3" falling over themselves to fund anything with "AI" in the pitch deck. The buzzwords have simply changed from "decentralized" to "intelligent."

"Vibe coding" is the perfect example – a trendy name for what is essentially just fuzzy instructions to LLMs. Developers who've spent years honing programming skills are now supposed to believe that "vibing" with an AI is somehow a legitimate methodology.

This might be controversial to some, but obvious to others:

Formal, context-free grammar will always remain essential for building precise systems, regardless of how advanced natural language technology becomes

The mathematical precision of programming languages provides a foundation that human language's ambiguity can never replace. Programming requires precision – languages, compilers, and processors operate on explicit instructions, not vibes. What "vibe coding" advocates miss is that beneath every AI-generated snippet lies the same deterministic rules that have always governed computation.

LLMs don't understand code in any meaningful sense—they've just ingested enormous datasets of human-written code and can predict patterns. When they "work," it's because they've seen similar patterns before, not because they comprehend the underlying logic.

This creates a dangerous dependency. Junior developers "vibing" with LLMs might get working code without understanding the fundamental principles. When something breaks in production, they'll lack the knowledge to fix it.

Even experienced developers can find themselves in treacherous territory when relying too heavily on LLM-generated code. What starts as a productivity boost can transform into a dependency crutch.

The real danger isn't just technical limitations, but the false confidence it instills. Developers begin to believe they understand systems they've merely instructed an AI to generate – fundamentally different from understanding code you've written yourself.

We're already seeing the warning signs: projects cobbled together with LLM-generated code that work initially but become maintenance nightmares when requirements change or edge cases emerge.

The venture capital money is flowing exactly as it did with blockchain. Anthropic raised billions, OpenAI is valued astronomically despite minimal revenue, and countless others are competing to build ever-larger models with vague promises. Every startup now claims to be "AI-powered" regardless of whether it makes sense.

Don't get me wrong—there's genuine innovation happening in AI research. But "vibe coding" isn't it. It's a marketing term designed to make fuzzy prompting sound revolutionary.

Cursor perfectly embodies this AI hype cycle. It's an AI-enhanced code editor built on VS Code that promises to revolutionize programming by letting you "chat with your codebase." Just like blockchain startups promised to "revolutionize" industries, Cursor promises to transform development by adding LLM capabilities.

Yes, Cursor can be genuinely helpful. It can explain unfamiliar code, suggest completions, and help debug simple issues. After trying it for just an hour, I found the autocomplete to be MAGICAL for simple refactoring and basic functionality.

But the marketing goes far beyond reality. The suggestion that you can simply describe what you want and get production-ready code is dangerously misleading. What you get are approximations with:

• Security vulnerabilities the model doesn't understand
• Edge cases it hasn't considered
• Performance implications it can't reason about
• Dependency conflicts it has no way to foresee

The most concerning aspect is how such tools are marketed to beginners as shortcuts around learning fundamentals. "Why spend years learning to code when you can just tell AI what you want?" This is reminiscent of how crypto was sold as a get-rich-quick scheme requiring no actual understanding.

When you "vibe code" with an AI, you're not eliminating complexity—you're outsourcing understanding to a black box. This creates developers who can prompt but not program, who can generate but not comprehend.

The real utility of LLMs in development is in augmenting existing workflows:

• Explaining unfamiliar codebases
• Generating boilerplate for well-understood patterns
• Suggesting implementations that a developer evaluates critically
• Assisting with documentation and testing

These uses involve the model as a subordinate assistant to a knowledgeable developer, not as a replacement for expertise. This is where the technology adds value—as a sophisticated tool in skilled hands.

Cursor is just a better hammer, not a replacement for understanding what you're building. The actual value emerges when used by developers who understand what happens beneath the abstractions. They can recognize when AI suggestions make sense and when they don't because they have the fundamental knowledge to evaluate output critically.

This is precisely where the "vibe coding" narrative falls apart.

@ c631e267:c2b78d3e

Wir werden nicht zulassen, dass technisch manches möglich ist, \ aber der Staat es nicht nutzt. \ Angela Merkel

Die Modalverben zu erklären, ist im Deutschunterricht manchmal nicht ganz einfach. Nicht alle Fremdsprachen unterscheiden zum Beispiel bei der Frage nach einer Möglichkeit gleichermaßen zwischen «können» im Sinne von «die Gelegenheit, Kenntnis oder Fähigkeit haben» und «dürfen» als «die Erlaubnis oder Berechtigung haben». Das spanische Wort «poder» etwa steht für beides.

Ebenso ist vielen Schülern auf den ersten Blick nicht recht klar, dass das logische Gegenteil von «müssen» nicht unbedingt «nicht müssen» ist, sondern vielmehr «nicht dürfen». An den Verkehrsschildern lässt sich so etwas meistens recht gut erklären: Manchmal muss man abbiegen, aber manchmal darf man eben nicht.

Dieses Beispiel soll ein wenig die Verwirrungstaktik veranschaulichen, die in der Politik gerne verwendet wird, um unpopuläre oder restriktive Maßnahmen Stück für Stück einzuführen. Zuerst ist etwas einfach innovativ und bringt viele Vorteile. Vor allem ist es freiwillig, jeder kann selber entscheiden, niemand muss mitmachen. Später kann man zunehmend weniger Alternativen wählen, weil sie verschwinden, und irgendwann verwandelt sich alles andere in «nicht dürfen» – die Maßnahme ist obligatorisch.

Um die Durchsetzung derartiger Initiativen strategisch zu unterstützen und nett zu verpacken, gibt es Lobbyisten, gerne auch NGOs genannt. Dass das «NG» am Anfang dieser Abkürzung übersetzt «Nicht-Regierungs-» bedeutet, ist ein Anachronismus. Das war vielleicht früher einmal so, heute ist eher das Gegenteil gemeint.

In unserer modernen Zeit wird enorm viel Lobbyarbeit für die Digitalisierung praktisch sämtlicher Lebensbereiche aufgewendet. Was das auf dem Sektor der Mobilität bedeuten kann, haben wir diese Woche anhand aktueller Entwicklungen in Spanien beleuchtet. Begründet teilweise mit Vorgaben der Europäischen Union arbeitet man dort fleißig an einer «neuen Mobilität», basierend auf «intelligenter» technologischer Infrastruktur. Derartige Anwandlungen wurden auch schon als «Technofeudalismus» angeprangert.

Nationale Zugangspunkte für Mobilitätsdaten im Sinne der EU gibt es nicht nur in allen Mitgliedsländern, sondern auch in der Schweiz und in Großbritannien. Das Vereinigte Königreich beteiligt sich darüber hinaus an anderen EU-Projekten für digitale Überwachungs- und Kontrollmaßnahmen, wie dem biometrischen Identifizierungssystem für «nachhaltigen Verkehr und Tourismus».

Natürlich marschiert auch Deutschland stracks und euphorisch in Richtung digitaler Zukunft. Ohne vernetzte Mobilität und einen «verlässlichen Zugang zu Daten, einschließlich Echtzeitdaten» komme man in der Verkehrsplanung und -steuerung nicht aus, erklärt die Regierung. Der Interessenverband der IT-Dienstleister Bitkom will «die digitale Transformation der deutschen Wirtschaft und Verwaltung vorantreiben». Dazu bewirbt er unter anderem die Konzepte Smart City, Smart Region und Smart Country und behauptet, deutsche Großstädte «setzen bei Mobilität voll auf Digitalisierung».

Es steht zu befürchten, dass das umfassende Sammeln, Verarbeiten und Vernetzen von Daten, das angeblich die Menschen unterstützen soll (und theoretisch ja auch könnte), eher dazu benutzt wird, sie zu kontrollieren und zu manipulieren. Je elektrischer und digitaler unsere Umgebung wird, desto größer sind diese Möglichkeiten. Im Ergebnis könnten solche Prozesse den Bürger nicht nur einschränken oder überflüssig machen, sondern in mancherlei Hinsicht regelrecht abschalten. Eine gesunde Skepsis ist also geboten.

[Titelbild: Pixabay]

---

Dieser Beitrag wurde mit dem Pareto-Client geschrieben. Er ist zuerst auf Transition News erschienen.

@ c9badfea:610f861a

1. Install FUTO Keyboard (it's free and open source)
2. Launch the app, tap Switch Input Methods and select FUTO Keyboard
3. For voice input, choose FUTO Keyboard (needs mic permission) and grant permission While Using The App
4. Configure keyboard layouts under Languages & Models as needed

Adding Support for Non-English Languages

Voice Input

1. Download voice input models from the FUTO Keyboard Add-Ons page
   • For languages like Chinese, German, Spanish, Russian, French, Portuguese, Korean, and Japanese, download the Multilingual-74 model
   • For other languages, download Multilingual-244
2. Open FUTO Keyboard, go to Languages & Models, and import the downloaded model under Voice Input

Dictionaries

1. Get dictionary files from AOSP Dictionaries
2. Open FUTO Keyboard, navigate to Languages & Models, and import the dictionary under Dictionary

ℹ️ When typing, tap the microphone icon to use voice input

@ e3ba5e1a:5e433365

Prelude

I wrote this post differently than any of my others. It started with a discussion with AI on an OPSec-inspired review of separation of powers, and evolved into quite an exciting debate! I asked Grok to write up a summary in my overall writing style, which it got pretty well. I've decided to post it exactly as-is. Ultimately, I think there are two solid ideas driving my stance here:

1. Perfect is the enemy of the good
2. Failure is the crucible of success

Beyond that, just some hard-core belief in freedom, separation of powers, and operating from self-interest.

Intro

Alright, buckle up. I’ve been chewing on this idea for a while, and it’s time to spit it out. Let’s look at the U.S. government like I’d look at a codebase under a cybersecurity audit—OPSEC style, no fluff. Forget the endless debates about what politicians should do. That’s noise. I want to talk about what they can do, the raw powers baked into the system, and why we should stop pretending those powers are sacred. If there’s a hole, either patch it or exploit it. No half-measures. And yeah, I’m okay if the whole thing crashes a bit—failure’s a feature, not a bug.

The Filibuster: A Security Rule with No Teeth

You ever see a firewall rule that’s more theater than protection? That’s the Senate filibuster. Everyone acts like it’s this untouchable guardian of democracy, but here’s the deal: a simple majority can torch it any day. It’s not a law; it’s a Senate preference, like choosing tabs over spaces. When people call killing it the “nuclear option,” I roll my eyes. Nuclear? It’s a button labeled “press me.” If a party wants it gone, they’ll do it. So why the dance?

I say stop playing games. Get rid of the filibuster. If you’re one of those folks who thinks it’s the only thing saving us from tyranny, fine—push for a constitutional amendment to lock it in. That’s a real patch, not a Post-it note. Until then, it’s just a vulnerability begging to be exploited. Every time a party threatens to nuke it, they’re admitting it’s not essential. So let’s stop pretending and move on.

Supreme Court Packing: Because Nine’s Just a Number

Here’s another fun one: the Supreme Court. Nine justices, right? Sounds official. Except it’s not. The Constitution doesn’t say nine—it’s silent on the number. Congress could pass a law tomorrow to make it 15, 20, or 42 (hitchhiker’s reference, anyone?). Packing the court is always on the table, and both sides know it. It’s like a root exploit just sitting there, waiting for someone to log in.

So why not call the bluff? If you’re in power—say, Trump’s back in the game—say, “I’m packing the court unless we amend the Constitution to fix it at nine.” Force the issue. No more shadowboxing. And honestly? The court’s got way too much power anyway. It’s not supposed to be a super-legislature, but here we are, with justices’ ideologies driving the bus. That’s a bug, not a feature. If the court weren’t such a kingmaker, packing it wouldn’t even matter. Maybe we should be talking about clipping its wings instead of just its size.

The Executive Should Go Full Klingon

Let’s talk presidents. I’m not saying they should wear Klingon armor and start shouting “Qapla’!”—though, let’s be real, that’d be awesome. I’m saying the executive should use every scrap of power the Constitution hands them. Enforce the laws you agree with, sideline the ones you don’t. If Congress doesn’t like it, they’ve got tools: pass new laws, override vetoes, or—here’s the big one—cut the budget. That’s not chaos; that’s the system working as designed.

Right now, the real problem isn’t the president overreaching; it’s the bureaucracy. It’s like a daemon running in the background, eating CPU and ignoring the user. The president’s supposed to be the one steering, but the administrative state’s got its own agenda. Let the executive flex, push the limits, and force Congress to check it. Norms? Pfft. The Constitution’s the spec sheet—stick to it.

Let the System Crash

Here’s where I get a little spicy: I’m totally fine if the government grinds to a halt. Deadlock isn’t a disaster; it’s a feature. If the branches can’t agree, let the president veto, let Congress starve the budget, let enforcement stall. Don’t tell me about “essential services.” Nothing’s so critical it can’t take a breather. Shutdowns force everyone to the table—debate, compromise, or expose who’s dropping the ball. If the public loses trust? Good. They’ll vote out the clowns or live with the circus they elected.

Think of it like a server crash. Sometimes you need a hard reboot to clear the cruft. If voters keep picking the same bad admins, well, the country gets what it deserves. Failure’s the best teacher—way better than limping along on autopilot.

States Are the Real MVPs

If the feds fumble, states step up. Right now, states act like junior devs waiting for the lead engineer to sign off. Why? Federal money. It’s a leash, and it’s tight. Cut that cash, and states will remember they’re autonomous. Some will shine, others will tank—looking at you, California. And I’m okay with that. Let people flee to better-run states. No bailouts, no excuses. States are like competing startups: the good ones thrive, the bad ones pivot or die.

Could it get uneven? Sure. Some states might turn into sci-fi utopias while others look like a post-apocalyptic vidya game. That’s the point—competition sorts it out. Citizens can move, markets adjust, and failure’s a signal to fix your act.

Chaos Isn’t the Enemy

Yeah, this sounds messy. States ignoring federal law, external threats poking at our seams, maybe even a constitutional crisis. I’m not scared. The Supreme Court’s there to referee interstate fights, and Congress sets the rules for state-to-state play. But if it all falls apart? Still cool. States can sort it without a babysitter—it’ll be ugly, but freedom’s worth it. External enemies? They’ll either unify us or break us. If we can’t rally, we don’t deserve the win.

Centralizing power to avoid this is like rewriting your app in a single thread to prevent race conditions—sure, it’s simpler, but you’re begging for a deadlock. Decentralized chaos lets states experiment, lets people escape, lets markets breathe. States competing to cut regulations to attract businesses? That’s a race to the bottom for red tape, but a race to the top for innovation—workers might gripe, but they’ll push back, and the tension’s healthy. Bring it—let the cage match play out. The Constitution’s checks are enough if we stop coddling the system.

Why This Matters

I’m not pitching a utopia. I’m pitching a stress test. The U.S. isn’t a fragile porcelain doll; it’s a rugged piece of hardware built to take some hits. Let it fail a little—filibuster, court, feds, whatever. Patch the holes with amendments if you want, or lean into the grind. Either way, stop fearing the crash. It’s how we debug the republic.

So, what’s your take? Ready to let the system rumble, or got a better way to secure the code? Hit me up—I’m all ears.

@ 91bea5cd:1df4451c

Básico

bash lsblk # Lista todos os diretorios montados.

Para criar o sistema de arquivos:

bash mkfs.btrfs -L "ThePool" -f /dev/sdx

Criando um subvolume:

bash btrfs subvolume create SubVol

Montando Sistema de Arquivos:

bash mount -o compress=zlib,subvol=SubVol,autodefrag /dev/sdx /mnt

Lista os discos formatados no diretório:

bash btrfs filesystem show /mnt

Adiciona novo disco ao subvolume:

bash btrfs device add -f /dev/sdy /mnt

Lista novamente os discos do subvolume:

bash btrfs filesystem show /mnt

Exibe uso dos discos do subvolume:

bash btrfs filesystem df /mnt

Balancea os dados entre os discos sobre raid1:

bash btrfs filesystem balance start -dconvert=raid1 -mconvert=raid1 /mnt

Scrub é uma passagem por todos os dados e metadados do sistema de arquivos e verifica as somas de verificação. Se uma cópia válida estiver disponível (perfis de grupo de blocos replicados), a danificada será reparada. Todas as cópias dos perfis replicados são validadas.

iniciar o processo de depuração :

bash btrfs scrub start /mnt

ver o status do processo de depuração Btrfs em execução:

bash btrfs scrub status /mnt

ver o status do scrub Btrfs para cada um dos dispositivos

bash btrfs scrub status -d / data btrfs scrub cancel / data

Para retomar o processo de depuração do Btrfs que você cancelou ou pausou:

btrfs scrub resume / data

Listando os subvolumes:

bash btrfs subvolume list /Reports

Criando um instantâneo dos subvolumes:

Aqui, estamos criando um instantâneo de leitura e gravação chamado snap de marketing do subvolume de marketing.

bash btrfs subvolume snapshot /Reports/marketing /Reports/marketing-snap

Além disso, você pode criar um instantâneo somente leitura usando o sinalizador -r conforme mostrado. O marketing-rosnap é um instantâneo somente leitura do subvolume de marketing

bash btrfs subvolume snapshot -r /Reports/marketing /Reports/marketing-rosnap

Forçar a sincronização do sistema de arquivos usando o utilitário 'sync'

Para forçar a sincronização do sistema de arquivos, invoque a opção de sincronização conforme mostrado. Observe que o sistema de arquivos já deve estar montado para que o processo de sincronização continue com sucesso.

bash btrfs filsystem sync /Reports

Para excluir o dispositivo do sistema de arquivos, use o comando device delete conforme mostrado.

bash btrfs device delete /dev/sdc /Reports

Para sondar o status de um scrub, use o comando scrub status com a opção -dR .

bash btrfs scrub status -dR / Relatórios

Para cancelar a execução do scrub, use o comando scrub cancel .

bash $ sudo btrfs scrub cancel / Reports

Para retomar ou continuar com uma depuração interrompida anteriormente, execute o comando de cancelamento de depuração

bash sudo btrfs scrub resume /Reports

mostra o uso do dispositivo de armazenamento:

btrfs filesystem usage /data

Para distribuir os dados, metadados e dados do sistema em todos os dispositivos de armazenamento do RAID (incluindo o dispositivo de armazenamento recém-adicionado) montados no diretório /data , execute o seguinte comando:

sudo btrfs balance start --full-balance /data

Pode demorar um pouco para espalhar os dados, metadados e dados do sistema em todos os dispositivos de armazenamento do RAID se ele contiver muitos dados.

Opções importantes de montagem Btrfs

Nesta seção, vou explicar algumas das importantes opções de montagem do Btrfs. Então vamos começar.

As opções de montagem Btrfs mais importantes são:

**1. acl e noacl

**ACL gerencia permissões de usuários e grupos para os arquivos/diretórios do sistema de arquivos Btrfs.

A opção de montagem acl Btrfs habilita ACL. Para desabilitar a ACL, você pode usar a opção de montagem noacl .

Por padrão, a ACL está habilitada. Portanto, o sistema de arquivos Btrfs usa a opção de montagem acl por padrão.

**2. autodefrag e noautodefrag

**Desfragmentar um sistema de arquivos Btrfs melhorará o desempenho do sistema de arquivos reduzindo a fragmentação de dados.

A opção de montagem autodefrag permite a desfragmentação automática do sistema de arquivos Btrfs.

A opção de montagem noautodefrag desativa a desfragmentação automática do sistema de arquivos Btrfs.

Por padrão, a desfragmentação automática está desabilitada. Portanto, o sistema de arquivos Btrfs usa a opção de montagem noautodefrag por padrão.

**3. compactar e compactar-forçar

**Controla a compactação de dados no nível do sistema de arquivos do sistema de arquivos Btrfs.

A opção compactar compacta apenas os arquivos que valem a pena compactar (se compactar o arquivo economizar espaço em disco).

A opção compress-force compacta todos os arquivos do sistema de arquivos Btrfs, mesmo que a compactação do arquivo aumente seu tamanho.

O sistema de arquivos Btrfs suporta muitos algoritmos de compactação e cada um dos algoritmos de compactação possui diferentes níveis de compactação.

Os algoritmos de compactação suportados pelo Btrfs são: lzo , zlib (nível 1 a 9) e zstd (nível 1 a 15).

Você pode especificar qual algoritmo de compactação usar para o sistema de arquivos Btrfs com uma das seguintes opções de montagem:

• compress=algoritmo:nível
• compress-force=algoritmo:nível

Para obter mais informações, consulte meu artigo Como habilitar a compactação do sistema de arquivos Btrfs .

**4. subvol e subvolid

**Estas opções de montagem são usadas para montar separadamente um subvolume específico de um sistema de arquivos Btrfs.

A opção de montagem subvol é usada para montar o subvolume de um sistema de arquivos Btrfs usando seu caminho relativo.

A opção de montagem subvolid é usada para montar o subvolume de um sistema de arquivos Btrfs usando o ID do subvolume.

Para obter mais informações, consulte meu artigo Como criar e montar subvolumes Btrfs .

**5. dispositivo

A opção de montagem de dispositivo** é usada no sistema de arquivos Btrfs de vários dispositivos ou RAID Btrfs.

Em alguns casos, o sistema operacional pode falhar ao detectar os dispositivos de armazenamento usados em um sistema de arquivos Btrfs de vários dispositivos ou RAID Btrfs. Nesses casos, você pode usar a opção de montagem do dispositivo para especificar os dispositivos que deseja usar para o sistema de arquivos de vários dispositivos Btrfs ou RAID.

Você pode usar a opção de montagem de dispositivo várias vezes para carregar diferentes dispositivos de armazenamento para o sistema de arquivos de vários dispositivos Btrfs ou RAID.

Você pode usar o nome do dispositivo (ou seja, sdb , sdc ) ou UUID , UUID_SUB ou PARTUUID do dispositivo de armazenamento com a opção de montagem do dispositivo para identificar o dispositivo de armazenamento.

Por exemplo,

• dispositivo=/dev/sdb
• dispositivo=/dev/sdb,dispositivo=/dev/sdc
• dispositivo=UUID_SUB=490a263d-eb9a-4558-931e-998d4d080c5d
• device=UUID_SUB=490a263d-eb9a-4558-931e-998d4d080c5d,device=UUID_SUB=f7ce4875-0874-436a-b47d-3edef66d3424

**6. degraded

A opção de montagem degradada** permite que um RAID Btrfs seja montado com menos dispositivos de armazenamento do que o perfil RAID requer.

Por exemplo, o perfil raid1 requer a presença de 2 dispositivos de armazenamento. Se um dos dispositivos de armazenamento não estiver disponível em qualquer caso, você usa a opção de montagem degradada para montar o RAID mesmo que 1 de 2 dispositivos de armazenamento esteja disponível.

**7. commit

A opção commit** mount é usada para definir o intervalo (em segundos) dentro do qual os dados serão gravados no dispositivo de armazenamento.

O padrão é definido como 30 segundos.

Para definir o intervalo de confirmação para 15 segundos, você pode usar a opção de montagem commit=15 (digamos).

**8. ssd e nossd

A opção de montagem ssd** informa ao sistema de arquivos Btrfs que o sistema de arquivos está usando um dispositivo de armazenamento SSD, e o sistema de arquivos Btrfs faz a otimização SSD necessária.

A opção de montagem nossd desativa a otimização do SSD.

O sistema de arquivos Btrfs detecta automaticamente se um SSD é usado para o sistema de arquivos Btrfs. Se um SSD for usado, a opção de montagem de SSD será habilitada. Caso contrário, a opção de montagem nossd é habilitada.

**9. ssd_spread e nossd_spread

A opção de montagem ssd_spread** tenta alocar grandes blocos contínuos de espaço não utilizado do SSD. Esse recurso melhora o desempenho de SSDs de baixo custo (baratos).

A opção de montagem nossd_spread desativa o recurso ssd_spread .

O sistema de arquivos Btrfs detecta automaticamente se um SSD é usado para o sistema de arquivos Btrfs. Se um SSD for usado, a opção de montagem ssd_spread será habilitada. Caso contrário, a opção de montagem nossd_spread é habilitada.

**10. descarte e nodiscard

Se você estiver usando um SSD que suporte TRIM enfileirado assíncrono (SATA rev3.1), a opção de montagem de descarte** permitirá o descarte de blocos de arquivos liberados. Isso melhorará o desempenho do SSD.

Se o SSD não suportar TRIM enfileirado assíncrono, a opção de montagem de descarte prejudicará o desempenho do SSD. Nesse caso, a opção de montagem nodiscard deve ser usada.

Por padrão, a opção de montagem nodiscard é usada.

**11. norecovery

Se a opção de montagem norecovery** for usada, o sistema de arquivos Btrfs não tentará executar a operação de recuperação de dados no momento da montagem.

**12. usebackuproot e nousebackuproot

Se a opção de montagem usebackuproot for usada, o sistema de arquivos Btrfs tentará recuperar qualquer raiz de árvore ruim/corrompida no momento da montagem. O sistema de arquivos Btrfs pode armazenar várias raízes de árvore no sistema de arquivos. A opção de montagem usebackuproot** procurará uma boa raiz de árvore e usará a primeira boa que encontrar.

A opção de montagem nousebackuproot não verificará ou recuperará raízes de árvore inválidas/corrompidas no momento da montagem. Este é o comportamento padrão do sistema de arquivos Btrfs.

**13. space_cache, space_cache=version, nospace_cache e clear_cache

A opção de montagem space_cache** é usada para controlar o cache de espaço livre. O cache de espaço livre é usado para melhorar o desempenho da leitura do espaço livre do grupo de blocos do sistema de arquivos Btrfs na memória (RAM).

O sistema de arquivos Btrfs suporta 2 versões do cache de espaço livre: v1 (padrão) e v2

O mecanismo de cache de espaço livre v2 melhora o desempenho de sistemas de arquivos grandes (tamanho de vários terabytes).

Você pode usar a opção de montagem space_cache=v1 para definir a v1 do cache de espaço livre e a opção de montagem space_cache=v2 para definir a v2 do cache de espaço livre.

A opção de montagem clear_cache é usada para limpar o cache de espaço livre.

Quando o cache de espaço livre v2 é criado, o cache deve ser limpo para criar um cache de espaço livre v1 .

Portanto, para usar o cache de espaço livre v1 após a criação do cache de espaço livre v2 , as opções de montagem clear_cache e space_cache=v1 devem ser combinadas: clear_cache,space_cache=v1

A opção de montagem nospace_cache é usada para desabilitar o cache de espaço livre.

Para desabilitar o cache de espaço livre após a criação do cache v1 ou v2 , as opções de montagem nospace_cache e clear_cache devem ser combinadas: clear_cache,nosapce_cache

**14. skip_balance

Por padrão, a operação de balanceamento interrompida/pausada de um sistema de arquivos Btrfs de vários dispositivos ou RAID Btrfs será retomada automaticamente assim que o sistema de arquivos Btrfs for montado. Para desabilitar a retomada automática da operação de equilíbrio interrompido/pausado em um sistema de arquivos Btrfs de vários dispositivos ou RAID Btrfs, você pode usar a opção de montagem skip_balance .**

**15. datacow e nodatacow

A opção datacow** mount habilita o recurso Copy-on-Write (CoW) do sistema de arquivos Btrfs. É o comportamento padrão.

Se você deseja desabilitar o recurso Copy-on-Write (CoW) do sistema de arquivos Btrfs para os arquivos recém-criados, monte o sistema de arquivos Btrfs com a opção de montagem nodatacow .

**16. datasum e nodatasum

A opção datasum** mount habilita a soma de verificação de dados para arquivos recém-criados do sistema de arquivos Btrfs. Este é o comportamento padrão.

Se você não quiser que o sistema de arquivos Btrfs faça a soma de verificação dos dados dos arquivos recém-criados, monte o sistema de arquivos Btrfs com a opção de montagem nodatasum .

Perfis Btrfs

Um perfil Btrfs é usado para informar ao sistema de arquivos Btrfs quantas cópias dos dados/metadados devem ser mantidas e quais níveis de RAID devem ser usados para os dados/metadados. O sistema de arquivos Btrfs contém muitos perfis. Entendê-los o ajudará a configurar um RAID Btrfs da maneira que você deseja.

Os perfis Btrfs disponíveis são os seguintes:

single : Se o perfil único for usado para os dados/metadados, apenas uma cópia dos dados/metadados será armazenada no sistema de arquivos, mesmo se você adicionar vários dispositivos de armazenamento ao sistema de arquivos. Assim, 100% do espaço em disco de cada um dos dispositivos de armazenamento adicionados ao sistema de arquivos pode ser utilizado.

dup : Se o perfil dup for usado para os dados/metadados, cada um dos dispositivos de armazenamento adicionados ao sistema de arquivos manterá duas cópias dos dados/metadados. Assim, 50% do espaço em disco de cada um dos dispositivos de armazenamento adicionados ao sistema de arquivos pode ser utilizado.

raid0 : No perfil raid0 , os dados/metadados serão divididos igualmente em todos os dispositivos de armazenamento adicionados ao sistema de arquivos. Nesta configuração, não haverá dados/metadados redundantes (duplicados). Assim, 100% do espaço em disco de cada um dos dispositivos de armazenamento adicionados ao sistema de arquivos pode ser usado. Se, em qualquer caso, um dos dispositivos de armazenamento falhar, todo o sistema de arquivos será corrompido. Você precisará de pelo menos dois dispositivos de armazenamento para configurar o sistema de arquivos Btrfs no perfil raid0 .

raid1 : No perfil raid1 , duas cópias dos dados/metadados serão armazenadas nos dispositivos de armazenamento adicionados ao sistema de arquivos. Nesta configuração, a matriz RAID pode sobreviver a uma falha de unidade. Mas você pode usar apenas 50% do espaço total em disco. Você precisará de pelo menos dois dispositivos de armazenamento para configurar o sistema de arquivos Btrfs no perfil raid1 .

raid1c3 : No perfil raid1c3 , três cópias dos dados/metadados serão armazenadas nos dispositivos de armazenamento adicionados ao sistema de arquivos. Nesta configuração, a matriz RAID pode sobreviver a duas falhas de unidade, mas você pode usar apenas 33% do espaço total em disco. Você precisará de pelo menos três dispositivos de armazenamento para configurar o sistema de arquivos Btrfs no perfil raid1c3 .

raid1c4 : No perfil raid1c4 , quatro cópias dos dados/metadados serão armazenadas nos dispositivos de armazenamento adicionados ao sistema de arquivos. Nesta configuração, a matriz RAID pode sobreviver a três falhas de unidade, mas você pode usar apenas 25% do espaço total em disco. Você precisará de pelo menos quatro dispositivos de armazenamento para configurar o sistema de arquivos Btrfs no perfil raid1c4 .

raid10 : No perfil raid10 , duas cópias dos dados/metadados serão armazenadas nos dispositivos de armazenamento adicionados ao sistema de arquivos, como no perfil raid1 . Além disso, os dados/metadados serão divididos entre os dispositivos de armazenamento, como no perfil raid0 .

O perfil raid10 é um híbrido dos perfis raid1 e raid0 . Alguns dos dispositivos de armazenamento formam arrays raid1 e alguns desses arrays raid1 são usados para formar um array raid0 . Em uma configuração raid10 , o sistema de arquivos pode sobreviver a uma única falha de unidade em cada uma das matrizes raid1 .

Você pode usar 50% do espaço total em disco na configuração raid10 . Você precisará de pelo menos quatro dispositivos de armazenamento para configurar o sistema de arquivos Btrfs no perfil raid10 .

raid5 : No perfil raid5 , uma cópia dos dados/metadados será dividida entre os dispositivos de armazenamento. Uma única paridade será calculada e distribuída entre os dispositivos de armazenamento do array RAID.

Em uma configuração raid5 , o sistema de arquivos pode sobreviver a uma única falha de unidade. Se uma unidade falhar, você pode adicionar uma nova unidade ao sistema de arquivos e os dados perdidos serão calculados a partir da paridade distribuída das unidades em execução.

Você pode usar 1 00x(N-1)/N % do total de espaços em disco na configuração raid5 . Aqui, N é o número de dispositivos de armazenamento adicionados ao sistema de arquivos. Você precisará de pelo menos três dispositivos de armazenamento para configurar o sistema de arquivos Btrfs no perfil raid5 .

raid6 : No perfil raid6 , uma cópia dos dados/metadados será dividida entre os dispositivos de armazenamento. Duas paridades serão calculadas e distribuídas entre os dispositivos de armazenamento do array RAID.

Em uma configuração raid6 , o sistema de arquivos pode sobreviver a duas falhas de unidade ao mesmo tempo. Se uma unidade falhar, você poderá adicionar uma nova unidade ao sistema de arquivos e os dados perdidos serão calculados a partir das duas paridades distribuídas das unidades em execução.

Você pode usar 100x(N-2)/N % do espaço total em disco na configuração raid6 . Aqui, N é o número de dispositivos de armazenamento adicionados ao sistema de arquivos. Você precisará de pelo menos quatro dispositivos de armazenamento para configurar o sistema de arquivos Btrfs no perfil raid6 .

@ bf47c19e:c3d2573b

Originalni tekst na dvadesetjedan.com.

Autor: Matt Corallo / Prevod na hrvatski: Davor

---

Bitcoineri, od programera Bitcoin Core-a preko dugogodišnjih entuzijasta Bitcoina do nedavnih pronalazača /r/Bitcoina, vole razgovarati o tome kako je decentralizacija Bitcoina njegova ultimativna značajka. Doduše, rijetko vidite da netko objašnjava zašto je decentralizacija važna. Zasigurno je to zanimljiva značajka iz perspektive računalne znanosti, no zašto bi potrošači, tvrtke ili investitori marili za to? Ova objava je pokušaj da se napiše zašto je decentralizacija temelj vrijednosti Bitcoina i što je još važnije, postavi buduće objave u kojima se govori o tome kada ona to nije.

Kada Bitcoineri govore o decentralizaciji Bitcoina, prva stvar koja se pojavljuje je često spominjani nedostatak inherentnog povjerenja u treću stranu. Dok je dobro postavljeno povjerenje preduvjet za učinkovit rad mnogih sustava, jednom kada se takvo povjerenje izgubi, sustavi mogu postati nevjerojatno krhki. Uzmimo, za primjer, povjerenje u američke banke prije uspostave FDIC-a (Federal Deposit Insurance Corporation). Dok je pristup bankovnim uslugama omogućio više pogodnosti i mnogim tvrtkama učinkovitije poslovanje, poznato je da su banke propadale, pritom upropaštavajući sa sobom sva sredstva klijenata. Dok je predstavljanje FDIC-a i sličnih programa decentraliziralo povjerenje u financijske institucije s jedne strane na dvije, transakcije u velikom dijelu svijeta ne nude takvu zaštitu. Čak i uz takve programe, pojedinci nisu univerzalno zaštićeni od gubitka preko granica i preko određene vrijednosti.

U novije vrijeme, propisi koji dopuštaju pojedinim državnim dužnosnicima jednostrano oduzimanje imovine postali su uobičajeni. Naročito u SAD-u, sada zloglasna “Operacija Choke Point” i programi oduzimanja civilne imovine, omogućili su službenicima za provođenje zakona i privatnim institucijama da zapljenjuju financijsku imovinu i uskraćuju financijske usluge uz malo ili nimalo nadzora. Uklanjanje provjerenih skrbnika i stvaranje sustava s likvidnom imovinom, koja se ne može zaplijeniti, ima potencijal pružiti pouzdanije financijske usluge mnogima koji inače ne bi mogli djelovati učinkovito ili uopće ne bi mogli djelovati. Ova mogućnost da se Bitcoin ne može zaplijeniti, omogućena je samo zbog nedostatka za centraliziranim povjerenjem. Centralizirani sustavi elektroničke gotovine i financijski sustavi su pokušali pružiti takvu pouzdanost, propisi i poslovna stvarnost su to gotovo univerzalno spriječili.

Svojstvo koje je jednako važno za sposobnost Bitcoina da pruža financijske usluge zviždačima, stranim disidentima i porno zvijezdama je njegov otpor cenzuri transakcija. Sposobnost trećih strana da zaplijene imovinu rezultira izravnim i čistim novčanim gubitkom, zamrzavanje imovine može imati sličan učinak. Kada pojedinac ili organizacija više nisu u mogućnosti obavljati transakcije za plaćanje roba i usluga, njihova financijska imovina brzo gubi vrijednost. Iako Bitcoin ima vrlo dobru priču o nemogućnosti zapljene (svaka strana u sustavu nameće nemogućnost bilo koga da potroši Bitcoin bez dodanog privatnog ključa), njegova priča o otporu cenzuri je malo utančanija.

U svijetu u kojem nijedan rudar Bitcoina nema više od 1% ukupne hash snage (ili nešto drugo što je jednako decentralizirano), trebalo bi biti lako pronaći rudara koji je ili anoniman i prihvaća sve transakcije ili je u nadležnosti koja ne pokušava cenzurirati vaše transakcije. Naravno, ovo nije svijet kakav danas imamo, a cenzura transakcija jedan je od većih razloga da se ozbiljno zabrinemo centralizacijom rudarenja (za pune čvorove). Ipak, mogućnost pojedinca da kupi hash snagu (u obliku lako dostupnog starog hardvera ili u obliku njegovog iznajmljivanja) za rudarenje svoje inače cenzurirane transakcije, opcija je sve dok je pravilo najdužeg lanca na snazi ​​kod svih rudara. Iako je znatno skuplji nego što bi bio u istinski decentraliziranom Bitcoinu, to omogućuje Bitcoinu da zadrži neka od svojih anti-cenzuriranih svojstava.

Ako ste već dovoljno dugo u priči oko Bitcoina, možda ćete prepoznati gornja svojstva kao kritična za zamjenjivost. Zamjenjivost, kao ključno svojstvo svakog monetarnog instrumenta, odnosi se na ideju da vrijednost jedne jedinice treba biti ekvivalentna svakoj drugoj jedinici. Bez mogućnosti odmrzavanja/otpora cenzuri i nemogućnosti zapljene, Bitcoin (i svaki drugi monetarni sustav) počinje gubiti zamjenjivost. Trgovci i platni procesori više ne mogu razumno prihvaćati Bitcoin bez provjere niza crnih lista i mnogo truda kako bi bili sigurni da će moći potrošiti Bitcoin koji prihvaćaju. Ako povjerenje u zamjenjivost Bitcoina deformira, njegova bi korist mogla biti značajno deformirana.

Još jedno svojstvo koje proizlazi iz decentralizacije Bitcoina, je njegov otvoreni pristup. Ulagači iz Silicijske doline često ga nazivaju jednim od najzanimljivijih svojstava Bitcoina, a mnogi ga vole nazivati ​​"bez dopuštenja". Sposobnost bilo koga, bilo gdje u svijetu, sa internetskom vezom, da prihvaća Bitcoin za robu i usluge i koristi Bitcoin za kupnju roba i usluga je vrlo uzbudljiva. Opet, ovo svojstvo ovisi o decentralizaciji Bitcoina. Iako postoje mnogi centralizirani pružatelji financijskih usluga, gdje mnogi od njih promoviraju svoju dostupnost bilo kome, sama njihova prisutnost kao centraliziranog tijela koje može proizvoljno uskratiti uslugu, čini ih podložnim budućim promjenama politike iz bilo kojeg razloga. PayPal je, na primjer, utemeljen na idealima univerzalnog pristupa elektroničkoj gotovini. Međutim, zbog svoje pozicije središnje vlasti, brzo je promijenio svoje politike, kako bi udovoljio pritiscima regulatora i politikama postojećeg financijskog sustava na koji se oslanjao. Ovih dana, PayPal je nadaleko poznat po zamrzavanju računa i oduzimanju imovine uz malo ili nimalo upozorenja. U osnovi, oslanjanje na centralizirane strane za usluge nije kompatibilno s univerzalnim otvorenim pristupom u financijskom svijetu.

Primijetit ćete da se sve gore navedene kritične značajke, one koje Bitcoin čine tako uzbudljivim za sve nas, centralizirani sistemi već neko vrijeme mogu implementirati. Zapravo to se radilo i prije, u učinkovitijim sustavima od Bitcoina. Naravno, nikada nisu potrajali, gubeći kritična svojstva nakon podešavanja kako bi se popravila ova ili ona stvar, implementirajući regulatorne sustave cenzure izravno u osnovne slojeve, ograničavajući pristup rastu dobiti i potpuno gašenje. Stvarno, decentralizacija u Bitcoinu sama po sebi nije značajka, već je umjesto toga jedini način za koji znamo da održimo značajke koje želimo u sustavima kojima upravljaju ljudi.

Originalni tekst

@ bf47c19e:c3d2573b

Originalni tekst na worldmein.com.

Autor: World Me In⚡₿itcoin Portal

---

Najčešća pitanja o bitcoinu

Što je bitcoin

Bitcoin je najstarija i najuspješnija kripto valuta na svijetu. Bitcoin svakodnevno puni naslovnice različitih medija diljem svijeta. Dok mnogi žele samo profitirati na njegovom uspjehu, drugi su ravnodušni ili čak skeptični. Nažalost malo je onih koji ga žele razumjeti. Zato svima vama koji ste sa čitanjem došli do ovog dijela želim čestitati! 😉

Danas je svatko u mogućnosti pridružiti se peer-to-peer mreži poznatoj kao Bitcoin. Mreža omogućava da bez pomoći treće strane (banka ili posrednik), sigurno sačuvate vrijednost tijekom vremena i da tu vrijednost bilo kome u bilo kojem trenutku možete poslati. Za razliku od današnjeg “normalnog” novca, bitcoin ima fiksan i transparentan raspored stvaranja i puštanja u optjecaj i taj raspored se ne može mijenjati po potrebi. Možemo ga smatrati cash-om interneta. Maksimalna količina bitcoina koji ikada može biti proizveden i pušten u optjecaj je 21 milijun (21.000.000).

Bitcoin sa velikim početnim B se koristi kada se o Bitcoinu priča u kontekstu mreže odnosno na razini protokola dok se bitcoin sa malim početnim b koristi kada se o bitcoinu priča kao o novcu ili valuti. Isto tako, u izvornom engleskom jeziku bitcoin nema množinu. Termin bitcoin se upotrebljava i kada govorimo o jednom bitcoinu i kada govorimo o više od jednog bitcoina. Nije ispravno reći „I will send you my bitcoins“ nego se kaže „I will send you my bitcoin“ i pri tome se misli na slanje više od jednog bitcoina. Kod nas ispravno je reći poslati ću ti bitcoin a ne poslati ću ti bitcoine. S obzirom da naš jezik ima svoje specifičnosti ispravno je reći 2 bitcoina a ne 2 bitcoin. Uglavnom, bitcoin nema množinu.

Bitcoin kao digitalna valuta potaknula je mnogobrojne rasprave o tehnologiji, novcu i ulaganju. Pojedinci bitcoin vide kao najobičnije sredstvo špekulacije i opisuju ga kao samo još jedan tržišni balon, dok drugi govore o tehnološkoj inovaciji, monetarnoj revoluciji ili čak sredstvu koja nas može izbaviti iz ralja postojećeg monetarnog sustava.

Razne zemlje, poput npr. Kine, bitcoin vide kao prijetnju te su mu objavile „rat“. Neke pak druge države svijeta i njihove vlade, države poput El Salvadora, priznale su bitcoin kao zakonito sredstvo plaćanja u nadi da će to potaknuti gospodarski rast.

Zašto je bitcoin važan

Sigurno ste se zapitali barem jednom u posljednjih nekoliko godina čemu sva ta pompa oko bitcoina? Gotovo je nemoguće danas otvoriti bilo koji internetski portal s vijestima ili neku aplikaciju društvenih mreža a da vas ne dočeka neki oblik informacije koji se tiče bitcoina ili ostalih kripto valuta. Jednostavno se možete zapitati zašto bi netko želio uopće želio posjedovati bitcoin? Odgovor na to pitanje je veoma jednostavan. Sve više i više ljudi shvaća da je u mogućnosti zaista posjedovati nešto što je digitalno, nešto što je nemoguće krivotvoriti i nešto što vam je nemoguće oduzeti ukoliko se sami toga dobrovoljno ne odreknete.

Bitcoin je otporan na cenzuru te omogućuje kriptografski sigurna prekogranična plaćanja. Budući da za provedbu takvih transakcija nije zadužena niti jedna osoba ili skupina (treća strana), to je prvi i jedini primjer prave deficitarne digitalne imovine. Stoga, na bitcoin ne može utjecati nijedna svjetska vlada.

Sudar svjetova

Tokom prošlosti kao sredstvo plaćanja korišteni plemeniti metali koji su kasnije zamijenjeni gotovinom u obliku kovanica i papirnih novčanica. Njihova prednost je ta da mogu biti spremljeni i trošeni neovisno o trećim stranama. Izreka “gotovina je sloboda” vrlo dobro ilustrira tu karakteristiku. Međutim, nedostatak plemenitih metala i gotovine je što ih je teško (gotovo nemoguće i potpuno nepraktično) koristiti u digitalnom internetskom prostoru. Nakon naglog rasta internetske trgovine, debitne i kreditne kartice su te koje su preuzele primat u plaćanjima u internetskom prostoru.

Danas kada velika većina ljudi koristi digitalni novac (koji se nalazi samo kao digitalni zapis na njihovim bankovnim računima) umjesto gotovine, rizici druge ugovorne strane s kojima se suočavaju rastu. Što to točno znači rizik druge strane? Ako npr. financijska institucija (banka) objavi da je postala nelikvidna, ušteđevina klijenata u tom slučaju može biti nepovratno izgubljena (bez obzira što države garantiraju da su depoziti do 100.000 eura u bankama osigurani i da će država u tako nekom slučaju namiriti taj dug svojim građanima). Ili, npr. kao što se tokom 2013. godine dogodilo na Cipru gdje je podizanje gotovine bilo ograničeno, uvedene su kapitalne kontrole i prisilno je izvlašten novac sa štednih računa građana. Jednom odlukom vlastodržaca u toj zemlji preko noći ljudi su ostali bez svoje ušteđevine. Ili, kao što je to slučaj danas u „razvijenim zapadnim demokracijama“ banka je jednostrano u mogućnosti svojem klijentu zabraniti da npr. pošalje novac svojoj obitelji na Kubu, Iran ili neku drugu zemlju. Ukoliko i uspiju svoj novac poslati kome žele, posrednička naknada (naknada treće strane za tu uslugu) će im zasigurno ostaviti gorak okus u ustima. Svi ovi i slični slučajevi predstavljaju rizik treće strane gdje su ljudi ostavljeni na milost ili nemilost sustava koji može dopustiti ali i bez objašnjenja zabraniti ovakve transakcije. Zbog sve više i više „nametnika“ poput banaka i parazitskih birokratskih institucija ljudi gube kontrolu nad svojim novcem.

S prelaskom s papirnog na digitalni novac koji je samo zabilješka na bankovnim računima, odrekli smo se kontrole nad vlastitim novcem. Ali do sada odnosno do izuma bitcoina, ovaj nedostatak je bila cijena koja se morala platiti ukoliko se željelo sudjelovati u „digitaliziranom životu“.

Bitcoin nudi rješenje za ovaj problem. Kao digitalni novac, idealan je za korištenje u digitalnom internetskom prostoru. U isto vrijeme, bitcoin se može čuvati kao digitalno vlasništvo bez potrebe oslanjanja na treće strane (banke) koja ih za nas može čuvati. Dakle, vlasnici bitcoina isti mogu čuvati u obliku privatnih ključeva. Ti privatni ključevi mogu se smatrati kao lozinke kojima se bitcoinu pristupa a koji se uvijek nalazi na blockchainu. Te privatne ključeve pojedinac može čuvati na način na koji god želi. Baš kao i gotovinu može ih spremiti ispod madraca ali puno mudrije bi bilo tih nekoliko riječi koje služe kao lozinka naučiti i zapamtiti.

Blockchain je banka. Banka koja je u vlasništvu svih nas a istovremeno nije u ničijem vlasništvu. Banka u koju nitko nema prvenstvo pristupa bez obzira koliko novca (bitcoina) u njoj ima, bez obzira odakle dolazi, koje je boje kože ili kojih je političkih ili vjerskih uvjerenja. Blockchain je banka koja nikome nikada neće niti može onemogućiti da svoj bitcoin pošalje kome god želi i kada god to želi. Blockchain nema bankarskog službenika kojemu se danas možda radi a možda i ne, koji može raditi greške u svom poslu i koji može biti potkupljen da nešto protupravno napravi. Blockchain je banka u kojoj smo svi apsolutno jednaki. Nema jednakih i jednakijih.

Savršeni trenutak

Bitcoin je nastao usred globalne financijske krize 2008/09. U prvom bloku Bitcoin blockchaina – koji se još naziva i blok nastanka (Genesis blok) – Satoshi Nakamoto ostavio je sakrivenu snažnu poruka. U toj poruci citirao je naslov objavljen 3.siječnja 2009. godine u novinama The Times koji kaže: Premijerka samo što nije odobrila drugi paket mjera kako bi se spasile banke. („Chancellor on brink of second bailout for banks“).

Satoshi Nakamoto je ovim činom izrazio svoju kritiku prema državama i političarima koji njima upravljaju a koja je zajednička svim Cypherpunksima. Tokom financijske krize 2008. središnje državne banke u optjecaj pustile su goleme količine novo isprintanog novca kako bi spasile banke. Cijenu tog spašavanja platili su obični ljudi poput mene i vas jer je naš novac i naša ušteđevina izgubila vrijednost. Vrijednost je izgubila jer je novac koji je stvoren iz ničega i dan bankama obezvrijedio naš novac koji je zarađen radom. Puštanje novca u optjecaj na ovakav način uzrokuje inflaciju a inflaciju najlakše opisujemo kao smanjenje kupovne moći. Svima je jasno i svi na svojoj koži osjećaju da 100 eura danas može kupiti puno manje nego je tih istih 100 eura moglo kupiti prije godinu dana. To je inflacija ili skriveni porez koji svi mi zajedno plaćamo. Ali mi ga plaćamo novcem koji moramo zaraditi a države i banke ga plaćaju novcem koji si stvore prema potrebi i u količinama koje su im potrebne. To je surova realnost današnjeg svijeta i to je razlog nepovjerenja Cypherpunksa u države i njihove središnje banke te je učvrstila njihovo uvjerenje da je svima potreban novac koji je apsolutno odvojen od države koja njime upravlja.

Danas, svi oni koji su u potpunosti shvatili ovo, odnosno razumjeli bitcoin ujedinjeni su u borbi, u mirnom prosvjedu kojim se traži odvajanje države od novca.

Ista situacija, samo u obimu koji je značajno veći od onoga u 2008/2009. ponovila se nakon izbijanja Covid-19 histerije. Samo u 2020., u SAD-u količina novca u optjecaju povećana je za gotovo 50%. Europska Unija nije ništa bolja po tom pitanju. Printeri novca se ne gase kako se to popularno kaže. Posljedice toga su iznimno niske kamatne stope a lako dostupan novac diže cijene svih dobara i usluga. Povećanje cijena obezvrjeđuje novac onima koji ga štede i to je inflacija.

Kako se zaštiti od obezvrjeđivanja novca

Bitcoin je pokrenut vjerojatno u najboljem mogućem trenutku. Rijetko kada je pitanje novca bilo relevantnije nego danas. Sa svojom apsolutno ograničenom količinom od 21 milijun, bitcoin predstavlja potpunu suprotnost beskrajno rastućim bilancama stanja središnjih banaka. Njegova ograničena količina predstavlja zaštitu od obezvrjeđenja vašeg novca, kao što je to slučaj sa svim danas izdanim valutama od strane centralnih banaka koje svakodnevno gube vrijednost.

Zbog svog jedinstvenog dizajna, bitcoin je stvoren da osigurava očuvanje kupovne moći tijekom dugog vremenskog razdoblja. Budući da je bitcoin sam po sebi već rijedak, u svojstvu očuvanja vrijednosti bolji je čak i od zlata. Nova količina zlata koja dolazi u optjecaj svake godine kreće se otprilike od 1-2% godišnje u odnosu na postojeću dostupnu količinu zlata. Osim toga, troškovi pohrane i „transporta“ bitcoina u usporedbi sa zlatom znatno su niži, što također dodaje vrijednost tijekom vremena.

Zaštita imovine

Još jedan problem koji bitcoin savršeno rješava je zaštita imovine. Gotovina ili zlato da bi se zaštitili od krađe moraju se pohraniti najčešće u bankovnim sefovima a to sa sobom povlači znatne troškove (posebno u slučaju zlata). Pokušajte si samo zamisliti troškove transporta i osiguranja zlata sa jednog mjesta na drugo ili iz jedne u drugu zemlju. Bitcoin je potpuna suprotnost tako nečemu. Trošak pohrane i „transporta“ bitcoina gotovo je ravan nuli. Čak i znatne količine bitcoina koje pojedinac želi premjestiti sa jednog dijela svijeta na drugi (milijarde eura vrijednosti) imaju isti trošak kao i da želi premjestiti samo nekoliko eura vrijednosti. Svaki pojedinac to može učiniti na isti način a to je da zna svoj privatni ključ s kojim pristupa svojem bitcoina a koji se najčešće sastoji od sekvence os 12 ili 24 riječi. Jednom memorirana i nakon toga fizički uništena sekvenca riječi zauvijek osigurava da vaš bitcoin ne može biti ukraden ili oduzet. Ta riječna sekvenca osigurava vaš bitcoin na blockchainu i omogućuje vam da mu pristupite bilo kada i bilo gdje na svijetu. Osigurava vam da ukoliko to želite, svoj bitcoin sa sobom ponesete i u grob.

Kako bitcoin funkcionira

Osnovna zamisao iza Bitcoin mreže je ta da je ona decentralizirana. Pod pojmom decentralizacije prvenstveno se podrazumijeva da ni jedan sudionik mreže samostalno nema mogućnost da nameće ili mijenja pravila na temelju kojih mreža funkcionira. Upravljanje mrežom je decentralizirano i moć upravljanja raspoređena je svima koji u mreži sudjeluju. Ovo je fundamentalna osobina mreže je ni jedan pojedinac, ni jedna tvrtka niti bilo koja vlada neke države nije u mogućnosti „zauzeti“ mrežu i samostalno promijeniti pravila. Pravila se mogu izmijeniti samo zajedničkim konsenzusom svih sudionika na mreži.

Veoma pojednostavljenim jezikom, funkcioniranje Bitcoin mreže bazira se na tome da svaki sudionik mreže (tu se podrazumijevaju sudionici koji imaju pokrenut Bitcoin node ili mrežni Bitcoin čvor) u svakom trenutku na svom mrežnom čvoru ima identičnu kopiju knjige svih transakcija (tzv. Bitcoin ledger ili glavna knjiga). Kako rezultat toga, svi sudionici na mreži uvijek znaju tko posjeduje koju količinu bitcoina. Nitko ne može tvrditi da posjeduje određenu količinu bitcoina koju zapravo ne posjeduje jer se to jednostavno može provjeriti u vlastitoj kopiji knjige svih transakcija koja je pohranjena na vašem mrežnom čvoru.

Prije nastanka Bitcoina, decentralizirane mreže uvijek su se suočavale s dva velika izazova. Prvi izazov bio je kako osigurati da svaki sudionik na mreži dobije najnovija ažuriranja koja sadrže sve informacije o promjenama u vlasništvu odnosno informacije o tome koliko bitcoina promijenilo vlasnika. Drugi izazov bio je kako sudionici mreže mogu s apsolutnom sigurnošću potvrditi da su informacije koje su zaprimili o promjenama u vlasništvu apsolutno točne.

Lanac blokova (Blockchain)

Lanac blokova ili blockchain tehnologija dala je odgovor na ova pitanja. Korištenjem blockchaina informacije se pohranjuju kronološkim redom kako i nastaju. U slučaju bitcoina sve informacije od samog puštanja u rad mreže pohranjene su u stotinama tisuća blokova koji su međusobno povezani i koji zajedno čine lanac blokova odnosno blockchain. Svaki sudionik mreže ima mogućnost provjeriti tko posjeduje koju količinu bitcoina prateći povijest transakcija na blockchainu. Dakle, ako netko želi poslati bitcoin nekome drugome jednostavno je za provjeriti da li on zaista i posjeduje tu količinu bitcoina.

Sigurno se pitate pa da, ali ovaj mehanizam uopće nije revolucionaran kako je to predstavljeno. Svaka banka danas ima identičan zapis (bazu podataka) u kojoj u svakom trenutku može provjeriti koje je stanje na račun bilo kojeg korisnika ili provjeriti povijest svih njegovih transakcija. Ako npr. neki klijent banke želi poslati određenu količinu eura sa svojeg računa na neki drugi račun banka će jednostavno provjeriti da li korisnik na svom računu ima potrebnu količinu eura za slanje ili je ta količina eura već potrošena pa stoga takvo transakciju nije moguće obaviti. Jedinstvena karakteristika bitcoin blockchaina za razliku od baze podataka koju ima banka je ta da isti nije pohranjen na samo jednom centralnom mjestu (središnjem serveru banke) nego je identična kopija pohranjena na svim računalima (bitcoin mrežnim čvorovima) koji se danas nalaze u gotovo svakom kutku svijeta i kojih je danas već preko 30.000. Ova karakteristika je ujedno i razlog zašto Bitcoin mrežu nije jednostavno „napasti“, zaustaviti ili ugasiti. Da bi se tako nešto izvelo potrebno je ugasiti apsolutno svaki bitcoin čvor na svijetu istovremeno.

Međutim, blockchain se susreće s izazovom da svaki sudionik mreže s apsolutnom sigurnošću može potvrditi da li je njegova kopija lanca blokova točna i da pogrešne ili lažne transakcije ne budu unešene u njegovu kopiju glavne knjige. Budući da se novi blokovi (blokovi sadrže novonastale transakcije) dodaju u blockchain otprilike svakih 10 minuta, veličina blockchaina konstantno raste i mora se kontinuirano ažurirati na svim računalima koja su priključena na mrežu.

Svi novi blokovi koji se nadovezuju na postojeći lanac blokova moraju se moći provjeriti od strane svakog mrežnog sudionika. Ova provjera vrši se pomoću pravila koja su definirana u računalnom kodu Bitcoin mreže i koja ne mogu biti izmijenjena. Ova pravila točno definiraju koje transakcije su dopuštene, a koje nisu. Svaki korisnik koji preuzme kopiju blockchaina na svoje računalo može provjeriti jesu li sve transakcije u skladu s postavljenim pravilima. Ako neka nova transakcija nije u skladu s pravilima tj. ako je netočna ili lažna, sudionici mreže je odbijaju (sudionici mreže koji na svojim računalima imaju pohranjen cjelokupni lanac blokova) i ne uključuju je u blockchain.

Dokaz o radu (Proof-of-Work) i rudarenje

Bitcoin funkcionira na principu korištenja mehanizma dokaza o radu. Da bi netko u lanac blokova dodao novi blok mora pružiti dokaz o radu. Taj dokaz o radu je ujedno i mehanizam koji ograničava da u lanac blokova bilo tko i bilo kada može dodati novi blok. Da tog mehanizma nema mreža bi vjerojatno već odavno bila propala i zaboravljena. Kako bi netko pronašao novi blok i uključio ga u postojeći lanac blokova mora uložiti rad u njegovo pronalaženje. Kao nagradu za pronalazak bloka i njegovo uključivanje u lanac blokova nalaznik je nagrađen novim bitcoinom kao i transakcijskim naknadama sadržanim u ovom novom bloku. Nakon što je novi blok pronađen i dodan u lanac blokova ovaj proces započinje ispočetka.

Ovaj proces traženja novog bloka naziva se rudarenje. U procesu ovog digitalnog rudarenja, rudari su ti koji na svojim specijaliziranim računalima izvršavaju matematičku hash funkciju (SHA-256 algoritam) u potrazi za određenim brojevima. Hash broj prethodnog bloka, transakcije trenutnog bloka i nasumični broj (nonce) zajedno se stavljaju u hash funkciju. Ovaj nasumični broj mijenja se sve dok hash funkcija kao rezultat ne izbaci rezultat s minimalnim brojem potrebnih vodećih nula. Na primjer, blok 767700, pronađen 16. prosinca 2022. godine, imao je važeći hash broj: 00000000000000000001f923407f16129a16e0b15122f6750444b44ceff86c37.

Proces rudarenja ima dvije primarne funkcije: Prva je da blokove povezuje na matematičko-kriptografski način tako da svi koji to žele jednostavno mogu provjeriti redoslijed njihovog nastanka. Istovremeno, mehanizam dokaza rada gotovo nemogućim čini da se taj redoslijed stavljanja blokova u lanac izmjeni. Druga funkcija je ta da isti taj mehanizam dokaza rada funkcionira na način da svaki novi blok u lanac blokova dodaje otprilike svakih 10 minuta. To vrijeme između dva nova bloka dovoljno je da svi sudionici na mreži diljem svijeta imaju dovoljno vremena da svoju kopiju blockchaina ažuriraju na najnovije stanje.

Kao zaključak, rudari su ti koji održavaju Bitcoin mrežu aktivnom. Procesom rudarenja, sve nove transakcije se obrađuju i dodaju u lanac blokova. Bitcoin čvorovi (node) čuvaju kopije glavne knjige. Programski kod koji se na njima izvršava brine se da se poštuju pravila i osigurava da nijedna lažna transakcija ne bude dodana u lanac blokova.

21 milion

Ukupan broj bitcoina koji ikada može biti kreiran je 21 milion. To je definirano osnovnim programskim kodom na kojem bitcoin počiva i ta konstanta ne može biti izmijenjena. Kako se svakih desetak minuta u lanac blokova dodaje novi blok kao posljedica dokaza rada rudara, tako oni za svaki taj novi blok pripojen postojećem lancu blokova dobivaju bitcoin kao nagradu. Visina te nagrade za svaki novi blok također je definirana osnovnim programskim bitcoin kodom. Kao i u prethodnom slučaju ta konstanta također ne može biti izmijenjena. Raspored izdavanja novog bitcoina rudarima za njihov rad poštuje strogi raspored.

Kada je Bitcoin mreža tek pokrenuta, programski kod je rudarima dodjeljivao 50 novih bitcoina za svaki novi blok dodan u lanac blokova odnosno otprilike svakih desetak minuta. Četiri godine nakon pokretanja Bitcoin mreže, broj bitcoina koji se dodjeljuje rudarima za njihov rad se prepolovio i iznosio je 25 novih bitcoina za svaki novi blok odnosno svakih desetak minuta. Taj predefinirani proces naziva se prepolovljavanje (halving). Do prepolovljavanja broja bitcoina koji se dodjeljuje rudarima za njihov rad dolazi otprilike svake 4 godine odnosno nakon 220.000 novih blokova dodanih u lanac blokova. Do danas na ovakav način izdano je već preko 19 miliona bitcoina a trenutna nagrada za novi blok iznosi 6,25 bitcoina. Slijedeći ovaj predefinirani raspored dodavanja novih blokova u lanac blokova i izdavanja novog bitcoina pretpostavlja se da će zadnji bitcoin biti izdan negdje 2140. godine. Nakon toga, rudari će za svoj rad biti kompenzirani samo kroz transakcijske naknade.

Ta apsolutno ograničena količina bitcoina koji ikada može postojati jedno je od njegovih temeljnih svojstava te ga čini iznimno rijetkom te stoga i vrijednom „robom“. Ova apsolutno ograničena količina također je važan preduvjet za funkciju bitcoina kao sredstva koje služi za pohranu vrijednosti tijekom duljeg vremenskog razdoblja i to je razlog zašto se bitcoin još naziva i digitalnim zlatom.

Uzimajući u obzir sve navedene značajke Bitcoin mreže veoma je jednostavno shvatiti važnost i vrijednost ovog izuma. Prvi put u povijesti postoji digitalna „roba“ koja ne može biti kopirana ili duplicirana nego je apsolutno ograničena brojem jedinica koje ikada mogu postojati.

Ove jedinice bitcoina se doista mogu posjedovati. Samo osoba koja posjeduje odgovarajući privatni ključ (privatni ključ se može smatrati i kao lozinka) kojim se pristupa nekoj bitcoin adresi na kojoj se određena količina bitcoina nalazi, može taj bitcoin poslati nekome drugome na neku drugu bitcoin adresu. Bez ovog privatnog ključa bitcoinu u nečijem vlasništvu nije moguće pristupiti te stoga niti moguće ukrasti, zaplijeniti ili blokirati. Vlasniku tog bitcoina koji je zaštićen privatnim ključem omogućena je apsolutna kontrola nad svojim financijskim resursima, bez obzira da li je taj pojedinac bogat, siromašan ili kriminalac, bez obzira da li je politički disident ili izbjeglica, bez obzira odakle dolazi ili koja su njegova vjerska uvjerenja. Po prvi put od izuma računala, moguće je uistinu posjedovati digitalnu imovinu.

Više na ovu temu možete pročitati u ovom blogu.

Izum i nastanak Bitcoina

Kada govorimo o bitcoinu i njegovim počecima moramo se vratiti sve do početka devedesetih godina prošlog stoljeća. Davne 1992. godine grupa računalnih stručnjaka, istomišljenika iz Kaliforniji okupila se na jednoj email listi putem koje su razmjenjivali ideje o kriptografiji, matematici, politici i filozofiji. Nazivali su se „Cypherpunks“. – igra riječima koji dolazi od cyberpunka (osoba iz sci-fi, znanstveno-fantastične literature koja je skeptična prema društvu općenito) i riječi cipher koja znači nešto šifrirati.

Cypherpunksi su ubrzo postali veoma šarolika ekipa koja je dolazila iz svih krajeva svijeta. Unatoč svojim različitim uvjerenjima oko svega i svačega, zajedničko uvjerenje im je bilo da da će internet uskoro postati jedno od najspornijih područja ljudske slobode. Kako bi se zaštitili od rastućih mehanizama kontrole, nadzora i cenzure na internetu te kako bi očuvali slobodan i otvoren internet, Cypherpunksi su upotrijebili moćno „oružje“: kriptografiju. Informacije koje su međusobno dijelili uspješno su šifrirali tako da nisu mogle biti vidljive onima kojima te informacije nisu bile namijenjene.

Cypherpunksi su u svom manifestu iz 1993. izjavili: “Cypherpunksi pišu [računalni] kod. Znamo da netko mora napisati softver za obranu privatnosti, a budući da ne možemo dobiti privatnost ako to ne učinimo svi, mi ćemo ga napisati.“

Kriptografija sama po sebi nije dovoljna za slobodan internet. Cypherpunksi su bili svjesni da Internet ne može biti uistinu slobodan ako nema svoj vlastiti novac odnosno valutu. Novac koji je neovisan o državama, središnjim bankama i tvrtkama; kripto valuta koja je pravedna i decentralizirana baš kao i sam Internet.

Put do bitcoina

Put do funkcionalnog i neovisnog digitalnog novca isprepleten je mnogobrojnim tehničkim izazovima. Davne 1990. godine kriptograf David Chaum stvorio je eCash koja se smatra prvom kripto valutom. Iako nije bila decentralizirana, zahvaljujući tada već poznatim metodama kriptografije osiguravala je dovoljnu razinu anonimnosti. Usprkos tome, eCash se nije uspio nametnuti kao dovoljno jak igrač te je izgubio tržišnu utakmicu u srazu sa ostalim kompanijama koje su razvijale sustave plaćanja koji bi se koristili na mreži odnosno na Internetu. Tvrtka koja stoji iza eCash projekta nakon nekoliko godina postojanja podnijela je zahtjev za stečaj te je eCash kao projekt ugašen.

Bilo je i dosta drugih pokušaja stvaranja sustava plaćanja koji bi nativno služili za plaćanja na mreži a među njima se ponajviše istaknuo projekt E-Gold. E-Gold je bila kripto valuta koja je svoje pokriće imala u zlatu i bila je otvorena svima koji su ju željeli koristiti. E-Gold projekt pokrenut je tijekom dot-com ere 1996. godine. Na svom vrhuncu putem kripto valute procesuirano je transakcija ukupne vrijednosti gotovo 2 milijarde američkih dolara.

Problem E-gold projekta je bio taj što je bio kontroliran od strane jedne središnje institucije i stoga je bio osjetljiv na napade (eng. single point of failure). Kada je E-Gold postao poznato ime na tržištu uslijedili su problemi pravne prirode. Američka vlada poduzela je pravne korake kako bi zaustavila daljnji razvoj projekta i njegovo širenje na tržištu. Američki sud 2008. godine proglasio je E-Gold krivim pod optužbom za pranje novca i kršenje Patriot Acta. Iz tog razloga projekt E-Gold moramo je biti ugašen te je sva imovina zamrznuta i oduzeta.

Ova dva i još nekoliko sličnih propalih projekata ukazali su na dvije jako bitne činjenice. Prvo, i eCash i E-Gold imali su kolateral koji je na neki način bio garancija i odraz njihove vrijednosti. Upravo ti kolaterali pokazali su se kao slaba točka jer su ga vlade država jednostavno mogle zaplijeniti. Iz tog razloga, kripto valuta kojoj su težili Cypherpunksi nije smjela imati jednu slabu odnosno centralnu točku napada kao npr.: da iza nje stoji neka kompanija sa bankovnim računom, da ima pohranjen kolateral (zlato) u nekoj od banaka ili da se nalazi smještena na nekom centraliziranom web serveru. Drugo, da vlade i regulatori nemaju interesa oko digitalnog novca koji je neovisan o državi.

Nakon ovakvih slučajeva i dalje je postojalo pitanje na koje odgovora još uvijek nije bilo. Kako uspostaviti nezavisan digitalni novac koji neće imati entitet koji će iza njega stajati i koji će voditi evidenciju o svim transakcijama i osiguravati da jedan iznos ne može biti dva puta potrošen (double spend problem). Uostalom, kada bi i bilo moguće riješiti problem dvostrukog trošenja bez oslanjanja na jedan centralni entitet, moguće bi bilo stvoriti „besplatni“ digitalni novac koji je komplementaran i prirodan dodatak Internetu.

Besprijekoran i mističan čin nastanka

Svi ovi prethodno navedeni razlozi tjerali su Cypherpunkse da razmišljaju o načinu kako dizajnirati kripto valutu koja neće imati jedan centralni entitet koji će iza nje stajati te koja neće imati kolateral. Dva najpoznatija koncepta koji nikada nisu zaživjeli bili su b-money (1998) i BitGold (2005). Ta dva teoretska koncepta svojim dizajnom najviše su se približili bitcoinu. Par javnog i privatnog ključa bio je osnova za enkripciju, dok je dokaz rada (Proof-of-Work) trebao poslužiti kao sredstvo koje će se koristiti za izdavanje novih količina digitalne valute koina (Coins). U svom „manifestu“ u tzv. bijeloj knjizi (Whitepaper), tvorac bitcoina je potvrdio da je prije objave svog rješenja bio upoznat s konceptima b-money i Bit Gold.

Međutim, ova dva koncepta oslanjala su se na sistem glasovanja kojim se upravlja temeljnim konsenzusom protokola („dogovor“ oko toga tko je vlasnik koje količine monetarne vrijednosti u datom trenutku). Taj sustav glasovanja je bio slaba točka oba konceptualna rješenja. Predstavljao je potencijalni vektor napada zlonamjernih strana putem kojeg se moglo utjecati na izbore prilikom glasanja o izmjenama temeljnog konsenzusa i na taj način se moglo utjecati na količinu izdanog digitalnog novca te ograničavanje prava vlasništva.

Rješenje za ovaj posljednji problem, koji je još nije bio riješen na putu stvaranja novog internetskog novca, predstavljeno u petak, 31. listopada. 2008 godine. Toga je dana Cypherpunksima na njihov email poslan Bitcoin Whitepaper, u kojem Satoshi Nakamoto objašnjava svoj koncept decentralizirane mreže za plaćanja na internetu. Dva mjeseca kasnije, 3. siječnja 2009., Bitcoin mreža puštena je u rad i do dan danas nikada nije imala niti jednu sekundu da nije bila aktivna.

Prve reakcije na ovu novu mrežu nisu bile previše zapažene. Nekoliko entuzijasta sa email liste Cypherpunksa počelo je mrežu testirati i prijavljivati pogreške. U početku je, međutim, uglavnom sam Satoshi Nakamoto održavao mrežu. Ali vijesti o novom Internetskom novcu polako su se počele širiti računalnim i tehničkim forumima što je dovelo do toga da je i interes za korištenjem mreže rastao iz dana u dan. Nakon godinu funkcioniranja Bitcoin mreža već bilježi znatan broj korisnika ali ipak, sam bitcoin još uvijek nije imao monetarnu vrijednost.

Satoshi Nakamoto

Ime Satoshi Nakamoto pojavilo se i na Bitcoin Whitepaperu i u potpisu emaila poslanog na prethodno spomenutu email listu. Stvarni identitet tvorca Bitcoina i dan danas je još uvijek nepoznat. Iz svih dostupnih podataka i mnogobrojnih istraživanja na tu temu daje se zaključiti da je ime Satoshi Nakamoto ipak samo nadimak a ne pravo ime stvarne osobe. Satoshi Nakamoto za svoju korespondenciju koristio je tri različite email adrese koja je jako dobro kriptirao tako da se stvarnom pošiljatelju tih mailova nikada nije uspjelo ući u trag.

Do danas, mnogi pojedinci pokušali su uz svoje ime vezati genijalnost koja stoji iza izuma bitcoin i sebe proglasiti Satoshi Nakamotom. No ipak, do sada nitko od njih nije uspio pružiti definitivne dokaze za to. Nitko od svih ovih lažnih pretendenata na tron nije dokazao da kontrolira adrese za koje se pretpostavlja da se na njima nalazi bitcoin koji pripada Satoshi Nakamotu. Da bi netko dokazao da je tvorac bitcoina mora biti u mogućnosti sa tih adresa poslati bitcoin na neku drugu bitcoin adresu. To može jedino ako posjeduju privatne ključeve za te adresu s kojima može potpisati transakciju s kojom bi bitcoin bio poslan na neku drugu adresu. Do danas, nitko nije pružio dokaz za to.

Danas postoji relativno mali broj ljudi koji su „osobno” (putem interneta) komunicirali sa Satoshi Nakamotom. Dana 12. prosinca 2010., Satoshi Nakamoto je poslao svoju posljednju poruku široj Bitcoin zajednici. Nakamoto je nastavio komunicirati sa užim krugom programera i nastavio ih informirati o stanju Bitcoin mreže. Tokom travnja 2011. godine Satoshi Nakamoto poslao je svoju zadnju poruku i ovom najužem krugu programera. Nakamoto se nakon ovoga do danas više nikada nikome nije javio. Kako se misteriozne pojavio 2008. tako je i misteriozno nestao 2011. godine.

Genesis address ili prva adresa ikad na koju je poslan bitcoin je A1zP1eP5QGefi2DMPTfTL5SLmv7DivfNa. Za tu adresu se smatra da je u vlasništvu Satoshi Nakamota koji je osobno na nju poslao bitcoin koji je inicijalno izrudaren. Ukoliko upotrijebite bitcoin block explorer (pretraživač bitcoin blokova) na web stranici www.mempool.space možete vidjeti da je ta adresa primila bitcoin u više od 3,500 transakcija dok ne postoji niti jedna transakcija koja pokazuje da je sa te adrese bitcoin poslan na neku drugu adresu. Zasigurno se pitate zašto je u više od 3,500 transakcija bitcoin poslan na prvu ikad stvorenu bitcoin adresu. Sve te transakcije sadrže neki mali, simboličan iznos bitcoina ali se mogu shvatiti kao čin odavanja počasti tvorcu bitcoina Satoshi Nakamotu.

Bitcoin Pizza

Kako je Bitcoin u početku zapravo stekao svoju vrijednost? Bitcoin se u početku mogao „rudariti“ i slati među korisnicima mreže ali sam po sebi nije imao nikakvu monetarnu vrijednost. Pored toga, jako mali broj ljudi je uopće znao za bitcoin i kako ga koristiti.

Prva događaj koji je bitcoinu ikad dodijelio neku monetarna vrijednost dogodio se 22.svibnja.2010. godine kada se na bitcointalk.org forumu pojavio neobičan oglas. Tada 28-godišnji muškarac po imenu Laszlo Hanyecz s Floride ponudio je 10.000 bitcoina u zamjenu za dvije pizze koje će biti dostavljene na njegovu adresu. Tu ponudu je prihvatio jedan student iz Californije koji je na njegovu adresu poslao dvije pizze u vrijednosti od 41$. Za uzvrat, Laszlo Hanyecz poslao mu je 10.000 bitcoina. Od tog dana, 22. svibanj u bitcoin zajednici slavi se kao bitcoin Pizza dan. Taj dan postao je bitan jer je definirao 3 stvari:

• bitcoin je od tada imao vrijednost,
• bitcoin je prikladan kao sredstvo razmjene i plaćanja i
• bitcoin kao valuta je deflatoran (broj bitcoina koji tokom vremena ulaze u cirkulaciju je sve manji i manji te je to pretpostavka za povećanje njegove vrijednosti)

Te dvije pizze bit će zapamćene kao dvije najskuplje na svijetu ikada. Ukoliko se u obzir uzme najveća do sada ikad zabilježena cijena bitcoina od otprilike 69.000 dolara te dvije pizze plaćene su 690 miliona dolara. Isto tako, primatelj tih 10.000 bitcoina iste je također nedugo nakon što ih je dobio prodao te je s tim novcem financirao privatno putovanje. Primjenjujući istu logiku najviše cijene bitcoina može se zaključiti da je to putovanje vjerojatno najskuplje ikad plaćeno putovanje.

Ovaj primjer s pizzom najbolje ilustrira veoma popularan izraz među ljudima koji bitcoin drže na duge staze. Izraz HODLing izvedenica je iz engleske riječi holding što znači držati. Držanje bitcoina u ovom smislu podrazumijeva držanje bitcoina „zauvijek“. Zašto bi netko uopće prodao svoj bitcoin ako je gotovo izvjesno (što i povijesni podaci pokazuju) da će vrijednost bitcoina s protekom vremena samo rasti.

Što bitcoinu daje vrijednost

Najveću vrijednost bitcoinu daje njegova iznimna rijetkost. Maksimalna količina bitcoina koja ikada može postojati je 21 milijun (21.000.000). Svatko tko ima pristup najobičnijem računalu može jednostavno sam za sebe provjeriti tu osobinu bitcoina. Ogromna računalna snaga dedicirana je konstantno kako bi se osiguravala točnost i ispravnost decentralizirane glavne knjige bitcoina. Glavna knjiga (Ledger) je zapis svih transakcija koje su se ikada na Bitcoin mreži desile. Mreža doslovno plaća ljudima da održavaju taj integritet (u obliku nagrada za rudarenje) i da djeluju u dobroj vjeri. Cijena bitcoina jednostavno je određena ponudom i potražnjom za njim na burzi.

Isto tako, bitcoin se može promatrati sa stajališta evolucije novca. Koristeći modernu terminologiju, novac se uvijek razvija u sljedeće četiri faze:

1. Kolekcionarski predmeti: U prvoj fazi svoje evolucije, novac će se tražiti isključivo na temelju njegovih osebujnih svojstava. Predmeti u ovom stadiju najčešće su strast kolekcionara ili manjeg kruga posjednika. Školjke, perle i zlato bili su kolekcionarski predmeti prije nego što su prerasli u više kategorije oblika novca.
2. Pohrana vrijednosti: Nakon što ga bude tražen od dovoljnog broja ljudi zbog svojih osobitosti, novac će biti prepoznat kao sredstvo očuvanja i pohranjivanja vrijednosti tijekom vremena. Kako neko dobro sve više poprima značajke skladišta vrijednosti, njegova će kupovna moć rasti jer ga sve više ljudi želi koristiti za ovu svrhu. Kupovna moć pohranjene vrijednosti naposljetku će doći do svog maksimuma kada to dobro bude široko zastupljeno i smanji se priljev novih ljudi koji ga žele koristiti kao skladište vrijednosti.
3. Sredstvo razmjene: Kada se novac u potpunosti ustoliči kao sredstvo očuvanja vrijednosti, njegova će se kupovna moć stabilizirati. Nakon stabilizacije kupovne moći, oportunitetni trošak korištenja novca za obavljanje poslova smanjit će se do razine na kojoj je prikladan za korištenje kao sredstvo razmjene. U najranijim danima bitcoina, mnogi ljudi nisu cijenili ogromne oportunitetne troškove korištenja bitcoina kao sredstva razmjene, a ne kao početke ere u kojem je dobro služilo u svrhu pohrane vrijednosti. Široko je poznata priča o čovjeku koji je zamijenio 10.000 bitcoina (vrijednih otprilike 225 milijuna dolara u vrijeme pisanja ovog teksta ili 690 milijuna dolara na vrhuncu vrijednosti tokom 2021. godine) za dvije pizze ilustrira ovu situacija. U svijetu bitcoina 22.svibanj svake godine obilježava se kao bitcoin pizza day. Mnogo manje poznata situacija dolazi sa naših prostora, a tiče se identične situacije kada je dotični gospodin za 20.000 kuna prodao 120 bitcoina koji bi trenutno vrijedili 2 ,7 milijuna dolara ili na vrhuncu vrijednosti 2021. godine oko 8,3 milijuna dolara.
4. Obračunska jedinica: Kada se novac naširoko koristi kao sredstvo razmjene, roba će se na tržištu cijeniti u odnosu prema njemu. Uobičajena je zabluda da su danas cijene izražene u bitcoinu dostupne za mnoge robe i usluge. Na primjer, iako bi se šalica kave mogla platiti bitcoinom, navedena cijena nije prava cijena bitcoina; nego je to cijena u dolarima koju ugostitelj traži za tu šalicu kave koja je samo prevedena u bitcoin termine po trenutnom tržišnom tečaju dolara za bitcoin. Ako bi cijena bitcoina pala izraženo u dolarima, broj bitcoina koje ugostitelj traži bi se proporcionalno povećao. Tek kada su ugostitelji (pa tako i svi ostali trgovci) voljni prihvatiti bitcoin za plaćanje bez obzira na tečaj bitcoina u odnosu na fiat valute, možemo doista misliti da je bitcoin postao obračunska jedinica.

Bitcoin se trenutno nalazi u drugoj fazi (pohrana vrijednosti). Vjerojatno će proći još nekoliko godina prije nego što bitcoin prijeđe u treću fazu gdje će postati sredstvo razmjene. Iako se kao sredstvo razmjene danas već koristi to još uvijek nije toliko rasprostranjeno da bi se moglo smatrati da je već u ovoj fazi. Kao sredstvo razmjene bitcoin se najviše koristi putem Lightning mreže. Zanimljivo je za primijetiti da je za isti prijelaz zlatu trebalo mnogo stoljeća.

Tko kontrolira mrežu

Jednostavan odgovor je i svi i nitko. Mreža je projektirana tako da se zlonamjerni akteri ne mogu okoristiti, a svatko ima kontrolu nad svojim sudjelovanjem u njoj. Nijedan programer samostalno ne može izvršiti nikakve promjene bitcoin koda. Nijedan rudar nije u mogućnosti filtrirati bilo koju određenu transakciju. Niti jedan korisnik bitcoin mreže ne može iskoristiti mrežu na način da potroši bitcoin koji mu ne pripada ili koji nema.

Da li je korištenje bitcoina anonimno

Bitcoin na razini mreže nije “povezan” ni s jednim javnim identitetom. Protokol prepoznaje adrese samo kao zbirku slova i cijelih brojeva. Međutim, poslovni subjekti koji svoje poslovanje temelje na Bitcoinu, poput KYC (know your customer) burzi na kojima je moguće kupiti bitcoin, mogu povezati bitcoin koji tamo kupite s vašim identitetom u stvarnom svijetu. Budući da je glavna knjiga bitcoina (bitcoin ledger) u potpunosti vidljiva svima, može doći di situacije da je zbog toga moguće pratiti nečije bitcoin transakcije.

Što je to blockchain

Zapis o svakoj bitcoin transakciji ikad napravljenoj čuva se na blockchainu u tzv. javnoj knjizi odnosno bitcoin ledgeru. U zamjenu za transakcijske naknade i subvenciju za blok, rudari se natječu u „proizvodnji“ blokova. Svaki uspješno zapisani novi blok kriptografski je povezan sa blokom koji mu prethodi te se na taj način stvara lanac blokova ili blockchain. Za potpuno razumijevanje kako blockchain funkcionira pročitajte blog na ovom linku.

Može li država ili vlada zaustaviti bitcoin

Nema sumnje da bi vlade mogle zabraniti bitcoin unutar svojih granica. U stvarnosti, Kina je to već učinila nekoliko puta, a ekosustav još uvijek napreduje. Zbog disperzirane arhitekture bitcoina, zaustavljanje njegove ekspanzije zapravo bi zahtijevalo goleme koordinirane napore mnogih velikih svjetskih zemalja. Takvi napori da se uništi mreža zahtijevalo bi izrazito velike financijske resurse a s time se zapravo ništa ne bi dobilo. Priključiti se i koristiti bitcoin mreže jednostavno može svatko sa najjednostavnijeg osobnog računala tako da je malo vjerojatno da bi se vlade ozbiljnih država upustile u tako nešto jer bi vjerojatno došlo do potpuno suprotnog efekta.

Da li ga koriste kriminalci

Budući da je Bitcoin oblik valute, kriminalci ga mogu koristiti identično kao i što koriste svaku drugu valutu. Ilegalno tržište drogama danas se pretpostavlja da vrijedi više od 500 milijardi dolara godišnje. Ako se to usporedi s današnjom cijenom bitcoina od oko 20.000 dolara i ukupnom tržišnom kapitalizacijom od nešto više od 400 milijardi dolara može se reći da bitcoina zapravo nema dovoljno da pokrije sve potrebe ilegalnog tržišta drogama. Zasigurno je točnije utvrditi da se fiat valute (poput dolara ili eura) koriste za financiranje velike većine ilegalnih aktivnosti na tom tržištu. Isto tako, s obzirom da znamo da su bitcoin transakcije u potpunosti transparentne i vidljive svima, jedna od najglupljih stvari koje kriminalne organizacije povezane s drogama mogu napraviti je da svoje tragove odnosno izvršene transakcije ostave na blockchainu koji nije moguće izmijeniti a u svakom trenutku se mogu pregledati.

Isto tako, prema istraživanju tvrtke Chainalysis, tvrtka za analizu blockchaina, izvjestila je da je pranje novca činilo samo 0,05% ukupnog volumena kripto transakcija u 2021. To bi značilo da je od 2017. do danas oprano 33 milijarde dolara putem kripto imovine. Za usporedbu, UN-ov Ured za droge i kriminal procjenjuje da se 800 milijardi do 2 trilijuna dolara svake godine opere korištenjem klasičnih fiat valuta (dolar, euro itd.), što je oko 5% globalnog BDP-a.

S obziron na navedeno, argument da se bitcoin i ostale kripto valute koriste za ilegalne aktivnosti je u potpunosti promašen i lažan narativ institucija koje danas imaju kontrolu nad fiat novcem samo iz razloga kako bi opravdali svoje postojanje.

Može li se bitcoin jednostavno kopirati

Da, na razini mreže je to moguće napraviti i mnogi pojedinci su to zapravo i napravili. Danas postoje doslovno stotine Bitcoin klonova, svaki s malom izmjenom izvornog koda čija je namjena da bi se Bitcoin malo “poboljšao”. Ova “poboljšanja” gotovo uvijek uključuju značajne kompromise, sprječavajući ih da iskoriste moćne mrežne učinke Bitcoina. U stvarnosti bitcoin je jedan i jedini i nije moguće kopirati. Bitcoin je jedno a sve ostale kriptovalute su nešto sasvim drugo.

Zar bitcoin ne troši energiju

Istina je da Bitcoin mreža koristi puno energije ali ta se energija koristi za funkcioniranje i osiguranje danas najsigurnije globalne kompjuterske mreže za plaćanja a to je bitcoin mreža. Ta mreža za direktna plaćanja i pohranu vrijednosti pojedincima nudi ogromnu vrijednost te se energija utrošena za tu svrhu nikako ne može smatrati bespotrebno potrošenom. Vlasnici bitcoin farmi (pogona za rudarenje bitcoina) već su odavno započeli s inovacijama u korištenju alternativnih izvora energije kao što su obnovljivi izvori energije ili korištenje plinova koji se inače spaljuju prilikom vađenja nafte.

Koliko bitcoina postoji

U trenutku pisanja ovog teksta u opticaju je nešto više od 19 milijuna bitcoina. Samo 21 milijun bitcoina će ikada postojati, a posljednji bitcoin bit će pušten u optjecaj negdje otprilike oko 2140. godine. To se možda čini jako malo za jednu globalnu mrežu za plaćanja ali isto tako mora se imati na umu da se svaki bitcoin može podijeliti na 100 milijuna manjih jedinica koje se zovu Satoshi ili sats.

Kako nastaje bitcoin

Globalno raspršenim i iznimno konkurentnim procesom rudarenja proizvodi se novi bitcoin. Rudari koji pronađu novi blok dobivaju subvenciju ili nagradu za svoj rad u obliku novo stvorenog bitcoina. Ova subvencija danas je na 6,25 bitcoina za svaki novi blok. Ove subvencije se otprilike svakih 4 godine ili 210.000 blokova prepolovljuju. Slijedeće prepolovljavanje će biti otprilike u travnju 2024. godine i tada će se za svaki novi blok dobivati nagrada od 3,125 bitcoina.

Što je rudarenje

Rudarenje je metoda kojom rudari alociraju značajne računalne resurse kako bi procesuirali transakcije na mreži u blokove. Nakon prikupljanja svih transakcija, rudari izvode ponavljajuće računske operaciju kako bi pronašli odgovor koji odgovara prethodno postavljenom kriteriju. Nakon što pronađu odgovor te transakcije se zapisuju u blok a rudar za to dobije nagradu u obliku naknada za obradu transakcija i nagradu za novostvoreni blok. Za svaki novi blok ponavlja se ovaj postupak. Više o ovoj temi pročitajte u ovom blogu.

Kako mogu kupiti bitcoin

Postoje mnoge online mjenjačnice na kojima možete kupiti bitcoin, ali prije nego što to učinite, trebali biste provesti vlastito istraživanje. Najjednostavniji način da dobijete svoj prvi bitcoin (ili samo dio bitcoina) je da kupite nešto od pouzdanog prijatelja ili vama poznate osobe. Važno je imati na umu da svaki bitcoin ima 100 milijuna Satoshia, tako da možete kupiti i manje od jednog bitcoina. Više o mjenjačnicama možete pročitati ovdje.

Što je još potrebno znati o bitcoinu

bitcoin.org vs bitcoin.com

Potrebno je naglasiti da je web stranica pravog i jedinog bitcoina bitcoin.org. S obzirom da iza pravog bitcoina ne stoji niti jedna individua, niti jedna kompanija pa tako niti jedna država morate znati da iza stranice bitcoin.com stoji privatna kompanija Saint Bitts LLC. koja na tržištu nudi komercijalne usluge koje se temelje na blockchain tehnologiji koje su najčešće vezane za neke druge kripto valute a ne bitcoin.

Digitalno zlato

Star nešto više od deset godina, bitcoin je još uvijek relativno nova tehnologija. Još uvijek nije potpuno spreman za široku upotrebu u smislu novca koji se svakodnevno koristi za razmjenu dobara i usluga. Iako je danas moguće kupovati i prodavati proizvode i usluge s bitcoinom, trenutno je njegova primarna namjena pohrana vrijednosti na duže vrijeme ili kao oblik digitalnog zlata. Danas, mnogi ljudi kupuju bitcoin i koriste ga kao spremište vrijednosti tijekom vremena zbog njegove fiksne i ograničene maksimalne količine koja ikada može postojati. Sve što može zadržati svoju vrijednost ili kupovnu moć tijekom vremena je skladište vrijednosti. Budući da sve vlade diljem svijeta printaju beskonačne količine novca (fiat novac koji svi danas koristimo), dovodi do inflacije tih fiat valuta pa posljedično tome i do inflacije cijena odnosno porasta cijena svih dobara i usluga. Zbog toga su tradicionalne valute loše „skladište vrijednosti“. U usporedbi s tim valutama i drugom imovinom, bitcoin s vremenom bolje zadržava svoju vrijednost zbog svoje fiksne ponude.

Ljudi bitcoin iz tog razloga drže kao vrstu digitalnog zlata kao zaštitu od inflacije. Bitcoin također ima brojne prednosti u odnosu na pravo zlato, uključujući mogućnost slanja gotovo odmah i za vrlo male transakcijske troškove bilo gdje u svijetu. Osim toga, pohranjivanje bitcoina je puno jednostavnije od pohranjivanja zlata. Bitcoin se može čuvati na hardverskom novčaniku, računalu, pametnom telefonu, online bitcoin mjenjačnici ili u svemu navedenom. Da biste spremili svoj bitcoin, ne morate kupovati sef ili mjesto u trezoru neke banke. Bitcoin se, za razliku od zlata, također može lako prenijeti preko međunarodnih granica, kao što je već spomenuto.

Cijena može imati velike oscilacije

Cijena bitcoina je znatno porasla jer ga koristi sve više i više ljudi širom svijeta. Vrijednost bitcoina kada je prvi put predstavljen bila je manja od jednog penija. Do danas, najveća zabilježena cijena bitcoina bila je preko 69.000 američkih dolara. Međutim, kako bitcoin prolazi kroz proces prihvaćanja, može doći do značajnih kretanja cijena na gore i dolje u kratkom vremenskom periodu. Kao rezultat toga, ulaganje u bitcoin je još uvijek rizično, a ljudi bi trebali ulagati samo ono što si mogu priuštiti izgubiti. Možda je praktičnije reći da je u bitcoin najbolje uložiti onaj novac koji vam nije potreban za esencijalne životne potrebe te da ulaganje u bitcoin treba biti dugoročnog karaktera. Svi koji su u bitcoin uložili novac i nisu ga dirali barem 4 godine nisu nikada izgubili. Oni koji su npr. uložili u bitcoin kada je bio na svom vrhu na otprilike 69.000 američkih dolara i žele ili moraju do svog novca doći sada zasigurno bi imali ostvarene gubitke jer je cijena bitcoina trenutno manja od navedenog iznosa.

Bitcoin je dugoročna investicija i s vremenom vjerojatnost je velika da će postići cijene koje su mnogostruko veće i od trenutno najveće zabilježene od 69.000 američkih dolara. Cijenom bitcoina na burzama se trguje i manipulira isto kao i sa svim ostalim cijenama dionica a s obzirom da je bitcoin veoma mlada klasa imovine podložna je većim oscilacijama u kratkom vremenskom periodu od za razliku velikih svjetskih kompanija čije dionice na burzi kotiraju desetljećima.

Volatilnost cijene bitcoina je funkcija njegovog nastajanja. U prvih nekoliko godina svog postojanja, bitcoin se ponašao kao tzv „penny-stock“, i svaki veliki kupac koji bi se eventualno pojavio uzrokovao je nagli porast cijene. Kako su usvajanje i likvidnost rasli tijekom godina, volatilnost bitcoina se proporcionalno smanjila. Kada bitcoin postigne tržišnu kapitalizaciju zlata, pokazat će sličnu razinu volatilnosti. Kada bitcoin premaši tržišnu kapitalizaciju zlata, njegova volatilnost smanjit će se na razinu koja će ga učiniti prikladnim kao široko korišteno sredstvo razmjene.

Transakcije se mogu pratiti

U „javnoj knjizi“ bitcoina (bitcoin ledger) svaka transakcija bitcoinom je zabilježena. Svatko na svijetu može pregledati sve transakcije pretraživanjem Block Explorera na mreži i unošenjem određene transakcije ili adrese novčanika. Koristeći kriptografsku metodu s javnim ključem, privatnim se ključem čuvaju identitet vlasnika bitcoin novčanika i adresa bitcoin novčanika. Identitet korisnika ipak može biti otkriven ako se prilikom korištenja bitcoina samoinicijativno pružaju dodatne informacije o identitetu vlasnika bitcoina. Stoga je korištenje adresa bitcoin novčanika samo jednom solidna operativna sigurnosna praksa. Danas već postoje mnoge tvrtke na tržištu koje se fokusiraju na praćenje entiteta na blockchainu. Jedna od najpoznatiji je zasigurno Chainanlysis. Tvrtka surađuje s poduzećima i vladama država kako bi „povećali transparentnost“ blockchaina, kako bi lakše identificirali određene korisnike te pružili podatke i usluge analize podataka velikim tvrtkama.

Porezi i regulativa

Korištenjem bitcoina potrebno je upoznati se i sa poreznim obvezama koje iz toga proizlaze. Velika većina država na svijetu za trgovanje bitcoinom podrazumijeva da je na takve transakcije potrebno platiti i određena davanja državi. Bitcoin se tretira kao vlasništvo te se u Hrvatskoj plaća porez na kapitalnu dobit koju ste eventualno ostvarili kao razliku između nabavne i prodajne cijene. Ako kupujete i prodajete bitcoin, trebali biste se adekvatno pripremiti za rješavanje poreznih obveza. Ipak jedna dobra vijest je ta da ukoliko bitcoin držite više od dvije godine od datuma kupovine te ga tada odlučite prodati više nemate poreznu obvezu na temelju te transakcije. Kako smo već ranije spomenuli da je bitcoin primarno dugoročno spremište vrijednosti svakako bi ga trebali držati više od dvije godine. Mišljenje porezne uprave pročitajte u ovom dokumentu.

Sigurnosni savjeti za korištenje bitcoina

Enkripcija novčanika

Ukoliko ste se već odlučili da će te dio svoje imovine ipak pretvoriti u bitcoin morate biti svjesni činjenice da je bitcoin moguće i veoma lako izgubiti ako ga ne osigurate na pravi način. To ga su svjesni i hakeri čija česta meta napada postaju vlasnici bitcoina. Vaš pošteno stečen novac koji ste odlučili pretvoriti u bitcoin zaslužuje da bude sigurno pohranjen te je potrebno poduzeti nekoliko jednostavnih mjera opreza kako bi ga što sigurnije pohranili. Možda i jedna od najsigurnijih metoda zaštite je ta da informaciju o tome da ste vlasnik bitcoina jednostavno zadržite sami za sebe i to nikada ne spominjete u online svijetu.

Što se bitcoin novčanika tiče i njegove zaštite apsolutni minimum koji morate osigurati je vaš novčanik osiguran lozinkom bez obzira da li se radi o vašem osobnom novčaniku kojeg imate na računalu ili mobitelu ili novčaniku koji imate na nekoj od online mjenjačnica. Lozinke poput „123456“ ili „ivan30051980“ nisu lozinke i to ste već odavno trebali naučiti. Lozinke trebaju biti mnogo kompleksnije od ovih primjera pa ovome svakako dajte na važnosti. Lozinka bi svakako trebala sadržavati velika i mala slova kao i brojeve te specijalne simbole. Primjer jedne dobre lozinke izgledao bi ovako: „uS7Dj@85V14ez$7C“. Ukoliko se pitate kako je takvu lozinku uopće moguće zapamtiti tada možete razmisliti o korištenju password manager alata.

Ukoliko ste se odlučili za najsigurniju varijantu čuvanja vašeg bitcoina korištenjem Ledger ili Trezor hardverskih novčanika kroz proces zaštite istih biti će te vođeni prilikom njihove inicijalizacije.

Ukoliko koristite novčanike nekih od online mjenjačnica svakako je potrebno aktivirati 2FA ili dvo-faktorsku autentifikaciju. Ako ste se registrirali na mjenjačnicu koja ne pruža takvu mogućnost savjetujem vam da račun na toj mjenjačnici odmah zatvorite. Ocjenu i sigurnost pojedinih mjenjačnica možete pogledati na slijedećem linku. Dvo-faktorska autentifikacija predstavlja dodatnu razinu zaštite od neovlaštenih upada u vaš korisnički račun.

Na mjenjačnicama koje nude ovaj oblik zaštite nju je moguće aktivirati na slijedeći način: (mjenjačnice možda korite različitu terminologiju kroz izbornike ali princip je kod svih isti)

• Potrebno je preuzeti besplatnu Google Authenticator ili Authy aplikaciju putem vašeg mobilnog telefona
• Ulogirati se u vaš račun na mjenjačnici
• Otići na stranicu sa sigurnosnim postavkama i odabrati Two-Factor Authentication.
• Tada bi vam se trebao prikazati QR kod koji je potrebno skenirati sa aplikacijom koju ste preuzeli u prvom koraku
• Kada je kod uspješno skeniran aplikacija na mobitelu će vam početi prikazivati broj od 6 znamenki koji će se svakih 30 sekundi izmjenjivati
• Ovo je vaš kod za verifikaciju koji uz lozinku sada morate upisivati svaki put kada se ponovo budete pristupali svom korisničkom računu
• Mjenjačnica će vas sada zatražiti da potvrdite aktivaciju 2FA sa kodom koji se prikazuje u vašoj mobilnoj aplikaciji

Nikada ne dijeli svoje privatne ključeve

Privatni ključ je kod koji vam omogućuje prijenos bitcoina, odobravanje transakcija i općenito za kontrolu vašeg bitcoin novčanika. OD APSOLUTNE JE VAŽNOSTI DA SVOJE PRIVATNE KLJUČEVE ZADRŽITE SAMO ZA SEBE. Čuvajte ih na sigurnom mjestu kojem samo vi možete pristupiti. UKOLIKO NETKO DOĐE DO VAŠIH PRIVATNIH KLJUČEVA ON TADA IMA PRISTUP VAŠEM BITCOIN NOVČANIKU TE SA VAŠIM BITCOINOM SPREMLJENIM NA NJEGA MOŽE UČITI ŠTO GOD ŽELI.

Svoje privatne ključeve čuvajte. Privatne ključeve nikada ne čuvajte na računalu ili mobitelu ili bilo kojem drugom uređaju koji se može spojiti na Internet. Jer ako se može spojiti na Internet tada tom uređaju mogu isto tako pristupiti i hakeri ili zloćudni softver a vaši privatni ključevi tada mogu biti kompromitirani.

Poznata je uzrečica koja glasi „Not your keys not your coins“. Vašim bitcoinom upravljate samo ako imate kontrolu nad vašim privatnim ključevima. Ako nemate kontrolu nad vašim privatnim ključevima tada nemate ni kontrolu nad vašim bitcoinom.

Jednostavno kreiranje i osiguranje pohrane vlastitih privatnih ključeva moguće je pomoću vodećih hardverskih novčanika kao što su Ledger i Trezor.

Sigurnosna pohrana novčanika

Prilikom inicijalizacije Ledger ili Trezor hardverskih novčanika morate zapisati frazu za oporavak. Fraza za oporavak se sastoji od 12 ili 24 riječi koje je potrebno zapisati na zasebni komad papira koji dolazi u pakiranju sa ovim tipom novčanika. Ovo je IZNIMNO VAŽNO jer ukoliko se desi da vaš novčanik bude oštećen, izgubljen ili ukraden, koristeći frazu za oporavak, svojim sredstvima na novom novčaniku uvijek možete pristupiti koristeći frazu za oporavak.

Jednom kada ste frazu za oporavak zapisali potrebno ju je sigurno pospremiti isto kako ste pospremili i svoj privatni ključ. Dakle offline, nikako na računalu ili u mobitelu niti u bilo kojem drugom digitalnom obliku. Frazu za oporavak možete čuvati u vašem domu ili na drugom sigurnom mjestu. Svakako osigurajte da je mjesto sigurno i vama lako dostupno kako biste svom bitcoinu mogli lako i brzo pristupiti u slučaju da izgubite vaš novčanik ili da se isti jednostavno pokvari.

Detaljno o privatnim ključevima, i frazama za oporavak pročitajte u dijelu o bitcoin novčanicima.

Ažuriranje softvera novčanika

Kako biste bili sigurni da je vaš bitcoin novčanik siguran, potrebno je redovito ažuriranje softwarea novčanika kako biste bili sigurni da software ne sadrži eventualne propuste koji mogu ugroziti sigurnost vašeg novčanika. Tvrtke koje svoja programska rješenja za bitcoin novčanike pružaju na upotrebu redovito ažuriraju svoj software kako bi ga unaprijedile korisnim izmjenama i dodacima i učinile još sigurnijim u odnosu na prethodnu verziju koja je korištena. Ako redovito ažurirate software vašeg bitcoin novčanika, na taj način osigurati će te da vaš novčanik ima najnovije značajke i najbolju funkcionalnost.

Kako kupiti bitcoin

Online mjenjačnice

Najlakši i najsigurniji način za kupnju Bitcoina je kupnja putem online mjenjačnica. Neke od najpopularnijih mjenjačnica danas su Binance, FTX, Coinbase, Kraken, KuCoin, Gemini, Gate.io, Bitfinex, Bitstamp, Bybit itd. Manje, odnosno manje poznate mjenjačnice nose veći rizik prilikom korištenja istih. Uz rizik da nisu u potpunosti sigurne postoji i mogućnost da nisu u potpunosti ni usklađene sa svim zakonskim regulativama. Imajte na umu da postoji i jako puno različitih mjenjačnica koje su apsolutne prevare. Ukoliko vam se putem telegrama, twittera, discorda i ostalih online aplikacija javljaju nepoznati ljudi i promoviraju vam mjenjačnice na kojima možete sigurno trgovati i dobivati jako velike povrate na svoje uloge savjetujem vam da te ljude odmah blokirate i ni slučajno ne otvarate linkove koje su vam poslali da se na tim mjenjačnicama registrirate. Ukoliko se registrirate i pošaljete svoja sredstva na njih budite sigurni da ste ta sredstva zauvijek izgubili.

Stoga se preporuča da svoj prvi bitcoin (ili samo dio bitcoina) kupite na nekoj od najvećih mjenjačnica, dobro etabliranih imena koja su prethodno navedena. Mjenjačnicama tih tvrtki možete pristupiti putem računala ili mobitela koristeći aplikacije koje možete preuzeti u Google Play Storeu ili Apple Storeu. Iako su to najveći igrači u kripto svijetu savjetujem vam da kada kupite svoj prvi bitcoin da ga svakako pošaljete na svoj novčanik. Kako smo već spomenuli frazu „Not your keys not your coins“ znate da ako svoj bitcoin ostavite na mjenjačnici da ne posjedujete privatni ključ za bitcoin adresu na kojoj se vaš bitcoin nalazi te samim time vi nemate apsolutnu kontrolu na njim.

Da biste kupili bitcoin, prvo morate uplatiti sredstva na račun mjenjačnice, nakon čega ta sredstva možete zamijeniti za bitcoin. Mnoge mjenjačnice nude vam opciju da novac putem bankovne transakcije prebacite na njihov bankovni račun ili da bitcoin kupite koristeći vašu debitnu ili kreditnu karticu. Ukoliko se odlučite novac prebaciti bankovnom transakcijom morate znati da će se vaš novac na mjenjačnici pojaviti u roku najčešće od 1-3 radna dana. Ukoliko želite koristiti vašu karticu novac na vašem računu bit će dostupan odmah. Ali pritom imajte na umu ukoliko koristite karticu da su provizije poprilično velike i znaju biti u rasponu od najčešće 3-5% što je zaista previše. Prilikom slanja novca na svoj račun na online mjenjačnici putem bankovne transakcije najčešće nema provizije koju će vam mjenjačnica naplatiti za polog sredstava. Neki manji trošak transakcije može se pojaviti prilikom slanja novca sa vašeg računa i to ovisi o vašoj banci.

Bitcoin bankomati (ATM)

Danas postoje i bitcoin bankomati identični onim običnim bankomatima banaka koje svakodnevno koristite za podizanje gotovine. Bitcoin bankomati pružaju diskretnu opciju za kupnju i prodaju bitcoina. Ako postoji neki blizu mjesta gdje živite, oni su također praktičan način da dođete do bitcoina. Svakako imajte na umu na su troškovi transakcije na njima u najboljem slučaju na razini onih kada koristite svoju debitnu ili kreditnu karticu za kupnju bitcoina na centraliziranim mjenjačnicama.

Danas je bitcoin moguće kupiti i u poštanskim uredima ili u klasičnim mjenjačnicama koje se nalaze na svakom koraku tipa Western Union. Transakcijske naknade kod njih su također velike tako da dvaput razmilite prije nego ih koristite.

Lokacije bitcoin bankomata možete pretraživati na slijedećem linku:

https://coinatmradar.com/

Osobno od nekoga

Bitcoin možete kupiti i osobno od nekoga tko ga želi prodati. To može biti vama neka bliska ili barem poznata osoba. Isto tako, danas online možete pronaći mnogo stranica i aplikacija na kojima ljudi oglašavaju kupnju i prodaju bitcoina. U ovom slučaju budite jako oprezni jer prevaranata ima na svakom koraku. Ukoliko se odlučite na ovaj način kupovine ili prodaje bitcoina, kod osobe s kojom dogovorite transakciju inzistirajte na tome da se nađete na nekom javnom mjestu umjesto nekog parkirališta, male mračne uličice ili lokalne birtije. Nikako nije uputno ići sam na takve „sastanke“.

Bitcoin novčanici

Što je bitcoin novčanik

Poput vašeg običnog novčanika, bitcoin novčanik je način za pohranjivanje novca odnosno vašeg bitcoina. Osnovna stvar koju morate razumjeti a koja se tiče bitcoin novčanika je da bitcoin zapravo ne postoji unutar njega. Bitcoin postoji samo na distribuiranoj bitcoin knjizi (bitcoin blockchain ledger). Privatni ključevi odnosno ključevi koji su potrebni za slanje i primanje bitcoina preko te distribuirane bitcoin infrastrukture na kojoj bitcoin zapravo funkcionira čuvaju se u bitcoin novčaniku.

Što je bitcoin adresa

Niz brojeva i slova koji je specifičan samo za vaš novčanik je bitcoin adresa. Da biste primili bitcoin, morate tu adresu podijeliti s osobom koja vam želi poslati bitcoin. Preporučljivo je da nikada 2 puta ne koristite istu adresu iz sigurnosnih razloga. Bitcoin novčanici imaju mogućnost generirati beskonačan broj bitcoin adresa pa je ovu mogućnost uputno koristiti. Većina novčanika brine o tome automatski umjesto vas i generira novu adresu svaki put kada želite primiti bitcoin. Pritom uvijek znate stanje bitcoina u vašem novčaniku koji prikazuje saldo bitcoina na svim bitcoin adresama koje su za vas u njemu generirane.

Što je to fraza za oporavak

Kada inicijalizirate novi novčanik, stvara se niz od 12 ili 24 nasumično generirane riječi poznate kao “seed words” ili “mnemonic“ odnosno fraza za oporavak. Ovaj set riječi služi za otključavanje cjelokupnog vašeg novčanika i njega nikada ni u kojem slučaju ne smijete s nikim podjeliti. Isto tako, dužni ste ovaj set riječi pohraniti na sigurno i vama lako dostupno mjesto da u slučaju potrebe isti možete upotrijebiti. Ako itko dođe u posjed ovog seta riječi bez problema može isprazniti vaš bitcoin novčanik.

Što je pristupna fraza

Pristupna fraza, passphrase ili zaporka, često je poznata kao dodatna 13. ili 25. riječ u setu od 12 ili 24 riječi koje se inače zapisuju kod inicijalizacije novog bitcoin novčanika. To je korisnički definirana dopunska riječ ili izraz namijenjen za jačanje sigurnosti. Da bi pristupio vašem novčaniku napadaču je potrebna i ta vaša dodatna riječ uz cjelokupnu frazu od 12 ili 24 riječi koje ste zapisali. Tu jednu dodatnu riječ nikada ne držite u blizini ili zajedno sa vašom frazom za oporavak od 12 ili 24 riječi.

Što je privatni ključ

Privatni ključ predstavlja dokaz da entitet koji ga posjeduje ima ovlaštenje za trošenje bitcoina s odgovarajuće bitcoin adrese. Privatni ključ kreira se iz vaše pristupne fraze. Za svaku adresu koja je otvorena u vašem novčaniku generira se privatni ključ. Danas, velika većina korisnika bitcoina nikada se neće izravno koristiti s privatnim ključem; umjesto toga, softver novčanika to odrađuje automatski za vas prilikom korištenja.

Što je javni ključ

Javni ključ za bitcoin je isto ono što je IBAN za vaš bankovni račun. To je bitcoin adresa na koju možete primati novac na blockchainu odnosno primati bitcoin na vašu bitcoin adresu.

Što je prošireni javni ključ

O proširenom javnom ključu ili Xpub možete razmišljati kao o glavnom ključu vašeg bitcoin novčanika. Isto kao i kod privatnih ključeva ili fraza za oporavak ovaj ključ nitko osim vas ne smije znati. Pomoću Xpub ključa moguće je generirati i vidjeti svaku adresu koja je prethodno generirana u vašem novčaniku. Ypub i Zpub su Xpub varijacije koje zapravo imaju istu funkciju.

Koji bitcoin novčanik je najbolji za vaše potrebe

Potpunu kontrolu nad svojim bitcoinom imate korištenjem hardverskih novčanika. Ali s tom potpunom kontrolom dolazi i potpuna individualna (vaša) odgovornost. Vi i samo vi ste odgovorni za sigurnost vašeg bitcoina. Vi sami morate osigurati fizičku zaštitu vašeg bitcoin novčanika kako ga ne biste izgubili ili da vam ne bude ukraden. Isto tako, morate zapamtiti lozinku vašeg bitcoin novčanika kako bi mogli pristupiti svojem bitcoinu.

S druge pak strane, čuvanje bitcoina na raznim bitcoin mjenjačnicama je mnogo jednostavnije ali morate biti svjesni da u tom slučaju ne posjedujete privatne ključeve koji vam garantiraju da sa svojim bitcoinom možete raditi što god želite, kada god to želite i u odnosu s kim god to želite.

Mjenjačnice koliko god velike bile ipak mogu biti hakirane. Najpoznatiji primjer takvog slučaja datira još iz 2014. godine kada je tada najveća mjenjačnica Mt.Gox napadnuta te je ukradeno oko 850.000 bitcoina. Dan danas velika većina tog ukradenog bitcoina još uvijek nije pronađena niti vraćena vlasnicima.

Danas je sigurnost na velikim mjenjačnicama znatno veća. Tvrtke kao što su Binance, Coinbase, Kraken itd., na primjer, drže veliku većinu svojih Bitcoina u tzv. cold storage novčanicima koji nisu povezani na Internet te su tako zaštićeni od cyber napada. Bez obzira na sve moguće oblike zaštite, mjenjačnice su uvijek izložene velikoj količini pokušaja upada u njihove sustave.

Idealan odabir novčanika ovisi od pojedinca do pojedinca. Radi se o preferencijama svakog ponaosob a faktori koji na to utječu mogu biti npr. iznos bitcoina koji se želi spremiti ili koliko brzo i jednostavno se tom bitcoinu želi moći pristupati. Slično kao i kod bilo koje druge vrste valuta, manje količine bitcoina možete držati u manje sigurnom novčaniku (u novčanicima na računalu ili mobitelu) do kojeg je jednostavno doći za svakodnevnu upotrebu, dok veće količine bitcoina svakako trebate držite skrivene na sigurnijem mjestu u hardverskim novčanicima tipa Ledger ili Trezor. Isto tako, ukoliko posjedujete veće količine bitcoina uputno ga je držati na više hardverskih novčanika koji se nikada ne bi trebali nalaziti na istom mjestu.

Hardverski novčanici

Postoje mnoge različite opcije za pohranu bitcoina, svaka sa svojim prednostima i nedostacima i po kojima se međusobno razlikuju. Kako biste spriječili krađu ili gubitak, ključno je da ste svoj bitcoin sigurno pohranili. Ako se dovedete u situaciju da je bitcoin izgubljen ili ukraden, velika je vjerojatnost da ga više nikada nećete pronaći i da je izgubljen trajno i nenadoknadivo. Iz tog razloga, trebali biste paziti da uvijek pohranite svoj bitcoin na sigurno. Najsigurnija opcija pohrane bitcoina je na hardverske (offline) novčanike.

Hardverski novčanici fizički su uređaji koji sliče najobičnijim USB stickovima a koji vam omogućuju sigurnu pohranu Bitcoina na njih. Da biste bitcoin poslali na svoj hardverski novčanik morate ga baš popust USB sticka spojiti na računalo. Istovremeno je potrebno instalirati i pokrenuti nativni programski paket koji ide uz novčanik te u njemu izvršiti sve potrebne operacije za prijenos bitcoina u vaš novčanik sa recimo online mjenjačnice na kojoj ste prethodno bitcoin kupili. Nakon prijenosa bitcoina u vaš hardverski novčanik, novčanik je potrebno pospremiti na sigurno. Hardverski novčanici zaštićeni su lozinkom, pa čak i ako je vaš hardverski novčanik izgubljen ili ukraden, netko i dalje treba lozinku za pristup vašem bitcoinu. Imajte na umu da svoju lozinku ne smijete držati zajedno sa novčanikom kao što npr. neki ljudi u svojim normalnim novčanicima drže pinove za kartice koje se nalaze u istom tom novčaniku. Ne moram vam objašnjavati koliko je to neodgovorno ponašanje.

Primjeri hardverskih novčanika:

Ledger

Ledger je vjerojatno najpoznatiji hardverski novčanik na tržištu. Ledger novčanici imaju visoku reputaciju za sigurnost i pouzdanost pohranjivanja bitcoina. Osim toga, izrađeni su od čvrstih materijala poput nehrđajućeg čelika, što povećava njihovu otpornost na oštećenja tokom vremena. Ovu dodatnu karakteristiku mnogi vide kao veliku prednost nad ostalim novčanicima.

!!VAŽNO!!

Prvi put kada koristite Ledger novčanik, biti će vam prikazana fraza za oporavak koju morate zapisati na papir koji je priložen u pakiranju samog novčanika. Ako izgubite svoj Ledger novčanik ili ako se jednostavno pokvari, korištenjem fraze za oporavak možete povratiti svoj bitcoin novčanik na novom uređaju.

!!POSEBNO VAŽNO!!

Svoj Ledger novčanik uvijek kupujte direktno od proizvođača ili od ovlaštenih distributera. Ako kupujete od nepoznatih trgovaca ili pojedinaca nemate garanciju da novčanik nije prethodno kompromitiran. Događali su se slučajevi da su ljudi novčanike kupovali preko ebay platforme. Novčanici su im dostavljeni na kućnu adresu ali su ti novčanici već u samom pakiranju imali ispunjene kartice sa frazom za oporavak. Poruka koju su novi vlasnici novčanika od prodavatelja dobili da su oni to već za vas napravili kako bi vam maksimalno olakšali upotrebu. Neiskusni korisnici su im na tome bili jako zahvali i nisu znali da ako netko drugi već zna tu frazu za oporavak da isto tako može pristupiti njihovom bitcoinu. Naravno, ti korisnici ostali su bez bitcoina koji su stavili na tako kompromitiran uređaj. Dakle, kada Ledger uređaj stigne na vašu adresu mora biti tvornički zatvoren. Kartica za zapis fraze za oporavak mora biti prazna i Ledger uređaj kada ga prvi put spojite na računalo mora vas provesti kroz proces generiranja fraze za oporavak koja se sastoji od 12 ili 24 riječi koje morate zapisati na karticu koja je s uređajem stigla.

Ledger ima više različitih uređaja a to su Ledger Nano S, Ledger Nano S Plus i Ledger Nano X. Detalje o svakom uređaju posebno i narudžbu možete napraviti klikom na naziv svakog od uređaja.

Trezor

Trezor novčanik je također veoma popularan hardverski novčanik vlasnicima bitcoina. Trezor novčanik nudi korisničko sučelje koje je jednostavno za korištenje te također ima visoku razinu sigurnosti i reputaciju na tržištu. Osim toga, Trezor ima izvrsnu podršku korisnicima, što je ključno s obzirom na to da mnogi kupci koji kupuju Trezor novčanike nikada prije nisu koristili hardverski novčanik pa im je za prvu upotrebu potrebna pomoć.

Kao i kod Ledger novčanika na početku korištenja morati će te zapisati frazu za oporavak koja se sastoji od 12 ili 24 riječi. U slučaju da izgubite ili oštetite svoj Trezor novčanik, ovu frazu za oporavak možete upotrijebiti za dohvat vašeg bitcoina na novom uređaju. Nakon što Trezor uređaj baš kao i Leger odspojite sa računala znači da putem interneta njemu više nitko ne može pristupiti. Kao i kod Ledger uređaja, Trezor morate pospremiti na sigurno mjesto kojem vi u svakom trenutku imate pristup.

NGRAVE

NGRAVE novčanik pogledajte ovdje.

Novčanici na računalu ili mobitelu

Novčanik koji kao aplikaciju možete instalirati na vašem računalu zove se još i desktop wallet ili desktop novčanik. Desktop novčanici općenito dolaze s više funkcionalnosti od mobilnih novčanika, ali mogu biti i kompliciraniji. Budući da su računala povezana na internet i podložna su zlonamjernom ili malicioznom softveru, trebate biti jako oprezni sa softverom koji instalirate.

Mobilni novčanik je onaj koji radi na vašem mobilnom telefonu. Ti novčanici omogućuju brz pristup vašem bitcoinu, ali isto tako nose sa sobom veliki rizik. Ako izgubite ili razbijete telefon, možete izgubiti i svoj bitcoin. Ako se to i desi to ne bi trebao biti problem pod uvjetom da je vaša „seed fraza“ sigurno pohranjena tako da možete svoj novčanik aktivirati na drugom uređaju.

Novčanici kojima upravljaju treće strane

Novčanici kod trećih strana su novčanici kod kojih vi ne kontrolirate privatne ključeve. Ovakvi novčanici često mogu olakšati potencijalne složenosti koje dolaze sa korištenjem bitcoin novčanika, ali to dolazi s rizikom da vi nemate kontrolu nad vašim privatnim ključevima pa tako ni nad vašim bitcoinom. Ovakvim novčanicima uglavnom upravljaju burze i korisnicima se savjetuje da na njima ne drže velike količine bitcoina. Neke od najpoznatijih online mjenjačnica su Binance, FTX (tokom 2022. godine ispostavilo se da je ova mjenjačnica jedna od največih prijevara u povijesti kripta), Coinbase, Kraken, KuCoin, Gemini, Gate.io, Bitfinex, Bitstamp, Bybit itd. Kao što je već rečeno ti novčanici su jednostavniji i praktičniji za korištenje ali vi ne posjedujete vaše privatne ključeve.

Često ove online mjenjačnice osiguravaju svoje kripto novčanike metodama kao što su identifikacija s 2 ili 3 faktorskom autentifikacijom i vremenskim odmakom za transakcije. Na primjer, online mjenjačnica Coinbase ima sigurnosnu opciju koja se zove “pohrana u trezoru” koja vam omogućuje prijenos Bitcoina s običnog novčanika u novčanik koji ima razdoblje čekanja od 48 sati za povlačenje vašeg bitcoina i zahtijeva provjeru telefonskim putem i sa dvije različite email adrese. Dodatne usluge ovog tipa značajno pridonose povećanju sigurnosti.

Skrbnička rješenja

Skrbnička rješenja su obično namijenjena institucijama ili pojedincima koji žele zaštititi velike količine kripto valuta. Takvi novčanici obično su osigurani od gubitka ili krađe do određenih iznosa. Danas postoje brojne usluge čuvanja bitcoina visoke razine sigurnosti za institucionalne ulagače. Tvrtke kao što su Coinbase, Gemini, Fidelity ili BitGo nude skrbništvo nad Bitcoinom. Ukoliko ste ste pojedinac s velikom neto vrijednošću u bitcoinu ili ako predstavljate instituciju, tada bi jedno od ovakvih rješenja mogla biti prava opcija za vas.

Novčanik s više potpisa

Novčanik koji treba više od jednog privatnog ključa za potpisivanje transakcije poznat je kao novčanik s više potpisa ili multi-sig wallet. Prilikom izrade novčanika, korisnik može odabrati hoće li upotrijebiti 2 od moguća 3 ključa za potpisivanje ili 15 od mogućih 20. Iako je multi-sig novčanik puno kompliciraniji za kreirati od novčanika sa samo jednim privatnim ključem on je zato sigurniji od novčanika sa samo jednim privatnim ključem.

Novčanici samo za pregled

Vaš prošireni javni ključ (Xpub), koji vam omogućuje pregled stanja novčanika, koristi se za izradu novčanika koji omogućavaju samo uvid u stanje novčanika (view only) bez mogućnosti potpisivanja transakcija odnosno slanja bitcoina iz njega. Ovakvi novčanici ne mogu se koristiti niti za kupnju jer nemaju privatne ključeve.

Transakcijske naknade

Ovisno o brzini kojom želite da se transakcija obavi imate mogućnost da odaberete visinu transakcijske naknade. Što je naknada viša vaša transakcija će prije biti obrađena. Uz to morate biti svjesni da vrijeme obrade transakcije ovisi i o zauzetosti mreže u datom trenutku. Prilikom transakcije u vašem novčaniku vidjet će te procjenu kolika je transakcijska naknada te će te imati mogućnost povećati ili smanjiti taj parametar.

Što je to QR kod

Podaci o adresama i iznosima vizualno mogu biti predstavljeni i putem QR koda. QR kodovi se najčešće koriste kako bi se dugačke i komplicirane za zapamtiti bitcoin adrese jednostavno mogle skenirati vašim mobilnim uređajem. Na ovaj način eliminira se potreba za ručnim upisivanjem adrese, što može rezultirati pogreškama prilikom prepisivanja i slanjem bitcoina na nepostojeću adresu. Ukoliko se to desi nažalost vaš bitcoin je nepovratno izgubljen.

Uobičajene pogreške

Bitcoin alternative

Odmah na početku moramo reći da bitcoin nema alternativu. Alternativne kripto valute kojih danas ima gotovo 20.000 u više od 99.99% slučajeva su čiste prevare koje se temelje na privlačenju korisnika putem različitih marketinških trikova i buzzworda poput izraza „decentralizirano financiranje“. Korištenjem razno raznih aplikacija koje nude velike prinose možda zvuči primamljivo ali morate biti svjesni da takvi prinosi nisu komercijalno održivi i da će zasigurno doći trenutak kada će se ti sistemi urušiti. Ukoliko ste svoj bitcoin deponirali na platforme ovog tipa savjetujem vas da ga što prije povučete na svoj novčanik za koji posjedujete svoje privatne ključeve.

Kupnja bitcoina na centraliziranim mjenjačnicama

Kupnja KYC (Know-Your-Customer) bitcoina na centraliziranim mjenjačnicama (CEX) brz je i jednostavan način. No ipak morate biti svjesni kompromisa i posljedica koje iz toga proizlaze. Kako bi ste se uspješno registrirali na centraliziranim mjenjačnicama minimalno što će te morati napraviti je ostaviti vaš osobni dokument sa slikom. Na temelju toga, budući da je bitcoin transakcije moguće pratiti uvijek vas se može povezati sa adresom na kojoj je vaš bitcoin pohranjen. Isto tako, sve vaše buduće transakcije mogu biti praćene. Ukoliko je ovo nešto što vam nije o značaja bitcoin slobodno kupite na online mjenjačnicama ali ga svakako prebacite na vaš novčanik tako da ga ne ostavljate u novčaniku mjenjačnice.

Ne istražiti druge opcije kupnje

Koja alternativna rješenja na tržištu postoje ako vam se ne sviđa prizvuk kupovine bitcoina na centraliziranim mjenjačnicama gdje ste dužni ostaviti svoje podatke. Iako postoje peer-to-peer platforme za razmjenu kao što su Bisq i HodlHodl koje koriste escrow usluge kako bi vam omogućile stjecanje bitcoina od bilo koga u cijelom svijetu, one obično nisu tako jednostavne za korištenje kao KYC alternative. Najjednostavniji način za početak je kupnja od prijatelja, osoba od povjerenja ili pak članova obitelji. Mnogi korisnici su odavno shvatili koliko je anonimnost zapravo važna. Ako se raspitate malo oko sebe zasigurno će te naići na nekoga tko bitcoin već posjeduje a za koga to možda nikada ne bi rekli. To su ljudi koji ne oglašavaju na sva zvona da posjeduju bitcoin i to bi zapravo svatko trebao tako raditi. Raspitajte se oko sebe, netko sigurno ima bitcoina koji je spreman prodati.

Druga dobra alternativa za anonimno stjecanje bitcoina je rudarenje ali to je zasebna i tehnološki malo zahtjevnija edukacija o kojoj će biti govora na ovoj stranici. Svakako morate biti upoznati i s poreznim aspektom ovakvog načina stjecanja bitcoina.

Ne imati svoj vlastiti „node“

Korištenje vlastitog noda vam daje sigurnost da su informacije prikazane u vašem novčaniku točne i u skladu s “Bitcoin propisima” vašeg čvora. Jednostavno rečeno, ako ne koristite vlastiti node, znači da koristite nečiji tuđi bez obzira da li znate tu osobu ili ne. Bitcoin tako jednostavno funkcionira. Korištenjem vlastitog noda ne morate se oslanjati ni na koga drugoga za provođenje transakcija kada imate novčanik povezan s vlastitim nodom, što daje ogromne prednosti u pogledu privatnosti.

Ostavljati bitcoin na mjenjačnicama

Nakon što ste kupili bitcoin na nekoj od mjenjačnica (KYC) i ostavili sve svoje osobne podatke, ostavili ste ga na burzi jer niste znali kako se koristit bitcoin novčanik ili kako se bitcoin sa mjenjačnice šalje u vaš novčanik. Morate biti svjesni da vi ne posjedujete privatne ključeve novčanika u kojima se bitcoin nalazi na mjenjačnicama na kojoj ste ga kupili bez obzira što ga vidite nakon što ste se na mjenjačnicu ulogirali. Vaš korisnički račun na mjenjačnici nije isto što i bitcoin novčanik. Bitcoin koji vam stoji na mjenjačnici što prije pospremite u novčanik za koji vi i samo vi posjedujete privatne ključeve. Ne dopustite da vam se dogodi situacija u kojoj će neka mjenjačnica biti meta hakerskog napada i sa koje je ukraden bitcoin među kojima se nalazi i vaš. Bilo je mnogo ovakvih slučajeva posljednjih godina. Isto tako, nisu ni sve mjenjačnice u potpunosti legitimne te je bilo slučajeva da su vlasnici istih jednostavno nestali i sa sobom uzeli ogromne količine tuđeg novca (bitcoina i ostalih kripto valuta).

Također, u zadnje vrijeme otkako je tržište kripto valuta dosta potonulo (isto kao i sva ostala tržišta) došlo je do situacija da su pojedine firme (mjenjačnice ali i firme koje se bave pružanjem drugačijih usluga na kripto tržištu) zbog krize koja ih je pogodila jednostavno postale insolventne. Jedna od stvari koje su prvo napravile bilo je to da su onemogućili korisnicima da sa tih platformi povuku svoja sredstva. Najznačajniji primjeri ovakvih događaja su vezani za Celsius i BlockFi. Nemojte se dovoditi u ovakve situacije i obavezno svoj bitcoin nakon kupovine prebacite na svoj novčanik u kojem vi upravljate sa svojim privatnim ključevima.

Slati nekome svoje privatne ključeve

Prevaranti se često predstavljaju kao članovi bitcoin zajednice kako bi ponudili podršku nekome tko možda traži pomoć putem chat aplikacija kao što su Telegram, Discord i sl. Te osobe se će vam najčešće poslati linkove na kojima trebate upisati svoje privatne ključeve ili frazu za oporavak kako bi oni tobože provjerili da ste vi stvarno vlasnik tog novčanika i kako bi vam onda mogli pružiti pomoć. To je naravno jedna velika laž. Nikada, ali baš nikada, nikome (ni policiji, ni poreznim vlastima, ni državnim institucijama) ne dajte svoje privatne ključeve ili frazu za oporavak a posebno ne online.

Nesigurna pohrana vaše „fraze za oporavak“

Ključ do vašeg bitcoina je vaša fraza za oporavak i svatko tko joj ima pristup ima i pristup vašem bitcoinu. Treba ju čuvati na sigurnom mjestu, ali pripazite da ne bude „toliko sigurna“ da i vi zaboravite gdje je ili kako glasi. Jedna veoma loša ideja je držati ju na računalu ili u mobitelu. Vjerojatno najsigurnija metoda je da ju „jednostavno“ zapamtite i da ne postoji druga kopija. Ali naravno morate biti sigurni da će te ju moći reproducirati kada za to dođe vrijeme.

Slanje bitcoina na netočnu adresu

Ovih dana sve je teže to učiniti jer novčanici sada imaju značajke otkrivanja pogrešaka i QR kodove koji se mogu skenirati kamerom na vašem mobilnom telefonu. Kada nekome šaljete bitcoin, uvijek je najbolje koristiti QR kodove ili copy/paste bitcoin adrese jer dugi nizovi brojeva i slova nisu jednostavni za prepisivanje i lako može doći do pogreške. Prije finalnog slanja uputno je još jednom ipak provjeriti adresu prije slanja.

Pretjerana euforija

Što više budete učili o bitcoinu i kako budete sve dublje i dublje shvaćali što je to zapravo bitcoin i kako funkcionira nemoguće je da vas neće uhvatiti euforija. Još ako vrijeme počnete provoditi recimo na Twitteru i YouTube-u gdje se vjerojatno najviše sadržaja generira o bitcoinu možete doći u iskušenje da na bitcoin potrošite više novca nego si to zaista i možete priuštiti. Bitcoin je još uvijek mlada i veoma cjenovno osjetljiva klasa imovine. Nemojte se dovesti u situaciju da kada dođe do većih padova cijene da razmišljate hoćete li sutra imati za stanarinu ili još gore za osnovne životne namirnice. Ne ulažite u bitcoin novac koji si ne možete priuštiti da ga u potpunosti izgubite. Ovo vrijedi za sve klase imovine pa tako i za bitcoin.

Trgovanje na burzama

Trgovanje bitcoinom na burzama može biti jako primamljiva stvar ako znate da dnevne fluktuacije cijene bitcoina znaju biti i 20%. Kripto tržište je još uvijek mlado i neregulirano pa tako i mjenjačnice na kojima se trguje. Vi kao mali igrač nemate nikakve šanse protiv velikih igrača koji još uvijek sa relativno „malo novca“ mogu manipulirati cijenom bitcoina a to znači da će te vi biti „likvidirani“. Ostavite trgovanje nekome drugome a vi online mjenjačnice koristite samo za kupovanje bitcoina i slanje istoga na svoj privatni novčanik.

Ne radite od sebe metu

Bitcoin živi na internetu koji je, slično kao i stvarni svijet, pun prevaranata koji su spremni otići daleko kako bi se domogli vašeg bitcoina. Razgovorom o posjedovanju bitcoina na internetu ili u stvarnom svijetu doslovno stavljate metu na vaša leđa za lopove ili prevarante. Uobičajeni pristup za ljude koji komuniciraju online s bitcoin zajednicom je stvaranje online persone koja je potpuno odvojena od vašeg stvarnog identiteta.

Ne koristiti 2FA

Danas je vaša email adresa povezana s računom za sve što radite online. Prevaranti relativno jednostavno mogu dobiti pristup vašim privatnim podacima ako ne vodite dovoljnu pažnju oko zaštite te vaše email adrese. Dodatni sigurnosni mehanizam, dvostruka autentifikacija ili 2FA, štiti vas od nepoželjnih upada u korisničke račune. Najpoznatije dvije 2FA aplikacije su Google Authenticator i Authy koje možete preuzeti putem vašeg mobilnog telefona kao i svaku drugu aplikaciju. Svakako koristite ove mogućnosti dodatne zaštite za sve vaše online korisničke račune i izbjegavajte oblik ovakve 2FA autentifikacije putem SMS poruka.

Ne tražiti pomoć ako nešto ne znate

Bitcoin zajednica je danas izrazito rasprostranjena i korisna. Postoje stotine različitih telegram grupa, GitHub ili reddit stranica, profila na Twitteru koji su voljni pomoći u svako doba. Ako imate bilo kakvo pitanje slobodno se i nama obratite i postavite pitanje. Zapamtite, ako niste sigurni, pitajte.

Mitovi o bitcoinu

Bitcoin nema intrinzičnu vrijednost

Kao i svakog novca, vrijednost bitcoina proizlazi iz kredibiliteta njegovih monetarnih svojstava. Vrijednost bitcoina proizlazi iz toga što se njegova rijetkost, njegov postojeći i konačan broj lagano i neovisno može provjeriti u bilo kojem trenutku. Distribuirano rudarenje bitcoina i mehanizam konsenzusa iza kojeg stoje stotine milijuna dolara vrijedne računalne opreme koja osigurava mrežu 24/7/365 čine ga iznimno vrijednim. Budući da se danas svatko s internetskom vezom može uključiti u mrežu, bitcoin je jedini pravi oblik novca. Bitcoin ne cenzurira niti diskriminira za razliku od svih ostalih oblika novca u optjecaju.

Bitcoin je anoniman

Ovo nije istina. Na razini Bitcoin mreže novčanik ili adresa nisu izravno povezani s identitetom neke osobe u stvarnom svijetu. Kao rezultat toga, tvrtke koje se bave analizom podataka na mreži mogu pratiti transakcije s adrese na adresu ali ne znaju tko je vlasnik tih adresa. Kupovinom bitcoina na centraliziranim mjenjačnicama gdje ste dužni ostaviti osobne podatke omogućavate da vas se prati odnosno da se adrese koje ste koristili na mjenjačnicama budu direktno povezane s vašim imenom i prezimenom. Razmislite da li ovo želite prije nego bitcoin kupite na centraliziranim mjenjačnicama.

Bitcoin programski kod jednostavno može biti izmijenjen

Ovo također nije istina. Bitcoin je poznat po tome da je za svaku i najmanju promjenu u programskom kodu potrebno jako puno vremena. To je ujedno i stavka zbog koje je i dosta kritiziran ali samo od strane ljudi koji bitcoin ne razumiju dovoljno ili koji imaju vlastite osobne interese u želji za promjenom bitcoin koda. Ne učestale promjene programskog koda bitcoina su jedan od temeljnih postulata na kojima se gradi sigurnost bitcoina odnosno Bitcoin mreže. Sve značajne izmjene Bitcoin koda moraju proći rigorozan postupak recenzije. Proces postaje znatno sporiji i rigorozniji ako predložena izmjena koda može utjecati na kompatibilnost sa prethodnim verzijama softvera (što znači da raniji softver možda nije kompatibilan).

Bitcoin može biti kopiran

Da, to je istina. Bitcoin se može kopirati i tisuće ljudi su to već napravili na razini mreže. Doslovno gdje god da se okrenete imate neku kripto valutu koja je nastala kopiranjem Bitcoin programskog koda koji je samo „malo“ u nekim dijelovima izmijenjen kako bi se taj „novi“ Bitcoin „poboljšao“ u odnosu na jedan jedini i pravi Bitcoin. Ovakva “poboljšanja” gotovo uvijek uključuju značajne kompromise koji su u većini slučajeva iz domene sigurnosti mreže na kojoj te „poboljšane“ verzije Bitcoina egzistiraju. Svi takvi pokušaji kopiranja su najobičniji klonovi koji obično imaju tzv. nepošteno pokretanje nove kripto valute koje se uvijek radi samo u korist onoga tko takvu novu kripto valutu pokreće.

Ti projekti su izrazito centralizirani i često je sva upravljačka moć oko takvih projekata u rukama samo nekoliko ljudi. Prethodno je već spomenuto da bitcoin nema alternativu i to je tako. Preporuka je da se držite samo pravog bitcoina i ne petljate se sa lažnim projektima koji ga potkopavaju razno raznim marketinškim trikovima. Bitcoin funkcionira već 13 godina bez ijednog sigurnosnog propusta na razini mreže odnosno programskog koda. Razmislite o ovome prije nego počnete trošiti vrijeme na neki od tisuća besmislenih bitcoin klonova.

Nema dovoljno bitcoina za sve na svijetu

Samo 21 milijun bitcoina ikada može postojati. Jedan bitcoin podijeljen je na 100 milijuna satoshija. To znači da će ukupno u optjecaju biti 2,1 kvadrilijun satoshija (2.100.000.000.000.000) dostupno za transakcije na Bitcoin mreži. Ako recimo broj stanovnika na zemlji zaokružimo na 8 milijardi, svakom stanovniku pripalo bi 262.500 satoshija. Ima li dovoljno bitcoina za sve ljude na zemlji? Ne nasjedajte na ovakva pitanja neznalica.

Transakcijske naknade će bitcoin u budućnosti učiniti neupotrebljivim

Bitcoin mreža ima vrlo učinkovito tržište naknada. Tokom povijesti bilo je nekih kratkotrajnih eksponencijalnih skokova broja transakcija na mreži što je uzrokovalo porast naknada. Prosječna transakcijska naknada u dolarima u proteklih 12 mjeseci iznosila je oko 80 centi. Transakcijske naknade na mreži potrebno je razlikovati od transakcijskih naknada koje će vam naplatiti online mjenjačnice i drugi servisi kada ih koristite za povlačenje bitcoina u vlastiti novčanik. Naknade za bitcoin transakcije će zasigurno tokom vremena porasti ali zasigurno nikada neće biti na razini naknada koje vam naplaćuju ako si naprimjer novac sa računa u jednoj zemlji želite poslati na račun u drugoj zemlji. Ili npr. ako neki radnik u zapadnoj Europi svojoj obitelji u istočnoj Europi želi poslati novac. Pitajte ih koliku naknadu im naplaćuje banka na takve transfere ili neki od servisa poput Western Uniona.

Ovo se odnosi na transakcije koje se dešavaju baš na bitcoin mreži. Danas je već u punoj primjeni Lightning mreža koja je rješenje za skaliranje na bitcoinu i koja omogućuje transakcije s naknadama koje iznose samo nekoliko satoshija. Više o Lightningu možete pročitati ovdje.

Rudari kontroliraju bitcoin

Iako je istina da su rudari ključni za funkcioniranje Bitcoin mreže, nije istina da oni kontroliraju mrežu. Mreža kako bi nastavila sa funkcioniranjem treba samo malo više od 50% rudara da se ponašaju kao „pošteni igrači“. Rudari su financijski motivirani da budu pošteni igrači na mreži. U manje vjerojatnom ili besmislenom scenariju zlonamjerni rudari koji bi preuzeli kontrolu nad mrežom, održavanje iste procjenjuje se da bi ih koštalo između 300-500 tisuća dolara po satu. Osim što je to veoma skupa operacija, ako bi i uspjeli, cijena bitcoina bi u tom slučaju na tržištu pala, pa tako svaki novi bitcoin koji bi nepošteni rudari dobili zapravo ne bi pokrio troškove koje moraju uložiti za napad na Bitcoin mrežu.

Rudari će prestati s rudarenjem kada subvencije za blokove padnu

Budući da će se subvencije za nove blokove u budućnosti smanjiti, nitko sa sigurnošću ne može reći da će do toga zaista i doći. Međutim, većinsko i zajedničko mišljenje je da će rudari i dalje biti plaćeni za svoj rad na obradi transakcija i zaštiti mreže. Naknade će se povećavati kako se blok subvencije budu smanjivale. Kada do toga i dođe, vjerojatnost široke rasprostranjenosti korištenja Lightning rješenja za skaliranje je velika jer to tehnološko rješenje i prihvaćanje od strane korisnika doslovno napreduje brzinom svjetlosti. Zbog mrežne “prilagodbe kompleksnosti izračuna”, čak i da neki rudari prestanu rudariti, mreža bi i dalje normalno funkcionirala jer je programskim kodom zacrtano stvaranje novih blokova svakih 10 minuta.

Rudarenje je štetno za okoliš

Istina je da proces rudarenja temeljen na proof of work konceptu koristi značajne količine energije ali isto tako istina je da je velika većina te energije dolazi iz obnovljivih izvora. Bitcoin rudari unaprjeđuju tehnologiju „hvatanja“ energije iz izvora koji bi inače bili bačeni a to se prvenstveno odnosi na spaljivanje prirodnih plinova prilikom vađenja nafte. Bitcoin koristi energije samo onoliko koliko je potrebno da zadovolji potražnju tržišta. Sva energija koja se potroši, potroši se na očuvanje najsigurnije računalne mreže na svijetu. Trošenje energije povezano s bitcoinom uvijek se namjerno predstavlja u negativnom kontekstu koji je sponzoriran uvijek iz istih izvora. Taj izvor su uvijek pojedinci i organizacije povezane sa lažnom premisom djelovanja u smislu zaštite okoliša.

Bitcoin je jako spor

Ako bi ste koristili bitcoin za recimo svakodnevno plaćanje u trgovinama i da pri tome trebate na blagajni čekati desetak minuta da transakcija bude verificirana to naravno nije prihvatljiva solucija za nikoga. Ali ovaj problem već ima svoje rješenje i zove se Lightning mreža koja se unaprjeđuje svakodnevno. Možda još uvijek nije na razini mnogobrojnih CashApp aplikacija ali to i nije više tako daleko kada će biti. Ako pak npr. želite veću količinu novca (recimo 500.000 kuna) prebaciti sa svog bitcoin novčanika na tuđi bitcoin novčanik pri tome ne trebate nekoga u banci da vam prebroji krvna zrnca, udari pečat i naplati pečat tintu par stotina ili tisuća kuna. U tom slučaju, čekanje desetak minuta da se transakcija na mreži verificira i nije tako loša opcija.

Bitcoin je pretežak za korištenje

Težina korištenja je vrlo individualna i subjektivna kategorija. Ipak, danas je jednostavnije prisloniti karticu na POS terminalu u trgovini nego izvaditi telefon, skenirati QR kod i čekati potvrdu transakcije. Ali isto tako, ta dva dodatne koraka potrebna za provođenje bitcoin transakcije mala su cijena za prednosti koje mreža pruža. Brojni bitcoin programeri danonoćno rade kako bi poboljšali svakodnevno korisničko iskustvo korištenja bitcoin rješenja a da pri tome često za svoj rad nisu niti plaćeni. Kako i svaka druga tehnologija, potrebno je vrijeme kako bi se tehnologija razvila i usavršila kako bi postala praktična za korištenje u svakodnevnom životu.

Pojmovnik

Pojmovnik

Adresa (address) Bip (Bitcoin improvement proposal) Bitcoin ili bitcoin Blok (block) Lanac blokova (Blockchain) Centralizirana mjenjačnica (CEX) Decentralizirana mjenjačnica (DEX) Cold storage Escrow Peer-to-peer Pravila konsenzusa (Consensus Rules) Kompleksnost (Difficulty) Naknade (Fees) Hardverski novčanik Hash Hash Rate HODL Bitcoin pizza day KYC Lightning network Mempool Rudar Multisig Node Paper wallet Private key Public key Proof of Work Nagrada (Reward) Satoshi ili sat Satoshi Nakamoto SegWit Subsidy Testnet Tor Txid UTXO

@ 91bea5cd:1df4451c

Um bom gerenciamento de senhas deve ser simples e seguir a filosofia do Unix.  Organizado em hierarquia e fácil de passar de um computador para outro.

E por isso não é recomendável o uso de aplicativos de terceiros que tenham acesso a suas chaves(senhas) em seus servidores, tampouco as opções nativas dos navegadores, que também pertencem a grandes empresas que fazem um grande esforço para ter acesso a nossas informações.

Recomendação

• pass
• Qtpass (gerenciador gráfico)

Com ele seus dados são criptografados usando sua chave gpg e salvo em arquivos organizados por pastas de forma hierárquica, podendo ser integrado a um serviço git de sua escolha ou copiado facilmente de um local para outro.

Uso

O seu uso é bem simples.

Configuração:

pass git init

Para ver:

pass Email/example.com

Copiar para área de transferência (exige xclip):

pass -c Email/example.com

Para inserir:

pass insert Email/example0.com

Para inserir e gerar senha:

pass generate Email/example1.com

Para inserir e gerar senha sem símbolos:

pass generate --no-symbols Email/example1.com

Para inserir, gerar senha e copiar para área de transferência :

pass generate -c Email/example1.com

Para remover:

pass rm Email/example.com

@ 91bea5cd:1df4451c

O que é Tahoe-LAFS?

Bem-vindo ao Tahoe-LAFS_, o primeiro sistema de armazenamento descentralizado com

• Segurança independente do provedor * .

Tahoe-LAFS é um sistema que ajuda você a armazenar arquivos. Você executa um cliente Programa no seu computador, que fala com um ou mais servidores de armazenamento em outros computadores. Quando você diz ao seu cliente para armazenar um arquivo, ele irá criptografar isso Arquivo, codifique-o em múltiplas peças, depois espalhe essas peças entre Vários servidores. As peças são todas criptografadas e protegidas contra Modificações. Mais tarde, quando você pede ao seu cliente para recuperar o arquivo, ele irá Encontre as peças necessárias, verifique se elas não foram corrompidas e remontadas Eles, e descriptografar o resultado.

O cliente cria mais peças (ou "compartilhamentos") do que acabará por precisar, então Mesmo que alguns servidores falhem, você ainda pode recuperar seus dados. Corrompido Os compartilhamentos são detectados e ignorados, de modo que o sistema pode tolerar o lado do servidor Erros no disco rígido. Todos os arquivos são criptografados (com uma chave exclusiva) antes Uploading, então mesmo um operador de servidor mal-intencionado não pode ler seus dados. o A única coisa que você pede aos servidores é que eles podem (geralmente) fornecer o Compartilha quando você os solicita: você não está confiando sobre eles para Confidencialidade, integridade ou disponibilidade absoluta.

O que é "segurança independente do provedor"?

Todo vendedor de serviços de armazenamento na nuvem irá dizer-lhe que o seu serviço é "seguro". Mas o que eles significam com isso é algo fundamentalmente diferente Do que queremos dizer. O que eles significam por "seguro" é que depois de ter dado Eles o poder de ler e modificar seus dados, eles tentam muito difícil de não deixar Esse poder seja abusado. Isso acaba por ser difícil! Insetos, Configurações incorretas ou erro do operador podem acidentalmente expor seus dados para Outro cliente ou para o público, ou pode corromper seus dados. Criminosos Ganho rotineiramente de acesso ilícito a servidores corporativos. Ainda mais insidioso é O fato de que os próprios funcionários às vezes violam a privacidade do cliente De negligência, avareza ou mera curiosidade. O mais consciencioso de Esses prestadores de serviços gastam consideráveis ​​esforços e despesas tentando Mitigar esses riscos.

O que queremos dizer com "segurança" é algo diferente. * O provedor de serviços Nunca tem a capacidade de ler ou modificar seus dados em primeiro lugar: nunca. * Se você usa Tahoe-LAFS, então todas as ameaças descritas acima não são questões para você. Não só é fácil e barato para o provedor de serviços Manter a segurança de seus dados, mas na verdade eles não podem violar sua Segurança se eles tentaram. Isto é o que chamamos de * independente do fornecedor segurança*.

Esta garantia está integrada naturalmente no sistema de armazenamento Tahoe-LAFS e Não exige que você execute um passo de pré-criptografia manual ou uma chave complicada gestão. (Afinal, ter que fazer operações manuais pesadas quando Armazenar ou acessar seus dados anularia um dos principais benefícios de Usando armazenamento em nuvem em primeiro lugar: conveniência.)

Veja como funciona:

Uma "grade de armazenamento" é constituída por uma série de servidores de armazenamento. Um servidor de armazenamento Tem armazenamento direto em anexo (tipicamente um ou mais discos rígidos). Um "gateway" Se comunica com os nós de armazenamento e os usa para fornecer acesso ao Rede sobre protocolos como HTTP (S), SFTP ou FTP.

Observe que você pode encontrar "cliente" usado para se referir aos nós do gateway (que atuam como Um cliente para servidores de armazenamento) e também para processos ou programas que se conectam a Um nó de gateway e operações de execução na grade - por exemplo, uma CLI Comando, navegador da Web, cliente SFTP ou cliente FTP.

Os usuários não contam com servidores de armazenamento para fornecer * confidencialidade * nem

• Integridade * para seus dados - em vez disso, todos os dados são criptografados e Integridade verificada pelo gateway, para que os servidores não possam ler nem Modifique o conteúdo dos arquivos.

Os usuários dependem de servidores de armazenamento para * disponibilidade *. O texto cifrado é Codificado por apagamento em partes N distribuídas em pelo menos H distintas Servidores de armazenamento (o valor padrão para N é 10 e para H é 7) então Que pode ser recuperado de qualquer K desses servidores (o padrão O valor de K é 3). Portanto, apenas a falha do H-K + 1 (com o Padrões, 5) servidores podem tornar os dados indisponíveis.

No modo de implantação típico, cada usuário executa seu próprio gateway sozinho máquina. Desta forma, ela confia em sua própria máquina para a confidencialidade e Integridade dos dados.

Um modo de implantação alternativo é que o gateway é executado em uma máquina remota e O usuário se conecta ao HTTPS ou SFTP. Isso significa que o operador de O gateway pode visualizar e modificar os dados do usuário (o usuário * depende de * o Gateway para confidencialidade e integridade), mas a vantagem é que a O usuário pode acessar a grade Tahoe-LAFS com um cliente que não possui o Software de gateway instalado, como um quiosque de internet ou celular.

Controle de acesso

Existem dois tipos de arquivos: imutáveis ​​e mutáveis. Quando você carrega um arquivo Para a grade de armazenamento, você pode escolher o tipo de arquivo que será no grade. Os arquivos imutáveis ​​não podem ser modificados quando foram carregados. UMA O arquivo mutable pode ser modificado por alguém com acesso de leitura e gravação. Um usuário Pode ter acesso de leitura e gravação a um arquivo mutable ou acesso somente leitura, ou não Acesso a ele.

Um usuário que tenha acesso de leitura e gravação a um arquivo mutable ou diretório pode dar Outro acesso de leitura e gravação do usuário a esse arquivo ou diretório, ou eles podem dar Acesso somente leitura para esse arquivo ou diretório. Um usuário com acesso somente leitura Para um arquivo ou diretório pode dar acesso a outro usuário somente leitura.

Ao vincular um arquivo ou diretório a um diretório pai, você pode usar um Link de leitura-escrita ou um link somente de leitura. Se você usar um link de leitura e gravação, então Qualquer pessoa que tenha acesso de leitura e gravação ao diretório pai pode obter leitura-escrita Acesso à criança e qualquer pessoa que tenha acesso somente leitura ao pai O diretório pode obter acesso somente leitura à criança. Se você usar uma leitura somente Link, qualquer pessoa que tenha lido-escrito ou acesso somente leitura ao pai O diretório pode obter acesso somente leitura à criança.

================================================== ==== Usando Tahoe-LAFS com uma rede anônima: Tor, I2P ================================================== ====

. `Visão geral '

. `Casos de uso '

. Software Dependencies_

#. Tor #. I2P

. `Configuração de conexão '

. `Configuração de Anonimato '

#. Anonimato do cliente ' #.Anonimato de servidor, configuração manual ' #. `Anonimato de servidor, configuração automática '

. `Problemas de desempenho e segurança '

Visão geral

Tor é uma rede anonimização usada para ajudar a esconder a identidade da Internet Clientes e servidores. Consulte o site do Tor Project para obter mais informações: Https://www.torproject.org/

I2P é uma rede de anonimato descentralizada que se concentra no anonimato de ponta a ponta Entre clientes e servidores. Consulte o site I2P para obter mais informações: Https://geti2p.net/

Casos de uso

Existem três casos de uso potenciais para Tahoe-LAFS do lado do cliente:

1. O usuário deseja sempre usar uma rede de anonimato (Tor, I2P) para proteger Seu anonimato quando se conecta às redes de armazenamento Tahoe-LAFS (seja ou Não os servidores de armazenamento são anônimos).

2. O usuário não se preocupa em proteger seu anonimato, mas eles desejam se conectar a Servidores de armazenamento Tahoe-LAFS que são acessíveis apenas através de Tor Hidden Services ou I2P.

3. Tor é usado apenas se uma sugestão de conexão do servidor usar tor:. Essas sugestões Geralmente tem um endereço .onion.

4. I2P só é usado se uma sugestão de conexão do servidor usa i2p:. Essas sugestões Geralmente têm um endereço .i2p.

5. O usuário não se preocupa em proteger seu anonimato ou para se conectar a um anonimato Servidores de armazenamento. Este documento não é útil para você ... então pare de ler.

Para servidores de armazenamento Tahoe-LAFS existem três casos de uso:

1. O operador deseja proteger o anonimato fazendo seu Tahoe Servidor acessível apenas em I2P, através de Tor Hidden Services, ou ambos.

2. O operador não * requer * anonimato para o servidor de armazenamento, mas eles Quer que ele esteja disponível tanto no TCP / IP roteado publicamente quanto através de um Rede de anonimização (I2P, Tor Hidden Services). Uma possível razão para fazer Isso é porque ser alcançável através de uma rede de anonimato é um Maneira conveniente de ignorar NAT ou firewall que impede roteios públicos Conexões TCP / IP ao seu servidor (para clientes capazes de se conectar a Tais servidores). Outro é o que torna o seu servidor de armazenamento acessível Através de uma rede de anonimato pode oferecer uma melhor proteção para sua Clientes que usam essa rede de anonimato para proteger seus anonimato.

3. O operador do servidor de armazenamento não se preocupa em proteger seu próprio anonimato nem Para ajudar os clientes a proteger o deles. Pare de ler este documento e execute Seu servidor de armazenamento Tahoe-LAFS usando TCP / IP com roteamento público.

Veja esta página do Tor Project para obter mais informações sobre Tor Hidden Services: Https://www.torproject.org/docs/hidden-services.html.pt

Veja esta página do Projeto I2P para obter mais informações sobre o I2P: Https://geti2p.net/en/about/intro

Dependências de software

Tor

Os clientes que desejam se conectar a servidores baseados em Tor devem instalar o seguinte.

• Tor (tor) deve ser instalado. Veja aqui: Https://www.torproject.org/docs/installguide.html.en. No Debian / Ubuntu, Use apt-get install tor. Você também pode instalar e executar o navegador Tor Agrupar.

• Tahoe-LAFS deve ser instalado com o [tor] "extra" habilitado. Isso vai Instale txtorcon ::

Pip install tahoe-lafs [tor]

Os servidores Tor-configurados manualmente devem instalar Tor, mas não precisam Txtorcon ou o [tor] extra. Configuração automática, quando Implementado, vai precisar destes, assim como os clientes.

I2P

Os clientes que desejam se conectar a servidores baseados em I2P devem instalar o seguinte. Tal como acontece com Tor, os servidores baseados em I2P configurados manualmente precisam do daemon I2P, mas Não há bibliotecas especiais de apoio Tahoe-side.

• I2P deve ser instalado. Veja aqui: Https://geti2p.net/en/download

• A API SAM deve estar habilitada.

• Inicie o I2P.

• Visite http://127.0.0.1:7657/configclients no seu navegador.
• Em "Configuração do Cliente", marque a opção "Executar no Startup?" Caixa para "SAM Ponte de aplicação ".
• Clique em "Salvar Configuração do Cliente".

• Clique no controle "Iniciar" para "ponte de aplicação SAM" ou reinicie o I2P.

• Tahoe-LAFS deve ser instalado com o [i2p] extra habilitado, para obter Txi2p ::

Pip install tahoe-lafs [i2p]

Tor e I2P

Os clientes que desejam se conectar a servidores baseados em Tor e I2P devem instalar tudo acima. Em particular, Tahoe-LAFS deve ser instalado com ambos Extras habilitados ::

Pip install tahoe-lafs [tor, i2p]

Configuração de conexão

Consulte: ref: Connection Management para uma descrição do[tor]e [I2p] seções de tahoe.cfg. Estes controlam como o cliente Tahoe Conecte-se a um daemon Tor / I2P e, assim, faça conexões com Tor / I2P-baseadas Servidores.

As seções [tor] e [i2p] só precisam ser modificadas para serem usadas de forma incomum Configurações ou para habilitar a configuração automática do servidor.

A configuração padrão tentará entrar em contato com um daemon local Tor / I2P Ouvindo as portas usuais (9050/9150 para Tor, 7656 para I2P). Enquanto Há um daemon em execução no host local e o suporte necessário Bibliotecas foram instaladas, os clientes poderão usar servidores baseados em Tor Sem qualquer configuração especial.

No entanto, note que esta configuração padrão não melhora a Anonimato: as conexões TCP normais ainda serão feitas em qualquer servidor que Oferece um endereço regular (cumpre o segundo caso de uso do cliente acima, não o terceiro). Para proteger o anonimato, os usuários devem configurar o [Connections] da seguinte maneira:

[Conexões] Tcp = tor

Com isso, o cliente usará Tor (em vez de um IP-address -reviração de conexão direta) para alcançar servidores baseados em TCP.

Configuração de anonimato

Tahoe-LAFS fornece uma configuração "flag de segurança" para indicar explicitamente Seja necessário ou não a privacidade do endereço IP para um nó ::

[nó] Revelar-IP-address = (booleano, opcional)

Quando revelar-IP-address = False, Tahoe-LAFS se recusará a iniciar se algum dos As opções de configuração em tahoe.cfg revelariam a rede do nó localização:

• [Conexões] tcp = tor é necessário: caso contrário, o cliente faria Conexões diretas para o Introdução, ou qualquer servidor baseado em TCP que aprende Do Introdutor, revelando seu endereço IP para esses servidores e um Rede de espionagem. Com isso, Tahoe-LAFS só fará Conexões de saída através de uma rede de anonimato suportada.

• Tub.location deve ser desativado ou conter valores seguros. este O valor é anunciado para outros nós através do Introdutor: é como um servidor Anuncia sua localização para que os clientes possam se conectar a ela. No modo privado, ele É um erro para incluir um tcp: dica no tub.location. Modo privado Rejeita o valor padrão de tub.location (quando a chave está faltando Inteiramente), que é AUTO, que usa ifconfig para adivinhar o nó Endereço IP externo, o que o revelaria ao servidor e a outros clientes.

Esta opção é ** crítica ** para preservar o anonimato do cliente (cliente Caso de uso 3 de "Casos de uso", acima). Também é necessário preservar uma Anonimato do servidor (caso de uso do servidor 3).

Esse sinalizador pode ser configurado (para falso), fornecendo o argumento --hide-ip para Os comandos create-node, create-client ou create-introducer.

Observe que o valor padrão de revelar-endereço IP é verdadeiro, porque Infelizmente, esconder o endereço IP do nó requer software adicional para ser Instalado (conforme descrito acima) e reduz o desempenho.

Anonimato do cliente

Para configurar um nó de cliente para anonimato, tahoe.cfg ** deve ** conter o Seguindo as bandeiras de configuração ::

[nó] Revelar-IP-address = False Tub.port = desativado Tub.location = desativado

Uma vez que o nodo Tahoe-LAFS foi reiniciado, ele pode ser usado anonimamente (cliente Caso de uso 3).

Anonimato do servidor, configuração manual

Para configurar um nó de servidor para ouvir em uma rede de anonimato, devemos primeiro Configure Tor para executar um "Serviço de cebola" e encaminhe as conexões de entrada para o Porto Tahoe local. Então, configuramos Tahoe para anunciar o endereço .onion Aos clientes. Também configuramos Tahoe para não fazer conexões TCP diretas.

• Decida em um número de porta de escuta local, chamado PORT. Isso pode ser qualquer não utilizado Porta de cerca de 1024 até 65535 (dependendo do kernel / rede do host Config). Nós diremos a Tahoe para escutar nesta porta, e nós diremos a Tor para Encaminhe as conexões de entrada para ele.
• Decida em um número de porta externo, chamado VIRTPORT. Isso será usado no Localização anunciada e revelada aos clientes. Pode ser qualquer número de 1 Para 65535. Pode ser o mesmo que PORT, se quiser.
• Decida em um "diretório de serviço oculto", geralmente em / var / lib / tor / NAME. Pediremos a Tor para salvar o estado do serviço de cebola aqui, e Tor irá Escreva o endereço .onion aqui depois que ele for gerado.

Em seguida, faça o seguinte:

• Crie o nó do servidor Tahoe (com tahoe create-node), mas não ** não ** Lança-o ainda.

• Edite o arquivo de configuração Tor (normalmente em / etc / tor / torrc). Precisamos adicionar Uma seção para definir o serviço oculto. Se nossa PORT for 2000, VIRTPORT é 3000, e estamos usando / var / lib / tor / tahoe como o serviço oculto Diretório, a seção deve se parecer com ::

  HiddenServiceDir / var / lib / tor / tahoe HiddenServicePort 3000 127.0.0.1:2000

• Reinicie Tor, com systemctl restart tor. Aguarde alguns segundos.

• Leia o arquivo hostname no diretório de serviço oculto (por exemplo, / Var / lib / tor / tahoe / hostname). Este será um endereço .onion, como U33m4y7klhz3b.onion. Ligue para esta CEBOLA.

• Edite tahoe.cfg para configurar tub.port para usar Tcp: PORT: interface = 127.0.0.1 e tub.location para usar Tor: ONION.onion: VIRTPORT. Usando os exemplos acima, isso seria ::

  [nó] Revelar-endereço IP = falso Tub.port = tcp: 2000: interface = 127.0.0.1 Tub.location = tor: u33m4y7klhz3b.onion: 3000 [Conexões] Tcp = tor

• Inicie o servidor Tahoe com tahoe start $ NODEDIR

A seção tub.port fará com que o servidor Tahoe ouça no PORT, mas Ligue o soquete de escuta à interface de loopback, que não é acessível Do mundo exterior (mas * é * acessível pelo daemon Tor local). Então o A seção tcp = tor faz com que Tahoe use Tor quando se conecta ao Introdução, escondendo o endereço IP. O nó se anunciará a todos Clientes que usam `tub.location``, então os clientes saberão que devem usar o Tor Para alcançar este servidor (e não revelar seu endereço IP através do anúncio). Quando os clientes se conectam ao endereço da cebola, seus pacotes serão Atravessar a rede de anonimato e eventualmente aterrar no Tor local Daemon, que então estabelecerá uma conexão com PORT no localhost, que é Onde Tahoe está ouvindo conexões.

Siga um processo similar para construir um servidor Tahoe que escuta no I2P. o O mesmo processo pode ser usado para ouvir tanto o Tor como o I2P (tub.location = Tor: ONION.onion: VIRTPORT, i2p: ADDR.i2p). Também pode ouvir tanto Tor como TCP simples (caso de uso 2), com tub.port = tcp: PORT, tub.location = Tcp: HOST: PORT, tor: ONION.onion: VIRTPORT e anonymous = false (e omite A configuração tcp = tor, já que o endereço já está sendo transmitido através de O anúncio de localização).

Anonimato do servidor, configuração automática

Para configurar um nó do servidor para ouvir em uma rede de anonimato, crie o Nó com a opção --listen = tor. Isso requer uma configuração Tor que Ou lança um novo daemon Tor, ou tem acesso à porta de controle Tor (e Autoridade suficiente para criar um novo serviço de cebola). Nos sistemas Debian / Ubuntu, faça Apt install tor, adicione-se ao grupo de controle com adduser YOURUSERNAME debian-tor e, em seguida, inicie sessão e faça o login novamente: se os groups O comando inclui debian-tor na saída, você deve ter permissão para Use a porta de controle de domínio unix em / var / run / tor / control.

Esta opção irá definir revelar-IP-address = False e [connections] tcp = Tor. Ele alocará as portas necessárias, instruirá Tor para criar a cebola Serviço (salvando a chave privada em algum lugar dentro de NODEDIR / private /), obtenha O endereço .onion e preencha tub.port e tub.location corretamente.

Problemas de desempenho e segurança

Se você estiver executando um servidor que não precisa ser Anônimo, você deve torná-lo acessível através de uma rede de anonimato ou não? Ou você pode torná-lo acessível * ambos * através de uma rede de anonimato E como um servidor TCP / IP rastreável publicamente?

Existem várias compensações efetuadas por esta decisão.

Penetração NAT / Firewall

Fazer com que um servidor seja acessível via Tor ou I2P o torna acessível (por Clientes compatíveis com Tor / I2P) mesmo que existam NAT ou firewalls que impeçam Conexões TCP / IP diretas para o servidor.

Anonimato

Tornar um servidor Tahoe-LAFS acessível * somente * via Tor ou I2P pode ser usado para Garanta que os clientes Tahoe-LAFS usem Tor ou I2P para se conectar (Especificamente, o servidor só deve anunciar endereços Tor / I2P no Chave de configuração tub.location). Isso evita que os clientes mal configurados sejam Desingonizando-se acidentalmente, conectando-se ao seu servidor através de A Internet rastreável.

Claramente, um servidor que está disponível como um serviço Tor / I2P * e * a O endereço TCP regular não é anônimo: o endereço do .on e o real O endereço IP do servidor é facilmente vinculável.

Além disso, a interação, através do Tor, com um Tor Oculto pode ser mais Protegido da análise do tráfego da rede do que a interação, através do Tor, Com um servidor TCP / IP com rastreamento público

** XXX há um documento mantido pelos desenvolvedores de Tor que comprovem ou refutam essa crença? Se assim for, precisamos ligar a ele. Caso contrário, talvez devêssemos explicar mais aqui por que pensamos isso? **

Linkability

A partir de 1.12.0, o nó usa uma única chave de banheira persistente para saída Conexões ao Introdutor e conexões de entrada para o Servidor de Armazenamento (E Helper). Para os clientes, uma nova chave Tub é criada para cada servidor de armazenamento Nós aprendemos sobre, e essas chaves são * não * persistiram (então elas mudarão cada uma delas Tempo que o cliente reinicia).

Clientes que atravessam diretórios (de rootcap para subdiretório para filecap) são É provável que solicitem os mesmos índices de armazenamento (SIs) na mesma ordem de cada vez. Um cliente conectado a vários servidores irá pedir-lhes todos para o mesmo SI em Quase ao mesmo tempo. E dois clientes que compartilham arquivos ou diretórios Irá visitar os mesmos SI (em várias ocasiões).

Como resultado, as seguintes coisas são vinculáveis, mesmo com revelar-endereço IP = Falso:

• Servidores de armazenamento podem vincular reconhecer várias conexões do mesmo Cliente ainda não reiniciado. (Observe que o próximo recurso de Contabilidade pode Faz com que os clientes apresentem uma chave pública persistente do lado do cliente quando Conexão, que será uma ligação muito mais forte).
• Os servidores de armazenamento provavelmente podem deduzir qual cliente está acessando dados, por Olhando as SIs sendo solicitadas. Vários servidores podem conciliar Determine que o mesmo cliente está falando com todos eles, mesmo que o TubIDs são diferentes para cada conexão.
• Os servidores de armazenamento podem deduzir quando dois clientes diferentes estão compartilhando dados.
• O Introdutor pode entregar diferentes informações de servidor para cada um Cliente subscrito, para particionar clientes em conjuntos distintos de acordo com Quais as conexões do servidor que eles eventualmente fazem. Para clientes + nós de servidor, ele Também pode correlacionar o anúncio do servidor com o cliente deduzido identidade.

atuação

Um cliente que se conecta a um servidor Tahoe-LAFS com rastreamento público através de Tor Incorrem em latência substancialmente maior e, às vezes, pior Mesmo cliente se conectando ao mesmo servidor através de um TCP / IP rastreável normal conexão. Quando o servidor está em um Tor Hidden Service, ele incorre ainda mais Latência e, possivelmente, ainda pior rendimento.

Conectando-se a servidores Tahoe-LAFS que são servidores I2P incorrem em maior latência E pior rendimento também.

Efeitos positivos e negativos em outros usuários Tor

O envio de seu tráfego Tahoe-LAFS sobre o Tor adiciona tráfego de cobertura para outros Tor usuários que também estão transmitindo dados em massa. Então isso é bom para Eles - aumentando seu anonimato.

No entanto, torna o desempenho de outros usuários do Tor Sessões - por exemplo, sessões ssh - muito pior. Isso é porque Tor Atualmente não possui nenhuma prioridade ou qualidade de serviço Recursos, para que as teclas de Ssh de outra pessoa possam ter que esperar na fila Enquanto o conteúdo do arquivo em massa é transmitido. O atraso adicional pode Tornar as sessões interativas de outras pessoas inutilizáveis.

Ambos os efeitos são duplicados se você carregar ou baixar arquivos para um Tor Hidden Service, em comparação com se você carregar ou baixar arquivos Over Tor para um servidor TCP / IP com rastreamento público

Efeitos positivos e negativos em outros usuários do I2P

Enviar seu tráfego Tahoe-LAFS ao I2P adiciona tráfego de cobertura para outros usuários do I2P Que também estão transmitindo dados. Então, isso é bom para eles - aumentando sua anonimato. Não prejudicará diretamente o desempenho de outros usuários do I2P Sessões interativas, porque a rede I2P possui vários controles de congestionamento e Recursos de qualidade de serviço, como priorizar pacotes menores.

No entanto, se muitos usuários estão enviando tráfego Tahoe-LAFS ao I2P e não tiverem Seus roteadores I2P configurados para participar de muito tráfego, então o I2P A rede como um todo sofrerá degradação. Cada roteador Tahoe-LAFS que usa o I2P tem Seus próprios túneis de anonimato que seus dados são enviados. Em média, um O nó Tahoe-LAFS requer 12 outros roteadores I2P para participar de seus túneis.

Portanto, é importante que o seu roteador I2P esteja compartilhando a largura de banda com outros Roteadores, para que você possa retornar enquanto usa o I2P. Isso nunca prejudicará a Desempenho de seu nó Tahoe-LAFS, porque seu roteador I2P sempre Priorize seu próprio tráfego.

=========================

Como configurar um servidor

Muitos nós Tahoe-LAFS são executados como "servidores", o que significa que eles fornecem serviços para Outras máquinas (isto é, "clientes"). Os dois tipos mais importantes são os Introdução e Servidores de armazenamento.

Para ser útil, os servidores devem ser alcançados pelos clientes. Os servidores Tahoe podem ouvir Em portas TCP e anunciar sua "localização" (nome do host e número da porta TCP) Para que os clientes possam se conectar a eles. Eles também podem ouvir os serviços de cebola "Tor" E portas I2P.

Os servidores de armazenamento anunciam sua localização ao anunciá-lo ao Introdutivo, Que então transmite a localização para todos os clientes. Então, uma vez que a localização é Determinado, você não precisa fazer nada de especial para entregá-lo.

O próprio apresentador possui uma localização, que deve ser entregue manualmente a todos Servidores de armazenamento e clientes. Você pode enviá-lo para os novos membros do seu grade. Esta localização (juntamente com outros identificadores criptográficos importantes) é Escrito em um arquivo chamado private / introducer.furl no Presenter's Diretório básico, e deve ser fornecido como o argumento --introducer = para Tahoe create-node ou tahoe create-node.

O primeiro passo ao configurar um servidor é descobrir como os clientes irão alcançar. Então você precisa configurar o servidor para ouvir em algumas portas, e Depois configure a localização corretamente.

Configuração manual

Cada servidor tem duas configurações em seu arquivo tahoe.cfg: tub.port, e Tub.location. A "porta" controla o que o nó do servidor escuta: isto Geralmente é uma porta TCP.

A "localização" controla o que é anunciado para o mundo exterior. Isto é um "Sugestão de conexão foolscap", e inclui tanto o tipo de conexão (Tcp, tor ou i2p) e os detalhes da conexão (nome do host / endereço, porta número). Vários proxies, gateways e redes de privacidade podem ser Envolvido, então não é incomum para tub.port e tub.location para olhar diferente.

Você pode controlar diretamente a configuração tub.port e tub.location Configurações, fornecendo --port = e --location = ao executar tahoe Create-node.

Configuração automática

Em vez de fornecer --port = / - location =, você pode usar --listen =. Os servidores podem ouvir em TCP, Tor, I2P, uma combinação desses ou nenhum. O argumento --listen = controla quais tipos de ouvintes o novo servidor usará.

--listen = none significa que o servidor não deve ouvir nada. Isso não Faz sentido para um servidor, mas é apropriado para um nó somente cliente. o O comando tahoe create-client inclui automaticamente --listen = none.

--listen = tcp é o padrão e liga uma porta de escuta TCP padrão. Usar --listen = tcp requer um argumento --hostname = também, que será Incorporado no local anunciado do nó. Descobrimos que os computadores Não pode determinar de forma confiável seu nome de host acessível externamente, então, em vez de Ter o servidor adivinhar (ou escanear suas interfaces para endereços IP Isso pode ou não ser apropriado), a criação de nó requer que o usuário Forneça o nome do host.

--listen = tor conversará com um daemon Tor local e criará uma nova "cebola" Servidor "(que se parece comalzrgrdvxct6c63z.onion). --listen = i2p` conversará com um daemon I2P local e criará um novo servidor endereço. Consulte: doc:anonymity-configuration` para obter detalhes.

Você pode ouvir nos três usando --listen = tcp, tor, i2p.

Cenários de implantação

A seguir, alguns cenários sugeridos para configurar servidores usando Vários transportes de rede. Estes exemplos não incluem a especificação de um Apresentador FURL que normalmente você gostaria quando provisionamento de armazenamento Nós. Para estes e outros detalhes de configuração, consulte : Doc: configuration.

. `Servidor possui um nome DNS público '

. Servidor possui um endereço público IPv4 / IPv6_

. O servidor está por trás de um firewall com encaminhamento de porta_

. Usando o I2P / Tor para evitar o encaminhamento da porta_

O servidor possui um nome DNS público

O caso mais simples é o local onde o host do servidor está diretamente conectado ao Internet, sem um firewall ou caixa NAT no caminho. A maioria dos VPS (Virtual Private Servidor) e servidores colocados são assim, embora alguns fornecedores bloqueiem Muitas portas de entrada por padrão.

Para esses servidores, tudo o que você precisa saber é o nome do host externo. O sistema O administrador irá dizer-lhe isso. O principal requisito é que este nome de host Pode ser pesquisado no DNS, e ele será mapeado para um endereço IPv4 ou IPv6 que Alcançará a máquina.

Se o seu nome de host for example.net, então você criará o introdutor como esta::

Tahoe create-introducer --hostname example.com ~ / introducer

Ou um servidor de armazenamento como ::

Tahoe create-node --hostname = example.net

Estes irão alocar uma porta TCP (por exemplo, 12345), atribuir tub.port para ser Tcp: 12345 e tub.location serão tcp: example.com: 12345.

Idealmente, isso também deveria funcionar para hosts compatíveis com IPv6 (onde o nome DNS Fornece um registro "AAAA", ou ambos "A" e "AAAA"). No entanto Tahoe-LAFS O suporte para IPv6 é novo e ainda pode ter problemas. Por favor, veja o ingresso # 867_ para detalhes.

.. _ # 867: https://tahoe-lafs.org/trac/tahoe-lafs/ticket/867

O servidor possui um endereço público IPv4 / IPv6

Se o host tiver um endereço IPv4 (público) rotativo (por exemplo, 203.0.113.1```), mas Nenhum nome DNS, você precisará escolher uma porta TCP (por exemplo, 3457``) e usar o Segue::

Tahoe create-node --port = tcp: 3457 - localização = tcp: 203.0.113.1: 3457

--port é uma "string de especificação de ponto de extremidade" que controla quais locais Porta em que o nó escuta. --location é a "sugestão de conexão" que ele Anuncia para outros, e descreve as conexões de saída que essas Os clientes irão fazer, por isso precisa trabalhar a partir da sua localização na rede.

Os nós Tahoe-LAFS escutam em todas as interfaces por padrão. Quando o host é Multi-homed, você pode querer fazer a ligação de escuta ligar apenas a uma Interface específica, adicionando uma opção interface = ao --port = argumento::

Tahoe create-node --port = tcp: 3457: interface = 203.0.113.1 - localização = tcp: 203.0.113.1: 3457

Se o endereço público do host for IPv6 em vez de IPv4, use colchetes para Envolva o endereço e altere o tipo de nó de extremidade para tcp6 ::

Tahoe create-node --port = tcp6: 3457 - localização = tcp: [2001: db8 :: 1]: 3457

Você pode usar interface = para vincular a uma interface IPv6 específica também, no entanto Você deve fazer uma barra invertida - escapar dos dois pontos, porque, de outra forma, eles são interpretados Como delimitadores pelo idioma de especificação do "ponto final" torcido. o --location = argumento não precisa de dois pontos para serem escapados, porque eles são Envolto pelos colchetes ::

Tahoe create-node --port = tcp6: 3457: interface = 2001 \: db8 \: \: 1 --location = tcp: [2001: db8 :: 1]: 3457

Para hosts somente IPv6 com registros DNS AAAA, se o simples --hostname = A configuração não funciona, eles podem ser informados para ouvir especificamente Porta compatível com IPv6 com este ::

Tahoe create-node --port = tcp6: 3457 - localização = tcp: example.net: 3457

O servidor está por trás de um firewall com encaminhamento de porta

Para configurar um nó de armazenamento por trás de um firewall com encaminhamento de porta, você irá precisa saber:

• Endereço IPv4 público do roteador
• A porta TCP que está disponível de fora da sua rede
• A porta TCP que é o destino de encaminhamento
• Endereço IPv4 interno do nó de armazenamento (o nó de armazenamento em si é Desconhece esse endereço e não é usado durante tahoe create-node, Mas o firewall deve ser configurado para enviar conexões para isso)

Os números de porta TCP internos e externos podem ser iguais ou diferentes Dependendo de como o encaminhamento da porta está configurado. Se é mapear portas 1-para-1, eo endereço IPv4 público do firewall é 203.0.113.1 (e Talvez o endereço IPv4 interno do nó de armazenamento seja 192.168.1.5), então Use um comando CLI como este ::

Tahoe create-node --port = tcp: 3457 - localização = tcp: 203.0.113.1: 3457

Se no entanto, o firewall / NAT-box encaminha a porta externa * 6656 * para o interno Porta 3457, então faça isso ::

Tahoe create-node --port = tcp: 3457 - localização = tcp: 203.0.113.1: 6656

Usando o I2P / Tor para evitar o encaminhamento da porta

Os serviços de cebola I2P e Tor, entre outras excelentes propriedades, também fornecem NAT Penetração sem encaminhamento de porta, nomes de host ou endereços IP. Então, configurando Um servidor que escuta apenas no Tor é simples ::

Tahoe create-node --listen = tor

Para mais informações sobre o uso de Tahoe-LAFS com I2p e Tor veja : Doc: anonymity-configuration

@ bf47c19e:c3d2573b

Originalni tekst na net.hr

05.12.2024 / Autor: Katarina Plantak

---

Vrijednost Bitcoina po prvi put je premašila 100.000 dolara. Ova kriptovaluta svoj masovni rast može na neki način zahvaliti reizboru Donalda Trumpa za američkog predsjednika. On je najavio blaži regulatorni pristup kripto industriji.

Što je Bitcoin?

Bitcoin (BTC) je kriptovaluta (virtualna valuta) dizajnirana da djeluje kao novac i oblik plaćanja izvan kontrole bilo koje osobe, grupe ili entiteta. Time nema potrebe za sudjelovanjem pouzdane treće strane npr. kovnice novca ili banke u financijskim transakcijama. Osoba ili grupa pod pseudonimom Satoshi Nakamoto 31. listopada 2008. objavila je tehnički dokument pod nazivom "Bitcoin: Peer-to-Peer Electronic Cash System". Taj je dokument distribuiran na kriptografsku mailing listu, samo mjesec dana nakon što je investicijska banka Lehman Brothers podnijela zahtjev za najveći bankrot u povijesti SAD-a, a vlada odobrila financijsku pomoć od 700 milijardi dolara.

Nekoliko mjeseci kasnije, 3. siječnja 2009., Bitcoin mreža pokrenula se, uvodeći novi sustav decentralizirane digitalne valute bez središnjeg posrednika.

Tko su osnivači Bitcoina?

Bitcoin je rezultat desetljeća razvoja kriptografije i ideja Cypherpunka iz 1970-ih, s projektima poput B-money, Bit Gold, eCash i HashCash.

Godine 2006., osoba ili grupa pod pseudonimom Satoshi Nakamoto započela je rad na Bitcoinu. Iako su kriptografi poput Hal Finneya, Nicka Szaba, Weija Daija i Adama Backa povezivani sa Satoshijem, svi su to negirali.

Satoshi je surađivao s programerima do 2010., kada je predao kontrolu nad izvornim kodom i 2011. nestao iz javnosti. Danas stotine programera razvijaju Bitcoin, koji ima zajednicu od milijun korisnika.

Kako funkcionira Bitcoin?

Bitcoin se može brzo i sigurno prenijeti na svakoga s Bitcoin adresom poput računa bilo gdje u svijetu, bez potrebe za dopuštenjem ili plaćanjem nepotrebnih naknada. BTC je jedinica valute u Bitcoin sustavu za koju postoji ograničena količina od 21 milijun. Svaki je Bitcoin djeljiv na 100 milijuna "satoshis" ili "sats" – najmanja jedinica Bitcoina, poput centa u dolaru. Bitcoini djeluju kao elektronički novac, omogućujući vam da izvršite plaćanje s univerzalnom valutom bilo gdje. Nalazi se u tzv. novčanicima u digitalnoj verziji. On funkcionira slično kao bankovni račun. Transakcije su moguće zahvaljujući peer-to-peer mreži. Osigurane su sustavom kriptografije javnog i privatnog ključa, objašnjava Kriptomat.

Bitcoin koristi kriptografiju javnog i privatnog ključa za sigurne transakcije. Javna adresa, izvedena iz "hasha" javnog ključa, koristi se za primanje sredstava. Privatni ključ služi kao digitalni potpis odnosno svojevrsna lozinka za autorizaciju transakcija i omogućava pristup sredstvima, pa ga treba čuvati u tajnosti.

Korisnik pokreće transakciju unosom javne adrese primatelja u svoj novčanik. Novčanik koristi privatni ključ za stvaranje digitalnog potpisa, čime se transakcija ovjerava i šalje na Bitcoin mrežu. Transakcija prvo ulazi u "mempool", gdje čeka potvrdu. Svakih desetak minuta, transakcije se grupiraju u blokove, koji se dodaju na blockchain, stvarajući neprekinuti lanac sigurnih zapisa.

Sigurnost sustava je toliko snažna da bi hakiranje jedne adrese trajalo milijardama godina.

Blockchain

Bitcoin je revolucionarno riješio problem dvostruke potrošnje, omogućujući prijenos sredstava izravno između korisnika bez posrednika. Zamislite mrežu stranaca, gdje svaki vodi vlastitu knjigu računa. Kada netko prenese 1 BTC, svi zapisuju transakciju i uspoređuju bilješke. Ako se sve podudaraju, transakcija se potvrđuje. Ako netko pokuša prevariti, njegova bilješka se odbacuje.

Ovaj sustav knjiga računa, distribuiran na globalnoj mreži, čini osnovu Bitcoin blockchaina. Svaki čvor ima identičnu kopiju koja javno i pseudonimno bilježi sve transakcije, osiguravajući točnost i sigurnost bez potrebe za skupim posrednicima.

Zašto je Bitcoin jedinstven i što mu daje vrijednost?

Bitcoin je revolucionirao digitalni novac stvaranjem decentraliziranog, sigurnog i otpornog sustava bez potrebe za posrednicima. Njegov kod omogućuje daljnje inovacije, a povremeno dolazi do "račvanja" koje stvara nove kriptovalute temeljene na Bitcoinu, iako one nikada ne mogu biti isti Bitcoin.

Njegova ključna snaga leži u decentralizaciji – nema središnje figure niti točke neuspjeha. Bitcoin se pokazao kao otporan na izazove, uključujući državne zabrane i snažna račvanja, što dodatno učvršćuje njegovu dugovječnost prema Lindyjevom efektu. Mrežni učinak potiče sve više korisnika da ga prihvate kao sredstvo za pohranu vrijednosti i razmjenu.

Njegova ograničena ponuda od 21 milijun BTC-a stvara oskudicu, čime se suprotstavlja inflacijskim valutama. Bitcoin je zamjenjiv, djeljiv na 100 milijuna dijelova, izdržljiv i prenosiv, što ga čini praktičnijim od zlata. S rastućim prihvaćanjem od strane tvrtki diljem svijeta, njegova vrijednost i korisnost nastavljaju rasti.

Blokovi, rudarenje i nagrade

Prvi Bitcoinblock izrudiran je 3. siječnja 2009. godine. Nazvan je Blok 0. Rudarenje Bitcoina je utrka između rudara za raspršivanje specifičnih vrijednosti i drugih informacija o bloku kako bi se pronašlo rješenje za problem raspršivanja i dodalo blok u blockchain. Pobjednički rudar nagrađen je Bitcoinima. Bitcoin nagrade se prepolovljuju svakih 210.000 blokova. Na primjer, nagrada za blok bila je 50 novih bitcoina u 2009. godini, a 11. svibnja 2020. kad se dogodilo treće prepolovljenje nagrada za svaki blok smanjena je na 6.25 bitcoina. Četvrto prepolovljenje dogodilo se u travnju 2024. i smanjilo je nagradu na 3.125 Bitcoina. Sljedeće prepolovljavanje trebalo bi se dogoditi sredinom 2028. i smanjiti nagradu na 1.5625 BTC.

Do 2140. godine, nakon 32. prepolovljenja, nagrada za rudarenje Bitcoina smanjit će se na nulu, dosegnuvši ukupnu ponudu od 21 milijun BTC-a. Tada će se rudari oslanjati isključivo na naknade za transakcije kako bi pokrili svoje troškove.

Svako prepolovljenje smanjuje količinu novih BTC-a, što povijesno dovodi do porasta cijene zbog smanjene ponude i povećane potražnje. Iako će se učinak budućih prepolovljenja možda smanjivati zbog sve manjih količina nove ponude, do sada su ta prepolovljenja bila ključni pokretači triju glavnih tržišnih ciklusa Bitcoina.