-
@ HereTong
2024-07-11 07:14:05
ก่อนจะเปิดหลุมกระต่าย ให้เพื่อนๆลงไปสู่ ทุ่งม่วง wonderland เรามาเบิกเนตรระบบที่ทำให้เราเป็นสินค้าแทนที่จะเป็นลูกค้ากันก่อนครับอินเตอร์เนทเริ่มต้นด้วยอุดมการณ์ที่ดี ที่จะให้ข้อมูลข่าวสารมันฉับไว ซึ่งมันก็เป็นเช่นนั้นจริงๆ แต่โลกมันมีสิ่งนึงที่เกิดขึ้นอยู่เสมอ นั้นคือ การชิงทรัพยากร ดินแดน เวลา และการควบคุมคนให้อยู่ในอาณัติ
อินเตอร์เนทเริ่มถูกยึดดินแดนมาตั้งแต่การเริ่มมีการสื่อสาร 2 ทางที่โต้ตอบกันได้เร็วขึ้น เจ้า www (World Wide Web) มันกลายเป็นดินแดนของไม่กี่บริษัท ที่เป็นผู้ยิ่งใหญ่ในโลก ดอทคอม สร้างกิจกรรมบางอย่างแล้วให้คนทั้งโลกเข้ามาใช้งาน
จะเห็นว่าทุกวันนี้เราแทบไม่พ้นการเข้าไปดู เฟสบุค ยูทูป ทวิตเตอร์ ไอจี ชอปปี้ ลาซาด้า และอื่นๆที่เหมือนจะมากมายแต่ไม่ได้มากมายเมื่อเทียบประชากรโลก
บางคนบอกว่ามันก็ดีไม่ใช่เหรอ เราได้ใช้ฟรีๆ ตรงนี้ละครับ เราจะเข้าเรื่องกันแล้ว
คำที่เราหลงไปกับมันคือ เขาทำมาให้เราใช้ฟรีๆ เขาต้องเห็นเราเป็นลูกค้าสิ แต่ความจริงนั้น เราคือสินค้าครับ เขาฟาร์มเราไว้เป็นสินค้า เป็นหมูในแฮปปี้ฟาร์ม ยิ่งประชากรในฟาร์มมีมาก เขาก็จะมีมูลค่าสูงมาก ดังเช่นที่เราเห็นว่า
มีการบ่นมากมายเรื่องการกดการมองเห็น การที่มีแต่โพสพนัน หลอกขายของที่เป็นสปอนเซอร์ การที่เราลงรูปไก่ต้มแล้วโดนแบนเพราะเขามองว่าทรมานสัตว์ และอื่นๆอีกมากมายที่ทำให้รู้สึกว่า ทำไมเขาดูแลผู้ใช้งานไม่ดีเลย เราเป็นลูกค้าเขานะ
ถ้ามองในอีกมุมนึง จริงๆเขาดูแลลูกค้าดีแล้วครับ ลูกค้าของเขาคือคนซื้อโฆษณาต่างหาก ใครที่จ่ายมาก ก็เอาสินค้าเค้ามายัดเยียดให้ประชากรในฟาร์ม ได้ดูกันตาแตก หมูในฟาร์มคนไหนออกนอกลู่นอกทางก็จะเชือดทิ้ง นี่ละครับที่บอกว่าเราคือสินค้าต่างหาก
กลุ่มคนที่ต้องการอิสระเสรี จึงสร้างสิ่งใหม่ขึ้นมา ไม่ใช่แค่ทำแอพ ไม่ใช่ทำแค่เว็บ เพราะมันยังต้องพึ่งพาเอกชนในการเอาข้อมูลไปฝากไว้ในเครือข่าย แต่สิ่งใหม่นี้มันเป็นระบบการส่งข้อมูลแบบใหม่ครับ
ให้เห็นภาพยิ่งขึ้น เราบอกไปแล้วว่าดินแดนอินเตอร์เนท มันอยู่ในกำมือคนที่เป็น land lord ไม่กี่คน และทุกอย่างเราต้องอยู่ใต้อาณัติเขา ตั้งแต่การได้เห็นแค่ข้อมูลเขาก็เลือกให้ จนถึงว่าถ้าเขาสงสัยว่าเราไม่ใช่เราตัวจริง เขาสามารถลบเราไปโดยไม่ต้องถามอะไร ชีวิต7ปี 10ปี ที่ผ่านมาในแอพมันสามารถเหลือ 0โพสได้ในพริบตาและไม่ให้อุธรณ์ใดๆ
นั่นเพราะข้อมูลทุกอย่างมันไปอยู่ในเครื่องคอมของแต่ละบริษัท ทั้งยูทูป เฟสบุค ไอจี ของๆเรา เราเอาไปอัพไว้ในคอมเขา ต้องทำตามกฎที่เขาตั้งและเปลี่ยนใจได้ทุกเมื่อ และแอบมองของๆเราได้ทุกรูปทุกข้อความลับ
ทุกอย่าง ย้ำว่าทุกอย่าง ต้องผ่านคอมของเขาทั้งหมด เราไม่มีอะไรเป็นของเราเลย ในฟาร์มนี้ เราแค่รอโดนเชือดและเราไม่กล้าออกมาเพราะคิดว่าเป็น safe zone
ส่วนระบบการส่งข้อมูลแบบใหม่ เราเรียกว่า nostr อ่านว่า นอสเตอร์ ชื่อเต็มมันยาว แต่ถ้ารู้ จะเข้าใจง่ายขึ้น เพราะมันมาจากคำว่า Notes and Other Stuff Transmitted by Relays แปลว่า ”อะไรก็ตามที่เอามาส่งผ่านรีเลย์“
ผมขอเรียกมันว่าส่งไม้ต่อละกันครับ มองภาพการวิ่ง 4x100 มันมีการส่งไม้ผลัดใช่ไหมครับ นั่นละ รีเลย์
ระบบเก่าเราเรียกว่า การรวมศูนย์ นั่นคือเอะอะก็ต้องไปเก็บหรือไปดู จากคอมบริษัทนั้นๆ เช่น ดูคลิปก็ต้องไปโหลดจากคอมของยูทูป จะดูฟีดเพื่อนก็ต้องไปโหลดข้อความที่เพื่อนฝากไว้ในคอมของเฟสบุค
ถ้าวันนึง เฟสบุคล่ม นั่นคือทุกคนติดต่อหรือดูอะไรไม่ได้เลย และถ้ากู่ไม่กลับ นั้นคือทุกอย่างหายหมด นอกจากนี้ผู้คุมศูนย์คือสั่งชี้เป็นชี้ตายคุณได้ทันที ที่ไม่พอใจคุณ บ้านเขากฎเขา นั้นเอง
ในขณะที่ nostr เป็นระบบส่งไม้ผลัด นั่นคือ ใครๆก็สามารถเป็น รีเลย์ได้ แค่มีคอมก็เรียบร้อย วิธีการเป็นรีเลย์ เรายังไม่ต้องสนใจครับ เราเป็นแค่ผู้ใช้ ไม่ต้องเป็นผู้ให้บริการก็ได้ ฟรีด้วย วันนี้เราแค่มาเข้าใจเส้นทางก่อนครับ
อย่างที่บอกครับ ระบบการส่งข้อมูลเราเป็นรีเลย์ หรือ ไม้ผลัด หลักการก็แค่เราก็แค่ใส่ที่อยู่รีเลย์ ลงไปในแอพของเรา แล้วข้อมูลที่เราส่งไป เจ้ารีเลย์มันก็จะวิ่งส่งไม้ผลัดนี้ไปให้สมาชิกทุกคนในรีเลย์
ในทางกลับกัน เราก็จะได้รับข้อมูลที่สมาชิกในสังกัดรีเลย์ที่เราลงไว้ ส่งมาให้ผ่านทางรีเลย์ด้วยเช่นกัน
และที่เจ๋งก็คือ รีเลย์ ไม่สนใจอะไรอย่างอื่นอีก นอกเหนือแค่ส่งไม้ผลัดให้สมาชิกทุกคน นั่นคือ มันไม่คิดว่าอะไรควรส่งไม่ควรส่ง มันไม่คิดว่าข้อมูลดีแค่ไหน มันไม่ปิดกั้น มันไม่เซนเซอร์ นั่นคือ มีหน้าที่แค่ส่งจริงๆ นอกจากนี้ถ้าเราเป็นใส่รีเลย์มากกว่า 1 แห่งในตัวเรา ข้อมูลทั้งหมดก็จะสำเนาไปยังรีเลย์ที่เหลือได้เช่นกัน หมายถึงว่า ข้อมูลเราจะกระจายแบบสำเนาไปได้อีกหลายๆๆๆๆรีเลย์
นอกจากอิสระแล้วยังฆ่าไม่ตายด้วย เพราะรีเลย์มีขึ้นเป็นดอกเห็ด และใครๆทำรีเลย์มาเปิดให้บริการได้เอง (เราเป็นแค่ผู้ใช้ ไม่ได้อยากเป็นผู้ให้บริการ เราไม่ต้องสร้างรีเลย์ก็สามารถใช้งาน nostr ได้ครับ)
ดังนั้น nostr จึงเหมาะกับคนที่ต้องการเสรีภาพแบบเต็มๆ เพราะไม่มีใครเซนเซอร์คุณได้เลย คุณเท่านั้นที่จะต้องรับผิดชอบการกระทำของคุณเอง
เพราะด้วยที่มันฆ่าไม่ตาย นั่นหมายถึง สิ่งที่คุณพิมพ์หรือโพสลงไป จะไม่สามารถลบหรือแก้ไขได้เช่นกัน แม้แต่ตัวคุณเองก็ตาม
ดังนั้นไต่ตรองให้ดีถ้าจะสร้างเนื้อหา เพราะมันจะบันทึกสิ่งที่คุณทำไว้ตลอดไป แต่ถ้าเรายังไม่มั่นใจเราลองเล่นแบบเป็นคนอ่านก่อนก็ได้ครับ พอเราใช้คล่องขึ้น มีสติสัมปชัญญะเพียงพอ ก็เริ่มทักทายคนในนั้นได้ มันไม่น่ากลัวหรอกครับ เพราะหัวใจหล้กของ nostr คือการเข้าสังคม สร้างสังคมคุณภาพ มากกว่าการโพสเท่ๆเอาไลค์ เพราะ มันไม่มีอัลกอลิทึ่มใดๆ เขายึดมั่นใน proof of work
ไลฟ์ของเราจะไม่โดนปิดกั้น โพสของเราจะไม่โดนลดการมองเห็น ถ้ามันมีคุณภาพเพียงพอที่คนจะเลือกติดตามชม
ถ้ามองเห็นกลลวงของโซเชียลแล้ว ตอนหน้า จะรวบรัด ลงหลุมกระต่ายกันเลย เอาแบบโหลดแล้วเล่นก่อน แล้วเรียนไปพร้อมๆกับเล่นนี่แหละ
ถ้าทุกคนเริ่มวันนี้ อิสระก็จะเริ่มยิ่งใหญ่วันนี้ แล้วก็จะไม่มีคำว่า คนมันยังน้อยอยู่
เคยดูหนังไหมครับ เช่นตอนเปิดแผ่นดินใหม่ ใครขี่ม้าไปปักธงจองอาณาเขตได้ก่อน ก็จะคุ้นชินพื้นที่นั้นๆได้ก่อนใครครับ
pirateketo
กูต้องรู้มั๊ย
Siamstr