-
@ Mr.Note
2025-06-04 00:55:21
GM #siamstr อ่านหนังสือ Sapiens: A Brief History of Humankind ของ Yuval Noah Harari ..ผมเคยสงสัยว่า บุคคลสำคัญในโลกทำไมถึงแนะนำให้อ่านเล่มนี้ อ่านจบรู้เลยว่า ในชีวิตหนึ่งต้องอ่านเล่มนี้จะได้เข้าใจถึงความเป็น “มนุษย์” ขอสรุปเนื้อหาคร่าวๆ ดังนี้
Part 1: การปฏิวัติการรับรู้ (The Cognitive Revolution)
บทที่ 1: สัตว์ที่ไม่สลักสำคัญ มนุษย์เป็นสัตว์ที่ไม่โดดเด่นอะไรในห่วงโซ่อาหารมาก่อน แต่วิวัฒนาการของสมองและภาษาเฉพาะตัวทำให้สามารถพัฒนาการอยู่รวมเป็นสังคมซับซ้อนได้ กลายเป็นผู้ครอบครองโลกในเวลาต่อมา
บทที่ 2: ต้นไม้แห่งความรู้ การปฏิวัติทางปัญญาเกิดขึ้นเมื่อประมาณ 70,000 ปีก่อน มนุษย์สามารถสร้าง “เรื่องเล่าร่วม” เช่น ศาสนาและชาติได้ ซึ่งช่วยให้มนุษย์จำนวนมากทำงานร่วมกันภายใต้ความเชื่อเดียว
บทที่ 3: วันหนึ่งในชีวิตของอดัมและอีฟ มนุษย์ในยุคก่อนเกษตรยังคงมีวิถีชีวิตแบบนักล่าสะสม ซึ่งมีความยืดหยุ่นสูงและใช้เวลาน้อยกว่าการทำเกษตรในยุคต่อมา การกินอยู่ใกล้ชิดธรรมชาติ อาจมีสุขภาพดีกว่าคนยุคใหม่
บทที่ 4: น้ำท่วมใหญ่ การแพร่กระจายของมนุษย์ไปทั่วโลกนำมาซึ่งการทำลายล้างของระบบนิเวศ เช่น การสูญพันธุ์ของสัตว์ขนาดใหญ่หลายชนิดที่มนุษย์ล่าจนหมดสิ้นในดินแดนใหม่ที่เข้าไปยึดครอง
Part 2: การปฏิวัติเกษตรกรรม (The Agricultural Revolution)
บทที่ 5: เรื่องหลอกลวงครั้งใหญ่ที่สุดในประวัติศาสตร์ การทำเกษตรไม่ได้ทำให้มนุษย์มีชีวิตที่ดีขึ้น กลับทำให้สุขภาพแย่ลง ทำงานหนักขึ้น และอยู่กับอาหารจำเจ แต่จำนวนประชากรกลับเพิ่มขึ้นอย่างมหาศาล
บทที่ 6: การสร้างพีระมิด การรวมกลุ่มเป็นชุมชนใหญ่ต้องใช้ความเชื่อร่วม เช่น ศาสนาและลำดับชั้นทางสังคม เพื่อให้ผู้คนยอมทำงานหนัก สร้างสิ่งยิ่งใหญ่เพื่อประโยชน์รวม
บทที่ 7: ข้อมูลล้นสมอง ความจำล้นเกินเมื่อข้อมูลเกินกว่าที่จะจำได้ด้วยตนเอง มนุษย์จึงพัฒนาระบบการเขียน ตัวเลข และบันทึกต่าง ๆ เพื่อเก็บความรู้ ความจำ และควบคุมโครงสร้างสังคม
บทที่ 8: ประวัติศาสตร์ไร้ซึ่งความยุติธรรม ความอยุติธรรมในประวัติศาสตร์ลำดับชั้นทางสังคม เช่น เชื้อชาติ ชนชั้น และเพศ เป็นสิ่งที่มนุษย์สร้างขึ้น ไม่ใช่ธรรมชาติ แต่กลายเป็นความเชื่อที่หยั่งรากลึกและส่งผลต่อวิถีชีวิตจนถึงปัจจุบัน
Part 3: การรวมเป็นหนึ่งของมนุษยชาติ (The Unification of Humankind)
บทที่ 9: ลูกศรแห่งประวัติศาสตร์ มนุษย์เริ่มรวมตัวเป็นสังคมใหญ่ขึ้นจากความร่วมมือและแลกเปลี่ยนทางวัฒนธรรม โดยมีแนวโน้มมุ่งไปสู่ความเป็นหนึ่งเดียวทั้งด้านการเมือง เศรษฐกิจ และความเชื่อ
บทที่ 10: หอมกลิ่นเงินตรา เงินกลายเป็นระบบความเชื่อร่วมที่ทรงพลัง เพราะทุกคนยอมรับในคุณค่าของมันโดยไม่ต้องรู้จักกัน เป็นเครื่องมือกลางในการแลกเปลี่ยนที่ข้ามพรมแดนวัฒนธรรมได้
บทที่ 11: วิสัยทัศน์แบบจักรวรรดิ จักรวรรดิช่วยเผยแพร่วัฒนธรรม กฎหมาย และเทคโนโลยีไปทั่วดินแดน แต่ก็มาพร้อมการกดขี่และลบล้างเอกลักษณ์ของท้องถิ่น
บทที่ 12: หลักธรรมแห่งศาสนา กฎแห่งศาสนาเป็นกลไกสำคัญในการสร้างระบบคุณค่า การรวมกลุ่มของคนจำนวนมาก และอธิบายสิ่งที่อยู่นอกเหนือความเข้าใจของมนุษย์ในอดีต
บทที่ 13: ความลับของความสำเร็จ สิ่งที่ทำให้มนุษย์ประสบความสำเร็จคือความสามารถในการเชื่อเรื่องที่ไม่มีอยู่จริงร่วมกัน และปรับเปลี่ยนโครงสร้างทางสังคมให้สอดคล้องกับความเชื่อนั้น
Part 4: การปฏิวัติวิทยาศาสตร์ (The Scientific Revolution)
บทที่ 14: การค้นพบความไม่รู้ เมื่อมนุษย์ยอมรับว่าไม่รู้อะไรหลายอย่าง วิทยาศาสตร์จึงเริ่มต้นขึ้นผ่านการตั้งคำถาม ทดลอง และใช้เหตุผลแทนความเชื่อดั้งเดิม
บทที่ 15: การสมรสของวิทยาศาสตร์กับจักรวรรดิ จักรวรรดิยุโรปใช้วิทยาศาสตร์เป็นเครื่องมือในการสำรวจโลก พิชิตอาณานิคม และสร้างเทคโนโลยีเพื่อการครอบครองดินแดน
บทที่ 16: หลักการของนายทุน ทุนนิยมเน้นการสะสมทุน การเติบโตอย่างไม่หยุดยั้ง และความเชื่อในอนาคตว่าการลงทุนจะนำมาซึ่งผลตอบแทน จนกลายเป็นศาสนาใหม่ของยุคสมัย
บทที่ 17: กงล้อแห่งอุตสาหกรรม การปฏิวัติอุตสาหกรรมเปลี่ยนวิถีชีวิตมนุษย์อย่างรุนแรง ทั้งในแง่การทำงาน เมือง การเดินทาง และความสัมพันธ์กับธรรมชาติ
บทที่ 18: การปฏิวัติอย่างถาวร การเปลี่ยนแปลงทางเทคโนโลยี เศรษฐกิจ และสังคมเกิดขึ้นอย่างไม่หยุดยั้ง ทำให้มนุษย์ต้องปรับตัวตลอดเวลาโดยไม่มีช่วงพัก
บทที่ 19: แล้วพวกเขาก็อยู่กันอย่างมีความสุขนับจากนั้นมา คำถามที่สำคัญคือ ความก้าวหน้าทางวัตถุและเทคโนโลยีทำให้มนุษย์มีความสุขมากขึ้นจริงหรือไม่ หรือเป็นเพียงภาพลวงตา
บทที่ 20: จุดจบของโฮโมเซเปียนส์ วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีอาจนำไปสู่การสร้างสายพันธุ์มนุษย์ใหม่ หรือแม้แต่สิ่งมีชีวิตเหนือมนุษย์ ซึ่งอาจเป็นจุดจบของสายพันธุ์ โฮโม เซเปียนส์เดิม คล้ายเหมือนสิ่งที่เรากำลังทำเรื่อง AI อยู่ตอนนี้ใช่ไหม?
ต้องขอขอบคุณทุกท่านที่อ่านมาถึงตรงนี้ การกำเนิด สรรค์สร้าง ทำลาย และจุดจบ มันก็ด้วยมือน้ำมือของมนุษย์อย่างเราๆนี่เองล่ะครับ🙂…ถ้าผมอ่านเล่มไหนเห็นว่าดี มีประโยชน์ ขออนุญาตมาแชร์ให้ชาวทุ่งม่วงอีกนะครับ🙏❤️
https://image.nostr.build/8c040c1ebe7a86e7a9f307580d310b1054bf6b3d4955ad4570dbc40a331a7961.jpg